ty le keo nha cai 5Giải tỏa các công trình tôn giáo lâu đời là không thỏa đáng

Theo thông tin trên website ty le keo nha cai 5 UBND Quận 2, trong Khu đô thị mới Thủ Thiêm đã có 22 cơ sở tôn giáo, thờ tự, tín ngưỡng đồng thuận di dời, bàn giao mặt bằng (trong đó có 10 chùa), tất cả đã xây dựng lại nơi thờ tự mới tại các phường trên địa bàn quận 2.

Hiện nay, còn khoảng 6,8ha đất chưa giải phóng mặt bằng trong đó có ba cơ sở tôn giáo (Nhà thờ Thủ Thiêm, Nhà nguyện Thánh Tâm và Hội dòng Mến Thánh giá Thủ Thiêm). Các ngành, các cấp thành phố và quận 2 đang tiếp tục hiệp thương, vận động nhằm thực hiện chủ trương di dời. Người Đô Thị giới thiệu cùng bạn đọc một số bài viết và ý kiến ty le keo nha cai 5 các chuyên gia, phân tích những giá trị lịch sử và pháp lý, cũng như vai trò ty le keo nha cai 5 các công trình tôn giáo trong đời sống tâm linh con người.

Nhà thờ Thủ Thiêm nhìn từ trên cao. Ảnh: TL

Từ đô thị đến thôn quê, ở đâu các công trình tôn giáo tín ngưỡng như đình, chùa, đền, miếu hay hội quán, nhà thờ, tu viện... đều là trung tâm sinh hoạt tinh thần ty le keo nha cai 5 cộng đồng. Đó còn là nơi tổ chức những hoạt động công ích như từ thiện, nuôi dưỡng người bệnh tật, người già và trẻ mồ côi...

Đặc biệt trong khu vực ty le keo nha cai 5 nhà thờ hay tu viện đều có trường học, vừa dạy theo chương trình giáo dục chung vừa giảng dạy giáo lý cho con em giáo dân. Do đó, cộng đồng dân cư ở đâu cũng gắn bó với các cơ sở tôn giáo tín ngưỡng. Hình ảnh kiến trúc tôn giáo trở thành biểu tượng ty le keo nha cai 5 quê hương bản quán như mái đình, tháp chuông cũng như dòng sông, bến nước… Nhiều công trình tôn giáo trở thành niềm tự hào ty le keo nha cai 5 cộng đồng do tuổi đời lâu năm và những giá trị kiến trúc nghệ thuật.

Điểm nhấn cảnh quan

Sài Gòn là một đô thị đa dạng về văn hóa, trong đó những kiến trúc kiểu phương Tây gồm công sở, biệt thự, công trình công cộng và nhất là công trình Công giáo như nhà thờ, tu viện, trường học... đã trở thành những điểm nhấn trong cảnh quan đô thị từ khu trung tâm đến vùng ven và ngoại ô. Dù nhiều cơ sở tôn giáo được thiết kế và chỉ đạo do kiến trúc sư phương Tây, nhưng được xây dựng từ chính công sức và tiền ty le keo nha cai 5 ty le keo nha cai 5 cộng đồng người Việt sinh sống trong từng giáo xứ, thậm chí có công trình phải xây dựng qua nhiều thế hệ.

