kèo nhà cái hôm nay thời mê sách mỹ thuật

Cách nay hơn hai mươi năm, con đường Lê Công Kiều bán đồ cổ và giả cổ còn rất tấp nập, nhất là vào hai ngày cuối tuần. Ở đó không có quán cà phê nào ra hồn nên giới chơi đồ cổ sau khi đi dạo mỏi chân thường ngồi uống cà phê lề đường ngự trên kèo nhà cái hôm nay nắp cống lớn đầu đường Nguyễn Thái Bình.

Người giàu, trung lưu, Việt kiều, sang trọng hay lèo bèo đều chen chúc ngồi ghế đẩu quanh vài cái bàn gỗ, vừa uống cà phê vừa hít mùi khói xăng từ điểm sửa xe gần đó. Họ bàn tán về các món đồ cổ vừa thấy đâu đó trên đường, xuất xứ của chúng và về những cuộc đổi chác diễn ra trước đó, từ các món bày trang trọng trong tiệm cho đến những món vừa được mang vào từ miền Trung hay từ miền Tây lên.

Những người mới chơi im lặng nghe các cao thủ bàn tán để học hỏi cách nhìn cốt, men, họa tiết, độ nặng, bọt khí, và những mánh lới giả cổ, mánh lới sửa đồ mẻ nứt, dù kiến thức từ đây không có nghĩa là điều gì cũng chính xác.

Ảnh: TL

Ở thời buổi mạng internet còn phải gọi qua điện thoại bàn và chưa có smartphone, hôm nào ai đó mang ra kèo nhà cái hôm nay quyển sách nước ngoài về đồ sứ cổ, đồ mỹ nghệ cao cấp, hoặc kèo nhà cái hôm nay cuốn cataloge tranh, thảm quý Trung Đông hay đồ chạm khắc, tượng đúc được đấu giá của nhà Christie’s hay Sotheby’s, làng đồ cổ Lê Công Kiều quanh bàn cà phê càng thêm sôi nổi. Máu ham nghệ thuật khiến họ mê mẩn trước những tác phẩm tinh xảo in trong sách.

Như là điều bắt buộc, người chơi đồ mỹ thuật, chơi đồ cổ cần xem nhiều tài liệu có minh họa về các dòng đồ gốm sứ, đồ gỗ hay đồ kim khí như đồng hồ, la bàn và tranh nghệ thuật nếu họ muốn chơi lâu dài, dù biết rằng “nhìn tận mắt, sờ tận tay” món đồ còn tốt hơn chỉ sành kèo nhà cái hôm nay mớ lý thuyết.

Sách và các tạp chí giúp người chơi nhận ra kèo nhà cái hôm nay món đồ đang trôi nổi trên thị trường thuộc dòng đồ nào và đang có giá bao nhiêu. Phải xem thật nhiều sách, dù chỉ thoáng qua hay được thân quý cho mượn về nhà, phải thu thập thật nhiều hình ảnh trong đầu nếu thật sự đam mê nghệ thuật hoặc định kinh doanh chúng. Nếu không rèn được mắt thẩm mỹ tinh tế dày công như vậy, sẽ thua thiệt khi thẩm định, cho việc mua bán hay chỉ là cho thú chơi của mình.

Dù sao, sách về mỹ thuật, đồ cổ lúc ấy đã được bán ở nhà sách Xuân Thu, nhà sách Phương Nam trong Saigon Center… chứ không hiếm đến độ giới hơi đồ cổ ở Sài Gòn thập niên 1960, chỉ có thể mượn sách của bạn bè trong giới sưu tầm ở các sứ quán nước ngoài, chụp từng trang sách chỉ trong kèo nhà cái hôm nay buổi chiều rồi trả gấp.

Có lần, chủ kèo nhà cái hôm nay tiệm mỹ nghệ kiêm bán đồ cổ trên con đường này khoe kèo nhà cái hôm nay quyển sách in rất trang nhã, bìa cứng chỉ có hai màu trắng đen và màu lam. Đó là quyển “Porcelain from the Vung Tau Wreck: The Hallstrom Excavation” nói về dòng đồ sứ Khang Hy chìm dưới biển Hòn Cau ngoài khơi Vũng Tàu.

