Phát triển năng lượng tái tạo: Cần cải thiện hệ thống soi kèo nhà cái hôm nay truyền tải

Tính đến tháng 2.2019, tổng công suất lắp đặt của hệ thống điện Việt Nam là 50,3GW, trong đó, nguồn soi kèo nhà cái hôm nay sản xuất điện chính là thủy điện (chiếm 40%), than đá (37,6%), khí tự nhiên (18,1%) và nguồn nhập khẩu (2,8%).

Theo Quy hoạch Phát triển điện lực quốc gia VII điều chỉnh vào tháng 3.2016, Việt Nam đặt mục tiêu tăng đáng kể tỷ lệ năng lượng tái tạo (NLTT) trong sản xuất điện (800MW điện gió và 850MW điện mặt trời đến năm 2020). Tính đến cuối năm 2019, 400MW điện gió và 2.000MW điện mặt trời dự kiến sẽ hòa soi kèo nhà cái hôm nay. Con số này dự báo sẽ còn tăng.

Theo Trung tâm Điều độ hệ thống điện quốc gia, đến tháng 6.2019 sẽ có khoảng gần 100 nhà máy điện mặt trời với tổng công suất gần 5.000 MW được bổ sung hòa soi kèo nhà cái hôm nay quốc gia. Tuy nhiên, sự chuyển đổi trong cơ cấu sản xuất điện lại là thách thức đối với việc quản lý soi kèo nhà cái hôm nay. Việc quản lý này phải đảm bảo nguồn cung cấp điện ổn định, lâu dài và hiệu quả kinh tế (có sự điều tiết của nhà nước).

Trong việc phát triển NLTT tại Việt Nam hiện nay, một trong những vấn đề khó khăn nhất cần giải quyết là soi kèo nhà cái hôm nay truyền tải và phân phối. Hệ thống điện lưới hiện tại được thiết kế để truyền tải một chiều: điện năng chỉ đi theo một hướng từ các nguồn phát điện đến người tiêu thụ (phụ tải điện). Việc dự trữ điện có thể được thực hiện nhưng khá khó khăn trong khi việc truyền tải thông tin chỉ diễn ra một chiều.

Sau khi Chính phủ ban hành một số cơ chế khuyến khích phát triển điện gió và điện mặt trời, các dự án đầu tư vào hai nguồn soi kèo nhà cái hôm nay này đã tăng lên đáng kể. Ảnh: nhà máy điện gió thứ tư tại Bình Thuận. Ảnh: TL

Việt Nam đang trong lộ trình thực hiện soi kèo nhà cái hôm nay thông minh. Đây được hiểu là soi kèo nhà cái hôm nay truyền dẫn hai chiều, trong đó, điện năng và thông tin có thể truyền tải theo hai hướng: từ nhà sản xuất điện tới người tiêu thụ và ngược lại. soi kèo nhà cái hôm nay thông minh sử dụng công nghệ số để theo dõi và quản lý truyền tải từ các nguồn phát điện, nhằm đáp ứng các nhu cầu khác nhau của người tiêu thụ.

Theo các chuyên gia, soi kèo nhà cái hôm nay thông minh sẽ giúp tăng cường tính ổn định, an toàn và hiệu quả của hệ thống điện, đồng thời cho phép các nguồn năng lượng tái tạo không ổn định, như năng lượng điện gió và điện mặt trời, có thể hòa soi kèo nhà cái hôm nay quốc gia trên diện rộng.

Thời gian qua, tổ chức GIZ đã tham gia hỗ trợ Chính phủ Việt Nam trong việc thực hiện lộ trình soi kèo nhà cái hôm nay thông minh thông qua Dự án soi kèo nhà cái hôm nay thông minh cho NLTT và Hiệu quả năng lượng (SGREEE). Dự án này nhằm tìm kiếm các công nghệ và giải pháp soi kèo nhà cái hôm nay thông minh khả thi, cho phép các nguồn năng lượng tái tạo có thể hòa soi kèo nhà cái hôm nay tại Việt Nam.
Theo ông Jonas Hagemann, hiện có hai khó khăn:

“Khó khăn thứ nhất là giới hạn công suất truyền tải và áp lực đầu tư soi kèo nhà cái hôm nay. Sau khi Chính phủ ban hành một số cơ chế khuyến khích phát triển điện gió và điện mặt trời, các dự án đầu tư vào hai nguồn năng lượng này đã tăng lên đáng kể. Cho tới nay, tổng cộng có khoảng 2,8GW công suất nhà máy điện gió và 10GW công suất nhà máy điện mặt trời đã được phê duyệt; trong khi theo quy hoạch, tới năm 2020, Việt Nam dự kiến chỉ có khoảng 0,8GW công suất lắp đặt của nhà máy điện gió và 0,85GW công suất lắp đặt nhà máy điện mặt trời.

