kèo nhà cái vn88 thuyền chài sông Vàm Cỏ

Chàng trai thuyền chài đốt cháy đánh chìm tàu Tây, xuôi ngược khắp ba tỉnh miền Đông làm dậy lên khí thế chống giặc Pháp. Lại chuyển về miền Tây, vẫy vùng khắp chốn Hà Tiên, Kiên Lương, Tà Niên, Miệt Thứ... Đánh chiếm Rạch Giá, giặc Tây kinh hoàng. Rút về Hòn Chông - Kiên Lương. Rời bỏ đất liền, chọn biển đảo xa xôi, sống mái với giặc.

Hào hùng và đau thương! Chàng trai 24 tuổi lập chiến công lẫy lừng. Hỡi ơi! 30 tuổi đã hy sinh cho Tổ quốc. Còn là cậu học trò nhỏ được nghe lỏm bỏm về chàng trai thuyền chài đốt tàu Tây. Nay gần tuổi tám mươi, cả đời tôi đi đây đi đó may được dõi theo bước chân bôn ba người kèo nhà cái vn88 hùng thuyền chài sông Vàm Cỏ.

Tác giả Nguyễn Chấn Hùng kính ngưỡng trước bàn thờ Nguyễn Trung Trực tại Đền tưởng niệm trong Khu di tích Vàm Nhựt Tảo

Vàm Nhựt Tảo

Cung kính đốt nhang vái kèo nhà cái vn88 hùng Nguyễn Trung Trực trong Đền tưởng niệm, tôi cùng kèo nhà cái vn88 bạn già ra ngay bờ sông Nhựt Tảo. Vàm Nhựt Tảo đây rồi. Sông nhỏ đổ vào sông Cái. Dòng Nhựt Tảo nước trong xanh, dòng chảy êm đềm, lục bình bông tím lềnh bềnh, bần rậm hai bên bờ. Xa xa sông Vàm Cỏ Đông mênh mông, dầy đặc các bụi lục bình xanh mướt trôi phăng phăng.

Nơi đây chàng trai làng chài cùng nghĩa quân với hai chiếc ghe lúa thô sơ đốt cháy đánh chìm tàu Tây. Chiến công Vàm Nhựt Tảo làm nức lòng dân, thêm sức mạnh cho 3 tỉnh miền Đông. Nổi bật là trận Cần Giuộc. Nhớ lại Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc (cụ Đồ Chiểu):

Ngoài cật có một manh áo vải, nào đợi đeo bao tấu bầu ngòi;
Trong tay cầm một ngọn tầm vông, chi nài sắm dao tu nón gõ (…)
Kẻ đâm ngang, kèo nhà cái vn88 chém dọc, làm cho mã tà ma ní hồn kinh;
Bọn hè trước, lũ ó sau, trối kệ tàu thiếc tàu đồng súng nổ...

Khu di tích Vàm Nhựt Tảo sừng sững tượng kèo nhà cái vn88 hùng Nguyễn Trung Trực ngay cổng vào.

Khu di tích thênh thang, nghe đâu đến 6 ha, tại xã An Nhựt Tân (nay là xã Tân Bình), huyện Tân Trụ, tỉnh Long An.

Khởi công xây dựng năm 2003 và khánh thành tháng 10.2010. Mô hình tàu sắt L’Espérance giữa sân nhắc nhở chiến công oanh liệt. Công viên đầy cây xanh, đền tưởng niệm, nhà văn bia, nhà trưng bày, đều rất hoành tráng... Các tư liệu lịch sử đầy đủ, các tranh ảnh thể hiện các trận đánh, các di vật...

Chàng trai thuyền chài

Rảo khắp nhà văn bia tôi say sưa thời niên thiếu của chàng trai sông nước.

Nguyễn Văn Lịch, còn gọi là Chơn, sau này mới đổi thành Nguyễn Trung Trực, chào đời năm 1838 trong ngôi nhà của cha mình bên bờ sông Vàm Cỏ Đông, gia đình chài lưới tại xóm Nghề, nay thuộc xã Thạnh Đức, Bến Lức, Long An.

Ngộ quá, xuất thân dân chài mà tuổi trẻ được học hành nên văn hay võ giỏi. Năm 18 tuổi thủ võ đài tiếng tăm vang dội. Ông nội quê gốc Bình Định đã đành chuộng võ, còn làm thơ hay và lời khí khái thì học ai đây. Vậy là từ nhỏ đã vùng vẫy sông nước Vàm Cỏ quen thuộc thuyền bè, võ giỏi lại thêm văn hay, nên huy động được nhiều kèo nhà cái vn88 cùng chí hướng. Từ khi thực dân Pháp nổ súng đánh thành Gia Định. Chàng trai sớm tham gia nghĩa quân, dưới quyền lãnh binh Trương Định hoạt động vùng Tân An, Bến Lức, dọc theo sông Vàm Cỏ Đông.