Người chơi liếc qua cuốn sách thèm thuồng vì so sánh với kèo nhà cái hôm nay số món thuộc dòng này đang có trên thị trường, đồ trong sách rất đẹp, nguyên vẹn và lạ mắt hơn hẳn. Nhóm đồ cổ này tuy vớt ở biển Việt Nam nhưng rõ ràng mấy ông Tây mới có thể tiếp cận, chụp ảnh và in ấn trong cuốn sách tuyệt hảo như vậy. Dù giá bìa chỉ hơn 50 USD, ông chủ tiệm tung ra bán khoảng năm quyển, mỗi quyển giá gấp đôi và có vài người mua ngay. Quyển sách có sức hút mạnh.

kèo nhà cái hôm nay anh thích sưu tầm sách nghệ thuật kể chuyện: Nghe đến tên kèo nhà cái hôm nay tạp chí nổi tiếng về nghệ thuật châu Á, tạp chí Arts of Asia, anh tìm hiểu về chúng. Đây là tạp chí định kỳ về nghệ thuật Á châu ra đời ở Hồng Kông từ năm 1971, xuất bản trên 80 nước và được in trên giấy láng offset nhiều màu. Hình ảnh trong tạp chí này rất đẹp, tinh tuyển, hình của món cổ vật trong kèo nhà cái hôm nay ô quảng cáo cũng là kèo nhà cái hôm nay tác phẩm nghệ thuật xuất sắc.

Tra trên mạng, anh phát hiện người sáng lập là bà Tuyết Nguyệt Markbreiter, kèo nhà cái hôm nay người Sài Gòn sống ở Hồng Kông. Trên trang web, họ bán cả tạp chí cũ từ năm 1971 trở đi nhưng giá cước gửi đi khá cao. kèo nhà cái hôm nay hôm đầu thập niên 2000, anh đến kèo nhà cái hôm nay hiệu sách cũ nổi tiếng trên đường Võ Văn Tần và phát hiện tám quyển tạp chí nằm ở đó.

Người chủ lỏi đời đã không ngần ngại nói giá lô đó gần bằng giá… nửa lượng vàng. Chạy về nhà, anh không ngần ngại mượn tiền… vợ, ôm về tất cả, được giảm chút ít. Anh nói: “Đây là cơ hội. Vì tôi phát hiện ra trong số này, có tới bảy quyển ở tòa soạn tạp chí tại Hồng Kông không còn”.

Ảnh: TL

Có kèo nhà cái hôm nay dạo, sách nghệ thuật trên thị trường thường là những cuốn sách dày, bìa cứng, in màu và có nhiều tranh ảnh bắt nguồn từ Liên Xô, bên cạnh số sách có từ trước năm 1975. Số sách này khá đa dạng, sách gớii thiệu riêng kèo nhà cái hôm nay họa sĩ và tác phẩm, sách giới thiệu bộ sưu tập các bảo tàng nổi tiếng như Hemitage, Louvre, sách về đồ gốm sứ cổ phương Tây, Trung Hoa, Nhật Bản, Hàn quốc... sách về trang trí nội thất, kiến trúc lớn, nhà cửa, vườn cảnh, bonsai, đồ gỗ, nghệ thuật thêu, đan, khảm, cẩn, đồ mỹ nghệ bằng kim lọai, thảm…. Giữa thập niên 1990, công ty XUNHASABA bắt đầu nhập sách nghệ thuật từ Singapore hay Indonesia. Số sách này xuất xứ từ Tây Ban Nha, Ý hay Hồng Kông, Nhật Bản, in ấn tuyệt đẹp, giá tính bằng đô la. Giá vài chục đô, tương đương bên Mỹ liệu có người mua ở đầu thập niên 2000? Có cầu nên đã có cung, loại sách này vẫn được nhập nhiều hơn hẳn so với trước.

kèo nhà cái hôm nay anh cũng là dân sưu tầm cổ vật thốt lên: “Mỗi năm tui phải nhờ thằng bạn bên Mỹ mua quyển “Antiques price guide” (sách giới thiệu đồ cổ và định giá, có rất nhiều hình ảnh) của bà Judith Miller. Đợi mang về mỏi cả cổ. Bây giờ ở Fahasa Nguyễn Huệ bán đầy, sướng!”. Giá bằng bên Mỹ, có tiền là mua nhưng các hiệu sách lúc ấy thận trọng chỉ nhập kèo nhà cái hôm nay tựa sách chỉ vài quyển, có khi chỉ kèo nhà cái hôm nay quyển.

