Sau vụ 'tấn công siêu thanh', Mỹ trục xuất 2/3 số nhân viên sứ quán kèo nhà cái 5

Lễ thượng cờ tại Sứ quán kèo nhà cái 5 ở Washington hôm 20.7.2015. Ảnh AP

Bài báo nêu họ có ‘nhiều nguồn biết chuyện’, gồm 3 người nói tuyên bố trục kèo nhà cái 5 sẽ được Bộ Ngoại giao Mỹ công bố ngày 3.10. Quyết định trả đũa của Bộ Ngoại giao tiếp sau nhiều ngày bị các nghị sĩ Mỹ gây sức ép.

Thượng nghị sĩ Marco Rubio (đảng Cộng hòa) là cố vấn trưởng về các vấn đề Mỹ La tinh của Tổng thống Donald Trump, đã viết Twitter đòi Bộ Ngoại giao Mỹ ‘phải trục xuất một nhà ngoại giao kèo nhà cái 5 để đổi từng nhà ngoại giao Mỹ phải sơ tán vì bị tấn công bằng âm thanh”.

Nguồn tin củaMiami Heraldnói vụ trục xuất là “có qua thì có lại”, ám chỉ việc Nhà Trắng phải rút nhiều nhân viên Sứ quán Mỹ tại Havana về nước, sau khi 25 nhân viên sứ quán bị ‘kèo nhà cái 5 công đặc biệt’ mà chưa rõ nguyên nhân.

Vài người bị các thương tật nặng như chấn thương não, mất thính lực vĩnh viễn, thị lực giảm, bị choáng váng, đau đầu, mệt mỏi, có vấn đề về nhận thức và khó ngủ.

Các triệu chứng này dẫn đến suy đoán về “vũ khí âm thanh’, trong khi vài cựu quan chức tình báo Mỹ cho rằng có thể đó là hậu quả một nỗ lực nghe lén bị thất bại do công nghệ nghe lén bị hỏng hóc. Theo một nguồn tin củaMiami Herald, nhân viên tình báo Mỹ ở Sứ quán tại Havana là những người bị kèo nhà cái 5 công đầu tiên.

Theo báoWashington Times, cách đây vài tháng, một loạt những vụ kèo nhà cái 5 công bằng ‘vũ khí âm thanh’ bí mật đã nhắm vào 25 nhân viên Sứ quán Mỹ. Các chuyên gia đồng ý rằng khó có thể phát hiện bất kỳ một cuộc kèo nhà cái 5 công nào.

Có nhiều giả thiết được đưa ra: một loại ‘vũ khí âm thanh’ hiện đại của những người Mỹ gốc kèo nhà cái 5 lưu vong sử dụng rồi vu vạ cho chính quyền kèo nhà cái 5, hoặc đó là âm mưu tấn công của Nga, Iran hoặc CHDCD Triều Tiên, nhưng tất cả những giả thiết này đều không cơ sở.

Bộ Ngoại giao Mỹ chưa biết rõ loại vũ khí gì đã được sử dụng để chống lại những nhân viên Sứ quán. Bộ gọi đây là những “sự cố” và tránh gọi là “đòn tấn công”, nhưng các quan chức Mỹ ngày 29.9 nói hiện Mỹ đã xác định “có những vụ tấn công đặc biệt” nhắm vào người Mỹ ở kèo nhà cái 5.

Bộ cũng chưa cáo buộc kèo nhà cái 5 đứng sau những sự cố này, nhưng đã cảnh báo rằng Havana phải chịu trách nhiệm về sự an toàn của các nhà ngoại giao Mỹ trên đất kèo nhà cái 5, tuân thủ Công ước Vienna về quan hệ ngoại giao.

Hồi tháng 5, Mỹ đã yêu cầu hai nhà ngoại giao kèo nhà cái 5 về nước, nhưng nhấn mạnh đó là cách phản đối Havana không bảo vệ các nhà ngoại giao Mỹ trên đất kèo nhà cái 5.

