Cả thế giới hào hứng
Lợi nhuận từ các giải đấu bóng đá, đặc biệt là truyền hình liên quan đến bóng đá đã có từ rất lâu. Ở các giải đấu lớn trên thế giới, hoặc các giải đấu quốc nội như ngoại hạng Anh, giải Ý, Tây Ban Nha, bản quyền truyền hình luôn là chiếc bánh lớn, mà ở đó kẻ mua, người bán đều hài lòng. Thậm chí các đội bóng cũng háo hức bởi nguồn thu từ bản quyền truyền hình là kèo nhà cái trực tiếp bóng đá trong những nguồn thu lớn để nuôi đội bóng.
Không phải vô cớ mà FIFA, đơn vị tổ chức World Cup cứ lần lượt đề nghị nâng dần số đội tham dự vòng chung kết. 32 đội bóng ở kỳ World Cup 2018 đã bị coi là quá đông thì nay World Cup 2022 được dự trù có đến 48 đội bóng cùng tham dự!
Ngoài chuyện tiền tài trợ tăng do thời gian thi đấu dài hơn thì tiền bản quyền mà ban tổ chức thu lại cũng tăng. Đương nhiên, đơn vị phân phối bản quyền cũng thu được bộn bạc, ngay cả người mua cũng “ấm” vì có thêm thời lượng quảng cáo. Những điều kể trên đúng ở nhiều quốc gia nhưng chẳng hiểu sao ở Việt Nam, vẫn chẳng thể đúng!
Việt Nam luôn lỗ
Giải đấu quốc nội V-League trước đây thuộc VFF, sau thuộc VPF quản lý, đều èo uột. Chẳng những không bán được tiền để hỗ trợ các đội bóng như các nước, thậm chí có lúc việc truyền hình trực tiếp còn phải có “sự hỗ trợ” từ các câu lạc bộ, từ VPF chứ không thì... thôi.
Sự cuồng nhiệt với bóng đá của người Việt Nam được coi là đứng đầu khu vực, vì vậy bản quyền truyền hình luôn là vấn đề được quan tâm. Ảnh: C.T.V
Giải trong nước đã đành, giải quốc tế như World Cup hay các giải đấu có đội tuyển cấp độ quốc gia tham dự, các đài Việt Nam chỉ việc vác tiền nhà trong đó có tiền ngân sách đi mua sóng. Câu “thần chú” thường xuyên gặp phải là: “Lỗ lắm!”.
Người hâm mộ cả nước phải chịu mất thể diện vì xem lậu, chấp nhận mắc cỡ khi báo chí nước ngoài bêu tên Việt Nam đang là quốc gia vi phạm bản quyền.
Hành trình đứng ra sản xuất, mua bản quyền để phân phối được coi là kèo nhà cái trực tiếp bóng đá hành trình vạn dặm mà đích đến thật xa xôi. Xa đến độ, U23 thi đấu ở Thường Châu, nhà đài làm giá không mua vì “cần phải được hỗ trợ”, đến độ kèo nhà cái trực tiếp bóng đá sự kiện hy hữu đã diễn ra.
Bước chân đầu tiên
Mọi chuyện tới ngưỡng chịu đựng. Sau khi phải mua vớt vài trận đấu cuối cùng ở Thường Châu để “dân sướng”, kèo nhà cái trực tiếp bóng đá đơn vị gắn với bóng đá bấy lâu nay quyết định “hay mình bất chấp hết yêu nhau đi”.
Next Media không phải là cái tên xa lạ với những đội bóng, với người làm bóng đá khi dám đứng ra mua bản quyền truyền hình giải V-League vốn èo uột bấy lâu nay. Chưa dừng ở đó, khi thấy cứ mỗi khi đến giải đấu lớn, chuyện bản quyền cứ liên tục được báo lỗ, chuyện mua bản quyền cứ èo uột khi gần như bị kèo nhà cái trực tiếp bóng đá đơn vị truyền hình độc quyền, Next Media quyết định đi bước đầu tiên: đứng ra mua bản quyền truyền hình, chịu trách nhiệm sản xuất toàn bộ 6 trận bảng K vòng loại U23 châu Á - điều trước nay là đặc quyền của số ít đài truyền hình nhà nước.
Hẳn nhiên, bước đầu quả không dễ. Cũng vấp phải sự khó khăn trong thương thảo chia lợi nhuận, điều mà trước giờ các đài luôn... báo lỗ. May thay, kèo nhà cái trực tiếp bóng đá chân ấy lại được sự ủng hộ từ nhiều kênh truyền hình khác, vốn luôn phải chịu đứng sau vì cơ chế.
Hình ảnh của HLV Park Hang-Seo được các cổ động viên mang theo cổ vũ cho đội tuyển Việt Nam thi đấu AFF Cup 2018. Ảnh: TTXVN
VTC1, VTC3, VOV TV và phát thanh VOV là kênh mua được quyền phát sóng trực tiếp. Các kênh tiếp phát sóng gồm kênh Truyền hình Nhân dân, kênh VTV5, kênh K+PM, kênh Bóng đá TV, kênh BTV10 NCM và kênh THVL3. Không những vậy, Next Media còn bán được bản quyền ngược lại cho các nước trong khu vực như Indonesia và sắp tới là Thái Lan.
Quả thật, lần đầu tiên ở cuộc chơi bản quyền, cửa rộng mở theo đúng nghĩa xã hội hóa và người được lợi nhất chính là người xem truyền hình.
Không còn phải xem lậu, không còn phải mang tiếng. Và doanh nghiệp Việt Nam cũng chứng tỏ có thể cạnh tranh được, ít nhất ở khu vực.
Vậy tiếc gì một câu khen nếu họ làm được? Hành trình vạn dặm nào chả bắt đầu từ kèo nhà cái trực tiếp bóng đá chân. Biết đâu đây sẽ là khởi đầu sự thay đổi của truyền hình, dẫu chỉ ở khía cạnh nhỏ: bóng đá.
Nhưng cũng phải tự hỏi: quái lạ, sao bấy lâu cứ lỗ?
Tất Đạt