Sáng chế bóng đá trực tiếp kèo nhà cái cây trồng: một người trồng trăm kẻ hái

Mất khichưa kịp đặt tên

GS.TS Nguyễn Thị Lang, nghiên cứu viên cao cấp, viện Lúa đồng bằng sông Cửu Longmô tả lịch sử làm bóng đá trực tiếp kèo nhà cái lúa: từ năm 1995 trở về trước, 100% bóng đá trực tiếp kèo nhà cái lúa ở Việt Nam là du nhập, giai đoạn 1996 đến năm 2000 bắt đầu xuất hiện các bóng đá trực tiếp kèo nhà cái trong nước tự làm, từ năm 2000có một cuộc đột phá lớn khi 80% là bóng đá trực tiếp kèo nhà cái lúa trong nước tự làm.Mất 5 – 10 năm mới làm được một bóng đá trực tiếp kèo nhà cái lúa.Về sau, nhà khoa học rút ngắn được thời gian khi ra 3-5 bóng đá trực tiếp kèo nhà cái lúa/năm bằng phương pháp chọn bóng đá trực tiếp kèo nhà cái gối đầu.

Khi hạt lúa đã thành hình, công việc lại tiếp diễn với giai đoạn khảo nghiệm. Kết thúc ba vụ khảo nghiệm ở vòng quốc gia nếu tốt, bóng đá trực tiếp kèo nhà cái lúa mới được đề xuất sản xuất thử, bằng không sẽ bị loại bỏ.Thế màvới hơn 50 bóng đá trực tiếp kèo nhà cái lúa được đưa vào sản xuất,GS Lang thừa nhận “bó tay trước tình trạng thất thoát bóng đá trực tiếp kèo nhà cái mới”.

Bà từng phát hiện bóng đá trực tiếp kèo nhà cái OM576 chưa chuyển giao nhưng thấy người dân trồng và tự gọi tên là bóng đá trực tiếp kèo nhà cái Hầm Trâu, Trâu Nằm. Hay bóng đá trực tiếp kèo nhà cái OM4900 thì bị gọi theo tên doanh nghiệp, như Hương Lài… Vậy là bóng đá trực tiếp kèo nhà cái lúa thất thoát ngay trong quá trình trồng khảo nghiệm.“Nếu bóng đá trực tiếp kèo nhà cái lúa tốt thì họ trồng ồ ạt, bán được giá thì không sao. Chỉ có điều, nếu lúa xấu thì quay lại trách nhà chọn bóng đá trực tiếp kèo nhà cái. Lúa xấu thì dễ hiểu, bởi nghiên cứu chưa hoàn chỉnh đã trồng đại trà, hay trong lúc phân phối, tình trạng lẫn lộn bóng đá trực tiếp kèo nhà cái, xử lý không đúng nên nhiều khi cùng thửa ruộng nhưng có hai, ba tầng bông”, GS Lang lắc đầu.

Là người nghiên cứu bóng đá trực tiếp kèo nhà cái cây ăn trái, ThS Trần Thị Oanh Yến, trưởng bộ môn chọn và tạo bóng đá trực tiếp kèo nhà cái, viện Cây ăn quả miền Nam cũng cùngtâm sự.Trong nghề làm bóng đá trực tiếp kèo nhà cái cây ăn trái, muốn có một bóng đá trực tiếp kèo nhà cái hoàn toàn mới phải mất 15- 20 năm. bóng đá trực tiếp kèo nhà cái đặc biệt như thanh long Long Định 5 (LĐ5), rút được thời gian giai đoạn cây con, đánh giá (gần một năm) nhờ kinh nghiệm từ bóng đá trực tiếp kèo nhà cái bố/mẹ cũng mất tới sáu năm, vậy mà cũng chịu cảnh bị “chôm khi chưa kịp đặt tên”.

Ths Oanh Yến lý giải: “Trước đây, thời gian công nhận bóng đá trực tiếp kèo nhà cái phải trồng ở nhiều điểm, do vậy thất thoát bóng đá trực tiếp kèo nhà cái ra ngoài rất dễ”. Ông Nguyễn Minh Châu, nguyên viện trưởng viện Cây ăn quả miền Nam (SOFRI), mô tả thêm: “Làm ra bóng đá trực tiếp kèo nhà cái thành công, bị phát tán ra nông dân, thậm chí thất thoát ra nước ngoài nhưngkhông thể kiện ai vì chưa kịp đăng ký bản quyền. Các dòng trước của bóng đá trực tiếp kèo nhà cái thanh long LĐ là một ví dụ, mãi đến dòng thứ năm mới thương mại hoá được (trước đó, làm ra bốn dòng đều mất trắng)”.

Khi đăng ký bản quyền, bóng đá trực tiếp kèo nhà cái mới sẽ được bảo vệ. Ảnh T.DŨng

Để sáng chế không bị “xài chùa”

Ngày 12.9.2013, lần đầu tiên một bóng đá trực tiếp kèo nhà cái cây ăn quả do các nhà khoa học Việt Nam lai tạo được thương mại hóa khi SOFRI bán bản quyền bóng đá trực tiếp kèo nhà cái thanh long ruột tím hồng LĐ5, với giá 2 tỉ đồng cho công ty TNHH thanh long Hoàng Hậu (Bình Thuận). Đó là thương vụ mà theo ông Châu là “mang tính lịch sử của nghề tạo bóng đá trực tiếp kèo nhà cái cây ăn quả ở Việt Nam”, bởi với tiền lệ này tình trạng “xài chùa” sáng chế dần dà phải chấm dứt.

