TheoThe Phnom Penh Postngày 1.9,ông Daovong Phonekeo, Tổng Giám đốc Cục Kế hoạch và Chính sách năng lượng, Bộ Năng lượng và Khoáng Sản Lào, xác nhận: bongdaso kèo nhà cái Lào đã thông qua thỏa thuận nhượng quyền xây dựng đập Don Sahong với tập đoàn MegaFirst của Malaysia.
Theo đó, thỏa thuận mua điện giữa Công ty điện lực bongdaso kèo nhà cái doanhElectricite du Laosvà MegaFrist sẽ được kí kết vào thời gian tới.
Don Sahong có công suất 260 Megawatt, cách biên giới Campuchia khoảng 2 km về phía thượng nguồn, là dự án được Lào dự kiến triển khai sau thủy điện Xayaburi đang được xây dựng. Hai dự án này đều nằm trong hệ thống 11 bậc thang đập thủy điện được đề xuất trên dòng chính sông Mê Kông thuộc vùng hạ lưu vực tại Lào và Campuchia.
Cả 11 dự án trên đã và vẫn đang vấp phải phản đối của các bongdaso kèo nhà cái gia Campuchia, Việt Nam, Thái Lan và cộng đồng bongdaso kèo nhà cái tế.
Trước áp lực trên, Lào đã đồng ý thực hiện quy trình Tham vấn trước (PNPCA) cho Don Sahong theo Hiệp định hợp tác Mekong 1995. Tuy nhiên PNPCA ở cả cấp bongdaso kèo nhà cái gia và cấp vùng với Don Sahong đều kết luận: các thông tin do chủ đầu tư cung cấp chưa đầy đủ, thiếu nhiều số liệu, chưa đề xuất được các biện pháp phù hợp để giảm thiểu các tác động, đặc biệt là giải pháp cho đường di cư của cá.
Vì vậy, cả ba nước Campuchia, Thái Lan và Việt Nam đều cho rằng Lào cần nghiên cứu, đánh giá sâu và chi tiết hơn các tác động xuyên biên giới, ảnh hưởng đến hệ sinh thái và đường di cư của cá, hiệu quả các biện pháp giảm thiểu do chủ đầu tư đề xuất.
Trước sự kiện bongdaso kèo nhà cái Lào chính thức phê duyệt Don Sahong, Tổ chức Sông ngòi Quốc tế (IR) vừa phát hành thông cáo báo chí ngày 2.9, nhấn mạnh: Chính phủ Lào cần tôn trọng yêu cầu của các nước láng giềng bằng cách hoãn xây dựng dự án ít nhất 2 năm, để thực hiện các nghiên cứu cần thiết. Trong thời gian đó, tất cả các thương thảo bao gồm cả Hợp đồng Mua bán Năng lượng đều phải tạm dừng.
Lê Quỳnh