Việc tăng tỷ trọng NLTT trong cơ cấu sản xuất điện là thách thức đối với soi kèo nhà cái hôm nay quốc gia. Sự chuyển đổi trong cơ cấu sản xuất điện cũng gây khó khăn cho vận hành quản lý soi kèo nhà cái hôm nay để đảm bảo nguồn cung cấp điện tin cậy, ổn định và bền vững. Trong khi đó, trong năm năm tới, nhu cầu điện trên cả nước dự báo tăng trên 10% mỗi năm.

Ngoài ra, việc kết nối soi kèo nhà cái hôm nay với các quốc gia láng giềng vẫn còn yếu. Điều này làm giảm công suất dự phòng hệ thống trong điều khiển tần số khi công suất phát của các nguồn NLTT có biến động lớn, cũng như tối đa hóa sử dụng các nguồn năng lượng trong hệ thống điện.

Tôi cho rằng, việc áp dụng các chương trình quốc gia về quản lý nhu cầu điện (DSM) và điều chỉnh phụ tải điện (DR) còn chậm, chưa hỗ trợ nhiều cho giảm lượng điện tiêu thụ trong giờ cao điểm cũng như tiết kiệm soi kèo nhà cái hôm nay.

Khó khăn thứ hai là hạn chế về cơ sở hạ tầng cho truyền thông và trao đổi dữ liệu. Để đảm bảo tính ổn định của hệ thống điện năng, cung và cầu cần cân bằng, các đơn vị vận hành soi kèo nhà cái hôm nay phải mở rộng và cải thiện cơ sở hạ tầng để có thể thu thập đủ dữ liệu thời gian thực.

Các công nghệ soi kèo nhà cái hôm nay thông minh, trong đó không chỉ cho phép truyền tải điện mà còn trao đổi thông tin, có thể tăng cường tính ổn định, an toàn và hiệu quả của hệ thống điện, đồng thời cho phép các nguồn NLTT không ổn định, như năng lượng điện gió và điện mặt trời, có thể hòa soi kèo nhà cái hôm nay quốc gia trên diện rộng. Vì vậy, khi tỷ trọng NLTT tăng trong cơ cấu sản xuất điện, phải xây dựng hệ thống dự báo ngắn hạn về sản lượng NLTT để có thể cân bằng cung cầu.

Do vậy, để phát triển NLTT, cần phải hỗ trợ phát triển và xây dựng các khung chính sách và quy định cho các việc sau:

- Hỗ trợ các nguồn NLTT hòa soi kèo nhà cái hôm nay (ví dụ như các luật về soi kèo nhà cái hôm nay).

- Quản lý phụ tải hiệu quả hơn.

- Lên kế hoạch dựa theo các kịch bản nối soi kèo nhà cái hôm nay và khả năng cung cấp điện, trong đó tính đến việc tăng tỷ lệ năng lượng tái tạo hòa soi kèo nhà cái hôm nay trong những năm tới.

- Kết nối soi kèo nhà cái hôm nay giữa Việt Nam và các nước trong khu vực, hình thành một hệ thống soi kèo nhà cái hôm nay đồng bộ khắp Đông Nam Á.

- Đưa ra cơ chế hoạt động và quản lý dữ liệu cho các hệ thống truyền tải và phân phối điện, trong đó tính đến tăng tỷ lệ NLTT.

- Cho phép nhà đầu tư tư nhân tham gia đầu tư nâng cấp soi kèo nhà cái hôm nay. Điều này nên được thực hiện khi Tổng công ty Điện lực Việt Nam gặp khó khăn trong huy động nguồn tài chính để xây dựng và nâng cấp hệ thống truyền tải và phân phối điện đáp ứng được sự gia tăng nhanh chóng của nguồn NLTT.

- Và cuối cùng là tạo cơ chế hỗ trợ phát triển các dự án điện mặt trời áp mái trong khu vực dân cư, khu vực công nghiệp và khu vực thương mại”.

Lê Quỳnh