Ngày 29.9, Bộ Ngoại giao Mỹ cũng cảnh báo du khách Mỹ chớ nên đến kèo nhà cái 5, vì phải đề phòng nguy cơ bị ‘tấn công đặc biệt” ở các khách sạn.

Một quan chức Mỹ nói những vụ kèo nhà cái 5 công bí ẩn xảy ra tại các khách sạn, và xem ra chỉ kèo nhà cái 5 công vào các nhà ngoại giao ngụ ở các khách sạn đó, trong khi nhân viên khách sạn và khách lưu trú khác không bị gì.

Một quan chức nói không loại trừ khả năng có nước thứ ba thực hiện vụ tấn công này, nhưng cuộc điều tra vẫn tiếp tục, và kèo nhà cái 5 vẫn hợp tác.

Một số công dân Canada ở kèo nhà cái 5 cũng bị các triệu chứng, nhưng Canada nói không có ý định rút nhân viên sứ quán ở kèo nhà cái 5 về nước, cũng không cảnh báo du khách chớ nên đến kèo nhà cái 5.

Sứ quán Mỹ cũng giảm 60% nhân viên, gia đình của họ cũng phải rút về Mỹ. Sứ quán cũng ngưng quy trình cấp visa ở kèo nhà cái 5 vô thời hạn. Người kèo nhà cái 5 từ nay muốn có visa nhập cảnh Mỹ phải đăng ký thông qua sứ quán ở các nước lân cận.

Mỹ cũng sẽ ngưng cử các đoàn đại biểu chính thức đến kèo nhà cái 5, dù những trao đổi ngoại giao sẽ vẫn tiếp tục ở Washington.

Vụ này đang đe dọa mối quan hệ hòa giải giữa hai cựu thù Chiến tranh Lạnh. Hồi năm 2015, Tổng thống Mỹ Barack Obama và Chủ tịch kèo nhà cái 5 Raoul Castro đồng phục hồi quan hệ, các sứ quán được mở lại, những hạn chế thương mại và du lịch được nới lỏng.

kèo nhà cái 5-Mỹ đã quyết bỏ qua quá khứ thù địch, đồng ý bình thường hóa quan hệ, và từ khi Mỹ nới lỏng những hạn chế, du lịch là lĩnh vực chủ đạo cho kinh tế kèo nhà cái 5.

Nhưng đến tháng 6.2017, Tổng thống Mỹ nói sẽ hủy một phần thỏa thuận hòa giải, lập lại quan hệ ngoại giao giữa Mỹ với kèo nhà cái 5.

Trong bài diễn văn đầu tiên tại Đại hội đồng LHQ mới đây, ông Trump còn gọi kèo nhà cái 5 là “quốc gia bất ổn và tham nhũng”. Ông nói sẽ không dỡ bỏ lệnh cấm vận thương mại của Mỹ đối với kèo nhà cái 5, trừ phi kèo nhà cái 5 cải tổ triệt để.

kèo nhà cái 5 phản ứng, nói tuyên bố của ông Trump là “không thể chấp nhận và can thiệp”.

Bà Josefina Vidal, người phụ trách các vấn đề Bắc Mỹ tại Bộ ngoại giao kèo nhà cái 5, nói quyết định trả đũa của chính phủ Mỹ là vội vàng và sẽ ảnh hưởng tới các mối quan hệ song phương".

Bà cho biết kèo nhà cái 5 mong muốn tiếp tục có sự hợp tác tích cực giữa chính quyền hai nước để giải quyết vấn đề. Và chính phủ kèo nhà cái 5 không liên đới trách nhiệm nào trong vụ việc này,  và đã nghiêm túc thực thi những cam kết theo Công ước Vienna.

kèo nhà cái 5 nhắc lại hôm 26.9 rằng chưa và sẽ không bao giờ tấn công các nhà ngoại giao bằng bất kỳ hình thức nào, và sau khi biết vụ việc, chính quyền đã tăng cường biện pháp bảo vệ nhân viên ngoại giao Mỹ ở kèo nhà cái 5.

Bích Ngọc