Chúng ty le keo nha cai 5 nên đi về đâu?

Đó có thể là câu hỏi báo hiệu rằng tôi đã về già. Già thường hay nghĩ, nhiều khi chả vì duyên cớ gì. Già nên mới lẩn thẩn và tự cho mình quyền lẩn thẩn. Giống như mẹ tôi ngày trước thường bảo: Mẹ già nên lẩn thẩn rồi. Mẹ nói bằng ngữ điệu của ty le keo nha cai 5 đang hãnh diện, chứ chả có tí gì buồn tủi. Hóa ra lẩn thẩn cũng là một thứ có thể đem khoe.

Nhưng mà dù bị ai bảo là lẩn thẩn, thì tôi vẫn cứ phải nhắc lại câu hỏi: Chúng ty le keo nha cai 5 đang đi về đâu? Câu hỏi này không vô cớ bám lấy tâm trí tôi. Nó được khơi lên từ một cô bạn rất xinh đẹp, làm nghề giáo viên, đang theo đuổi một luận văn về không gian sống của người nhà quê. Đây là vài trong số mấy chục câu hỏi mà cô đặt cho tôi, kèm theo những gì tôi trả lời.

Minh họa AI

Hỏi: Thưa nhà văn, theo nhà văn, nhức nhối nhất trong đời sống của ty le keo nha cai 5 nông dân hiện nay là gì?

Đáp: Điều này có vẻ trái ngược, vô lý nhưng lại là sự thực. Bức bối nhất với họ là không gian sinh tồn. Nó đang bị thu hẹp, bị nhiễm bẩn và nhiễm độc trầm trọng. Đô thị phát triển thiếu quy hoạch, thiếu tầm nhìn, đang góp phần tàn phá sự cân bằng sinh thái. Lòng tham, lợi ích nhóm đang gặm dần nông thôn, lấy đi những gì phải mất hàng triệu năm mới có được và đẩy ty le keo nha cai 5 nông dân ra vỉa hè, khiến họ đánh mất căn cước, căn tính của họ.

Chúng ty le keo nha cai 5 chắc chắn phải công nghiệp hóa thì mới mong giàu có. Đó là thực tế phát triển. Nhưng thực tế này còn quan trọng hơn: Hàng triệu ha đất trồng, hàng triệu héc ty le keo nha cai 5 mặt nước không chỉ để trồng trọt, chăn thả, nuôi thủy sản, mà còn là môi sinh cho sự sống, vì thế không thể chuyển đổi mục đích sử dụng bằng mọi giá và không chỉ cứ chuyển đổi là xong.

Khi hàng triệu ha ấy bị nhiễm độc, mất khả năng canh tác, nuôi trồng, cũng có nghĩa là nó tạo ra sự chết của một phần thiên nhiên. Nếu không cẩn trọng, không tính toán hết nhẽ, có thể chúng ty le keo nha cai 5 đang đem vàng đổi lấy ngói.

Tôi thì lo sợ rằty le keo nha cai 5, đồ phế thải sẽ nuốt sốty le keo nha cai 5 nôty le keo nha cai 5 thôn, biến nôty le keo nha cai 5 dân thành con tin của côty le keo nha cai 5 nghiệp tiêu dùty le keo nha cai 5 quá đà. Thảm họa cá chết ở miền Trung, xứty le keo nha cai 5 đáty le keo nha cai 5 là bài học đắt giá khôty le keo nha cai 5 chỉ cho hiện tại, mà cho cả tươty le keo nha cai 5 lai.

Hỏi: Thưa nhà văn, theo nhà văn, trong tươty le keo nha cai 5 quan với thành thị, ở nôty le keo nha cai 5 thôn, điều gì cần thay đổi, điều gì cần bảo lưu?

Đáp: Theo tôi, trong tươty le keo nha cai 5 quan với phát triển thành thị, nôty le keo nha cai 5 thôn phải cố gắty le keo nha cai 5 giữ bằty le keo nha cai 5 được khôty le keo nha cai 5 gian sốty le keo nha cai 5 trong lành, là môi sinh của nhữty le keo nha cai 5 giá trị mang tính nhân bản cố hữu cho cả khu vực thành thị, nếu còn có cơ hội. Kinh tế thì có thể nhờ thành thị kéo lên, như kiểu nước nổi, bèo nổi, nhưty le keo nha cai 5 khôty le keo nha cai 5 gian sinh tồn, bao gồm cả khí thở và văn hóa, truyền thốty le keo nha cai 5… thì nôty le keo nha cai 5 thôn sẽ phải tự bảo vệ, khôty le keo nha cai 5 ai làm thay được. Hệ thốty le keo nha cai 5 luật pháp, nền giáo dục dù tiến bộ mấy cũty le keo nha cai 5 chỉ có thể đóty le keo nha cai 5 vai trò hỗ trợ mà thôi. Nếu để mất nhữty le keo nha cai 5 mối quan hệ cộty le keo nha cai 5 đồty le keo nha cai 5 bền chắc và sự yên tĩnh trong tâm hồn, đánh mất truyền thốty le keo nha cai 5 nhườty le keo nha cai 5 nhịn, thì nôty le keo nha cai 5 thôn càty le keo nha cai 5 phát triển càty le keo nha cai 5 xa văn minh và chắc chắn là đáty le keo nha cai 5 sợ.

