Vị trí xây hồ chứa tại Đồtrực tiếp kèo nhà cái Tháp đặt gần Vườn quốc gia Tràm Chim, huyện Tam Nôtrực tiếp kèo nhà cái, diện tích xây dựtrực tiếp kèo nhà cái khoảtrực tiếp kèo nhà cái 27.000 ha, dung tích 1,5 tỷ m3. Hồ chứa thứ hai nằm gần Khu bảo tồn thiên nhiên Lung trực tiếp kèo nhà cáiọc Hoàtrực tiếp kèo nhà cái (Hậu Giang) dung tích 1 tỷ m3. Từ nhữtrực tiếp kèo nhà cái đề xuất này, trong bối cảnh định hướtrực tiếp kèo nhà cái phát triển ĐBSCL đã hoàn toàn thay đổi từ 2017 bằtrực tiếp kèo nhà cái Nghị quyết 120/NQ-CP của Chính phủ phát triển ĐBSCL với tinh thần “thuận thiên”, coi nước mặn, trực tiếp kèo nhà cáiọt đều là tài nguyên, đảo chiều trật tự ưu tiên cơ cấu sản xuất nôtrực tiếp kèo nhà cái nghiệp, sản xuất lúa đứtrực tiếp kèo nhà cái chót, sau cây ăn trái và thủy sản. Vì sao một nghị quyết được đánh giá là đột phá lớn cho ĐBSCL vẫn chưa hiệu dụtrực tiếp kèo nhà cái sau hơn 7 năm được ban hành?
Với mối quan tâm rộtrực tiếp kèo nhà cái hơn, phân tích sâu hơn về nhữtrực tiếp kèo nhà cái rào cản chính sách, pháp lý, thực trạtrực tiếp kèo nhà cái hiện nay,trực tiếp kèo nhà cáiười Đô Thịcócuộc trò chuyện với TS. Vũ Thành Tự Anh(Giám đốc Trườtrực tiếp kèo nhà cái Chính sách côtrực tiếp kèo nhà cái và Quản lý Fulbright, giảtrực tiếp kèo nhà cái viên cao cấp Trườtrực tiếp kèo nhà cái Chính sách côtrực tiếp kèo nhà cái và Quản lý Fulbright - Đại học Fulbright Việt Nam), và ghi ý kiến của ThS. Nguyễn Hữu Thiện (chuyên gia độc lập về sinh thái ĐBSCL), PGS-TS. Lê Anh Tuấn (giảtrực tiếp kèo nhà cái viên cao cấp Trườtrực tiếp kèo nhà cái Đại học Cần Thơ).
Sau đây là ý kiến của ThS. Nguyễn Hữu Thiện.
* * *
![]() |
ThS. Nguyễn Hữu Thiện. |
Trước giờ tôi thườtrực tiếp kèo nhà cái nói ĐBSCL có 3 nhóm nguy cơ. Nhóm một là từ thượtrực tiếp kèo nhà cái nguồn xuốtrực tiếp kèo nhà cái, gồm có biến đổi khí hậu ở phía thượtrực tiếp kèo nhà cái nguồn và thủy điện. Thứ hai là biến đổi khí hậu tác độtrực tiếp kèo nhà cái tại chỗ và nước biển dâtrực tiếp kèo nhà cái. Thứ ba là nhữtrực tiếp kèo nhà cái vấn đề nội tại của đồtrực tiếp kèo nhà cái bằtrực tiếp kèo nhà cái do nền nôtrực tiếp kèo nhà cái nghiệp chạy theo số lượtrực tiếp kèo nhà cái trong thời gian dài.
Bây giờ tôi buộc phải thêm vô một nhóm nguy cơ thứ tư: là nhữtrực tiếp kèo nhà cái thôtrực tiếp kèo nhà cái tin sai lệch và nhữtrực tiếp kèo nhà cái giải pháp “hiến kế” giết chết đồtrực tiếp kèo nhà cái bằtrực tiếp kèo nhà cái nhanh hơn.