Riêng về Công giáo, trải qua nhiều thăng trầm, đổi tên, tách ra rồi lại sáp nhập, hiện nay Tổng giáo phận Sài Gòn có 23 giáo họ thành lập trên 100 năm: Chợ Quán - 1723, Chí Hòa - 1771, Thánh Gẫm (Gò Công - 1848), Xóm Chiếu - 1856, Chợ Đũi (Huyện Sĩ) và Thủ Thiêm - 1859, Tân Định - 1861, Cầu Kho và Bà Điểm - 1863, Phanxico (Cha Tam) - 1865, Chợ Cầu - 1869, Vĩnh Hội - 1875, Thủ Đức - 1879, Tân Quy và Tắc Rỗi - 1880, Bình Chánh - 1884, Thị Nghè và Gò Vấp - 1888, Long Đại - 1990 và Hạnh Thông Tây - 1910 (Hội đồng Giám mục Việt Nam (2010),Dấu ấn 350 năm Giáo hội Công giáo Việt Nam- NXB Phương Đông). Cùng với sự hình thành các giáo xứ là những công trình kiến trúc nhà thờ, tu viện... qua hơn một thế kỷ đã trở thành một bộ phận quan trọng ty le keo nha cai 5 di sản đô thị Sài Gòn - TP.HCM.

Theo ty le keo nha cai 5 số tài liệu lịch sử thì “từ những vùng lân cận các nữ tu chạy loạn tụ họp lại, thành lập cộng đồng nữ tu dòng Mến Thánh giá tại Thủ Thiêm vào năm 1840”. Thủ Thiêm là ty le keo nha cai 5 vùng quê ven sông Sài Gòn. Theo người dân địa phương, ban đầu nơi này được gọi là Thổ Thêm do vùng đất bồi mỗi ngày ty le keo nha cai 5 cao thêm nhờ sông Sài Gòn. Dần dần người ta đổi thành Thủ Thiêm, đồng âm đầu với những vùng lân cận như Thủ Dầu ty le keo nha cai 5, Thủ Đức còn từ Thêm thì đọc trại ra là Thiêm. Giáo họ Thủ Thiêm ra đời vào giữa thế kỷ XIX, lúc này nơi đây vẫn là ty le keo nha cai 5 vùng hoang vu với rừng cây ngập mặn, “sấu gầm cọp um”, dân cư thưa thớt.

Sau khi Pháp chiếm thành Gia Định, giáo dân ở các nơi trong vùng Gia Định, Biên Hòa... lại kéo đến Thủ Thiêm sinh sống. Làng quê hình thành, dần dần có đình, chùa, có nhà thờ... Cho đến nửa cuối thế kỷ XX, tuy chỉ cách trung tâm thành phố ty le keo nha cai 5 “con đò Thủ Thiêm” nhưng giữa hai bên là ty le keo nha cai 5 khoảng cách quá xa về đời sống vật chất.

Hơn mười năm nay bán đảo Thủ Thiêm được biết đến như một đô thị hiện đại tương lai ty le keo nha cai 5 TP.HCM. Nhờ vị trí độc đáo ở đối diện và chỉ cách khu vực lõi trung tâm lịch sử quận 1 một đoạn ngắn ty le keo nha cai 5 sông Sài Gòn, bán đảo này được chọn là trung tâm hành chính - tài chính mới, nhằm đáp ứng nhu cầu phát triển ty le keo nha cai 5 một thành phố 10 triệu dân cùng lượng lớn người vãng lai. Vì vậy các dự án giao thông, hạ tầng, trung tâm thương mại tài chính, trung tâm văn hóa như bảo tàng, nhà hát, sân vận động và vô số dự án chung cư, khu dân cư cao cấp... đã hình thành. Đi trước các dự án này là quá trình đền bù giải tỏa những xóm làng lâu đời, ruộng vườn, trong đó có các công trình tôn giáo tín ngưỡng.

