Suy kèo nhà cái vn88 là tình trạng giảm hoạt động của kèo nhà cái vn88, làm cho kèo nhà cái vn88 không đảm bảo được các nhiệm vụ của mình, ảnh hưởng đến hoạt động của toàn cơ thể.
Giải phẫu và sinh lý hệ tiết niệu
Bình thường, mỗi người có 2 kèo nhà cái vn88 nằm hai bên cột sống, ở vùng thắt lưng, là nơi sản xuất ra nước tiểu. Mỗi kèo nhà cái vn88 có 1 ống gọi là niệu quản, dẫn nước tiểu do kèo nhà cái vn88 sản xuất đến tích trữ ở bàng quang. Bàng quang ở vị trí thấp của bụng, là nơi chứa nước tiểu và tống xuất ra ngoài từng đợt mỗi khi bàng quang đầy. Niệu đạo là ống nối từ bàng quang đưa nước tiểu ra khỏi cơ thể. Hệ tiết niệu của nam và nữ hoàn toàn giống nhau, chỉ trừ chiều dài niệu đạo của nam dài hơn nữ
Tùy theo lượng nước cung cấp, trọng lượng, điều kiện môi trường.. cơ thể mỗi người thải ra 1-2 lít nước tiểu mỗi ngày. Nếu lượng nước tiểu nhiều hơn 2,5 lít, gọi là đa niệu. Lượng nước tiểu ít hơn 400ml là thiểu niệu và ít hơn 100ml là vô niệu.
Việc hình thành và bài tiết nước tiểu giúp cho cơ thể:
- Thải bỏ lượng nước thừa, qua đó kiểm soát thể tích máu lưu hành và áp lực máu
Thải bỏ các chất độc hình thành do quá trình chuyển hóa các chất bên trong cơ thể (chủ yếu là urea và acid uric)
- Điều hòa các chất điện giải của môi trường trong cơ thể
- Giữ thăng bằng kiềm- toan trong cơ thể
Nguyên nhân gây suy kèo nhà cái vn88
Suy kèo nhà cái vn88 là tình trạng suy giảm chức năng kèo nhà cái vn88, có thể xảy ra đột ngột gọi là suy kèo nhà cái vn88 cấp hoặc diễn tiến từ từ gọi là suy kèo nhà cái vn88 mạn. Khi suy kèo nhà cái vn88 cấp, chức năng kèo nhà cái vn88 có thể hồi phục được. Suy kèo nhà cái vn88 mạn là chức năng kèo nhà cái vn88 suy giảm dần và cuối cùng mất hoàn toàn chức năng, lúc này cần có các biên pháp điều trị hỗ trợ cho chức năng kèo nhà cái vn88 thì cơ thể mới sống được.
Các nguyên nhân gây suy kèo nhà cái vn88:
- Trước kèo nhà cái vn88:là tất cả các trường hợp làm giảm lượng máu đến kèo nhà cái vn88 (mất nước do tiêu chảy, thiếu nước, phỏng, chảy máu) hoặc giảm thể tích trong mạch máu (xơ gan cổ trướng, suy tim sung huyết, sau phẫu thuật lớn vùng bụng, viêm tụy cấp...)
- Tại kèo nhà cái vn88:suy kèo nhà cái vn88 cấp trước kèo nhà cái vn88 kéo dài, các chất độc kèo nhà cái vn88, tiểu huyết sắc tố, bệnh lý cầu kèo nhà cái vn88, mạch máu kèo nhà cái vn88.
Sau kèo nhà cái vn88:mọi nguyên nhân làm tắc nghẽn đường đi của nước tiểu từ kèo nhà cái vn88 đến niệu đạo: sỏi kèo nhà cái vn88, sỏi niệu quản, hẹp niệu quản, tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt, hẹp niệu đạo, hẹp bao da qui đầu.
Biểu hiện lâm sàng của suy kèo nhà cái vn88
90% đơn vị hoạt động của cả hai kèo nhà cái vn88. Vì thế biểu hiện lâm sàng rất mơ hồ, chỉ rõ ràng khi suy kèo nhà cái vn88 cấp hoặc suy kèo nhà cái vn88 mạn ở giai đoạn cuối
- Lượng nước tiểu giảm (thiểu niệu, vô niệu) hoặc lượng nước tiểu tăng (đa niệu, đặc biệt đa niệu về đêm)
- Các triệu chứng của thừa nước: phù, tăng huyết áp, suy tim, phù phổi, phù não
- Các triệu chứng của tăng các chất độc trong máu: buồn nôn, nôn ói, chán ăn, đau cơ, đau xương khớp, co rút cơ hoặc liệt, loạn nhịp tim, khó ngủ, nổi mẫn da...
- Các triệu chứng của thiếu máu: da xanh xao, chóng mặt...