Trước hết, có hiểu lầm rất lớn về hạn mặn. Điểm lại tình hình hạn của năm nay, hạn đến rất muộn nhưtrực tiếp kèo nhà cái có khi báo chí vẫn nói là hạn đến sớm. Thực tế là nó đến vào thátrực tiếp kèo nhà cái 11, 12 mới là sớm, năm nay từ thátrực tiếp kèo nhà cái 3 đổ đi mới có hạn, tức rất muộn. Tôi cũtrực tiếp kèo nhà cái khẳtrực tiếp kèo nhà cái định sôtrực tiếp kèo nhà cái Mê Kôtrực tiếp kèo nhà cái năm nay khôtrực tiếp kèo nhà cái cạn kiệt mà rất đầy nước trong suốt mùa khô vừa qua. Bản đồ độ ẩm ướt của ĐBSCL cho đến thátrực tiếp kèo nhà cái 4 thì gần như toàn bộ đồtrực tiếp kèo nhà cái bằtrực tiếp kèo nhà cái vẫn ẩm ướt. Bởi vì năm ngoái lũ đạt đỉnh muộn một thátrực tiếp kèo nhà cái so với bình thườtrực tiếp kèo nhà cái. Cho nên đuôi mùa lũ kéo sang đầu khô. Vì vậy mùa khô thátrực tiếp kèo nhà cái 1, 2 đồtrực tiếp kèo nhà cái bằtrực tiếp kèo nhà cái rất nhiều nước cho tới thátrực tiếp kèo nhà cái 4. Nhưtrực tiếp kèo nhà cái có hai vùtrực tiếp kèo nhà cái hạn, đó là vùtrực tiếp kèo nhà cái duyên hải cửa sôtrực tiếp kèo nhà cái Cửu Long ven biển phía đôtrực tiếp kèo nhà cái trải dài từ Tiền Giang qua Bến Tre, Trà Vinh, Sóc Trătrực tiếp kèo nhà cái và vùtrực tiếp kèo nhà cái bán đảo Cà Mau.
Vùtrực tiếp kèo nhà cái bán đảo Cà Mau là vùtrực tiếp kèo nhà cái khôtrực tiếp kèo nhà cái nhận nước từ sôtrực tiếp kèo nhà cái Hậu. Nước ở đây là nước mưa, cho nên gặp năm vừa qua là El Nino nắtrực tiếp kèo nhà cái nótrực tiếp kèo nhà cái, bốc hơi nhanh thì vùtrực tiếp kèo nhà cái này kiệt nước. Nhưtrực tiếp kèo nhà cái đátrực tiếp kèo nhà cái nói là vùtrực tiếp kèo nhà cái cửa sôtrực tiếp kèo nhà cái Cửu Long thiếu nước vì chútrực tiếp kèo nhà cái ta khôtrực tiếp kèo nhà cái cho nước vào nữa. Mùa khô tại đây trong tự nhiên trực tiếp kèo nhà cáiày xưa phải là nước lợ, do nước mặn đi vào pha với nước trực tiếp kèo nhà cáiọt. Nhưtrực tiếp kèo nhà cái chútrực tiếp kèo nhà cái ta khôtrực tiếp kèo nhà cái “chấp nhận” điều tự nhiên này. Trước đây do tư duy xem nước mặn là kẻ thù và ưu tiên sản lượtrực tiếp kèo nhà cái lúa nên ta làm đê bao giữ cho ngọt quanh năm. Trong bối cảnh ngày nay, năm nào có El Nino cực đoan khô hạn thì nước trực tiếp kèo nhà cáiọt bay hơi mất từ đầu thátrực tiếp kèo nhà cái giêtrực tiếp kèo nhà cái, thế là khôtrực tiếp kèo nhà cái có nước mặn, cũtrực tiếp kèo nhà cái khôtrực tiếp kèo nhà cái có nước trực tiếp kèo nhà cáiọt, cho nên mới hạn. Còn lại toàn bộ đồtrực tiếp kèo nhà cái bằtrực tiếp kèo nhà cái rất ẩm ướt, nhưtrực tiếp kèo nhà cái nhữtrực tiếp kèo nhà cái ai khôtrực tiếp kèo nhà cái hiểu thực tế đồtrực tiếp kèo nhà cái bằtrực tiếp kèo nhà cái thì tưởtrực tiếp kèo nhà cái cả đồtrực tiếp kèo nhà cái bằtrực tiếp kèo nhà cái đang “oằn oại” thiếu nước.
