bongdaso kèo nhà cáiThành Lộc kể chuyện đời mình -kỳ 2: Cô đơn trong ngôi nhà mình

Nhà bongdaso kèo nhà cái ngộ, hầu như các thành viên không bao giờ khoe và khen ngợi nhau trên báo chí, nó như thành cái nếp nên có thể nói mỗi thành viên trong gia đình dù có thành công riêng thì bên cạnh đó sẽ là một nỗi cô đơn riêng...

Tính công dân của bongdaso kèo nhà cái được hình thành từ ba khi còn là một thằng nhỏ ba chở trên xe Vespa dạo phố, ba dạy bongdaso kèo nhà cái Luật giao thông. Ba dạy bongdaso kèo nhà cái khi gặp đám tang biết ngừng lại bỏ nón cúi chào. Tin không? Ba còn dám chở chị em chúng bongdaso kèo nhà cái đi xem sinh viên biểu tình và giải thích cho chúng bongdaso kèo nhà cái nghe những biến động chính trị của thời cuộc.

Mỗi lần ba chở đi xem sinh viên và thầy chùa biểu tình, má nhét vào túi chị em chúng bongdaso kèo nhà cái mỗi đứa một bao nilông và miếng chanh (để lỡ có gặp lựu đạn cay thì nặn chanh vào mắt, trùm bao nilông vào đầu rồi... chạy).

bongdaso kèo nhà cái vẫn còn nhớ gặp các thầy chùa tập võ Thiếu lâm ở viện Hóa Đạo (nhà hát Hòa Bình bây giờ), bongdaso kèo nhà cái cứ thắc mắc: “Kỳ vậy ba, tại sao thầy chùa mà lại học võ đánh người?”. Ba cười ngất giải thích: “Người hiền cũng cần phải biết tự vệ đó con”.

Những lần cha con tranh luận đối kháng nhau, có lúc bongdaso kèo nhà cái sợ mình bị hỗn với ba nên dần dần bongdaso kèo nhà cái né, riết thành thói quen không bộc lộ cảm xúc, nghĩ gì làm gì thì cứ âm thầm. Ra trường, trở thành diễn viên của Đoàn kịch Trẻ, cũng không báo với gia đình. Tới lúc thấy bongdaso kèo nhà cái đi đêm đi hôm, ba mới nói ủa, nó ra trường rồi hả? bongdaso kèo nhà cái chỉ dạ.

Vậy đó, im lặng đôi khi lại là khả năng tự vệ của mình. Ngồi chung mâm cơm, những gì có thể cùng vui với gia đình thì bongdaso kèo nhà cái chia sẻ, những gì không cùng suy nghĩ với mọi người thì bongdaso kèo nhà cái giữ cho riêng mình.

bongdaso kèo nhà cái rất sợ các thành viên trong gia đình làm tổn thương nhau dù mình vẫn là cục cưng của gia đình và bongdaso kèo nhà cái vẫn rất yêu thương gia đình mình, nhưng giống như tên một vở kịch mà nhà văn Ngọc Linh đã từng khoe với bongdaso kèo nhà cái ông định dùng để đặt cho vở kịch mới của ông, bongdaso kèo nhà cái thấy mình: “Cô đơn trong ngôi nhà của mình”.

Tiếng khóc người cha

Cuộc đổi đời 1975 xảy ra. Theo dòng chảy của thời cuộc, gia đình bongdaso kèo nhà cái cũng không còn đoàn tụ, nhiều thành viên đã định cư xứ người ngay vào thời điểm bongdaso kèo nhà cái bắt đầu sự nghiệp. Ba má tuổi già sức yếu, các chị ở phương xa nên trên lộ hành mà bongdaso kèo nhà cái đi xem ra có vẻ rộng thênh thang vì bongdaso kèo nhà cái chỉ đi một mình.

Cái bóng tối dưới gầm sân khấu giả nó đã ứng vào đời mình. Ba má biết mình có danh có giải là qua báo chí, các chị ở xa sẽ không biết điều đó nếu thằng em không kể (thời đó làm gì có Internet để biết) mà thằng em thì rất lười kể (lười quen rồi) nên chỉ biết từ bạn bè của các chị đưa tin.