Anh ta đến hiệu sách Việt Mỹ trên đường Lê Duẩn thấy có kèo nhà cái hôm nay quyển hướng dẫn cách trưng bày đồ cổ trong nhà, hình ảnh rất đẹp. Giá gần cả triệu, tương đương hai chỉ vàng. Không đủ tiền, anh về nhà, nghĩ giá cao chắc không ai mua. Khi quay lại, nó… biến mất.

Dạo ấy, còn có kèo nhà cái hôm nay dòng sách nghệ thuật rất thú vị. Đó là sách người nước ngoài viết về nghệ thuật hay đời sống Việt Nam, in ấn tuyệt đẹp. Có thể tìm được trong hiệu sách vài quyển lý thú như “Art of Vietnam” của Catherine Noppe và Jean Francois Hubert, bìa và hình ảnh bên trong rất đẹp.

Trong đó, có thể thấy những bức tranh của vài họa sĩ nổi tiếng người Việt từ nguồn sưu tập ở nước ngoài như Lê Phổ, Nguyễn Tường Lân. Hoặc là quyển “Mountains in the sea” về nghệ thuật làm hòn non bộ của Lew Buller và ông Phan Văn Lít, kèo nhà cái hôm nay Việt kiều ở California. Quyển này bằng tiếng Anh, xuất bản ở Mỹ nhưng các từ trong sách như “Hòn non bộ”, “tiểu cảnh” và nhiều từ khác được giữ nguyên tiếng Việt, hình ảnh minh họa thật đẹp.

Những quyển như “Under the sign of the blue dragon” của Francois Jarlov và “Les nuits blanches du Gecko” của Phan thi thuy Mai (họ là vợ chồng) cũng là những sưu tập phẩm đáng có của người chơi sách nghệ kèo nhà cái hôm nay vì cả hai có nhiều tranh minh hoạ màu nước và ảnh chụp gốm raku rất đẹp của anh Francois Jarlov.

Sách Trung Quốc cũng là nguồn sách nghệ kèo nhà cái hôm nay tuyệt vời và giá tương đối mềm. Khi đi lựa sách Trung Quốc qua các cuộc triển lãm, thường thấy có nhiều họa sĩ chọn mua về để tham khảo, hoặc để chép tranh bán (lúc đó các phòng chép tranh làm ăn được). Giới chơi đồ cổ, đồ đồng, đồ ngọc, đá cảnh, đồ gỗ, bonsai và vườn cảnh tìm được khá nhiều sách cho mình trong dòng sách này, in ấn đẹp như sách Tây. Tuy nhiên, sách Trung Quốc với tiếng Hoa không mấy người hiểu nên xem hình là chính. Không sao, chơi sách nghệ kèo nhà cái hôm nay, nhu cầu xem hình chiếm phần nhiều!

Giới chơi sách nghệ kèo nhà cái hôm nay không bao giờ đánh giá thấp các hiệu sách cũ khi tìm mua “bảo vật” cho mình. Ở các hiệu sách cũ, sách nghệ kèo nhà cái hôm nay bìa cứng luôn luôn là món được trưng bày trên cao, phô hẳn bìa ra chứ không phải nằm dẹp lép trên kệ. Có những cuốn sách quý được chủ nhân thủ ở nhà không bán gấp, đợi kẹt tiền tung ra có người mua ngay, giá cao.

Có lần, tôi được giới thiệu kèo nhà cái hôm nay bộ sách hai quyển của Hàn quốc. Chủ tiệm trịnh trọng mở hộp giấy ra, bên trong có hai quyển sách nằm song song, giấy bọc bìa cứng có gân tạo hoa văn tuyệt đẹp. Sách nói về gốm sứ cổ Hàn quốc, hình ảnh chụp rất nét, rất chi tiết những cái bình celadon (men ngọc) nổi rõ những con hạc trắng trên nền xanh, vốn rất thu hút giới chơi sứ cổ thế giới. Giá của bộ sách là… bốn triệu rưỡi (kèo nhà cái hôm nay lượng vàng lúc đó là 5 triệu).

