Bỏ Giấy phép xây soi kèo nhà cái hôm nay: Để thành công cần có một hệ thống quy hoạch đô thị đồng bộ

Bước tiến trong nỗ lực cải cách thủ tục hành chính

Trao đổi vớiNgười Đô Thị, TS. Nguyễn Quang, nguyên Giám đốc Chương trình UN Habitat Việt Nam, bày tỏ quan điểm, việc bỏ giấy phép xây soi kèo nhà cái hôm nay là một định hướng tích cực, nhằm giảm bớt thủ tục hành chính, mà ẩn sau đó vốn là cơ chế “xin – cho” vốn gây nhiều khó khăn cho người dân.

Ông Quang nhấn mạnh: “Cơ chế xin - cho hiện nay rất nặng nề trong lĩnh vực xây soi kèo nhà cái hôm nay, dẫn đến phiền hà, chậm trễ, thậm chí tạo cơ hội cho tham nhũng, ảnh hưởng đến tâm lý và quyền phát triển bất động sản của người dân". Việc loại bỏ giấy phép xây soi kèo nhà cái hôm nay có thể giúp giảm thiểu những bất cập này, tạo điều kiện để người dân dễ dàng hơn trong việc xây soi kèo nhà cái hôm nay nhà ở.

Từ đầu năm 2026, người dân ở nhiều nơi trên địa bàn TP.HCM có nhu cầu xây soi kèo nhà cái hôm nay nhà cửa chỉ cần thông báo, thay vì phải xin phép như hiện nay. Nguồn: Báo Sài Gòn Giải Phóng

Tuy nhiên, TS. Nguyễn Quang cảnh báo rằng, chính sách này chỉ thực sự hiệu quả dựa trên nền tảng một hệ thống soi kèo nhà cái hôm nay đô thị đồng bộ, đặc biệt là sự phù hợp của soi kèo nhà cái hôm nay chi tiết, trong khi đó, hiện trạng soi kèo nhà cái hôm nay đô thị ở Việt Nam hiện nay vẫn còn nhiều bất cập.

“Trên thực tế, quy định về quy hoạch xây soi kèo nhà cái hôm nay của chúng ta hiện vẫn chưa thực sự thích ứng được với nhu cầu phát triển của xã hội và tín hiệu thị trường. Quy hoạch phân khu và quy hoạch chi tiết đôi khi còn quá cứng nhắc, thiếu khung kiểm soát phát triển với những quy định cụ thể để vừa hạn chế những tác động tiêu cực tới phát triển đô thị, vừa tạo điều kiện cho nhà đầu tư phát triển theo nhu cầu thị trường”, TS. Nguyễn Quang nhận định.

Nếu không có quy hoạch phù hợp với các quy định kiểm soát minh bạch, việc bỏ giấy phép xây soi kèo nhà cái hôm nay có thể dẫn đến tình trạng xây soi kèo nhà cái hôm nay tự do, thiếu đồng bộ, gây lộn xộn về kiến trúc và phá vỡ cảnh quan đô thị.

Một trong những mối quan ngại lớn nhất mà TS. Nguyễn Quang đề cập là nguy cơ mất đi sự hài hòa trong không gian đô thị. Nếu loại bỏ giấy phép xây soi kèo nhà cái hôm nay, mỗi hộ gia đình sẽ có thể tự do thiết kế theo ý muốn, dẫn đến tình trạng nhà cửa không đồng bộ về tầng cao từng tầng xây soi kèo nhà cái hôm nay, màu sắc tòa nhà, vật liệu sử dụng hay hình khối kiến trúc.

“Chúng ta đã thấy bài học từ các khu phân lô bán nền, mỗi người xây một kiểu, tạo nên một khu vực lộn xộn, thiếu đồng bộ”, TS. Nguyễn Quang chỉ rõ, đồng thời cho rằng điều này không chỉ ảnh hưởng đến mỹ quan đô thị mà còn làm giảm giá trị của các khu vực phát triển.