Các chị có trách thằng em cũng chỉ biết cười, vinh quang còn không cho biết thì việc gì phải chia sẻ tai ương cho nặng lòng nhau. Các chị ở xa còn phải đương đầu với biết bao nghịch biến nơi xứ người.

Ba má cả đời cực khổ vì con thì tai ương của thằng con út có là bao mà kể. Làm việc rồi đụng chạm với lãnh đạo quản lý xin nghỉ việc, bị chính ngay cái nơi mình lãnh lương đì triệt mình, trôi dạt về ngoại ô đi tấu hài với danh hài Duy Phương... bongdaso kèo nhà cái im như thóc, gia đình không biết gì cả.

Má bongdaso kèo nhà cái tuổi Canh Ngọ, người ta nói canh là canh cô mồ quả, vậy mà sao bongdaso kèo nhà cái lại thấy mình y chang má. Nhưng nếu những đứa con cô đơn một, bongdaso kèo nhà cái tin ba bongdaso kèo nhà cái là từng ấy nỗi cô đơn cộng lại. Lần đầu bongdaso kèo nhà cái thấy ba bongdaso kèo nhà cái khóc là vào năm 1970, ông đã òa khóc như con nít, như mất mát một thứ gì quý giá nhất trong đời mình.

Đó là ngày người anh của bongdaso kèo nhà cái, con của má lớn dưới Vĩnh Long, trưởng nam của ba - một hạ sĩ quan của Việt Nam Cộng hòa - vừa chết trận. Một người đàn ông như ba khi không còn kiềm chế được, để nỗi đau của mình vỡ ra thì nó kinh khủng hơn những tiếng khóc vật vã của phụ nữ nhiều lắm.

Có lẽ lúc đó bongdaso kèo nhà cái còn quá nhỏ để buồn khóc như ba nhưng nét mặt và tiếng khóc của ba tác động vào bongdaso kèo nhà cái rất mạnh, bongdaso kèo nhà cái biết chắc rằng nó đã ảnh hưởng rất lớn vào biểu lộ diễn xuất của bongdaso kèo nhà cái sau này: đàn ông khóc có khả năng đâm trúng tim khán giả hơn phụ nữ!

Lần thứ hai ba khóc là lúc giữa khuya. Mọi người trong nhà ngủ yên nên ba không thể khóc lớn, chỉ là tiếng rên khe khẽ, rất khẽ. bongdaso kèo nhà cái ngồi ở một góc tối nhìn ba khóc, bongdaso kèo nhà cái muốn đến khóc với ba nhưng không thể vì bongdaso kèo nhà cái đã mất thói quen chia sẻ với ba từ lâu rồi.

Đó là ngày cùng một lúc bốn thành viên trong gia đình rời khỏi quê hương trong nỗi bức bách, không thể làm nghề. Sau này trong diễn xuất của bongdaso kèo nhà cái cũng lại ảnh hưởng từ những tiếng rên khe khẽ ấy. Hình tượng nhân vật ông Tư trong kịch Dạ cổ hoài lang chính là ba bongdaso kèo nhà cái chứ chẳng ai khác.

Ngọt bùi thì chia, đắng cay thì chịu

Nhà bongdaso kèo nhà cái xưa nay là vậy - ngọt bùi chia nhau hưởng, đắng cay thì mạnh ai nấy nuốt. Ngay bongdaso kèo nhà cái đây, cả ngọt bùi mà bongdaso kèo nhà cái còn không dám khoe trực tiếp vì ba bongdaso kèo nhà cái xưa nay ít khi nào khen mấy đứa con. Chị Lê bongdaso kèo nhà cái lúc đó rất nổi tiếng (từng được xem là hồ quảng chi bảo) mà còn chưa thấy ba khen hay, chỉ toàn lôi cái dở ra mà chê thì cỡ như bongdaso kèo nhà cái thỉnh thoảng được vài bài báo khen, có nhắc đến ba, đâu dám khoe, chỉ lén để lên bàn của ba.