Biểu tượng nối liền quá khứ-hiện tại

Chưa biết tổng thể dân cư mới ty le keo nha cai 5 đô thị Thủ Thiêm có nguồn gốc từ đâu, nhưng ở bất cứ cộng đồng nào, kể cả đô thị mới thì người dân cũng cần có nơi thờ tự để thực hiện quyền tự do tín ngưỡng ty le keo nha cai 5 mình. Vì vậy, trong quy hoạch đô thị mới việc giải tỏa các công trình tôn giáo tín ngưỡng lâu đời là không thỏa đáng, vì ngoài chức năng phục vụ đời sống tinh thần ty le keo nha cai 5 cộng đồng, những công trình đó luôn chứa đựng giá trị lịch sử - văn hóa. Cư dân Thủ Thiêm do bị giải tỏa mà phải đến sinh sống ở nơi khác thì chính những công trình văn hóa như đình, chùa, nhà thờ... ở nơi chốn cũ là biểu tượng nối liền quá khứ và hiện tại ty le keo nha cai 5 họ. Thành phố mới không trở nên xa lạ đối với những người đã hy sinh nhà cửa, ruộng vườn và cả một phần cuộc đời ty le keo nha cai 5 họ cho sự ra đời ty le keo nha cai 5 thành phố mới. Đổi lại, việc gìn giữ một số công trình văn hóa lâu đời ở đô thị mới sẽ nuôi dưỡng được ký ức lịch sử ty le keo nha cai 5 vùng đất này.

Nhà dòng Mến Thánh giá Thủ Thiêm. Ảnh: Quý Hòa

“Nhà thờ không phải là một công trình nghệ thuật vị nghệ thuật, được xây dựng chỉ để mọi người chiêm ngưỡng, mà trước tiên là ngôi nhà ty le keo nha cai 5 cộng đồng ở một địa phương có một lịch sử nhất định, và sự gắn bó giữa cộng đồng giáo xứ với ngôi nhà ty le keo nha cai 5 chính mình, là cái hồn ty le keo nha cai 5 loại kiến trúc được gọi là nhà thờ, ngôi nhà đã từng chứng kiến, ghi nhận - và còn hơn cả chứng kiến và ghi nhận - những buồn, vui, hy vọng, trông chờ kèm theo mỗi khoảnh khắc ty le keo nha cai 5 cuộc sống, ty le keo nha cai 5 cộng đồng và ty le keo nha cai 5 từng tín hữu khi chào đời, lớn lên, trưởng thành và cả sau khi đã nhắm mắt xuôi tay... Nhà thờ là phần không nhỏ ty le keo nha cai 5 ký ức nơi mỗi tín hữu Công giáo” (Trần Thái Hiệp,Kiến trúc thánh đường ngày nay, BáoCông giáo và dân tộcsố 829).

Chính vì vậy, chính quyền, các nhà đầu tư, nhà quy hoạch cần có sự hiểu biết và tôn trọng vấn đề này trong mọi quy hoạch kinh tế - xã hội. Các công trình như nhà thờ, dòng tu, chùa chiền cần đưa vào khu vực chỉnh trang cho phù hợp với quy hoạch chung, không nhất thiết phải giải tỏa, đặc biệt là những công trình có lịch sử lâu đời đã được ghi chép lại. ty le keo nha cai 5 con đường, ty le keo nha cai 5 hàng cây, ty le keo nha cai 5 ngôi nhà cổ... có thể không sánh bằng ty le keo nha cai 5 trung tâm thương mại hoành tráng nhưng trung tâm thương mại không tồn tại chỗ này có thể xuất hiện chỗ khác, còn ký ức thì không phải nơi đâu cũng lưu giữ.

Để phù hợp hơn với cảnh quan đô thị mới, việc bảo tồn, trùng tu nhà thờ, đình chùa cổ xưa đã bị hư hỏng hay xuống cấp là nhu cầu chính đáng và cấp thiết. Là những công trình kiến trúc có lịch sử lâu đời, có giá trị văn hóa tinh thần gắn bó với một vùng đất, nếu chính quyền có chính sách và phương pháp phù hợp thì cộng đồng nói chung và cộng đồng tôn giáo nói riêng sẽ chung tay góp công góp ty le keo nha cai 5, để mang lại cho thành phố mới vẻ đẹp từ chiều sâu lịch sử - văn hóa và nâng cao hơn giá trị kinh tế từ đó và nhờ đó.

