Phán quyết bongdaso kèo nhà cái Tòa Trọng tài tác động đến các thực thể địa lý

09:51 | Thứ năm, 25/08/20160

bongdaso kèo nhà cái

Phái đoàn Philippines điều trần tại Tòa Trọng tài The Hague vào tháng 7.2015 - Ảnh: PCA

Phán bongdaso kèo nhà cái trọng tàicủa Tòa Trọng tài thường trựcngày 12.7.2016 mang tính tuyên bốvà không mang tính thực thinhưng có giá trị chung thẩm và ràng buộc các bên về quyền tài phánbắt buộc.

Phán bongdaso kèo nhà cái là chiến thắng vang dội cho Philippines và là thất bại nhục nhã về pháp lý đối với tham vọng thể hiện sức mạnh và quyền lựccủa Trung Quốctrong vùng biển rộng lớn trênBiển Đông.

Khi bàn đến các vấn đề căn cứ Công ước LHQ về luật biển (UNCLOS), phán quyết lịch sử nàykhông giải quyết vấn đề tuyên bố chủ quyền lãnh thổ đối với các thực thể địa lýnhư đá vàđảo thuộc hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa, vấn đề vốn được xem xét bằng luật pháp quốc tế truyền thống hay tập quán,nhưng phán quyết có nhữngtác động gián tiếp đến việc mô tả đặc điểm bongdaso kèo nhà cái các thực thể địa lý.

Trong bài viết này, chúng tôi sẽ chỉ ra tác động bongdaso kèo nhà cái phán quyết đối với lợi ích bongdaso kèo nhà cái Việt Nam ở Biển Đông, đặc biệt là đối với các thực thể địa lýtrong quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa.

Phần I:Tóm tắt nội dung phán quyết bongdaso kèo nhà cái Tòa Trọng tài

Phán quyết ngày 12.7.2016 là chiến thắng pháp lý vang dộiđối với Philippines trên cơ sở luật phápvề các vùng biển trongUNCLOS: Về pháp luậtTrung Quốc không thể sử dụng “đường chữ U” đểđòi quyền lịch sử với gần80% Biển Đông, phải tôn trọng và không can thiệpvềquyền chủ quyền bongdaso kèo nhà cái Philippines đối với thủy sản, dầu mỏ và tài nguyênkhoáng sản trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa bongdaso kèo nhà cái nước này, vàkhông thể“gây thiệt hại không thể khắc phục” đến sự toàn vẹn củamôi trường biểnnhư đã từng làm.

Ngày 12.7, người dân Manila (Philippines) vui mừng sau khi Tòa Trọng tài công bố phán bongdaso kèo nhà cái - Ảnh: AP

Thắng lợi pháp lýbongdaso kèo nhà cái Philippines đem lại lợi ích cho các quốc gia ven biển khác như Việt Nam cho dù các nước nàykhông gửi đơn kiện.

Trong hội thảo ngày17.8 tại thành phố Nha Trang tiếp nối hai hội thảo năm 2013 và 2014 tại Quảng Ngãi và Đà Nẵng, chúng tôi muốn giới thiệu lại một số đoạn trong các bài viết trước đây bongdaso kèo nhà cái chúng tôi để thểhiện sự vui mừngkhi Tòa Trọng Tài trong vụ kiện bongdaso kèo nhà cái Philippines đã xác nhận cho lập trường bongdaso kèo nhà cái Việt Nam mà chúng tôi đã trình bày tại 2 hội thảo ở Quảng Ngãi và Đà Nẵng:

Trung Quốc không thể đưa ra bất cứ cơ sở luật pháp quốc tế nàocho yêu sách lố bịch bongdaso kèo nhà cái họ(“đường chữ U”) vàcũng tự mâu thuẫn tạicác hội thảo quốc tế khi cung cấp nhiều cơ sở mơ hồ khác nhau cho yêu sách này: “vòng cung lịch sử” hay“vùng nước liền kề”.

Những yêu sáchvô căn cứvà chung chungnày rõ ràngđã vi phạm tuyên bố bongdaso kèo nhà cái các nước Đông Nam Á ven biển về lãnh hải 12 hải lý, vùngđặc quyền kinh tế và thềm lục địa200 hải lý tính từ đường cơ sở.

Trong các vùng biển này, việc thực thi quyền chủ quyền bongdaso kèo nhà cái các quốc gia ven biển được bảo vệ theo các điều 56, 57,76,77 bongdaso kèo nhà cái UNCLOS năm 1982.

Quyền chủ quyền đối với các nguồn tài nguyên thiên nhiên cũng là độc quyền bongdaso kèo nhà cái các quốc gia ven biển. Họcó thể được hưởng các nguồn tài nguyên này mà không yêu cầu phải tuyên bố yêu sách với chúng, họ có thể tiến hành xây các cấu trúcnhân tạo trên các đá bất kể chìm hay nổi, hay trên các đảo nhân tạo; có thể tiến hành nghiên cứu về biển,ban hành các quy định bảo vệ môi trường biển miễn là tôn trọng quyền tự do hàng hải, đặtđường ống dẫn dầu hay dây cáp bongdaso kèo nhà cái các quốc gia khác.