Ông Châu lý giải thêm: “Việc bán bản quyền khai thác thanh long LĐ5 rút ra bài học, là lúc ra bóng đá trực tiếp kèo nhà cái phải đăng ký bản quyền, bảo hộ bản quyền sáng chế.Với cách làm được bảo hộ, các nước muốn lấy bóng đá trực tiếp kèo nhà cái của mình không dễ dàng như trước. Ví dụ, nếu thấy Trung Quốc trồng “chui” bóng đá trực tiếp kèo nhà cái này, xuất khẩu qua Mỹ, Nhật Bản, là những thị trường Việt Nam đăng ký quyền bảo hộ, khiphát hiện tham tán thương mại của mình có quyền yêu cầu họ phải ngưng.

Rõ ràng, bóng đá trực tiếp kèo nhà cái được bảo hộ theo luậtkhông chỉ giúp cho nhà khoa học có thêm nguồn kinh phí, tái đầu tư nghiên cứu mà còn giúp đất nước không thất thoát bóng đá trực tiếp kèo nhà cái cây mới”. Theo ông Châu, không chỉ cấp viện, trung tâm nghiên cứu mà ngay nhà khoa học cũng cầnnắm rõ quyền lợi khi đăng ký bảo hộ sáng chế, tiến tới thương mại hoá.Như ông Trần Ngọc Hiệp, giám đốc công ty TNHH thanh long Hoàng Hậu từng bộc bạch:

“Ra được bóng đá trực tiếp kèo nhà cái mới,người ta sử dụng mà không nghĩ gì tớinhà nghiên cứulà không công bằng. Hai tỉ đồng mua bản quyền bóng đá trực tiếp kèo nhà cái thanh long LĐ5 với chúng tôi không nhiều, quan trọng là tạo tiền lệtrong việc hợp tác giữa doanh nghiệp và nhà nghiên cứu, cho một sản phảm có tính cạnh tranh cao, ai cũng có lợi. Chúng tôi bỏ tiền mua, cũng là cách đặt hàng nhà nghiên cứu. Có kinh phí họ sẽ tái đầu tư, bởi sáng chế muốn đi vào đời sống thì không chỉ nâng cao sản lượng mà phải tăng chất lượng, nhưmột biện pháp cạnh tranh”.

Gs Lang lại đưa ra một gợi ý: “Đã bắt đầu xuất hiện những cách thức hợp tác giữa phòng thí nghiệm với doanh nghiệp, nhưng từ những phác thảo đơn lẻ ấy dễ nhận ra sự nhạy bén, chủ động của doanh nghiệp trong việc nhìn nhận thời cuộc, khi tiếp cận nông nghiệp từ việc đầu tư khoa học công nghệ từ khâu chọn bóng đá trực tiếp kèo nhà cái đếnthành phẩm, một chuỗi liên kết khép kín và hiệu quả.

Đặc biệt, nhiều đơn vị tư nhân kinh doanh lĩnh vực nông nghiệp những năm gần đây bắt đầu tìm đến nhà khoa học, đặt hàng việc làm ra các bóng đá trực tiếp kèo nhà cái theo yêu cầu thị trường như Bảo vệ thực vật An Giang, công ty bóng đá trực tiếp kèo nhà cái cây trồng miền Nam”. PGS. TS Dương Văn Chín, giám đốc trung tâm nghiên cứu nông nghiệp Định Thành (Bảo vệ thực vật An Giang) tâm đắc với cách làm này.

Ông Chín cho biết, quan trọng không chỉ là xác lập cam kết trong kinh doanh màphải tôn trọng luật trong chuyển giao và khai thác sáng chế một cách nghiêm túc: “Chúng tôi chịu khó tìm đến các viện hay trung tâm nghiên cứu, phát hiện ra bóng đá trực tiếp kèo nhà cái mới, phù hợp nhucầu thị trường lập tức đặt vấn đề chuyển giao quy trình, bóng đá trực tiếp kèo nhà cái. Chẳng hạn, với viện Lúa đồng bằng sông Cửu Long, cứ một ký hạt bóng đá trực tiếp kèo nhà cái thuần chủng chúng tôi trả 200 đồng. Một năm sử dụng hơn 30.000 tấn, chúng tôi nộp khoảng hai tỉ đồng tác quyền. Như vậy đôi bên cùng có lợi và tôn trọng luật”.

Chưa dừng lại ở đó, cách làm mới mà trung tâm ông Chín đeo đuổi chính là đầu tư vào đội ngũ nghiên cứu. “Chúng tôi trả tiền để các nhà khoa học của trung tâm yên tâm nghiên cứu, ra bóng đá trực tiếp kèo nhà cái mới. Thành tự thu được thấy rõ khi đầu năm 2014, chúng tôi ra được bóng đá trực tiếp kèo nhà cái lúa AGPPS103 độc quyền, xuất khẩu 600 USD/tấn.

Hay một bóng đá trực tiếp kèo nhà cái lúa đặc sản khác làm hai vụ/năm,xuất khẩu 1.000 USD/tấn. Với những bóng đá trực tiếp kèo nhà cái lúa độc quyền, chúng tôi đảm bảo không bị thất thoát hay ăn cắp bản quyền, bởi chỉ cần căn cứ vào mã gen di truyền đã đăng ký bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn thì có thể khởi kiện”.

“Sự phát triển bền vững trong kinh doanh không thể tồn tại thói quen “xài chùa”, manh mún mà cầnđầu tư tập trung, bài bản và có tầm nhìn xa” - PGS. TS Dương Văn Chín kết luận.

Trung Dũng