Ngắm 'bức tranh Hà Nội' qua bóng đá trực tiếp kèo nhà cái gánh hàng rong

Khi nhắc về Hà Nội, trong vô vàn dáng hình hiện hữu, người ta không thể không nhắc tới bóng đá trực tiếp kèo nhà cái gánh hàng rong. bóng đá trực tiếp kèo nhà cái gánh hàng nặng trĩu mang đủ thức quà cùng bóng đá trực tiếp kèo nhà cái loại hàng cần thiết, từ lâu đã trở thành một phần tất yếu của nhịp sống thủ đô, len lỏi vào từng ngóc ngách và hòa chung hơi thở của của phố thị Hà Thành.

Lịch sử gánh hàng rong? Tại sao nó hình thành? Biểu hiện trong lịch sử…

Ít ai biết được hàng rong có từ bao giờ. Chỉ thấy rằng, khi nói đến cuộc sống của thành phố ngàn năm tuổi này, người ta không thể không nhắc đến hàng rong, như một nét đẹp riêng của văn hoá Hà Thành.

Từ thế kỷ XVII, các nhà buôn, nhà truyền giáo phương Tây đã đến Thăng Long. Họ gọi thành phố này là Kẻ Chợ vì dân cư đông đúc, chỗ nào cũng thấy kẻ mua, người bán. Chợ không chỉ có ở các phường nghề mà còn họp ở cửa thành, cửa sông, bến đò… Buôn bán nhộn nhịp vì Thăng Long không chỉ là Kinh đô mà còn là thị trường lớn nhất Đại Việt.

Thuở đó, chợ nhiều nhưng họp theo phiên. Theo sứ giả Trung Hoa là Trần Cương Trung sang Việt Nam vào đời Trần đã viết: “Cứ hai ngày chợ họp một lần”. Song các sách chép khác nhau về thời gian. Trong du ký của Dampier, tác giả người Anh này viết: “Ở Kẻ Chợ, chợ họp trong tất cả mọi ngày”.

Còn Samuel Baron trong cuốn “Miêu tả vương quốc xứ Đàng Ngoài” (xuất bản năm 1683) lại cho rằng “chợ họp tháng hai phiên vào ngày sóc và ngày vọng” (ngày rằm và mùng một). Trong “Vũ trung tùy bút”, Phạm Đình Hổ viết: “Ở kinh kỳ, phiên chợ là các ngày 1, 6, 11, 14, 15, 21, 26, 30”. Chợ phiên không họp từ sáng đến chiều tối, chỉ họp đến quá trưa là vãn người, vãn hàng.

Vì tần suất họp chợ không đều đặn, họp theo phiên đã gây khó khăn cho nhiều người có nhu cầu, chính vì vậy hàng rong đã ra đời. Ngoài ra, đời sống khó khăn, để có tiền trang trải họ buộc phải bán sản phẩm mà không cần chờ đến phiên. Còn có lý do khác cho sự ra đời của hàng rong, rằng người bán hàng rong chủ yếu là người nghèo, không có tiền để trả phí ngồi trong chợ…

Theo thời gian, hàng hoá bán rong đa dạng hơn. Theo tài liệu để lại cho thấy, hàng rong xưa có rất nhiều mặt hàng như tào phớ, kem, quả dâu, mía đã tiện thành khẩu, hay báo…

Từ năm 1930 đến 1945, hàng rong trở thành đối tượng phản ánh của nhiều nhà văn hiện thực phê phán. Báo “Trung Bắc tân văn” đã đăng truyện ngắn “Hạt ngọc trên phố” của Vũ Sang kể về một bà đầm già ở khu phố nam Hồ Gươm mê món cốm Vòng. Cứ vào mùa, ngày nào bà ta cũng sai con sen gọi cô bán cốm rong đến nhà…

Nữ nhà văn Pháp Hilda Arnhold vô cùng mê tiếng rao của người bán hàng rong và bà đã viết cuốn sách “Bắc kỳ – Phong cảnh và ấn tượng” trong đó tả chi tiết về tiếng rao, thân phận của họ, bóng đá trực tiếp kèo nhà cái người mà theo bà là tầng lớp nghèo trong xã hội.

Để  người mua biết mình bán gì, người bán hàng rong buộc phải rao. bóng đá trực tiếp kèo nhà cái tiếng rao xưa trở nên quen thuộc giữa chốn Hà thành, nào là bán cá biển, bán bánh, hàn nồi, vá võng, thu mua đồng nát. Trong bộ tranh khắc “Kỹ thuật của người An Nam” (Technique du Peuple Annamite, xuất bản năm 1912), tác giả Henri Oger đã khắc khá nhiều bức liên quan tới hàng rong như: Bán đồ thủ công, thực phẩm.

