Nguyễn Trương Quý 'vẽ' chân dung Hà kèo nhà cái 5 chân đi về

Đầu tháng 10 này, Nhã Nam cho ra mắt cuốn sách tiếp theo của anh, tập du khảoTriệu dấu chân qua kèo nhà cái 5 cửa ô.

Lần này Nguyễn Trương Quý chọn vẽ chân dung Hà Nội qua kèo nhà cái 5 dấu chân đi về. Như nam nhà văn chia sẻ trong lời nói đầu cuốn sách thì "Hà Nội có nhiều cửa ô, tôi chọn biểu tượng này vì lẽ chúng là tên gọi gợi nhớ ngay đến Hà Nội, và cửa ô trong tâm tưởng là kèo nhà cái 5 lối nhập thành, tìm hiểu kèo nhà cái 5 câu chuyện của đời phố."

Nhà văn Nguyễn Trương Quý ký tặng sách mới. Ảnh: Nhã Nam

Cuốn sách quan sát, trong khoảng một trăm năm qua, kèo nhà cái 5 đường đi lối lại của của người Hà Nội, kèo nhà cái 5 phương tiện họ sử dụng, kèo nhà cái 5 chốn ở và đi quen thuộc cả trong đời thường và trong vọng tưởng. Và trong cuộc đi lại mải miết ấy, theo vòng quay lịch sử, không gian và sự vật đổi thay, kéo theo sự đổi thay của tâm tình người Hà Nội.

Đấy có thể là sự phôi pha của kèo nhà cái 5 cửa ô trước sự phát triển của đô thị mới:

“Nhưng rồi người Việt cũng mau chóng hấp thụ kèo nhà cái 5 hình thái mới, với họ ngã tư và cột đèn trở thành cặp bài trùng mới cho đô thị, thay cho kèo nhà cái 5 bến sông và cửa ô. Ngay chính kèo nhà cái 5 cửa ô cũng trở thành các ngã tư, ngã năm khi kèo nhà cái 5 đoạn tường lũy bị bạt thấp dần trở thành đường đi.

Người Hà Nội đã quen với kèo nhà cái 5 ngã năm Chợ Dừa, ngã tư Đại Cồ Việt, ngã tư Cầu Dền mà dần quên hình ảnh các cửa ô từng hiện diện cho đến cuối thế kỷ 19. Phạm vi của kèo nhà cái 5 khu phố lan dần ra xa hơn kèo nhà cái 5 cửa ô, theo kèo nhà cái 5 tuyến đường tàu điện về các ngả.”

Hay là nỗi hoài nhớ đượm màu lãng mạn của con người dành cho kèo nhà cái 5 chiếc tàu điện đã biến mất vì không còn sự thực dụng:

“Tiếng leng keng không thay đổi qua năm tháng đã giúp việc hồi cố chồng lấn hai thời Pháp thuộc và bao cấp. Nó khiến người thời bao cấp và cả hậu bao cấp vẫn như được đồng hội đồng thuyền với người thời Pháp thuộc. Nó mỹ hóa ký ức của họ. Họ nhớ tàu điện là nhớ năm tháng nhọc nhằn, để rồi bồi đắp một ý niệm về vẻ đẹp khổ hạnh mà giờ đây lại thành của hiếm.”

Bìa cuồn sáchTriệu dấu chân qua kèo nhà cái 5 cửa ô. Ảnh: Nhã Nam

Khi tìm hiểu kèo nhà cái 5 không gian, sự vật, sự kiện, nhân vật trong câu chuyện đi lại này, Nguyễn Trương Qúy luôn đào sâu xuống dưới kèo nhà cái 5 mô tả bề mặt, kèo nhà cái 5 con số khô khan, để đưa ra kèo nhà cái 5 nhận xét, phán đoán sâu sắc, thú vị hoặc gây bất ngờ. Điều ấy làm cho cuốn sách một mặt có sức nặng của khảo cứu, mặt khác không thiếu đi sự duyên dáng, nhịp nhàng, thơ mộng của văn chương.

Triệu dấu chân qua kèo nhà cái 5 cửa ôlà cuốn sách đầu tiên vẽ chân dung Hà kèo nhà cái 5 chân đi về. Cuốn sách là một cuộc lãng du chầm chậm theo cả hai chiều không gian - thời gian, hấp dẫn bởi vị sâu lắng ngậm ngùi pha lẫn nét hài hước ý nhị, bởi cho ta nhận thức về việc ta có kết nối gì với quá khứ và vì sao ta ở đây.

Trọng Văn