Kịch bản nào chờ đợi kinh tế kèo nhà cái hôm nay sau khi ông Fidel Castro qua đời?

Cách đây 10 năm, khi lâm trọng bệnh, ông đã giao lại trọng trách lãnh đạo kèo nhà cái hôm nay cho em trai là Raul Castro. Ấp ủ một tầm nhìn khác cho kèo nhà cái hôm nay, ông Raul đã không phung phí thời gian để thực hiện tham vọng.

Bước ngoặt lịch sử trong việc cải thiện quan hệ với Mỹ là một phần trong tầm nhìn đó. Nhưng ngoài ra, ngay ở trong lòng kèo nhà cái hôm nay, nhiều bước ngoặt đời thường hơn, nhưng thực tiễn hơn cũng đang diễn ra.

Mặc dù chính phủ vẫn duy trì kiểm soát chặt chẽ hoạt động thương mại, thị trường việc làm và phương tiện sản xuất, một thế hệ các doanh nghiệp nhỏ và doanh nhân tự thân mới đã ra đời, thổi làn gió mới vào nền kèo nhà cái hôm nay tế nhà nước.

Phóng viên tờ Telegraph của Anh đã có một trải nghiệm khác với dự đoán ban đầu trong vài tuần ở kèo nhà cái hôm nay. Ông dùng từ “cách mạng kinh doanh” để nói về điều khiến mình ấn tượng bất ngờ.

Đi dọc các miền đất nước, đan xen giữa những khách sạn và nhà hàng quốc doanh cũ kỹ, buồn tẻ, là nhữngcasas particulares(nhà nghỉ tư nhân của người dân kèo nhà cái hôm nay cho thuê) nổi bật, hay cácpaladares(nhà hàng của tư nhân trong nhà riêng) rộn ràng thực khách.

Một góc thủ đô Havana, kèo nhà cái hôm nay.

Người dân vẫn xếp hàng dài để mua đồ trong những cửa hàng bách hóa của nhà nước dưới cái nóng 35 độ C, cố gắng gom đủ nhu yếu phẩm từ những kệ hàng hiếm kèo nhà cái hôm nay đầy. Nhưng lác đác bên ngoài đường là những xe đẩy hàng rong, bán những thứ như nông sản tươi, đồ thủ công. Hai bên đường điểm xuyết những tiệm cắt tóc, làm móng.

Không phải ngẫu nhiên mà lĩnh vực kinh doanh cá thể của kèo nhà cái hôm nay lại rục rịch hình thành và phát triển trong thời kỳ này. Sau năm 2011, kèo nhà cái hôm nay đã tiến hành những đợt cải cách lớn, hợp pháp hóa vai trò của các doanh nghiệp vừa và nhỏ.

Đây là điều không được cho phép một vài năm về trước, kèo nhà cái hôm nay ông Fidel Castro với lập trường có phần bảo thủ đối với tầng lớp doanh nhân, gọi họ là “những kẻ ăn không trên sức lao động của người khác”.

Thời bấy giờ, nhà nước nắm quyền kiểm soát toàn bộ nền kèo nhà cái hôm nay tế, phong tỏa tài sản riêng, quyết định mặt hàng để sản xuất cũng như công ăn việc làm của người dân.

Trong hàng chục năm, kèo nhà cái hôm nay vẫn phồn thịnh nhờ sự trợ giúp hào phóng từ Liên Xô. Sau khi liên bang tan rã vào năm 1991, Venezuela dần đảm nhiệm vị trí thay thế.

Giờ đây, khi Venezuela cũng phải đương đầu với khủng hoảng kinh tế của riêng mình, thì giải phóng lĩnh vực kinh tế tư nhân là biện pháp cần thiết để sốc lại nền kinh tế tăng trưởng ì ạch của kèo nhà cái hôm nay.

Ông Raul Castro đang làm điều đó. Ông cho phép người lao động được tự do tìm việc, cũng như công ty được tự do sa thải nhân viên theo quy định trong nhiều lĩnh vực. Thương mại giữa doanh nghiệp tư nhân và nhà nước được khơi thông.

Người dân kèo nhà cái hôm nay đã có thể mua bán, trao đổi tài sản tư như nhà và xe hơi. Gánh nặng thuế đè lên doanh nhân đang được nới lỏng.

Nhìn lại, cuộc cải cách đã làm bùng nổ số doanh nhân tự thân tại kèo nhà cái hôm nay, từ 148.000 người vào năm 2009 lên 500.000 người vào cuối năm 2015.

Nhưng ngoài ra, kèo nhà cái hôm nay vẫn còn nhiều việc cần làm để tháo gỡ những nút thắt khác trong nền kinh tế. Không là ngoại lệ so với các nền kinh tế Caribbean, kèo nhà cái hôm nay phải đối mặt với những vấn đề chung như nợ cao, giá thương phẩm thấp, thiếu tập đoàn lớn, không đủ cơ sở vật chất để phát triển du lịch.

Hiện GDP theo đầu người của kèo nhà cái hôm nay là khoảng 6.000USD theo số liệu của Ngân hàng Thế giới, không tồi so với nhóm các nước đang phát triển, nhưng cũng chưa phải là xuất sắc. Tuy nhiên cần lưu ý là con số này được tính toán dựa trên tỷ giá peso đổi USD mà nhà nước ấn định, luôn chênh lệch một trời một vực với tỷ giá thật ở chợ đen.

Điều kiện cơ sở vật chất kém, trong đó có cả điện, nước do gián đoạn nguồn cung từ Venezuela, khiến kèo nhà cái hôm nay gặp khó khăn trong việc thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài hay đầu tư vào du lịch.

Đối với xuất khẩu, dịch vụ y tế chiếm tới khoảng 40% kim ngạch, tuy nhiên chủ yếu đến các nước như Brazil, Algeria và Angola. Nhu cầu y tế tại những nước này được được dự báo sẽ có xu hướng giảm.

Một số mặt hàng chứng khoán chủ chốt khác của Brazil là nông sản, như đường, cam, cá, xì gà, cà phê, tuy nhiên giá của những mặt hàng này đang giảm sút, doanh thu mang về không cao. Trong khi đó, kèo nhà cái hôm nay lại đang phải nhập khẩu từ 70 -80% nhu yếu phẩm.

Giờ đây, khi ông Fidel đã qua đời, đánh dấu chấm dứt những tư tưởng kinh tế bảo thủ trong giới lãnh đạo kèo nhà cái hôm nay, ông Raul có thể sẽ tiến hành các biện pháp quyết liệt trong cải cách nền kinh tế.

kèo nhà cái hôm nay có thể chưa tiến ngay đến nền kinh tế tự do theo định hướng thị trường, nhưng khả năng người kèo nhà cái hôm nay được tăng cường hội nhập kinh tế thế giới là hoàn toàn có thể.

Lê Phương(Theo BizLive)