Khi các khu phố mới được xây dựng ở phía đông và nam Hồ Gươm (ngày nay là phố Ngô Quyền, Lê Phụng Hiểu, Tràng Tiền, Tràng Thi, Hai Bà Trưng, Trần Hưng Đạo…) và phía tây nam (nay là phố Lê Hồng Phong, Cao Bá Quát, Chu Văn An…) đông đúc dân cư là người Pháp và người Việt giàu có thì chính quyền ra lệnh cấm hàng rong không được bán tại bóng đá trực tiếp kèo nhà cái con phố này.

Có một giai đoạn các mặt hàng bán rong đã dần thưa thớt. Sau ngày tiếp quản Thủ đô (10-10-1954), hàng rong ít hơn vì chính quyền yêu cầu người nhập cư về quê làm nông nghiệp khi họ đã được chia ruộng đất. Hay tại giai đoạn Mỹ đánh phá miền Bắc, hàng rong cũng ít do chiến tranh và hàng hóa khan hiếm. Tuy nhiên, tại các bến tàu, bến xe, trên các tuyến tàu điện vẫn có một lượng người bán rong, họ bán đồ dùng sinh hoạt như: Rút dép, dây chun, bấc đèn, kim băng, lơ tẩy… cùng cao dán nhọt, dầu nóng…

Tuy nhiên, xuôi về hiện tại, bán rong lại xuất hiện nhiều hơn, mặt hàng đa dạng hơn, phương tiện cũng thuận tiện hơn. Không chỉ là hình ảnh quang gánh, khoác vai quen thuộc, giờ đây hàng rong còn hiện hữu với xe đạp, xe đẩy đi khắp phố phường. Tiếng rao đêm vẫn còn, nhưng người bán chẳng còn vất vả rao bán như xưa, giờ đây, họ dùng loa để rao hàng.

Hàng rong xuất hiện ở mọi ngõ ngách. Trên đường phố Hà Nội chúng ta dễ dàng bắt gặp bóng đá trực tiếp kèo nhà cái gánh rau, gánh hoa quả, đồ ăn, thức uống được bán rong. Cho đến các nhu cầu khác như cắt tóc ven đường, cắt chìa khoá, xỏ khuyên tai. Quen thuộc nhất là bóng đá trực tiếp kèo nhà cái gánh hoa chở hương sắc đi khắp mọi nẻo đường.

Tuổi thơ nhiều người Hà Nội lớn lên với tiếng rao hàng, tiếng xe đạp kẽo kẹt, hình ảnh quang gánh tần tảo của bà của mẹ. Hồi bé mê gánh hàng rong đến thế, lớn lên cũng chẳng bỏ được. Chiều đi làm về, nếu lỡ chạy xe qua một gánh hàng rong, cũng ráng ngoái lại nhìn xem ở trong đó có gì.

“Ai bánh chưng bánh giò bánh rợm nào!”, “ai xôi lạc xôi vừng xôi dừa nào!”… Từ sớm tinh mơ, bóng đá trực tiếp kèo nhà cái tiếng rao đã đánh thức bóng đá trực tiếp kèo nhà cái con phố tĩnh mịch. Đủ thứ quà và mặt hàng thiết yếu từ ngoại thành được chở trên bóng đá trực tiếp kèo nhà cái gánh hàng xuôi về bóng đá trực tiếp kèo nhà cái tuyến phố tấp nập.

bóng đá trực tiếp kèo nhà cái tiếng rao lảnh lót trên từng góc phố với bóng đá trực tiếp kèo nhà cái sắc thái và nhịp độ khác nhau, dần dần trở thành bóng đá trực tiếp kèo nhà cái thanh sắc không thể tách rời của phố thị. Có bóng đá trực tiếp kèo nhà cái tiếng rao đơn giản như một sự kéo dài lời thông báo, có tiếng rao nghe có chút giằng xé và vần điệu như câu hát trong vở chèo, có tiếng rao thoăn thoắt gieo vần nhịp đầy hóm hỉnh như kế thừa bóng đá trực tiếp kèo nhà cái lối nói vè dân gian cổ…

bóng đá trực tiếp kèo nhà cái tiếng rao đi cùng bóng đá trực tiếp kèo nhà cái gánh hàng rong không chỉ đơn thuần là một sự mời gọi. Trong bóng đá trực tiếp kèo nhà cái tiếng rao ấy, bóng đá trực tiếp kèo nhà cái người bán hàng gợi lên một thứ gì rất đời, bụi bặm và lặng lẽ.  Đó không chỉ là gánh hàng phục vụ đời sống, mà còn là gánh hàng mưu sinh với ban trăn trở, niềm mơ ước và hy vọng về một cuộc sống khấm khá và đủ đầy hơn.

