trực tiếp kèo nhà cái đêm là cơ hội lớn của ngành Du lịch - Bài 2: Không thể khách thức, chủ nhà ngủ

Ẩm thực là một trong những sản phẩm đặc thù để phát triển trực tiếp kèo nhà cái đêm.

PGS.TS Trần Đình Thiên, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam, thành viên Tổ Tư vấn kinh tế của Thủ tướng cho rằng: “Vấn đề thúc đẩy phát triển kinh tế đêm là vấn đề của toàn cầu và ở Việt Nam nó được khẳng định là một hướng phát triển ở cấp độ quốc gia chứ không phải là cho riêng địa phương nào. trực tiếp kèo nhà cái đêm phải được coi như một phương thức cạnh tranh mà đây là phương thức cạnh tranh quốc tế chứ không phải phương thức sinh tồn mới, cơi nới thêm nền kinh tế ban ngày”.

Phải có chiến lược đồng bộ và phù hợp

trực tiếp kèo nhà cái đêm đã manh nha phát triển ở một số đô thị, trung tâm du lịch lớn ở nước ta như: phố Tạ Hiện, chợ đêm Đồng Xuân, phố đi bộ quanh hồ Gươm (Hà Nội), phố Bùi Viện (TP.HCM), chợ đêm Dinh Cậu (Phú Quốc), chợ đêm - chợ âm phủ Đà Lạt, chợ đêm Nha Trang, chợ đêm Vũng Tàu; Hệ thống các quán bar, pub, karaoke, hàng nghìn cửa hàng tiện lợi 24/24… Tuy nhiên, sản phẩm, dịch vụ về đêm của chúng ta chưa nhiều, còn nghèo nàn, không đủ sức cuốn hút đối với người dân và du khách; Bị giới hạn giờ mở.

Dẫn ra trường hợp Đà Nẵng, được chọn để thí điểm trực tiếp kèo nhà cái đêm nhưng Đà Nẵng có gì? Khách du lịch chỉ biết tắm biển xong đi ăn. Ăn xong lại đi tắm. 1-2 ngày xong lại “khăn gói” lên đường. Lúc khách du lịch thức thì chủ nhà đi ngủ. Giờ mà khách vẫn đang ngủ (8- 9h sáng) thì chủ nhà dậy từ lâu (4-5h sáng) và tập thể dục, buôn bán sôi nổi. Cứ như thế thì không làm trực tiếp kèo nhà cái đêm, không làm du lịch được. Không có hoạt động về đêm, thành phố buồn hơn rất nhiều, tiền thu được cũng ít hơn rất nhiều.

PGS.TS Trần Đình Thiên cho rằng: “Phát triển trực tiếp kèo nhà cái đêm thực chất như một chiến lược cạnh tranh và phát triển của các đô thị thời đại “hậu công nghiệp”, một giải pháp đột phá cho các đô thị Việt Nam, tận dụng “lợi thế đi sau”. Tuy nhiên, đáng tiếc là đến giờ chúng ta vẫn chưa có nền trực tiếp kèo nhà cái đêm trong khi còn có rất nhiều dư địa để phát triển. Thời điểm hiện nay, cóthể phát triển trực tiếp kèo nhà cái đêm. Tất nhiên việc này chỉ có tính thời điểm để ta tranh thủ được sự đồng thuận, tranh thủ được đột phá của chính sách, lúc khó khăn thì phải đột phá. Nhưng nhất định cần tính trong dài hạn, chứ không phải chỉ để dành lúc cứu nguy”.

Doanh thu du lịch và mức chi tiêu của khách du lịch ở Việt Nam thấp có nguyên nhân từ khoảng trống khai thác các dịch vụ sau 24h. TS Võ Trí Thành, Viện trưởng Viện Nghiên cứu chiến lược thương hiệu và cạnh tranh, phân tích: “Tiềm năng để phát triển trực tiếp kèo nhà cái đêm ở Việt Nam là rất tốt. Lợi ích của phát triển trực tiếp kèo nhà cái đêm cũng không cần bàn cãi, nó gắn với những nhu cầu thiết yếu của con người là làm việc, nghỉ ngơi, giải trí và ngủ. Để khai thác được yếu tố nghỉ ngơi, giải trí dưới góc độ phát triển kinh tế kinh doanh liên quan rất nhiều đến tư duy. Bất kể nền kinh tế nào cũng có mặt tích cực và tiêu cực, đối với công ăn việc làm, thu nhập, kinh doanh, sản xuất. Có thể mang lại lợi ích cho nhóm này nhưng lại ảnh hưởng đến quyền lợi của nhóm khác. Đơn giản như các loại hàng quán kinh tế đêm phát triển có thể làm người dân ở nơi đó mất ngủ. Rồi các vấn đề vệ sinh môi trường, an ninh trật tự có thể không đảm bảo…”.

