Vào lúc 16 giờ 45 ngày 3.10 (giờ Việt Nam), Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển đã công bố giải ty le keo nha cai 5 lý năm 2023 thuộc về 3 nhà khoa học Pierre Agostini (Mỹ), Ferenc Krausz (Đức) và Anne L'Huillier (Thụy Điển) về "những phương pháp thí nghiệm tạo ra xung atto giây của ánh sáng để nghiên cứu động lực học electron trong vật chất”.
GS-TS. Pierre Agostini đến từ Đại học Bang Ohio (Mỹ); GS.TS Ferenc Krausz đến từ Viện Quang học lượng tử Max-Planck và Trường Đại học Ludwig Maximilian München (Đức) và GS-TS. Anne L'Huillier đến từ Trường Đại học Lund (Thụy Điển).
Ba nhà khoa học vật lý lượng tử ty le keo nha cai 5 Mỹ, Đức và Thụy Điển.
Đây là giải ty le keo nha cai 5 lý thứ 117 được công bố trong lịch sử và bà Anne L'Huillier của Thụy Điển trở thành nữ khoa học gia thứ 5 nhận được giải ty le keo nha cai 5 lý.
Theo Hội đồng Nobel, các thí nghiệm ty le keo nha cai 5 ba nhà khoa học vừa được vinh danh đã mang lại cho nhân loại những công cụ mới để khám phá thế giới điện tử bên trong nguyên tử và phân tử. Họ đã chứng minh được một phương pháp tạo ra những xung ánh sáng cực ngắn có thể dùng để đo những quá trình nhanh chóng trong đó các electron chuyển động hoặc thay đổi năng lượng.
Năm 2022, giải ty le keo nha cai 5 lý thuộc về 3 nhà khoa học Alain Aspect (Pháp), John F. Clauser (Mỹ) và Anton Zeilinger (Áo) về "các thí nghiệm với các photon ở trạng thái vướng mắc lượng tử, thiết lập sự vi phạm các bất đẳng thức Bell và khoa học thông tin lượng tử tiên phong".
Trước đó, chiều 2.10, tại Thủ đô Stockholm (Thụy Điển), Hội đồng ty le keo nha cai 5 tại Viện Karolinska đã công bố giải ty le keo nha cai 5 2023 Y sinh thuộc về nhà khoa học người Hungary Katalin Karikó và nhà khoa học người Mỹ Drew Weissman với phát hiện về việc biến đổi cơ sở nucleoside để phát triển vắc xin công nghệ mRNA hiệu quả trong phòng ngừa COVID-19.
Sau ty le keo nha cai 5 lý, các giải Nobel Hóa học, Văn học, Hòa bình và Kinh tế lần lượt được công bố từ ngày 3 đến 9.10.
Giải thưởng ty le keo nha cai 5 lý đã được trao 117 lần cho 224 người đoạt giải từ năm 1901 đến năm 2023. Ông John Bardeen là người duy nhất được trao giải ty le keo nha cai 5 lý 2 lần, vào năm 1956 và 1972.
Trong số 224 cá nhân được trao giải ty le keo nha cai 5 lý, có 4 phụ nữ là: Marie Curie (1903), Maria Goeppert-Mayer (1963), Donna Strickland (2018), Andrea Ghez (2020) và Anne L'Huillier (2023).
Minh An