Thưởng thức quà hàng rong cũng là một phong cách riêng biệt của Người Hà Thành. Riêng về điều này, Thạch Lam lại viết: “Trong một ngày, không lúc nào là không có hàng quà. Mỗi giờ là một thứ khác nhau; ăn quà cũng là một nghệ thuật: ăn đúng cái giờ ấy và chọn người bạn ấy, mới là người sành ăn.”

Hà Nội chuyển mình trên bóng đá trực tiếp kèo nhà cái gánh hàng rong. Người ta có thể nhìn thấy phố thị đang chuyển mùa dựa trên sự thay đổi của bóng đá trực tiếp kèo nhà cái gánh hàng khắp các góc phố. Vào hạ là khi trên yên xe đạp của các chị, các mẹ chất đầy bóng đá trực tiếp kèo nhà cái búp sen hồng ngát nở rộ, thu sang khi cúc nhuộm vàng góc phố, chớm đông là bóng đá trực tiếp kèo nhà cái đóa họa mi trắng và thạch thảo tím e ấp giữa khí trời se lạnh.

Gam màu của bóng đá trực tiếp kèo nhà cái gánh hàng rong lại hợp vẻ rêu phong và cổ kính của thành phố này đến lạ. Vài ba đôi quang gánh, thúng mủng, bóng đá trực tiếp kèo nhà cái chiếc ghế nhựa, bóng đá trực tiếp kèo nhà cái chiếc xe đạp cũ kỹ càng làm nổi bật bóng đá trực tiếp kèo nhà cái tòa nhà với tường sơn vàng sơn màu năm tháng, bóng đá trực tiếp kèo nhà cái ô cửa màu xanh rêu và bóng đá trực tiếp kèo nhà cái tán cây rợp bóng mỗi con đường.

Hà Nội có mùi hương thơm lừng, hoài niệm và gây thương từ bóng đá trực tiếp kèo nhà cái gánh hàng rong. Mùi hương từ bóng đá trực tiếp kèo nhà cái thức quà len lỏi trong không khí và xâm chiếm khứu giác người qua đường trước cả khi ta nghe thấy tiếng rao vọng lại.

Mùi phở gánh nồng nàn, mùi cốm “thơm mát của bông lúa non” của Thạch Lam, mùi sen êm dịu, thanh sạch và tinh khiết, mùi bánh rán mật nức mũi từ đường phên… Tất cả tạo nên một mùi hương khiến ai ở gần cũng phải mềm lòng thưởng thức, khiến ai xa cũng nhớ, cũng muốn táp vào một gánh hàng quà vặt ngay tắp lự.

Nhưng Hà Nội chỉ được cảm nhận trọn vẹn nhất khi ta thưởng được vị của bóng đá trực tiếp kèo nhà cái thức quà trên gánh hàng rong. Hàng rong ở nơi nào cũng có, nhưng hiếm nơi đâu có thể sở hữu được cái đậm đà của quà hàng rong đất kinh kỳ. Như Thạch làm từng tự tin mà khẳng định: “Cũng là thứ bún chả chẳng hạn,cũng rau ấy, thế mà sao bún chả của Hà Nội ngon và đậm thế, ngon từ cá mùi thơm, từ cái nước chấm ngon đi”. Đó là sức hút riêng của thức quà Hà Nội không thể lý giải mà chỉ có thể chiêm nghiệm được.

Từ bóng đá trực tiếp kèo nhà cái câu rao ngày xưa như “Ai mài dao kéo đây… Ai mài dao kéo nào…” cho đến bóng đá trực tiếp kèo nhà cái câu rao gần gũi hơn như “Bánh mì Sài Gòn, đặc ruột thơm ngon, hai ngàn một ổ”… “Ai bánh bao nóng nào… Bánh bao nóng đây”… “Tôi là bánh khúc đây”… gánh hàng rong vẫn tồn tại và sống cùng Hà Nội theo năm tháng, dù cho Hà Nội có thay da đổi thịt từng ngày, dù cho nhịp sống đô thị càng trở nên nhanh hơn, hối hả hơn. Dù ngày hay đêm, dù trời nắng hay trời mưa, ta vẫn luôn dễ dàng bắt gặp hình ảnh tần tảo của các bà, các mẹ cùng bóng đá trực tiếp kèo nhà cái thúng hàng đầy ắp thức quà thơm ngon trên các con phố lớn ở Hà Nội.

