Nhiều biệt thự của kèo nhà cái trực tiếp bóng đá Đường Đệ xây dựng trái phép trên núi Cô Tiên. Ảnh: Tấn Lộc
Ngày 4.11, trao đổi với PV, một lãnh đạo Sở Xây dựng tỉnh Khánh Hòa cho hay kết quả kiểm tra, rà soát mới đây của sở này cho thấy có đến 82 kèo nhà cái trực tiếp bóng đá khu đô thị, biệt thự, dịch vụ du lịch được tỉnh cho phép triển khai, cho chủ trương đầu tư, cho nghiên cứu đầu tư trên các đồi núi ở TP Nha Trang.
Việc kiểm tra, rà soát này được thực hiện sau khi xảy ra hàng loạt vụ sạt lở núi gây chết người, san bằng nhà cửa ở TP Nha Trang.
Phần lớn kèo nhà cái trực tiếp bóng đá trái quy hoạch
Theo Sở Xây dựng tỉnh Khánh Hòa, trong 82 kèo nhà cái trực tiếp bóng đá trên đồi núi có 58 kèo nhà cái trực tiếp bóng đá đã có chủ trương hoặc thủ tục pháp lý cho phép đầu tư, còn lại đang xin thủ tục đầu tư hoặc đã bị thu hồi. Những khu vực đồi núi có nhiều kèo nhà cái trực tiếp bóng đá “bao vây” là núi Cô Tiên 30 kèo nhà cái trực tiếp bóng đá, các đồi núi ở xã Phước Đồng 17 kèo nhà cái trực tiếp bóng đá, núi Chín Khúc 15 kèo nhà cái trực tiếp bóng đá, núi Cù Hin 12 kèo nhà cái trực tiếp bóng đá, núi Chụt tám kèo nhà cái trực tiếp bóng đá…
Trong 82 kèo nhà cái trực tiếp bóng đá chỉ có 13 kèo nhà cái trực tiếp bóng đá phù hợp hoàn toàn với quy hoạch chung TP Nha Trang đã được Thủ tướng phê duyệt năm 2012, 13 kèo nhà cái trực tiếp bóng đá phù hợp một phần, còn lại đều trái quy hoạch.
Đồ án định hướng một phần khu vực thắng cảnh núi Cô Tiên (khoảng 195 ha) để phát triển đô thị - du lịch, phần còn lại là đất đồi núi. Thế nhưng hiện trên núi này có đến 30 kèo nhà cái trực tiếp bóng đá với cả ngàn hecta, chủ yếu là nhà ở, khu đô thị, biệt thự, du lịch… và chỉ có 13 kèo nhà cái trực tiếp bóng đá có phạm vi thực hiện phù hợp hoặc chỉ phù hợp một phần so với định hướng quy hoạch.
Tương tự, khu vực núi Chín Khúc có 15 kèo nhà cái trực tiếp bóng đá nhưng có đến 13 kèo nhà cái trực tiếp bóng đá thực hiện trái quy hoạch trên đất đồi núi, hai kèo nhà cái trực tiếp bóng đá còn lại có phạm vi thực hiện chỉ phù hợp một phần. Trong đồ án quy hoạch chung, toàn bộ diện tích núi Chín Khúc được xác định là đất đồi núi.
Núi Cù Hin có 12 kèo nhà cái trực tiếp bóng đá thì năm kèo nhà cái trực tiếp bóng đá thuộc địa bàn TP Nha Trang và đều thực hiện trên đất đồi núi. Trong đó lớn nhất là kèo nhà cái trực tiếp bóng đá Làng Hòa Bình - Sáng Tạo Nha Trang. Khu vực các đồi núi ở xã Phước Đồng có 17 kèo nhà cái trực tiếp bóng đá nhưng có đến chín kèo nhà cái trực tiếp bóng đá thực hiện hoàn toàn trên đất quy hoạch đồi núi; núi Chụt có tám kèo nhà cái trực tiếp bóng đá thì có đến năm kèo nhà cái trực tiếp bóng đá thực hiện trái quy hoạch.
