Chống kèo nhà cái trực tuyến bằng máy bơm ‘khủng’ và bài toán ngân sách

Tại sao TP.HCM ưu tiên ngân sách thuê máy bơm chống kèo nhà cái trực tuyến đường Nguyễn Hữu Cảnh khi mà trên địa bàn thành phố có nhiều điểm kèo nhà cái trực tuyến? Phương án máy bơm có phải là giải pháp bền vững? Đường Nguyễn Hữu Cảnh đã kèo nhà cái trực tuyến nhiều năm, nhưng do đâu mà tình trạng trạng trở nên trầm trọng trong một vài năm gần đây? Trên đây là những câu hỏi phóng viênNgười ĐôThịvừa đặt ra tại phiên họp thường kỳ của UBND TP.HCM về kinh tế xã hội đầu tháng 10.

"Siêu máy bơm" ​​​​chống kèo nhà cái trực tuyến đường Nguyễn Hữu Cảnh. Ảnh: Ngọc Dương - Thanh Niên

Với câu hỏi thứ nhất, Chánh văn phòng UBND TP.HCM Võ Văn Hoan cho biết “thành phố có nhiều điểm kèo nhà cái trực tuyến khi mưa lớn”. Có nơi nước thoát nhanh, có nơi thoát chậm, thường gọi là “kèo nhà cái trực tuyến cục bộ”. Máy bơm là một trong những phương án giải quyết tình trạng tiêu thoát nước và đường Nguyễn Hữu Cảnh cũng không phải là khu vực duy nhất được trang bị máy bơm. Tuy nhiên, Nguyễn Hữu Cảnh là “con đường cửa ngõ, phạm vi lớn, nếu kèo nhà cái trực tuyến lâu sẽ khiến các phương tiện khó qua lại, thậm chí ảnh hưởng đến nhà dân, kết cấu công trình, hạ tầng kỹ thuật”. Vì vậy, thành phố mới ký hợp đồng với Công ty CP tập đoàn Quang Trung cung cấp máy bơm “khủng” như người ta thường gọi. Việc chỉ định thầu là do không có đơn vị nào khác cung cấp được công nghệ tương tự như Quang Trung đang sở hữu, công suất cực đại lên đến 96.000m³/giờ.

Về câu hỏi thứ hai, người phát ngôn của UBND TP.HCM thông tin rằng, Bí thư Thành ủy đã nói rất rõ cần phải rà soát lại khả năng triển khai thực hiện thực hiện dự án đường Nguyễn Hữu Cảnh, kết hợp với cải tạo hệ thống để thoát nước tốt hơn. Phương án máy kèo nhà cái trực tuyến là giải pháp tình thế. Dự án đầu tư đường Nguyễn Hữu Cảnh đã được UBND TP.HCM phê duyệt, “bố trí bốn, năm trăm tỉ đồng để làm lại, nâng cao lên, cải tạo hệ thống hạ tầng”.

Báo điện tửZing.vn,trong một bản tin dẫn lời Giám đốc Khu Quản lý giao thông đô thị số 1, cho hay Sở GTVT TP.HCM đã duyệt đề xuất thi công nâng cấp đường Nguyễn Hữu Cảnh (đoạn Tôn Đức Thắng - chân cầu Sài Gòn, quận Bình Thạnh). Kinh phí dự kiến có thể vượt mức 473 tỉ đồng (được duyệt) do phát sinh thêm một đoạn cống cần phải xây dựng. Dự án dự kiến khởi công đầu tháng 11, không giải phóng thêm mặt bằng mà chỉ thi công trên cốt nền hiện hữu.

Như vậy, cả hai phương án chống kèo nhà cái trực tuyến cho đường Nguyễn Hữu Cảnh đều tiêu tốn ngân sách, mang đến một kinh nghiệm đắt giá. Quy hoạch hạ tầng đáng ra phải đi trước quy hoạch xây dựng dự án. Liệu còn giải pháp nào khác khắc phục được nhược điểm đã nêu trên?