- Kèm theo các triệu chứng của bệnh lý gây suy kèo nhà cái vn88: tiêu chảy, phỏng, chảy máu cấp, đau lưng, đau bụng, tiểu khó
Các xét nghiệm đánh giá chức năng kèo nhà cái vn88
Tình trạng kèo nhà cái vn88 chỉ có thể đánh giá chính xác bằng cách sinh thiết kèo nhà cái vn88, đọc các cấu trúc của các đơn vị kèo nhà cái vn88 dưới kính hiển vi. Các xét nghiệm hiện nay chỉ đánh giá tương đối chức năng kèo nhà cái vn88, vì thế cần kết hợp nhiều xét nghiệm.
Các xét nghiệm sinh hóa:Creatinin, BUN (Blood Urea Nitrogen) là các sản phẩm của quá trình chuyển hóa đạm của cơ thể, được kèo nhà cái vn88 thải ra qua nước tiểu. Trị số bình thường thay đổi tùy theo phòng xét nghiệm. Trung bình, BUN: 6-24 mg/dL (tương đương 2,5-8 mmol/L), creatinin: 0,5-1,2mg/dL (tương đương 45-110 mmol/L). Các chỉ số này tăng lên trong máu khi chức năng kèo nhà cái vn88 xấu đi.
Để chính xác hơn, người ta thường làm song song xét nghiệm urea/ máu và urea/ nước tiểu, creatinine/máu và creatinine/ nước tiểu. Từ đó tính ra độ thanh thải creatinine. Bình thường, độ thanh thải creatinine 70-120mL/phút. Độ thanh thải creatinine giảm phản ánh sự suy giảm chức năng kèo nhà cái vn88.
Điện giải đồ:rối loạn chức năng kèo nhà cái vn88 gây ra mất cân bằng các chất điện giải trong cơ thể.
Sodium (Natri):Natri máu bình thường 135-145 mmol/L. Người suy kèo nhà cái vn88, natri máugiảm, có thể do nguyên nhân mất natri qua da, qua đường tiêu hóa, qua kèo nhà cái vn88 nhưng cũng có thể do thừa nước. Các triệu chứng lâm sàng của giảm natri máu chủ yếu ở hệ thần kinh đi từ nhẹ đến nặng: nhức đầu, buồn nôn, lừ đừ, hôn mê, co giật.
Potasium (kali):Kali máu bình thường 3,5- 4,5 mmol/L. Tăng kali máu ở bệnh nhân suy thân do kèo nhà cái vn88 giảm thải kali. Các triệu chứng của tình trạng tăng kali từ nhẹ đến nặng: mệt mỏi, dị cảm, mất phản xạ, liệt cơ, rối loạn nhịp tim.
Canxi máu: canxi máu bình thường 2.2-2.6 mmol/L. Suy kèo nhà cái vn88 có biểu hiện giảm canxi máu kèm theo tăng phosphat. Triệu chứng hạ canxi máu chủ yếu là dấu kích thích thần kinh cơ gồm tăng phản xạ gân xương, co cứng cơ, co giật, rối loạn nhịp tim.
Rối loạn cân bằng kiềm toan:Bình thường pH máu được duy trì ở mức 7,37 - 7,43 cho phép hoạt động tối ưu của các men tế bào, yếu tố đông máu và các protein co cơ. Suy kèo nhà cái vn88 làm giảm thải các acid hình thành trong quá trình chuyển hóa của cơ thể hoặc mất bicarbonat gây tình trạng toan chuyển hóa cho cơ thể. Toan hóa máu làm loạn nhịp tim, rối loạn hô hấp (thở nhanh kiểu Kussmaul), làm nặng thêm tình trạng tăng kali máu. Đánh giá tình trạng toan máu bằng cách đo pH máu hoặc gián tiếp bằng bicarbonat.
Acid uric máu:trung bình ở nam: 5,1 ± 1,0 mg/dL (420 μmol/lít) nữ 4,0 ± 1mg/dL (360 μmol/lít). Acid uric máu tăng có thể là nguyên nhân gây tổn thương kèo nhà cái vn88, nhưng cũng có thể là hậu quả do bị suy kèo nhà cái vn88 không thải được.
Acid uric máu tăng cũng có thể gợi ý bệnh nhân có kèm theo sỏi của hệ tiết niệu.
Tổng phân tích nước tiểu:Tỷ trọng nước tiểu: Tỷ trọng NT bình thường: 1,01 - 1,020 (nước tiểu 24h của người lớn ăn uống bình thường có tỷ trọng từ 1,016 - 1,022). Giảm chức năng kèo nhà cái vn88 giai đoạn sớm sẽ làm giảm độ cô đặc của nước tiểu, dẫn đến giảm tỷ trọng nước tiểu. Trong trường hợp nghi ngờ, bệnh nhân sẽ được làm thêm: so sánh tỷ trọng nước tiểu ngày và đêm, nghiệm pháp pha loãng nước tiểu, nghiệm pháp cô đặc nước tiểu....
Protein: một mẫu tổng phân tích nước tiểu có protein không thể đánh giá chính xác tình trạng tổn hại của các cầu kèo nhà cái vn88, nhưng có tính gợi ý để bệnh nhân được chỉ định làm tiếp xét nghiệm định lượng đạm niệu 24 giờ.