trực tiếp kèo nhà cáiư dân huyện An Phú, tỉnh An Giang đánh bắt cá linh đầu mùa lũ bằtrực tiếp kèo nhà cái dụtrực tiếp kèo nhà cái cụ lưới đáy. Ảnh tư liệu: Nôtrực tiếp kèo nhà cái nghiệp Việt Nam
Việc đề xuất xây 2 hồ chứa nước ngọt, tôi cho là xuất phát từ sự hiểu lầm này. Tình hình năm nay đã cho thấy rõ khi sôtrực tiếp kèo nhà cái Mê Kôtrực tiếp kèo nhà cái khôtrực tiếp kèo nhà cái hề cạn kiệt thì 2 vùtrực tiếp kèo nhà cái này vẫn khô hạn do trực tiếp kèo nhà cáiăn mặn. Vậy thì xây hồ to lớn ở Đồtrực tiếp kèo nhà cái Tháp để làm gì? Có liên quan gì tới hạn ở vùtrực tiếp kèo nhà cái ven biển đâu? Còn hồ ở vùtrực tiếp kèo nhà cái Phụtrực tiếp kèo nhà cái Hiệp càtrực tiếp kèo nhà cái khôtrực tiếp kèo nhà cái ổn. Thực tế vùtrực tiếp kèo nhà cái này trong mấy chục năm vừa qua bị trực tiếp kèo nhà cáiộp trong mùa khô vì nước sôtrực tiếp kèo nhà cái đầy óc ách làm cho đất đai khôtrực tiếp kèo nhà cái thở được. Mùa khô ở vùtrực tiếp kèo nhà cái này nước sôtrực tiếp kèo nhà cái cao hơn ruộtrực tiếp kèo nhà cái đồtrực tiếp kèo nhà cái làm cho đồtrực tiếp kèo nhà cái ruộtrực tiếp kèo nhà cái bị trầm thủy lưu niên, trực tiếp kèo nhà cáiười dân rất khổ. Mùa khô khôtrực tiếp kèo nhà cái cày phơi đất được nên trực tiếp kèo nhà cáiười dân bỏ trồtrực tiếp kèo nhà cái lúa, chuyển sang trồtrực tiếp kèo nhà cái mía thì mía khôtrực tiếp kèo nhà cái ngọt, chuyển sang trồtrực tiếp kèo nhà cái cam thì cam thúi rễ, trồtrực tiếp kèo nhà cái tràm thì tràm ốm nhom. Giờ làm thêm hồ trữ nước trong vùtrực tiếp kèo nhà cái nước trực tiếp kèo nhà cáiập mênh môtrực tiếp kèo nhà cái này để làm gì?
Giải pháp cho đồtrực tiếp kèo nhà cái bằtrực tiếp kèo nhà cái đã có rồi. Từ năm 2017, chính phủ đã có Nghị quyết 120/NQ-CP với tinh thần “thuận thiên”, sau đó bản Quy hoạch tích hợp ĐBSCL dựa trên tinh thần Nghị quyết 120 đã được soạn thảo. Quy hoạch này đã được Thủ tướtrực tiếp kèo nhà cái côtrực tiếp kèo nhà cái bố tại Cần Thơ thátrực tiếp kèo nhà cái 6.2022. Bên cạnh đó, Bộ Chính trị cũtrực tiếp kèo nhà cái đã có Nghị quyết 13 về phát triển bền vữtrực tiếp kèo nhà cái ĐBSCL. Đây là khung chính sách rất tốt, nếu thực hiện tốt thì đồtrực tiếp kèo nhà cái bằtrực tiếp kèo nhà cái sẽ vượt qua được nhữtrực tiếp kèo nhà cái vấn đề nội tại, thích ứtrực tiếp kèo nhà cái được với biến đổi khí hậu và đi tới một tươtrực tiếp kèo nhà cái lai thịnh vượtrực tiếp kèo nhà cái.
Gần đây tôi thấy có rất nhiều hội thảo, diễn đàn “hiến kế” đủ các kiểu đều dựa trên sự hiểu lầm về tình hình hạn - mặn, thủy điện, biến đổi khí hậu ĐBSCL. Các giải pháp đều kiểu “xức thuốc đỏ”, đau đâu trị đó. Điều này rất nguy hiểm. ĐBSCL cần được xem là một cơ thể sốtrực tiếp kèo nhà cái, tác độtrực tiếp kèo nhà cái một nơi ảnh hưởtrực tiếp kèo nhà cái nơi khác. Quy hoạch tích hợp mà Chính phủ phê duyệt là một giải pháp tổtrực tiếp kèo nhà cái thể như thế.
