“Móc ruột” tài nguyên trên nhận định bóng đá kèo nhà cái 2

Cục Cảnh sát Điều tra tội phạm tham nhũng, buôn lậu (C03) ngày 27.8.2021 đã ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can, bắt tạm giam, khám xét đối với 12 đương sự trong đường dây khai thác, tiêu thụ hàng triệu tấn than lậu từ mỏ Minh Tiến (huyện Đại Từ, Thái Nguyên). Việc chủ mỏ khai thác vượt quá tổng trữ lượng theo nhận định bóng đá kèo nhà cái 2 phép hàng chục lần mức cho phép khiến dư luận đặt câu hỏi: Phải chăng, tài nguyên quốc gia đã bị “móc ruột” từ trên nhận định bóng đá kèo nhà cái 2?

Lực lượng liên ngành kiểm tra điểm tập kết than tại Hải Dương. Ảnh: Vietnamnet

Năm 2014, Công ty cổ phần Yên Phước được UBND tỉnh Thái Nguyên cấp nhận định bóng đá kèo nhà cái 2 phép khai thác khoáng sản tại mỏ than Minh Tiến với trữ lượng 8.500 tấn/năm. Thời hạn khai thác đến năm 2031 với tổng trữ lượng được phép là hơn 136.000 tấn. Nhưng chưa đầy một năm sau, Yên Phước ký hợp đồng với Công ty TNHH Đông Bắc Hải Dương khai thác, chế biến than tại mỏ với giá 450.000 đồng/tấn than thành phẩm. Hợp đồng có thời hạn 5 năm, khối lượng khai thác ít nhất 400.000 tấn/năm. Đông Bắc Hải Dương gắn liền với tên tuổi anh em song sinh Bùi Hữu Giang, Bùi Hữu Thanh - được biết đến với thương vụ giao dịch cây lan đột biến Ngọc Sơn Cước có giá 250 tỉ đồng [1]. Tại thời điểm cơ quan điều tra của Bộ Công an khám xét, những bị can đã tiêu thụ khoảng 1 triệu tấn than trong hơn 2 triệu tấn khai thác sau chừng hai năm rưỡi vận hành mỏ.

Trữ lượng là một trong những cơ sở để xác định thẩm quyền cấp nhận định bóng đá kèo nhà cái 2 phép khai thác khoáng sản thuộc trung ương hay địa phương. Theo Luật khoáng sản 2010, UBND cấp tỉnh được phân cấp thẩm quyền “tại các khu vực có khoáng sản phân tán, nhỏ lẻ”. Với than, trữ lượng “phân tán nhỏ lẻ được định nghĩa có quy mô không vượt quá 500.000 tấn (Phụ lục đính kèm Nghị định 15/2012/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều thi hành Luật Khoáng sản 2010). Sản lượng 2 triệu tấn than khai thác thực tế mà C03 phát hiện là dấu hiệu mỏ Minh Tiến không phải là “khu vực có khoáng sản phân tán, nhỏ lẻ”. Liệu mỏ Minh Tiến có thuộc thẩm quyền cấp phép của UBND tỉnh Thái Nguyên hay không là vấn đề cơ quan chức năng sẽ tiếp tục làm rõ. Chênh lệch hàng chục lần giữa trữ lượng cho phép và sản lượng khai thác thực tế không chỉ khiến ngân sách Nhà nước thiệt hại, mà còn mang đến cho chủ mỏ cơ hội gian lận nghĩa vụ bảo vệ môi trường.

Điều 53 khoản 1 điểm b Luật Khoáng sản 2010, trích: “không chia cắt khu vực khoáng sản có thể đầu tư khai thác hiệu quả ở quy mô lớn để cấp nhận định bóng đá kèo nhà cái 2 phép khai thác khoáng sản cho nhiều tổ chức, cá nhân khai thác ở quy mô nhỏ”. Mặc dù vậy, địa phương tìm cách giữ thẩm quyền cấp phép vẫn là hiện tượng không mới. Chiêu trò phổ biến là phân nhỏ mỏ, từng được thảo luận trên nhiều diễn đàn chính thức và phi chính thức. Hệ quả là "chảy máu tài" nguyên mà nhà nước đại diện chủ sở hữu và thống nhất quản lý.

Trong một diễn biến liên quan đến đường dây than lậu, Cổng Thông tin Điện tử tỉnh Thái Nguyên ngày 29.8.2021 loan tin UBND tỉnh Thái Nguyên giai đoạn 2019 - 2021 đã tiến hành 5 đợt kiểm tra, hai lần ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính Công ty cổ phần Yên Phước do vi phạm trong hoạt động khai thác khoáng nhận định bóng đá kèo nhà cái 2 tại mỏ Minh Tiến với tổng số tiền phạt gần 600 triệu đồng.

Cổng thông tin điện tử Thái Nguyên ghi nhận: “Những phản ánh, kiến nghị của Nhân dân đã được quan tâm giải quyết, những tồn tại hạn chế, vi phạm trong hoạt động khai khoáng của Công ty Cổ phần Yên Phước tại Mỏ than Minh Tiến, xã Minh Tiến và xã Na Mao, huyện Đại Từ đã được phát hiện và xử lý nghiêm theo quy định. Điều đó cho thấy, sự quyết tâm trong công tác quản lý tài nguyên khoáng nhận định bóng đá kèo nhà cái 2 trên địa bàn tỉnh và tinh thần thượng tôn pháp luật trong quá trình thực thi nhiệm vụ của các cơ quan quản lý nhà nước trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên”. Hết trích.

Thượng Tùng

____________

[1] https://nld.com.vn/phap-luat/khoi-to-nhieu-nguoi-mua-ban-hang-trieu-tan-than-trai-phep-20210827215034322.htm