Tôi đặt xuống, không quay lại dù mấy lần nghĩ ngợi về nó. kèo nhà cái hôm nay lần khác, tôi hụt mua cuốn sách “Nghệ thuật Việt Nam hiện đại” của họa sĩ Nguyễn Văn Phương thực hiện năm 1962 với nhiều tranh in màu và đen trắng cùng tiểu sử các họa sĩ miền Nam. Cuốn sách này có lẽ là cuốn sách mỹ thuật duy nhất in màu với khổ to, đẹp và trang trọng của miền Nam giai đọan 1954-1975. Giá tính bằng trăm đô la, cách nay hơn 20 năm là số tiền lớn cần đắn đo.

Các hiệu sách cũ vẫn là nguồn cảm hứng vô tận của người chơi. Ở đó, bỗng dưng có thể tìm ra được những quyển rất tuyệt. Có khi nó là quyển Kamasutra chính hiệu Ấn Độ, hay Shunga của Nhật, tất nhiên với giá khét lẹt. Nhiều người thấy ở nước ngoài ham lắm nhưng ngại mang về. Có khi là tập tranh của kèo nhà cái hôm nay họa sĩ nổi tiếng từ thời Mỹ thuật Đông Dương nhưng được in ở nước ngoài. Hoặc là tập tranh sơn thủy của họa sĩ người Hoa ở Chợ Lớn in màu rất đẹp với giá vừa phải.

Có kỷ niệm của hai vợ chồng tôi, mua quyển thơ “Rubaiyat Hakim Omar Khayyam” in những bài thơ nói về ý nghĩa cuộc đời của ông viết từ thế kỷ 12 ở Iran, bằng bốn thứ tiếng Anh, Pháp, Đức, Ả Rập, có minh hoạ màu từng trang với giá chỉ 150 ngàn đồng. Giở ra, bên trong có dòng chữ đã rất cũ "Kỷ niệm Teheran ngày 17 -1-61, giá mua 5,75 đô Mỹ”. Thời đó mà đã có kèo nhà cái hôm nay ông người Việt lang thang qua Iran, ôm về cuốn sách có minh họa dễ thương này!

Không ai chỉ chơi riêng dòng sách mỹ thuật. Nhưng trong kèo nhà cái hôm nay tủ sách, chắc chắn nó chiếm vị trí trang trọng với những ai thích nghệ thuật. Sách mỹ thuật, giống như họa phẩm, không thể có kèo nhà cái hôm nay bộ có giá trị nếu không kiên trì săn tìm qua thời gian.

Ảnh: Nguyễn Đình

Ở thời đại kỹ kèo nhà cái hôm nay số, mua sách nghệ kèo nhà cái hôm nay quá dễ dàng với những cuộc chào mời trên facebook, các trang bán sách cổ, Amazon… Có số tiền kha khá, có thể tìm mua được nhiều cuốn sách trước đó chỉ “nghe nói”, từ cuốn “L' Art à Hué” (nghệ kèo nhà cái hôm nay Huế) của linh mục Léopold Cadière từ thập niên 1930, các tập tranh của các họa sĩ Pháp vẽ Việt Nam thời Đông Dương, hay vài cuốn trong bộ tranh Monographie dessinée de l’Indochine (Chuyên khảo vẽ về Đông Dương) là ấn bản của Trường Mỹ nghệ Gia Định năm 1935 dù khá khó khăn.

Nhiều tập tranh mới in của kèo nhà cái hôm nay họa sĩ tài năng vừa được phát lộ, những tập tranh và ký họa màu nước của các họa sĩ vẫn có thể là những sưu tập phẩm đáng có trong tủ sách gia đình. Dù sao, nó không mất giá trên thị trường, càng để lâu càng quý và càng hiếm càng quý.

Sách nghệ thuật với hình thức in ấn cao cấp, chất liệu giấy từ tốt đến hảo hạng và số lựợng in có hạn đã trở thành đối tượng của kèo nhà cái hôm nay thú chơi tao nhã và kén chọn, bởi ngoài túi tiền rộng rãi, người chơi cần trí tuệ, sự ham hiểu biết, tâm hồn biết rung động trước cái đẹp và cả thời gian dành cho nó.

Phạm Công Luận

(trích trong cuốn “Với ngày như lá tháng như mây” – Công ty kèo nhà cái hôm nay Phương Nam xuất bản 2022)