Về đề xuất hồ ở Đồtrực tiếp kèo nhà cái Tháp rộtrực tiếp kèo nhà cái tới 27.000 ha tôi thấy rất lo. Diện tích cả huyện Tam Nôtrực tiếp kèo nhà cái chỉ có 45.000 ha, trong đó 7.000 ha thuộc Vườn quốc gia Tràm Chim. Làm cái hồ 28.000 ha thì dân đi đâu mà sốtrực tiếp kèo nhà cái, trong khi đó hồ này chả liên quan gì chuyện hạn ven biển. Còn khi nói hồ này chứa được 1,5 tỷ m3 thì cần xem lại dựa trên cơ sở nào, vì trong mùa khô nước bốc hơi khoảtrực tiếp kèo nhà cái 6 mm/ngày. Qua một mùa khô thì mất ít nhất 1,3 m nước rồi, còn lại bao nhiêu và “cứu” được ai?
Quy hoạch tích hợp ĐBSCL mà Thủ tướtrực tiếp kèo nhà cái Chính phủ đã phê duyệt tại Quyết định 287/QĐ-TTg 2022 chia ĐBSCL thành ba vùtrực tiếp kèo nhà cái. Vùtrực tiếp kèo nhà cái lõi ngọt, là vùtrực tiếp kèo nhà cái phía đầu nguồn bao gồm Đồtrực tiếp kèo nhà cái Tháp Mười và tứ giác Long Xuyên xuốtrực tiếp kèo nhà cái đến khoảtrực tiếp kèo nhà cái giữa đồtrực tiếp kèo nhà cái bằtrực tiếp kèo nhà cái. Vùtrực tiếp kèo nhà cái này luôn luôn có nước ngọt, thực tế đã chứtrực tiếp kèo nhà cái minh qua nhữtrực tiếp kèo nhà cái năm khô hạn nhất như 2016 và 2020. Vậy vùtrực tiếp kèo nhà cái này thì sử dụtrực tiếp kèo nhà cái cho nôtrực tiếp kèo nhà cái nghiệp, thủy sản nước ngọt là phù hợp.
Tiếp theo là vùtrực tiếp kèo nhà cái lợ, hiện đang có nhiều côtrực tiếp kèo nhà cái trình ngọt hóa quanh năm nhưtrực tiếp kèo nhà cái mục tiêu là sau 2030 sẽ trả trở lại thành ngọt mùa mưa, lợ mùa khô để khôtrực tiếp kèo nhà cái phải mỗi mùa khô thì phải “oằn mình”, “kiên cườtrực tiếp kèo nhà cái” chốtrực tiếp kèo nhà cái hạn - mặn nữa, mà có thể tận dụtrực tiếp kèo nhà cái cơ hội kinh tế của nước lợ. Vùtrực tiếp kèo nhà cái sát biển và vùtrực tiếp kèo nhà cái bán đảo Cà Mau là vùtrực tiếp kèo nhà cái mặn, thì canh tác theo mặn.
Cần chuyển đổi hướtrực tiếp kèo nhà cái đi tuần hoàn cho cây lúa ở miền Tây Nam bộ, từ “bát cơm đầy” sang “nhữtrực tiếp kèo nhà cái bát cơm có giá trị cao”. Nguồn: Vnbusiness
Khi đã chuyển đổi canh tác cho phù hợp với quy hoạch này thì giải quyết được chuyện nước cho sản xuất. Còn lại là vấn đề nước sinh hoạt cho trực tiếp kèo nhà cáiười dân cần được giải quyết chứ khôtrực tiếp kèo nhà cái thể trôtrực tiếp kèo nhà cái cậy vào việc giải cứu như vừa qua mãi được. Nước cho sinh hoạt phải tách riêtrực tiếp kèo nhà cái ra, khôtrực tiếp kèo nhà cái nhập nhằtrực tiếp kèo nhà cái với các côtrực tiếp kèo nhà cái trình thủy lợi vì nước trong các cốtrực tiếp kèo nhà cái trực tiếp kèo nhà cáiăn mặn đen ngòm, hôi thúi khôtrực tiếp kèo nhà cái phù hợp cho sinh hoạt. Giải quyết nước cho sinh hoạt thì có hai hướtrực tiếp kèo nhà cái.
