Đây là cuốn sách thứ tư bóng đá trực tiếp kèo nhà cái được Nhã Nam xuất bản, trước đó làTrần Dần thơ; Đi! Đây Việt Bắc; Những ngã tư và những cột đèn.
“Nếu chọn một trong những “bom tấn” bóng đá trực tiếp kèo nhà cái văn học Việt Nam trong năm nay, thì tôi nhất định chọnĐêm núm senbóng đá trực tiếp kèo nhà cái. Tôi nói vậy không phải vì đó là cuốn sách do Nhã Nam xuất bản, không phải vì tôi là một người trong ê kíp biên tập, mà bởi vì giá trị của cuốn sách, bởi vì nó được viết ra bởi người khổng lồ Trần Dần, và bởi vì số phận long đong của nó trước khi nó được bước ra ánh sáng.” – biên tập viên Nguyễn Hoàng Diệu Thủy nhận định về cuốn sách.
VớiĐêm núm sen, lần đầu tiên Trần Dần thử nghiệm thể loại tiểu thuyết, mở rộng biên độ bóng đá trực tiếp kèo nhà cái công việc "làm tiếng Việt" mà ông vẫn luôn tâm niệm. Tác phẩm cuốn người đọc vào thế giới sống động bóng đá trực tiếp kèo nhà cái một loài kiến-người văn minh, trong đó chỉ gồm những kiến người trung thực, chăm chỉ lao động, yêu thương nhau và sống quần tụ trong một không gian làng và phố đẹp như cổ tích. Khôi hài khi viết về những "xen" đánh đấm, chè chén, tán phét, yêu đương, cò cưa, giữa những anh kiến chị kiến, lãng mạn và bay bổng khi miêu tả những con đường, góc phố, rặng đèn lồng, quảng trường…, tác phẩm vừa mang lại tiếng cười thú vị, vừa đem đến niềm thổn thức trước cái đẹp thần tiên ở nơi những kiến người sinh sống.
ĐọcĐêm núm sencũng chính là thưởng thức ngôn từ bóng đá trực tiếp kèo nhà cái, bởi thứ tiếng Việt mà ông sử dụng và tạo tác vừa đẹp, vừa độc đáo, vừa mênh mang cảm xúc, vừa mạnh mẽ cuốn hút. ĐọcĐêm núm sencũng là đọc cả những âm vang của thời cuộc và đối thoại bóng đá trực tiếp kèo nhà cái với thời cuộc về lý tưởng xã hội, về chiến tranh, về con người, mà đến hôm nay vẫn còn vang động.
Đêm núm senbóng đá trực tiếp kèo nhà cái, viết xong năm 1961, đến mùa hè năm 2017 này mới được xuất bản.
Nhận định về cuốn sách, Dương Tường viết: “Năm mươi sáu năm sau đọc lại, không còn cú sốc bàng hoàng, ngây ngất ban đầu (như Phạm Thị Hoài nói hồi tháng 1 năm 1997 lúc cùng tôi soạn lại di cảo bóng đá trực tiếp kèo nhà cái: “Cuốn này mà in vào đúng lúc nó vừa được viết ra, ắt là một quả bom!”), nhưng ngấm sâu thêm những suy nghĩ nhiều chiều về phận người (không phải CON NGƯỜI viết hoa, mà là con người bé tí, bé như cái kiến).Đêm núm sen… Một cocktail bóng đá trực tiếp kèo nhà cái trữ tình, bi tráng và u-mua, bóng đá trực tiếp kèo nhà cái các bề chiều chữ: màu chữ, mùi chữ, vị chữ, nhịp chữ, biến tấu chữ (Trần Dần có cả một lò luyện chữ!). Tôi không ngần ngại xếpĐêm núm senvào dòng ngụ ngôn đen, giống như những ngụ ngôn đen bóng đá trực tiếp kèo nhà cái Gunter Grass thể hiện gương mặt bị lãng quên bóng đá trực tiếp kèo nhà cái lịch sử”.
Nhân dịp này, cuốn sách và bản thảo viết tay bóng đá trực tiếp kèo nhà cái tác giả cùng tranh minh họa bóng đá trực tiếp kèo nhà cái họa sĩ Tạ Huy Long sẽ được trưng bày tại Hiệu sách Nhã Nam (Tô Hiệu – Cầu Giấy, Hà Nội) từ ngày 16 đến 23.5. Vào 10g ngày 17.5, sẽ có buổi ra mắt sách với sự góp mặt bóng đá trực tiếp kèo nhà cái các diễn giả: nhà phê bình Phạm Xuân Nguyên, dịch giả Dương Tường, họa sĩ Tạ Huy Long, ông Trần Trọng Văn – đại diện gia đình tác giả, biên tập viên Nguyễn Hoàng Diệu Thủy.
T.Anh