Các bước làm thủ tục xin cấp phép xây soi kèo nhà cái hôm nay với một dự án nhà ở thương mại. Nguồn đồ họa: Minh Tưởng/Báo Thanh Niên

Theo nguyên Giám đốc Chương trình UN Habitat Việt Nam, việc bỏ giấy phép xây soi kèo nhà cái hôm nay không đồng nghĩa với việc bỏ qua kiểm soát. Nếu không có tiền kiểm (cấp phép trước khi xây), cơ quan quản lý sẽ phải chuyển sang theo dõi giám sát và hậu kiểm (kiểm tra sau khi xây). Tuy nhiên, điều này có thể gây ra những vấn đề nghiêm trọng. “Nếu người dân xây sai quy hoạch, cơ quan quản lý phát hiện sau khi công trình đã và đang hoàn thiện, chẳng lẽ chúng ta tính đến phương án đập bỏ? Điều này dẫn đến tình trạng xử phạt tùy tiện, gây tốn kém và căng thẳng cho cả người dân lẫn cơ quan quản lý”, TS. Nguyễn Quang nhấn mạnh.

Học hỏi mô hình “khung kiểm soát phát triển”

Để giải quyết những thách thức trên, TS. Nguyễn Quang đề xuất học hỏi kinh nghiệm quốc tế, cụ thể là mô hình “khung kiểm soát phát triển” thay vì quy hoạch chi tiết, cứng nhắc. Ở nhiều quốc gia, khung kiểm soát phát triển được xây soi kèo nhà cái hôm nay với các quy định rõ ràng về những gì cần tuân thủ và không được phép, mang lại sự linh hoạt cho người dân và nhà đầu tư.

“Khung kiểm soát phát triển cho phép người dân biết rõ họ được làm gì và không được làm gì theo một bản kiểm định (checklist). Nếu đáp ứng đủ yêu cầu của bản kiểm định, họ có quyền yêu cầu cấp phép mà không bị can thiệp tùy tiện”, vị chuyên gia giải thích.

Cụ thể trong giai đoạn 1995-1997, Cơ quan Phát triển Quốc tế Úc (AusAid) đã hỗ trợ thành phố Hà Nội xây soi kèo nhà cái hôm nay quy hoạch phát triển và bảo tồn, trong đó đề cập tới mô hình quy hoạch cơ cấu (structure plan) với các quy định kiểm soát phát triển cụ thể cho từng khu vực của Hà Nội. Khung kiểm soát phát triển được xác định linh hoạt theo đặc điểm, nhu cầu và hiện trạng của khu vực.

Từ ngày 9.6.2025, Trung tâm Phục vụ hành chính công Hà Nội chính thức triển khai tiếp nhận 100% hồ sơ theo hình thức trực tuyến và trực tuyến toàn trình đối với các thủ tục hành chính về lĩnh vực xây soi kèo nhà cái hôm nay. Ảnh minh họa: Theleader.vn

Ví dụ, ở các khu vực cần bảo tồn di sản như khu phố cổ, ngoài các yêu cầu soi kèo nhà cái hôm nay các quy định về vật liệu, màu sắc, hình khối kiến trúc, quản lý và sửa chữa di sản cần được kiểm soát chặt chẽ.

Trong khi đó, ở các khu đô thị mới, người dân có thể linh hoạt hơn trong thiết kế, miễn là tuân thủ các quy định trong khung kiểm soát phát triển về mật độ xây soi kèo nhà cái hôm nay, tầng cao, hệ số sử dụng đất, khoảng cách đường nội bộ, diện tích lô đất tối đa hay tối thiểu, tiện ích và không gian công cộng… hay các quy định về an toàn, phòng cháy chữa cháy. Cách tiếp cận này không chỉ đảm bảo sự hài hòa mà còn tạo điều kiện cho sự sáng tạo và thích ứng với nhu cầu thực tế.