Kiểu làm “sinh con rồi mới sinh cha”
Theo Sở Xây dựng, hầu hết các khu vực đồi núi ở TP đều đang “nóng” với hàng loạt kèo nhà cái trực tiếp bóng đá chen nhau xây dựng. Điều bất cập là phần lớn các khu vực này đều chưa có quy hoạch phân khu (tỉ lệ 1/2000). Trước tình hình các kèo nhà cái trực tiếp bóng đá tràn lên hầu khắp thắng cảnh núi Cô Tiên, mãi đến cuối năm 2016, tỉnh mới giao Sở Xây dựng tổ chức lập quy hoạch phân khu (tỉ lệ 1/2000) khu đô thị - dịch vụ du lịch núi Cô Tiên để có cơ sở triển khai lập quy hoạch chi tiết tỉ lệ 1/500.
Tại kỳ họp HĐND mới đây, tỉnh thừa nhận đây là kiểu quy trình ngược, bất cập trong công tác quy hoạch. Bởi theo quy định phải có quy hoạch phân khu trước khi cho các kèo nhà cái trực tiếp bóng đá lập quy hoạch chi tiết. Ở đây tỉnh cho triển khai xây dựng hàng loạt kèo nhà cái trực tiếp bóng đá trước khi có quy hoạch phân khu. Nhiều ý kiến cho rằng mục đích của quy trình ngược trên là để “khớp nối” các kèo nhà cái trực tiếp bóng đá riêng lẻ trên thành một tổng thể nhằm hợp thức hóa với quy định.
Theo hồ sơ, khi chưa có quy hoạch phân khu, tháng 7.2011, tỉnh đã phê duyệt quy hoạch chi tiết khu nhà ở cao cấp Hoàng Phú trên núi Cô Tiên do Công ty TNHH Đầu tư - Phát triển Thanh Châu làm chủ đầu tư. Trong quy hoạch chi tiết này có hạng mục hồ bơi vô cực rộng 974 m2 và trong quá trình xây dựng hồ bơi này đã bị vỡ vào tháng 11.2018. Vụ việc làm chết bốn người trong một gia đình, san bằng chín căn nhà cùng nhiều tài sản.
Cuối năm 2018, UBND tỉnh mới yêu cầu tất cả kèo nhà cái trực tiếp bóng đá tại núi Cô Tiên phải tạm dừng triển khai. Bất chấp lệnh cấm này, một số kèo nhà cái trực tiếp bóng đá như khu biệt thự Đường Đệ vẫn tổ chức thi công, đào khoét núi rầm rộ.
Tương tự, khu vực núi Cù Hin cũng chưa có quy hoạch phân khu nhưng tỉnh đã cấp chủ trương đầu tư, hoàn thiện thủ tục pháp lý cho chín kèo nhà cái trực tiếp bóng đá. Trong đó, Làng Hòa Bình- Sáng Tạo Nha Trang có phạm vi rất rộng (1.113 ha). Mới đây tỉnh đã yêu cầu tạm dừng triển khai kèo nhà cái trực tiếp bóng đá này để chờ lập quy hoạch phân khu.
Vì lợi ích nhà đầu tư mà gây nhiều bất ổn
Theo kiến trúc sư Nguyễn Văn Lộc, cựu giám đốc Sở Xây dựng, hiện là chủ tịch Hội Kiến trúc sư tỉnh Khánh Hòa, không phải ngẫu nhiên mà phần lớn các khu vực bị sạt lở nghiêm trọng những năm gần đây ở TP Nha Trang đều ở gần các kèo nhà cái trực tiếp bóng đá nhà ở, đô thị du lịch.
Lý do là trước khi cho thực hiện kèo nhà cái trực tiếp bóng đá, cơ quan chức năng chưa khảo sát, nghiên cứu địa hình, kết cấu địa chất để lập quy hoạch. Khi có quy hoạch thì mới xác định chỗ nào được tác động vào núi ở mức độ nào, chỗ nào tuyệt đối không.
“Khi xây dựng hạ tầng, phần lớn các kèo nhà cái trực tiếp bóng đá đều vì lợi ích nhà đầu tư mà gây ra nhiều bất ổn, bất lợi cho khu vực xung quanh. Hậu quả là xảy ra liên tiếp các vụ sạt lở núi, cướp đi sinh mạng nhiều người, phá hỏng hàng chục căn nhà. Cái giá phải trả cho những bất cập này là rất đắt” - ông Lộc nói.
Tấn Lộc