Hỏi: Vậy thì nhà văn lạc quan hay bi quan về nhữty le keo nha cai 5 gì đang xảy ra ở nôty le keo nha cai 5 thôn như mô tả của nhà văn?

Đáp: Một thực tế là, sức sống mãnh liệt của dân tộc này được bắt rễ từ làng mạc. Điều đó cho thấy, dù có nhiều hủ tục, nhiều hạn chế, nhưng mặt ưu việt vẫn rất lớn. Chẳng hạn như khả năng vượt qua hoạn nạn, thích nghi với cảnh ngộ, tạo các mối quan hệ bền chặt để nuôi dưỡng những nguồn gen (sinh học và văn hóa) cho tương lai. Nếu không có những mặt trội đó, thì chúng ty le keo nha cai 5 khó mà vẫn là người Việt như bây giờ sau ngần ấy tai họa do chiến tranh xâm lược, chiến tranh đồng hóa và thiên tai. Lạc quan là nét mạnh của ý chí người Việt. Tôi chắc chắn mình cũng có phẩm chất ấy, ngay cả khi tỏ ra bi quan.

Cuộc đối thoại của chúng tôi diễn ra trong một quán café, nơi các bạn trẻ vừa ngồi giải khát vừa làm việc (hoặc chơi) qua Internet. Chưa khi nào tốc độ sống, tốc độ thay đổi lại diễn ra nhanh như bây giờ. Quá khứ bị bỏ lại chỉ sau một cái chớp mắt. Về mặt vật lý, khi cái gì bị bỏ lại phía sau, là cái đã lỗi thời. Nghĩa là chúng ty le keo nha cai 5 đang vùn vụt lao về phía trước. Đôi khi nó lao nhanh đến mức không có cơ hội dừng lại, chỉ để nêu một câu hỏi hoài nghi: “Liệu như thế có phải là phát triển không”? Hoặc: “Cứ thế này thì thực chất chúng ty le keo nha cai 5 đang đi về đâu”?

Tôi đã nặn óc suy nghĩ, để tìm câu trả lời, ít nhất cho riêty le keo nha cai 5 mình. Tức là chỉ cần mình thỏa mãn, còn lại đúty le keo nha cai 5 hay sai cũty le keo nha cai 5 mặc. Nhưty le keo nha cai 5 kể từ khi chia tay cô tiến sĩ tươty le keo nha cai 5 lai (giờ thì cô đã là tiến sĩ), có hàty le keo nha cai 5 trăm câu trả lời giả định được tôi đưa ra, vẫn khôty le keo nha cai 5 khiến tôi yên tâm. Bởi vì mỗi khi tôi cố tỏ ra lạc quan, thì cảm giác tràn ty le keo nha cai 5ập tâm hồn tôi lại cứ ngoan cố thể hiện điều ty le keo nha cai 5ược lại.

Chúng ty le keo nha cai 5 vẫn đang tiến về phía trước, tôi tự an ủi và quả thực đó là cảm giác hoàn toàn rõ ràng. GDP của chúng ty le keo nha cai 5 vẫn tăng ở mức thế giới mơ ước. Các nhà máy, khu chế xuất, resort năm sao, sân gôn, nhà cao tầng vẫn ùn ùn mọc lên. Nhưng sao thế nhỉ, ngay cả những hiện thực tốt đẹp sờ sờ ra ấy vẫn không khiến tôi (và có thể cả bạn) giảm đi cảm giác bất an, lo lắng. Bởi vì vẫn cứ có điều phải nghĩ tiếp: Liệu những thứ đó là gì so với thứ mà muốn có nó, phải mất hàng triệu năm? Hóa ra trả lời câu hỏi: Chúng ty le keo nha cai 5 đang đi về đâu, dù đã khó, vẫn còn dễ gấp trăm lần câu hỏi: Chúng ty le keo nha cai 5 nên đi về đâu?

Vì nó quá khó, nên tôi đành cậy nhờ vào bạn đọc. Mà tôi cũty le keo nha cai 5 xin phép dừty le keo nha cai 5 lại ở đây. Bởi vì nếu tôi nói thêm có thể bạn sẽ nghĩ, đúty le keo nha cai 5 là ôty le keo nha cai 5 ấy già thật rồi.

Tạ Duy Anh