Theo TS Võ Trí Thành, cần phải cónhững chính sách phát triển đồng bộ từ trung ương tới địa phương. Quan trọng nhất là phải có quy hoạch, cho phép về địa điểm, thời gian. Đồng thời, phải có những chính sách phù hợp để khuyến khích phát triển, trong một giai đoạn nào đó, ở một số lĩnh vực nào đó mới có thể phát triển được trực tiếp kèo nhà cái đêm. “Với một vấn đề rất mới như thế này, có thể còn liên quan đến lối sống, trái tim, khối óc, tình cảm của nhiều người, chúng ta cũng cần cónhững bước đi thận trọng. Trong đó, phải cónghiên cứu, đánh giá thực trạng; Có thí điểm và có lộ trình thực hiện. Ngay cả việc có mở hay không mở, cho phép hay không cho phép trò chơi có thưởng ở Việt Nam cũng nên có cái nhìn mới hơn, cởi mở hơn và nên khuyến khích nhưng cũng phải làm các bước như tôi đã nói ở trên, phải rất thận trọng, cố gắng hạn chế tối đa những mặt tiêu cực”, TS Võ Trí Thành nói.

Chọn sản phẩm đặc thù để phát triển?

Theo đại diện các doanh nghiệp lữ hành, khách du lịch, nhất là khách du lịch nước ngoài, nhu cầu sử dụng dịch vụ, tham gia các hoạt động vui chơi giải trí, thưởng thức nghệ thuật về đêm rất lớn. Nhưng trực tiếp kèo nhà cái đêm không phải chỉ loanh quanh ở mấy phốđi bộ, mấy chợ đêm bán hàng chất lượng thấp, quán karaoke, vũ trường và hàng quán ăn vặt… mà còn bao gồm hàng loạt dịch vụ như dịch vụ vận tải, thương mại, thậm chí là giao dịch tài chính xuyên quốc gia do đặc thù múi giờ khác nhau giữa các nước.

TS Võ Trí Thành cho rằng để trực tiếp kèo nhà cái đêm phát triển, cóthể thu hút được nhiều nhà đầu tư, khách du lịch, cần phải chú trọng vào công nghiệp sáng tạo, công nghiệp văn hoá, những sản phẩm mang tính sáng tạo như biểu diễn nghệ thuật, ẩm thực, thủ công mỹ nghệ, điện ảnh…

Ông Cao Trí Dũng, Chủ tịch Hiệp hội Du lịch Đà Nẵng đề xuất: “Dứt khoát phải cần một cơ chế khuyến khích làm “bệ phóng” để phát triển trực tiếp kèo nhà cái đêm. Cộng đồng doanh nghiệp kinh doanh du lịch trên địa bàn thành phố Đà Nẵng đang trông đợi những chính sách đặc thù về tiếp cận đất đai, về thuế phí, thời gian mở cửa, thời gian hoạt động, loại hình dịch vụ... và các hỗ trợ về đầu tư hạ tầng để nhanh chóng triển khai chuỗi các dịch vụ phục vụ du khách về đêm. Có như thế, mới có thể chớp thời cơ, phục hồi sau dịch COVID-19, tạo thêm nhiều sản phẩm mới về đêm cho điểm đến. Ngoài ra, cần có chính sách ưu đãi để thu hút các nhà đầu tư, kêu gọi xã hội hoá, đặc biệt là phải có người “cầm cái” cho cuộc chơi này”.

Nghiên cứu rất nhiều về kinh tế đêm, cộng thêm kinh nghiệm mấy chục năm làm du lịch, ông Phùng Quang Thắng, Giám đốc Công ty lữ hành Hanoitourist, Phó chủ tịch thường trực Hiệp hội Lữ hành Việt Nam cho rằng muốn trực tiếp kèo nhà cái đêm phát triển cần phải có bộ máy và cơ chế quản lý phù hợp; Quy hoạch cụ thể; Có không gian và thời gian thích hợp.

“Phát triển đêm còn khó hơn ngày vì nóliên quan đến nhiều yếu tố, đặc biệt là an ninh, trật tự, môi trường, nhu cầu của con người. Khu vực phát triển trực tiếp kèo nhà cái tế đêm phải được quy hoạch tập trung, thường là khu trung tâm của các đô thị lớn, ở đó có không gian để khách trải nghiệm, tìm hiểu đời sống của người dân địa phương. Ở Hà Nội nói riêng và Việt Nam nói chung, hay nhất và hiệu quả nhất phải tập trung vào văn hoá ẩm thực, những loại đồ uống có tính chất địa phương. Chúng ta cónền ẩm thực cực kỳ phong phú, trong khi đó, dịch vụ ăn uống chiếm tỉ trọng lớn trong cơ cấu tiêu dùng ban đêm.

Bên cạnh đó, không thể thiếu yếu tố giải trí. Hiện nay, Việt Nam đang rất lãng phí khi không khai thác được hệ thống di tích văn hoá- lịch sử, hệ thống bảo tàng, nhà hát… Nếu biết làm, trực tiếp kèo nhà cái đêm chắc chắn sẽ đem lại những giá trị khác biệt, lợi nhuận lớn hơn gấp nhiều lần ban ngày”, ông Phùng Quang Thắng nói.

Thuý Hà