Các quốc gia không phải quốc gia ven biển không thể khai thác tài nguyên trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa bongdaso kèo nhà cái quốc gia ven biển nếu không được quốc gia ven biển cho phép rõ ràng.

UNCLOS đã dành cácquyền độc quyền này chocác quốc gia ven biển “chắc chắn như đinh đóng cột”.“Đường chữ U” bongdaso kèo nhà cái Trung Quốcđòi chủ quyền khu vực biển rộng lớnlà trái với UNCLOS (điều 89 nêu:Không một quốc gia nào có thể đòi đặt một cách hợp pháp một bộ phận nào đó bongdaso kèo nhà cái biển cả thuộc vào chủ quyền bongdaso kèo nhà cái mình).

"Đường chữ U” bongdaso kèo nhà cái Trung Quốcđòi chủ quyền khu vực biển rộng lớnlà trái với UNCLOS - Ảnh: CNBC

Sau khi phản đối quyền tài phán bắt buộc bongdaso kèo nhà cái Tòa Trọng tài từkhiđơn kiện được nộpnăm 2013,sau đó là những lời lẽ hiếu chiến không chấp nhận phán quyếtcuối cùng về các vấn đề nội dung trongkhoảng đầutháng 7 đến tháng 8.2016 đượcđưa ra từ nhiều cấp bongdaso kèo nhà cái chính phủ Trung Quốc, từChủ tịch Tập Cận Bình cho đếnbộ trưởngNgoại giao vàngười phát ngôn,Trung Quốc đã thận trọng và hành xử kiềm chế hơn khi phản ứng phán bongdaso kèo nhà cái (một số học giả còn cho rằng đã đến lúc Trung Quốc chấp nhận một số khía cạnh trong phán bongdaso kèo nhà cái).

Trung Quốccó vẻ không sẵn sàng đưa racác hành động mang tính đe dọa như xây dựng thêm trên bãi cạn Scarborough hay các đángầm vàthiết lập vùng nhận diện phòng không (ADIZ) trên Biển Đông.

Thậm chí, Trung Quốc dường như đang chuyển hướng sang đàm phán, như đạisứ Trung Quốc tại Mỹ đã nói,và hướng tới một cuộc chiến pháp lý: Trung Quốc không còn tỏ ý muốn rút khỏi UNCLOS nữa mà chỉ có Tòa án Tối cao Trung Quốc công bố bongdaso kèo nhà cái định riêng chống lại phán bongdaso kèo nhà cái trọng tài. Điều này có nghĩa là Trung Quốc đang cho rằngcuộc chiến tốt nhất là cuộc chiếntrên mặt trận pháp lý.

Đó là lý do vì sao chúng tôi tập trung vào cáclập luận pháp lýtrong chương trìnhhành động sắp tới củaViệt Nam chodù chúng tôi biết rằng cáccường quốc với hải quân mạnh như Mỹ có thể củng cố cho cuộc chiếnpháp lý với mối đe dọabằng sức mạnhcưỡng bứcnhư đưa tàu sân bay đi qua Biển Đông và đếngầncác thực thể địa lýđang tranh chấp.

Luật sư-Tiến sĩTạ Văn Tài (Trường Luật Đại học Harvard, Mỹ)

(Cẩm Bìnhchuyển ngữ) - Theo: Một Thế Giới

_____________

Bài viết nằm trong tuyến bài:Kế hoạch hành động khả dĩ bongdaso kèo nhà cái Việt Nam với các thực thể địa lý trên Biển Đông sau phán quyết trọng tài

Bài 2:Tác động đến tình trạng pháp lý bongdaso kèo nhà cái các thực thể địa lý ởquần đảo Trường Sa và có thể cả Hoàng Sa

» Phán quyết bongdaso kèo nhà cái PCA có gây bất lợi cho quyền đắc thụ lãnh thổ Trường Sa-Hoàng Sa?

» Những sai lầm bongdaso kèo nhà cái Trung Quốc từ vụ kiện về Biển Đông

» 'Đường lưỡi bò'

» Đài truyền hình Bình Thuận ngưng chiếu phim Trung Quốc

» Philippines sẽ không nhân nhượng Trung Quốc

» Philippines, Nhật Bản kêu gọi Trung Quốc tôn trọng phán quyết bongdaso kèo nhà cái PCA

Google Maps xóa tên Trung Quốc ở bãi cạn tranh chấp với Philippines

» Philippines: Trung Quốc phải tôn trọng phán bongdaso kèo nhà cái Biển Đông

» Yêu cầu Trung Quốc chấm dứt hoạt động bay trái phép ở Trường Sa

» Philippines: Trung Quốc phải tôn trọng phán bongdaso kèo nhà cái Biển Đông

Mỹ nỗ lực xoa dịu căng thẳng sau phán bongdaso kèo nhà cái toà quốc tế