Công nhân cấp thoát nước đô thị đang tích cực dọn cống để chống kèo nhà cái trực tuyến trên đường Nguyễn Hữu Cảnh. Ảnh TL: Tùng Tin - Zing

Câu hỏi thứ ba tiếp tục được thảo luận với TS.KTS Ngô Viết Nam Sơn. Theo kinh nghiệm của chuyên gia quy hoạch độc lập này, những dự án nâng nền cho toàn bộ nhà cao tầng chạy dọc bờ Tây sông Sài Gòn (từ chân cầu Sài Gòn đến Ba Son - PV) hàng cây số, mà không kèm theo yêu cầu mở ra những khoảng xanh gồm kênh hở hoặc cống thoát nước xuyên qua khu đất ra sông, hoặc dọc theo các tuyến đường thẳng góc - nối từ đường Nguyễn Hữu Cảnh, thì sẽ không được duyệt quy hoạch nếu… ở nước ngoài. Dải đất dự án ven sông chạy dài dọc đường Nguyễn Hữu Cảnh, khi nâng cao để không kèo nhà cái trực tuyến, vô hình trung tạo thành con đê chắn nước, buộc phải thoát ra hai đầu, thay vì có thể thoát nước từ những đoạn giữa, đã tạo nên áp lực gây kèo nhà cái trực tuyến trầm trọng, cần có máy bơm hoặc nâng đường để xử lý. Nghĩa là dự án có tạo ra tác động tiêu cực đối với môi trường.

Khi duyệt quy hoạch, chính quyền thành phố có quyền yêu cầu chủ đầu tư bố trí không gian thoát nước qua hệ thống kênh thoát nước hoặc cống ngầm tự nhiên dẫn nước ra sông, dọc theo các tuyến đường vuông góc hoặc tuyến không gian xanh qua đất dự án cho những đoạn cao hơn mặt nước sông, riêng đoạn phải hạ thấp làm đường khác cốt có thể thấp hơn mặt nước sông thì phải thu về hồ điều tiết cảnh quan hoặc hầm chứa nước điều tiết (có thể trên đất dự án) và từ đó từ từ bơm ra sông. Làm được như vậy thì đường Nguyễn Hữu Cảnh sẽ không bao giờ kèo nhà cái trực tuyến. Đáng tiếc là những nhà quản lý lại buông cơ hội “cầm cương” quy hoạch, thương lượng sớm với nhà đầu tư về trách nhiệm cùng nhau xử lý nguy cơ kèo nhà cái trực tuyến cho đường Nguyễn Hữu Cảnh ở giai đoạn phê duyệt quy hoạch.

Chủ đầu tư cũng vậy, bỏ lỡ một cơ hội thể hiện trách nhiệm cộng đồng. Tận dụng tối đa diện tích cho phép để xây nhà bán là lối tư duy cục bộ bình thường. Nhưng việc chủ đầu tư không chừa đường cho kèo nhà cái trực tuyến thoát, như đã nói ở trên, có thể do sơ sót của đơn vị tư vấn hoặc do “tính già hóa non”. Theo chân một nhà đầu tư tham quan dự án Vinhomes Central Park, phóng viênNgười ĐôThịđược nghe đại lý bán hàng giới thiệu dự án không kèo nhà cái trực tuyến. Tuy nhiên, lối vào dự án bị kèo nhà cái trực tuyến làm giảm giá trị dự án.

Ngoài Vinhomes Central Park, nhà đầu tư vẫn còn dự án Vinhomes Ba Son trên chính trục đường này. Và cũng trục đường này, còn có Saigon Pearl (do Công ty TNHH Vietnam Land SSG làm chủ đầu tư), dự án Sunwah Pearl đang thi công (do Sunwah Group đến từ Hồng Kông làm chủ đầu tư). Nhà đầu tư có động cơ giải quyết triệt để tình trạng kèo nhà cái trực tuyến nước trên đường Nguyễn Hữu Cảnh để giữ và nâng giá trị gia tăng cho dự án. Âu cũng là một cách để trả lại phần nào những gì đã lấy đi từ cộng đồng. Đấy cũng chính là cơ hội để giảm bớt gánh nặng ngân sách cho ngân sách thành phố.

Chính quyền không làm gì cả cũng là một tư duy cần có khi cân nhắc chính sách.

Thượng Tùng - Trung Dũng