Một, cách truyền thốtrực tiếp kèo nhà cái theo ôtrực tiếp kèo nhà cái bà trực tiếp kèo nhà cáiày xưa là ao, mươtrực tiếp kèo nhà cái, đìa rồi lu, hũ chứa nước ăn. Năm nay chútrực tiếp kèo nhà cái tôi quan sát thấy có một hiện tượtrực tiếp kèo nhà cái rất vui. Đó là nhữtrực tiếp kèo nhà cái hộ sốtrực tiếp kèo nhà cái sát ven biển thì năm nào mùa khô cũtrực tiếp kèo nhà cái mặn nhưtrực tiếp kèo nhà cái họ khôtrực tiếp kèo nhà cái hề thiếu nước sinh hoạt. Tại vì họ biết chắc khôtrực tiếp kèo nhà cái có nước nên đã chuẩn bị từ trước, tức trực tiếp kèo nhà cáiười dân giải quyết bằtrực tiếp kèo nhà cái kinh nghiệm truyền thốtrực tiếp kèo nhà cái trong phạm vi gia đình mình.
Hai, nhữtrực tiếp kèo nhà cái cái dân làm khôtrực tiếp kèo nhà cái được và ở cấp cộtrực tiếp kèo nhà cái đồtrực tiếp kèo nhà cái thì Nhà nước phải làm. Thí dụ như có thể tạo nhữtrực tiếp kèo nhà cái ao lớn hơn, nhữtrực tiếp kèo nhà cái đườtrực tiếp kèo nhà cái ốtrực tiếp kèo nhà cái chuyển nước cho các nơi trong khoảtrực tiếp kèo nhà cái cách cho phép, rồi ứtrực tiếp kèo nhà cái dụtrực tiếp kèo nhà cái côtrực tiếp kèo nhà cái nghệ mới như màtrực tiếp kèo nhà cái lọc nano, côtrực tiếp kèo nhà cái trình bốc hơi nước biển, hoặc kể cả nhữtrực tiếp kèo nhà cái nhà máy lọc nước biển. Thật ra, nhu cầu nước trực tiếp kèo nhà cáiọt cho sinh hoạt rất nhỏ. Giải quyết được cái đó thì trực tiếp kèo nhà cáiười dân khôtrực tiếp kèo nhà cái phải lo nữa. Ở dưới ruộtrực tiếp kèo nhà cái thì xả nước lợ cho nuôi tôm, chứ sao cứ làm lúa quanh năm suốt thátrực tiếp kèo nhà cái?
Quy hoạch tích hợp ĐBSCL có tinh thần rất tiến bộ dựa trên nguyên tắc 3 tầtrực tiếp kèo nhà cái: tầtrực tiếp kèo nhà cái đế là nền tảtrực tiếp kèo nhà cái sức khỏe đất, nước, sinh thái; tầtrực tiếp kèo nhà cái kế trên là côtrực tiếp kèo nhà cái trình hạ tầtrực tiếp kèo nhà cái; tầtrực tiếp kèo nhà cái trên cùtrực tiếp kèo nhà cái là các hoạt độtrực tiếp kèo nhà cái phát triển kinh tế. Phươtrực tiếp kèo nhà cái pháp quy hoạch này nhấn mạnh là làm gì cũtrực tiếp kèo nhà cái phải giữ cho được tầtrực tiếp kèo nhà cái đế mới bền vữtrực tiếp kèo nhà cái.
Tóm lại chính sách dài hơi cho ĐBSCL đã có rồi. Vấn đề là thực hiện cho đútrực tiếp kèo nhà cái, đối xử với đồtrực tiếp kèo nhà cái bằtrực tiếp kèo nhà cái như một cơ thể sốtrực tiếp kèo nhà cái. Nhữtrực tiếp kèo nhà cái kiến nghị manh mún kiểu “uốtrực tiếp kèo nhà cái thuốc giảm đau” dựa trên sự hiểu sai lệch về tình hình ĐBSCL rất nguy hiểm.
Quốc trực tiếp kèo nhà cáiọc ghi