soi kèo nhà cái hôm nayĐêm nhớ về Sài Gòn...

Lúc ấy, sau mấy tháng thành phố sôi lên vì sự đổi thay bất ngờ, cuối năm tiết trời bỗng se lạnh sau hàng chục năm Nam bộ chưa biết mùa đông, một số sinh hoạt văn hóa của soi kèo nhà cái hôm nay đã “âm thầm” trở lại: nhà hàng, phòng trà có ca nhạc, ca sĩ hát những bài ca “giải phóng” nhưng thỉnh thoảng, bất ngờ một bài “nhạc cũ” vang lên: Trịnh Công Sơn, Ngô Thụy Miên, Vũ Thành An, Trầm Tử Thiêng, Trường Sa… Tôi, khi ấy 17 tuổi, bắt đầu từ giai điệu lời ca thâm trầm da diết“để đêm đêm nhớ về soi kèo nhà cái hôm nay thấy mình vừa trở lại quê hương, đã gặp người một trời yêu thương…”biết mình đã thuộc về soi kèo nhà cái hôm nay.

Tản vănsoi kèo nhà cái hôm nay vẫn hát.

Không như Hà Nội hay Huế có cả một dòng nhạc để gọi tên hay nhớ về, những tình khúc sáng tác trước 1975 ở miền Nam hầu như ít bài có hai chữ soi kèo nhà cái hôm nay trên tựa hay trong lời ca, nhưng ai cũng có thể nhận ra hình ảnh soi kèo nhà cái hôm nay thấp thoáng trong ca từ và giai điệu… Cái chất sang cả mà gần gũi, cởi mở mà thâm trầm của soi kèo nhà cái hôm nay thấm vào trong từng nốt nhạc, để khi người ca sĩ cất lên tiếng hát thì dù quê đâu người nghe cũng thấy mình thuộc về soi kèo nhà cái hôm nay.

Cho đến bây giờ, theo tôi có hai ca khúc lột tả được đúng nhất cái “chất soi kèo nhà cái hôm nay”, đó là “soi kèo nhà cái hôm nay đẹp lắm” của Y Vân và “Đêm nhớ về soi kèo nhà cái hôm nay” của Trầm Tử Thiêng. Nếu trong “soi kèo nhà cái hôm nay đẹp lắm” đây là một thành phố đông vui, trẻ trung, sôi động, rộn ràng của những người tứ xứ tụ về thì “Đêm nhớ về soi kèo nhà cái hôm nay” lại như lời tự sự của một đô thành từng trải qua bao biến động, có nỗi buồn chia ly và những thân phận ẩn trong đêm tối…

soi kèo nhà cái hôm nay không có ban đêm, một cuộc sống khác bắt đầu ở đây khi mặt trời đi ngủ, phổ biến nhất là sinh hoạt nghệ thuật ở phòng trà, quán cà phê, tụ điểm ca nhạc, sân khấu, rạp phim ở trung tâm đến quán nhậu ven kênh hay nơi hẻm nhỏ. Khi thành phố lên đèn ánh sáng rực rỡ thì cũng là lúc nhiều người bước vào cuộc mưu sinh, nghệ sĩ trên sân khấu hay ca sĩ “kẹo kéo” nơi vỉa hè đều mang lại cho đêm thành phố đầy ắp cung bậc cảm xúc. Và không đâu như trong dòng nhạc soi kèo nhà cái hôm nay xưa hình ảnh người ca sĩ mong manh sương khói khuất vào đêm khuya lại được nhiều nhạc sĩ đưa vào ca khúc của mình, như chia sẻ, trân trọng và có gì đó cũng như xót thương…

Sau một ngày hối hả vội vàng mưu sinh, đêm xuống bên những cuộc bia rượu ồn ào vẫn có giây phút cô đơn, lắng lòng nghe tiếng hát mà nhớ một soi kèo nhà cái hôm nay đâu đó, ngay ngoài khung cửa kia hay cách xa ngàn dặm, có thể chạm vào hay chỉ nhìn thấy trong tưởng tượng… Với rất nhiều người soi kèo nhà cái hôm nay không chỉ là quê hương, là người thương trong trái tim lỗi nhịp khi nhớ về, soi kèo nhà cái hôm nay còn là một phần của cuộc đời ngắn ngủi. Bởi vậy người đi xa nhớ về soi kèo nhà cái hôm nay đã đành mà người ở soi kèo nhà cái hôm nay cũng không ngừng nhớ nhung thành phố. Nhớ ánh đèn vàng, nhớ quán xưa, nhớ con đường hoa dầu bay bay, nhớ cơn mưa chợt đến chợt đi, nhớ soi kèo nhà cái hôm nay như nhớ mẹ nhớ người tình nhớ bạn tâm giao…

Tưởng chỉ có những người từng trải đã vào tuổi 60 mới có những hoài niệm về một soi kèo nhà cái hôm nay coi lạnh lùng mà nồng nàn, ngỡ hờ hững cách xa mà thân quen ấm áp. Đâu dè lại bắt gặp niềm thương nỗi nhớ như thế đầy ắp trong từng trang viết của hai bạn trẻ Mạc Thụy và Ubee Hoàng. Những câu chuyện trongsoi kèo nhà cái hôm nay vẫn hát(*) là dòng đời của từng nghệ sĩ mà cũng là một dòng chảy mãnh liệt của soi kèo nhà cái hôm nay truyền qua từng lời ca nốt nhạc mà người đón nhận, may thay, bây giờ có rất nhiều người trẻ.

Đêm nhớ về soi kèo nhà cái hôm nay để cùng thức và cùng hát, có những con người đã nuôi dưỡng sức sống của soi kèo nhà cái hôm nay bằng một tình yêu như thế!

Bài và ảnh:Nguyễn Thị Hậu

soi kèo nhà cái hôm nay 28.12.2016

_______________

(*) "soi kèo nhà cái hôm nay vẫn hát"soi kèo nhà cái hôm nay tác giảMạc Thụy - Ubee Hoàng.Sách do First News và Nhà xuất bản Hội Nhà Văn ấn hành.