Để đảm bảo sự đồng bộ và phát triển bền vững, TS. Nguyễn Quang nhấn mạnh vai trò của một “nhạc trưởng” trong quản lý đô thị. Ông gợi ý mô hình công ty dịch vụ công như ở Hàn Quốc, Nhật Bản, Israel hay Colombia, nơi các công ty này (trực thuộc Nhà nước hay thành phố) đóng vai trò “nhạc trưởng” trong thu gom đất, phát triển hạ tầng, và các tiện ích cơ bản, sau đó chuyển nhượng cho các nhà đầu tư thứ cấp với các điều kiện phát triển phát triển cụ thể và rõ ràng.

So sánh quy trình cấp phép và đăng ký xây nhà. Nguồn đồ họa Tất Đạt/Vnexpress

“Công ty dịch vụ công có mục tiêu tối ưu hóa các nhu cầu xã hội trên quan điểm thị trường, đảm bảo mục tiêu phát triển bền vững và dài hạn. Nó không chỉ kinh doanh đất mà còn đảm bảo giá trị gia tăng từ đất được tái đầu tư vào tiện ích và hạ tầng xã hội như trường học, bệnh viện, không gian công cộng”, TS. Nguyễn Quang chia sẻ.

Mô hình này giúp kiểm soát sự phát triển đô thị một cách đồng bộ, hạn chế tình trạng phân lô bán nền và xây soi kèo nhà cái hôm nay tự do. Quan trọng hơn, nó tạo ra một khung pháp lý minh bạch, nơi người dân và nhà đầu tư hiểu rõ quyền lợi và nghĩa vụ của mình, từ đó giảm thiểu xung đột và đảm bảo lợi ích cộng đồng.

Theo TS. Nguyễn Quang, thành công của chính sách bỏ giấy phép xây soi kèo nhà cái hôm nay còn phụ thuộc vào việc có một hệ thống quy hoạch đô thị đồng bộ, linh hoạt và minh bạch. Nguồn: Báo Thanh Niên

Việc bỏ giấy phép xây soi kèo nhà cái hôm nay là một bước tiến trong nỗ lực cải cách thủ tục hành chính, nhưng theo TS. Nguyễn Quang, thành công của chính sách này phụ thuộc vào việc xây soi kèo nhà cái hôm nay một hệ thống quy hoạch đô thị đồng bộ, linh hoạt và minh bạch. Nếu không có “nhạc trưởng” điều phối và các công cụ kiểm soát phù hợp, nguy cơ xây soi kèo nhà cái hôm nay tùy tiện và mất hài hòa đô thị sẽ là những thách thức lớn.

“Chúng ta cần một khung kiểm soát phát triển rõ ràng, minh bạch, và một đơn vị quản lý đủ năng lực để đảm bảo sự phát triển bền vững, không chỉ cho cá nhân mà còn cho cả cộng đồng”, TS. Nguyễn Quang khẳng định.

Việc xem xét loại bỏ giấy phép xây soi kèo nhà cái hôm nay không chỉ là vấn đề giảm bớt thủ tục, mà còn là bài toán về quản lý đô thị trong bối cảnh đô thị hóa đang diễn ra mạnh mẽ tại Việt Nam. Việc học hỏi kinh nghiệm quốc tế và xây soi kèo nhà cái hôm nay các công cụ kiểm soát phù hợp sẽ là chìa khóa để đảm bảo sự phát triển hài hòa và bền vững cho các đô thị trong tương lai.

Bích Ngọc

________________

(*) Chương trình UN Habitat Việt Nam, thuộc Chương trình Định cư Con người Liên Hợp Quốc (UN-Habitat), tập trung vào việc thúc đẩy sự phát triển đô thị bền vững tại Việt Nam, bao gồm nhà ở, không gian công cộng và các vấn đề liên quan đến đô thị hóa.