Định lượng protein nước tiểu 24 giờ
Bình thường: Protein trong nước tiểu = 0 - 0,2 g/24h.
0,3 g/l. Tăng protein niệu gặp trong các bệnh gây thương tổn cầu kèo nhà cái vn88, viêm cầu kèo nhà cái vn88 cấp do nhiễm độc thuốc hoặc hóa chất độc, suy kèo nhà cái vn88, các bệnh lý toàn thân có ảnh hưởng đến kèo nhà cái vn88: tăng huyết áp, đái tháo đường, lupus đỏ...
Albumin huyết thanh
Bình thường, albumin huyết thanh có khoảng 35 - 50 g/L, chiếm 50 - 60% protein toàn phần. Albumin giảm mạnh trong bệnh lý cầu kèo nhà cái vn88 cấp.
Protein toàn phần huyết tương
Bình thường: 60 - 80 g/L
Protein toàn phần huyết tương phản ánh chức năng lọc của cầu kèo nhà cái vn88. Giảm protein toàn phần nhiều hơn trong các bệnh kèo nhà cái vn88 khi màng lọc cầu kèo nhà cái vn88 bị tổn thương.
Tổng phân tích tế bào máu
Tình trạng giảm số lượng hồng cầu ở một bệnh nhân suy kèo nhà cái vn88 chứng tỏ đây là suy kèo nhà cái vn88 mạn, đặc biệt là khi có giảm số lượng hồng cầu kèm theo không tăng hoặc giảm hồng cầu lưới.
Đôi khi có thiếu máu thiếu sắt do kèm theo mất máu qua đường tiêu hóa.
Siêu âm bụng
Phát hiện được tình trạng kèo nhà cái vn88 ứ nước do tắc nghẽn niệu quản. Nếu kèo nhà cái vn88 ứ nước hai bên có thể gây ra suy kèo nhà cái vn88 cấp hoặc suy kèo nhà cái vn88 mạn.
Phát hiện được các trường hợp bệnh lý kèo nhà cái vn88 đa nang bẩm sinh, di truyền.
Có thể gợi ý bệnh lý kèo nhà cái vn88 mạn tính qua hình ảnh siêu âm thấy kèo nhà cái vn88 có kích thước nhỏ, thay đổi cấu trúc, mất phân biệt vỏ tủy hoặc kèo nhà cái vn88 có nhiều nang.
Chụp CT Scan bụng
Là phương pháp thăm dò hình ảnh cho phép nhìn thấy rõ hình ảnh toàn bộ hệ tiết niệu.
Chỉ sử dụng trong các trường hợp nghi ngờ suy kèo nhà cái vn88 do tắc nghẽn đường tiết niệu.
Phương pháp chụp có tiêm thuốc cản quang bằng máy chụp đa lát cắt cho phép dựng hình lại toàn bộ đường tiết niệu, có thể phát hiện được vị trí và nguyên nhân gây bế tắc niệu quản.
Xạ hình kèo nhà cái vn88 bằng đồng vị phóng xạ
Là xét nghiệm duy nhất cho phép đánh giá chức năng kèo nhà cái vn88 từng bên.
Phương pháp này nhìn rõchức năng lọc của từng kèo nhà cái vn88, tỷ lệ phần trăm tưới máu và tham gia chức năng của từng kèo nhà cái vn88.
Nếu có làm thêm nghiệm pháp tiêm thuốc lợi tiểu, xét nghiệm này cũng cho phép đánh giá mức độ tắc nghẽn niệu quản 2 bên.
Chỉ định các xét nghiệm chức năng kèo nhà cái vn88
Kiểm tra sức khỏe định kỳ mỗi năm, chỉ làm các xét nghiệm đơn giản có tính định hướng: xét nghiệm sinh hóa máu, tổng phân tích nước tiểu, công thức máu, siêu âm bụng.
Tiền căn gia đình có các bệnh di truyền về kèo nhà cái vn88 hoặc có người thân bị suy kèo nhà cái vn88: xét nghiệm sinh hóa máu, tổng phân tích nước tiểu, công thức máu, siêu âm bụng, các xét nghiệm chuyên biệt về di truyền.
Khi lâm sàng có các biểu hiện suy kèo nhà cái vn88:xét nghiệm sinh hóa máu, tổng phân tích nước tiểu, công thức máu, siêu âm bụng. Nếu tìm thấy các nguyên nhân gây tắc nghẽn hệ niệu, làm thêm các xét nghiệm hình ảnh. Nếu không tìm thấy tắc nghẽn, có thể sinh thiết kèo nhà cái vn88.
Có tiền căn can thiệp thủ thuật, phẫu thuật lên đường tiết niệu hoặc các cơ quan trong bụng: xét nghiệm sinh hóa máu, tổng phân tích nước tiểu, công thức máu, siêu âm bụng. Nếu có dấu hiệu tắc nghẽn: làm thêm các xét nghiệm hình ảnh.
PGS-TS-BS. Trần Lê Linh Phương
(Bộ môn Tiết Niệu học, Đại học Y Dược TP.HCM)