Từ rất lâu rồi, hình ảnh bóng đá trực tiếp kèo nhà cái gánh hàng rong cùng bóng đá trực tiếp kèo nhà cái tiếng rao đã trở thành một phần của bức tranh Hà Thành. Đi vào văn chương, gánh hàng rong xuất hiện trong “Hà Nội băm sáu phố phường” của Thanh Lam với vẻ đẹp rất mộc, hay trong “Thương nhớ mười hai” của Vũ Bằng, cái hồn của bóng đá trực tiếp kèo nhà cái gánh hàng rong hòa quyện trong cái hồn, cái nét của Hà Nội.

Tuy nhiên, tại nơi phố thị sầm uất với bóng đá trực tiếp kèo nhà cái sự thay đổi nhanh chóng, nhà nhà mọc lên như nấm, công nghệ hiện đại thay thế thói quen của con người như đọc báo giấy…, tại sao bóng đá trực tiếp kèo nhà cái gánh hàng rong vẫn còn tồn tại cho đến ngày nay?

Đầu tiên, khó có thể phủ nhận được sự tiện lợi của việc thưởng thức Hà Nội thông qua việc dừng chân ở bóng đá trực tiếp kèo nhà cái gánh hàng rong. Bên cạnh đó, so với bóng đá trực tiếp kèo nhà cái sản phẩm được bán trong nhà, có không gian vật lý rộng lớn với chỗ ngồi được bày trí sẵn, giá thành bóng đá trực tiếp kèo nhà cái món ăn của bóng đá trực tiếp kèo nhà cái gánh hàng rong không quá cao, phù hợp với tâm lý người Việt.

Và quan trọng hơn hết, người Việt Nam nói chung hay người Hà Nội nói riêng từ xưa đã ưa chuộng văn hóa ăn uống vỉa hè. Ngồi ăn một gói xôi vào buổi sáng sớm cho kịp no bụng, hay làm một ly trà đá vỉa hè tán ngẫu với bạn bè… đã là bóng đá trực tiếp kèo nhà cái hoạt động rất đỗi quen thuộc, và thậm chí còn trở thành một phần của cuộc sống của rất nhiều người dân Hà Nội.

Theo xu hướng phát triển của đô thị hiện đại, các gánh hàng rong được cho là làm giảm đi vẻ đẹp của thành phố hiện đại. Vấn đề có nên ủng hộ việc duy trì các gánh hàng rong hay không cũng được đề cập không ít song song với việc phát triển đô thị Hà Nội.

Đối với nhiều người, tình yêu Hà Nội không chỉ là tình yêu với con người nơi đây, với bóng đá trực tiếp kèo nhà cái nét đẹp vốn có tại mảnh đất thủ đô như Hồ Tây, cầu Thê Húc màu son… mà còn yêu cả vẻ đẹp bình dị mà rất thân quen của bóng đá trực tiếp kèo nhà cái gánh hàng rong. Và, với chiếc xe đạp cũ, cùng bóng đá trực tiếp kèo nhà cái thùng hàng nặng trĩu… tất cả là kế sinh nhai của bóng đá trực tiếp kèo nhà cái người bà, người mẹ tần tảo lặng lẽ mang lại bóng đá trực tiếp kèo nhà cái thức quà thơm ngon và góp bóng đá trực tiếp kèo nhà cái hình ảnh rất “Hà Nội” vào trong bức tranh về mảnh đất Thăng Long ngàn năm văn hiến.

"Dù có đi bốn phương trời
Lòng vẫn nhớ về Hà Nội
Hà Nội của ta, Thủ Đô yêu dấu
Một thời đạn bom, một thời hòa bình."

Trích lời bài hát “Nhớ về Hà Nội” – Nhạc sĩ: Hoàng Hiệp

• Thực hiện:
• Nội dung:Mai Anh, Thu Huyền, Đàm Diện
• Ảnh/Video:Đàm Diện, Diệu Linh, Tiến Đạt
• Design:Đào Linh, Hải Ngân, Quỳnh Trang
• Biên tập:Hào Nguyễn

Nguồn:Vietnam+