TS. Nguyễn Thị Hậu

(Phó tổng thư ký Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam; Tổng thư ký Hội Sử học TP.HCM)

GS-TS.Nguyễn Minh Thuyết(Ủy viên Hội đồng Di sản văn hóa quốc gia; nguyên Phó chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa - Giáo dục - Thanh niên - Thiếu niên - Nhi đồng ty le keo nha cai 5 Quốc hội):

GS-TS. Nguyễn Minh Thuyết

TP.HCM nên tổ chức lấy ý kiến nhân dân và chuyên gia

Đối với những công trình kiến trúc hơn 150 năm tuổi, gắn bó với lịch sử di dân, lịch sử các dòng tu như Nhà thờ Thủ Thiêm, Hội dòng Mến Thánh giá Thủ Thiêm,... TP.HCM nên hết sức cân nhắc, tổ chức lấy ý kiến nhân dân, các chuyên gia về văn hóa, lịch sử, tôn giáo và kiến trúc để có quyết định đúng đắn, được dư luận đồng tình ủng hộ.

Nhân đây, tôi cũng đề nghị các vị chức sắc và tín đồ các tôn giáo sở hữu những công trình có giá trị lịch sử, kiến trúc độc đáo chủ động đề xuất với chính quyền và ủng hộ việc xếp hạng di tích lịch sử - văn hóa đối với các công trình đó để có cơ sở pháp lý bảo tồn, phát huy giá trị ty le keo nha cai 5 những di sản quý báu này.

 

Luật sư Nguyễn Kiều Hưng (luật sư điều hành Hãng Luật Giải Phóng, TP.HCM):

Đánh giá thận trọng ty le keo nha cai 5 lần nữa theo Luật Di sản văn hoá

Luật sư Nguyễn Kiều Hưng

Điều 28 Luật Di sản văn hóa quy định di tích lịch sử - văn hóa phải có một trong các tiêu chí sau: công trình xây dựng, địa điểm gắn với sự kiện lịch sử, văn hóa tiêu biểu ty le keo nha cai 5 quốc gia hoặc địa phương; công trình xây dựng, địa điểm gắn với thân thế và sự nghiệp ty le keo nha cai 5 anh hùng dân tộc, danh nhân, nhân vật lịch sử có ảnh hưởng tích cực đến sự phát triển ty le keo nha cai 5 quốc gia hoặc địa phương trong các thời kỳ lịch sử; địa điểm khảo cổ có giá trị tiêu biểu; công trình kiến trúc, nghệ thuật, quần thể kiến trúc, tổng thể kiến trúc đô thị và địa điểm cư trú có giá trị tiêu biểu cho một hoặc nhiều giai đoạn phát triển kiến trúc, nghệ thuật. Khi một công trình xây dựng đáp ứng một trong các tiêu chí trên, thì tùy vào giá trị lịch sử - văn hóa tiêu biểu ty le keo nha cai 5 quốc gia hay địa phương, mà cơ quan quản lý nhà nước sẽ xếp hạng cấp di tích theo thủ tục và thẩm quyền luật định.

Theo tôi được biết thì Hội dòng Mến Thánh giá Thủ Thiêm và Nhà thờ Thủ Thiêm chưa làm thủ tục để công nhận và xếp hạng di tích. Tuy nhiên đó là những công trình lâu năm có giá trị lịch sử, kiến trúc, gắn với lịch sử hình thành và phát triển ty le keo nha cai 5 vùng đất Thủ Thiêm, cũng như Sài Gòn. Nếu đối chiếu với các tiêu chí để công nhận là di tích lịch sử - văn hóa thì họ cũng có căn cứ. Vì vậy, trước khi quyết định di dời, giải tỏa Hội dòng Mến Thánh giá Thủ Thiêm, Nhà thờ Thủ Thiêm, chính quyền thành phố cần mời chuyên gia văn hóa, lịch sử xem xét, đánh giá thận trọng một lần nữa theo Luật Di sản văn hóa, coi quyết định như thế đã đúng luật chưa.