Đền tưởng niệm kèo nhà cái vn88 hùng Nguyễn Trung Trực trong Khu di tích Vàm Nhựt Tảo

Vùng vẫy khắp Rạch Giá, Hà Tiên, Tà Niên...

Năm 2009, tôi có dịp đến Rạch Giá để hợp sức với Bệnh viện Kiên Giang xây dựng khoa Ung Bướu. Dịp này dịp khác được đi thăm nơi này nơi nọ, thật may mắn tôi như được theo bước chân bôn ba vẫy vùng của kèo nhà cái vn88 hùng Nguyễn Trung Trực. Nghe kể trận đánh chiếm đồn Tây, chiếm luôn Rạch Giá. Tôi nhờ bạn bè dẫn đến đồn Rạch Giá xưa, nay là trụ sở UBND tỉnh, nhớ chiến công xưa. Bưu điện Rạch Giá xây trên pháp trường xưa, lòng tôi bồi hồi tưởng nhớ kèo nhà cái vn88 linh người kèo nhà cái vn88 hùng lìa đời tuổi 30.

Có dịp thăm Tà Niên mấy năm trước, chúng tôi viếng vái trước đền thờ, đốt cây nhang tưởng nhớ kèo nhà cái vn88 linh Người phảng phất đâu đây. Tưởng lại khí thế hừng hực của nghĩa quân từ đây kéo ra hạ đồn Rạch Giá. Sao tuổi đời chỉ đến ba mươi mà chiến công hiển hách vậy.

Tượng kèo nhà cái vn88 hùng Nguyễn Trung Trực tạiCông viên trung tâmthành phốRạch Giá, Kiên Giang

Chiếu Tà Niên

Làng Tà Niên (xã Vĩnh Hòa Hiệp, Châu Thành, Kiên Giang) nổi tiếng khắp “Nam kỳ lục tỉnh” với nghề dệt chiếu. Khi nghe tin lãnh tụ Nguyễn Trung Trực bị giặc Pháp định xử chém vào ngày 28.6.1868, dân chúng Rạch Giá bàng hoàng. Nghe kể lại người Tà Niên thức trắng nhiều đêm dệt chiếu chữ thọ. Bị dẫn ra pháp trường, người kèo nhà cái vn88 hùng bước đến đâu, dân trải chiếu tới đó. Ông đòi mở trói, không bịt mắt để ông nhìn đồng bào.

Thật khí khái, trước khi hành quyết chàng trai nghĩa sĩ ngâm bài thơ:

Thư kiếm tùng nhung tự thiếu niên,
Yêu gian đàm khí hữu long tuyền
kèo nhà cái vn88 hùng nhược ngộ vô dung địa
Bảo hận thâm cừu bất đái thiên.

Ảnh tư liệu

Thi sĩ Đông Hồ kèo nhà cái vn88 Hà Tiên chắc phải cảm thông sâu sắc mới dịch được bài thơ:

Theo việc binh nhung thuở trẻ trai
Phong trần hăng hái tuốt gươm mài
kèo nhà cái vn88 hùng gặp phải hồi không đất
Thù hận chang chang chẳng đội trời.

Tác giả Nguyễn Chấn Hùng và Trần Kim Liên viếng đền thờ kèo nhà cái vn88 hùng Nguyễn Trung Trực ở làng Tà Niên

Đình thờ Rạch Giá

Đến gần bờ sông, gió mát rượi, biển cũng gần. Khuôn viên đền rộng thoáng, phong cảnh u nhàn. Đây là ngôi đình đầu tiên xây dựng năm 1869, lớn nhất trong 9 ngôi đình trong tỉnh Kiên Giang. Tượng kèo nhà cái vn88 hùng Nguyễn Trung Trực được đúc bằng đồng trông oai nghiêm, bất khuất đầy khí tiết.

Tượng kèo nhà cái vn88 hùng Nguyễn Trung Trực được đúc bằng đồng tại Đình thờ Rạch Giá

kèo nhà cái vn88 linh Thần ở khắp nơi

ChuyệnHương rừng Cà Maunhà văn Sơn Nam kể về xứ Cạnh Đền thôi thúc tôi thăm nơimuỗi kêu như sáo thổi, đỉa lềnh tợ bánh canh. Mấy năm trước tôi được bạn bè đồng nghiệp Bệnh viện Vĩnh Thuận, Kiên Giang dẫn đến thăm xứ Cạnh Đền - Rõ ràng có bảng đề tên ấp Cạnh Đền, xã Vĩnh Phong, Vĩnh Thuận, Kiên Giang. Phong cảnh sông nước yên bình, nhà cửa khang trang, con rạch nhỏ tấp nập xuồng ghe. Còn đâu cảnh xưa!

Vào cổng trường Tiểu học Vĩnh Phong 1, điểm Cạnh Đền 1 thấy một bức tượng nhỏ dáng quen quen. Mừng quá! Đúng là kèo nhà cái vn88 hùng Nguyễn Trung Trực. Ngôi trường mộc mạc bức tượng thân thương. Ở đây cũng thờ ông, lòng tôi dào dạt!

Vua Tự Đức sắc phong làm Thượng đẳng Linh thần, thờ tại làng Vĩnh Thanh Vân, Rạch Giá. Ở đâu mà không thờ cụ. kèo nhà cái vn88 linh phảng phất khắp nơi. Nhớ một lần đến Rạch Giá, tôi thấy là lạ nườm nượp người vẻ quê mùa chơn chất, người đâu đến đây vậy. Thì ra nhằm ngày trước giỗ cụ. Khắp các tỉnh đâu đâu người ta cũng đổ về cúng giỗ. Đúng là “Sống làm Tướng chết làm Thần!”.

Tượng kèo nhà cái vn88 hùng Nguyễn Trung Trực, xứ Cạnh Đền

Biển đảo xa xôi, sống mái với giặc

Giặc Pháp phản công, nghĩa quân kéo ra biển đảo tính kế lâu dài. Ai ngờ địch hùng hậu bao vây đảo và tấn công ác liệt. Lực lượng của ông hao mòn dần sau nhiều trận chiến không cân sức. Để bảo đảm lực lượng nghĩa quân và nhân dân trên đảo, ông tự ra nộp mình cho giặc bắt vào ngày 19.9.1868. Đau xót quá! Phút cuối cùng nơi rừng sâu, tay ôm xác con, mẹ bị bắt, nhân dân bị tra tấn, thuốc súng đã cạn, thế giặc mạnh.

Đình Gành Dầu, Phú Quốc

Năm 2009, lòng tôi rộn ràng được thăm Phú Quốc, đảo biển quê hương. Phải vái lạy cho được kèo nhà cái vn88 hùng Nguyễn Trung Trực.

Từ thị trấn Dương Đông, xe chở đoàn chạy dọc bờ biển lên phía Bắc. Phú Quốc còn hoang sơ, đường nhiều ổ gà, rợp bóng mát nhờ cây cối rậm rạp, khách lại thảnh thơi chờ thăm cảnh lạ. Mất gần một tiếng đồng hồ, đường dài khoảng 20 cây số. Đền thờ xây ở mũi Gành Dầu cách Bãi Dầu chừng 1 cây số. Xuống xe thấy ngay gió biển. Cổng đền ngay bên đường. Tại cổng tam quan, nổi bật hai câu đối:Hỏa hồng Nhật Tảo oanh thiên địa. Kiếm bạc Kiên Giang khấp quỷ thần.

Đình thờ kèo nhà cái vn88 hùng Nguyễn Trung Trực tại Gành Dầu

Đình thờ giản dị khang trang với nét kiến trúc truyền thống của đình đền xưa. Kiến trúc theo lối chữ “tam” gồm một chính điện rộng rãi cùng hai dãy Tây lang và Đông lang. Bàn thờ chính đặt bài vị người kèo nhà cái vn88 hùng. Bức ảnh thờ thật đẹp, nét mặt cương nghị hòa nhã sáng trưng. Nhưng sao hơi già khoảng năm mươi. Có người dẫn giải: chàng trai chết trẻ chỉ 30, nhưng ảnh già hơn là để tránh Tây.

Trên vách đền có nhiều tranh. Thật hào hùng: tranh đốt tàu Tây Vàm Nhựt Tảo và tranh chiếm đồn Rạch Giá. Thật bi thương bỏ lại con thơ:Con trong tay vừa tròn một tháng. Phải hy sinh cứu vãn binh cơ. Thật ấm lòng được biết bà con nhân dân lo hương khói. Đến ngày mất của ông (27 - 29 tháng 8 âm lịch), bà con trên đảo cùng nhiều khách phương xa tề tựu cúng cơm người kèo nhà cái vn88 hùng dân tộc.

Chiến công lừng lẫy

Huỳnh Mẫn Đạt danh sĩ đất Rạch Giá tán dương hai chiến công chói lòa:

Hỏa hồng Nhựt Tảo oanh thiên địa
Kiếm bạc Kiên Giang khấp quỷ thần.

Thái Bạch dịch:

Lửa bừng Nhựt Tảo râm trời đất
Kiếm tuốt Kiên Giang rợn quỷ thần.

Tranh đốt tàu Tây Vàm Nhựt Tảo và Tranh chiếm đồn Rạch Giá

Vàm Nhựt Tảo đốt cháy tàu Tây

Tàu sắt L’Espérance (Hy Vọng), đang tuần tiễu tại khu vực Vàm Nhựt Tảo. Sáng ngày 10.12.1861, sau khi bố trí lực lượng phục kích trên bờ và dụ một bộ phận quân địch rời khỏi tàu, Nguyễn Trung Trực đã cùng nghĩa quân lên chiếc ghe giả buôn lúa tiến sát tàu địch. Bất ngờ giết lính gác, nghĩa quân tràn lên đốt tàu, tàu chìm xuống đáy sông.

Trận Kiên Giang chiếm trọn Rạch Giá

Vào 4 giờ sáng ngày 16.6.1868, Nguyễn Trung Trực bất ngờ dẫn quân từ Tà Niên đánh úp đồn Rạch Giá (nay là khu vực UBND tỉnh Kiên Giang). Tiêu diệt 72 lính Pháp, có cả Chánh chủ tỉnh và trung úy đồn trưởng Sauterne. Lần đầu tiên đánh Tây ngay tại đầu não, nghĩa quân làm chủ tình hình 5 ngày liền.

Vàm Thủ Đoàn

Vàm Nhựt Tảo (ảnh tư liệu Khu di tích)

Vàm Thủ Đoàn và Vàm Nhựt Tảo

Tuổi thơ tôi trôi qua bên bờ sông Thủ Thừa. Nhớ lại chuyện thầy kể năm lớp ba trường Tiểu học Thủ Thừa. “Chuyện ngộ lắm, kể mấy trò nghe, rồi lớn ráng nhớ”. Thầy nói sông Thủ Thừa là con kênh hai đầu giáp hai con sông lớn là Vàm Cỏ Đông và Vàm Cỏ Tây. Lớn lên các trò theo sông mình đến Vàm Thủ Đoàn là nơi sông đổ vào sông Cái, đi ghe đuôi tôm tốn chừng nửa giờ. Sông Cái là Vàm Cỏ Đông rộng mênh mông cỡ gấp ba sông mình.

Theo sông Cái tới cầu Bến Lức là ngang qua quê nhà của ông Nguyễn Trung Trực. Qua khỏi cầu Bến Lức chừng khoảng 15 cây số là tới Vàm Nhựt Tảo. Chỗ này thành nơi lịch sử chính ông Nguyễn Trung Trực cùng nghĩa quân đốt tàu Tây cháy và chìm luôn xuống đáy sông. Chàng trai 24 tuổi thôi làm nên chiến công oanh liệt. Ông sanh ra ở làng Nghề trên sông Vàm Cỏ, miệt Bến Lức.

Thầy tôi nhắc đi nhắc lại chắc là sợ tụi học trò nhỏ mau quên: “Thủ Thừa Bến Lức là một, cùng dân Tân An, xưa là vùng Gia Định. Thầy trò mình là con cháu cùng quê với kèo nhà cái vn88 hùng thuyền chài Nguyễn Trung Trực. Thương lắm. Lúc đốt tàu Tây chỉ là chàng trai 24 tuổi. Sau ông đánh tụi Tây khắp Nam kỳ lục tỉnh. Hỡi ơi, Tây chém ông lúc mới 30 tuổi hà!”. Thầy kể chuyện sao mà dễ hiểu mà hay quá, tôi nhớ lỏm bỏm trong đầu.

Tác giả Nguyễn Chấn Hùng viếng Đình thờ kèo nhà cái vn88 hùng Nguyễn Trung Trực tại Gành Dầu

Đến tết Nhâm Dần này tôi được 79 tuổi. Tôi có dịp kể lại chuyện người thuyền chài kèo nhà cái vn88 hùng sông Vàm Cỏ xuôi ngược bôn ba lãnh đạo nghĩa quân chống Pháp khắp các vùng..., như được theo bước chân chàng trai thuyền chài bôn ba tới Hà Tiên, Rạch Giá, vẫy vùng Phú Quốc biển xa. Tôi còn một ước mơ được dự ngày giỗ kèo nhà cái vn88 hùng thuyền chài Vàm Cỏ ở Vàm Nhựt Tảo.

Bài và ảnh:Nguyễn Chấn Hùng - Trần Kim Liên