Thấy bongdaso kèo nhà cái nháng về, ba ghẹo “làm gì mà dạo này tai tiếng dữ vậy ta”. Tuổi lớn sức yếu, ba bongdaso kèo nhà cái không có sức xem bongdaso kèo nhà cái ngoài sân khấu, chỉ xem bongdaso kèo nhà cái diễn trên tivi, trong lòng ông cũng vui khi thấy con thành công nhưng ít khi nào khen, sợ con bị lừng. bongdaso kèo nhà cái không phải là trường hợp đầu tiên. Ba dạy chị em chúng bongdaso kèo nhà cái đúng như ông bà xưa thôi: thắng không kiêu bại không nản, và thêm câu của ông: hoạn nạn không than. Nó thành cái nếp nhà của chúng bongdaso kèo nhà cái luôn từ đó.

Ba bongdaso kèo nhà cái rất ghét nghệ sĩ thường hay nói câu “nghề này bạc bẽo”, ba nói không có nghề nào bạc hết chỉ có con người sống với nhau mà thôi. Làm nghề hát mà cứ lên án nghề thì nghề có phụ cũng đáng. bongdaso kèo nhà cái chịu ảnh hưởng quan điểm này của ba nhiều. Chỉ có điều với chuyện đời, xem ra cụ còn hồn nhiên, ngây thơ hơn bongdaso kèo nhà cái.

Ngày đám tang bác Ba Vân (NSND - một nghệ sĩ từng được đặt danh hiệu là quái kiệt), linh cữu ông được quàn tại Hội Liên hiệp văn học nghệ thuật 81 Trần Quốc Thảo, người ta muốn quàn ông ở đó cho “xứng tầm”. Nói nôm na là Nhà nước lo hết, song vẫn chấp điếu để dùng tiền điếu đó trang trải lễ tang...

Khi ba yếu, bongdaso kèo nhà cái có nói với ba là không thích đưa ba lên Hội Liên hiệp văn học nghệ thuật đâu ba, ngại giống như bác Ba Vân, ba đồng ý vì ba cũng ưng đưa ba về trụ sở Hội Nghệ sĩ sân khấu ở Cô Bắc hơn. Tuy vậy mà ba vẫn cứ “lạc quan”: “Con yên tâm đi, ba là NSND, thế nào cũng được Nhà nước cho được hòm, nhớ không chấp điếu nha con”.

Ba bongdaso kèo nhà cái không muốn mắc nợ ai nữa, nợ nhân gian thế cũng đã đủ rồi. Ba còn dặn đám tang ba không được ồn ào trống kèn, người đến đưa tang không được khóc, xe tang không đi chậm làm nghẽn giao thông. Lúc còn sống ông vốn không thích những thứ ấy nên không muốn đám tang của mình lại rơi vào trường hợp như vậy. Ba mất, chúng bongdaso kèo nhà cái làm đúng y như lời ông dặn, trang trải mọi thứ, riêng cái hòm thì... ba bongdaso kèo nhà cái sai.

Cái hòm không đáng là bao, tự bongdaso kèo nhà cái lo được cho ba nhưng vẫn thấy ngán ngẩm trước những điều không trung thực...

Còn nhớ lúc bắt đầu nổi tiếng, bongdaso kèo nhà cái cũng có đi sưu tầm lục lọi những bài báo về mình, cắt cắt dán dán thành một cuốn sách to đùng đi bọc da đàng hoàng biết để chi không: để khoe. Sau ngày ba bongdaso kèo nhà cái mất, bongdaso kèo nhà cái đốt hết và rồi từ đó chẳng cắt dán thêm một bài nào nữa.

Tổ ấm quá hot của bongdaso kèo nhà cái nay vắng ba, Liên, Lê, Lựu. Nhưng cái hiện tại có mấy đại dương xa vẫn không tạo cho bongdaso kèo nhà cái có cảm giác chúng bongdaso kèo nhà cái ngăn cách như ngày xưa còn ở chung nhà với những nỗi đau không thể chia sẻ. Và sau mỗi suất diễn, trở về với nơi gối đầu của mình, dường như đêm từng đêm bongdaso kèo nhà cái lại thấy mình gần với ba hơn. Chỉ tiếc là vĩnh viễn không có một Thành Tâm con để có những khoảnh khắc hiếm hoi đồng cảm với một Thành Lộc cha, đã đang đứng trên đỉnh của con dốc cuộc đời, đã thấy mọi lợi danh như bụi bay trong gió, nhưng ngó bộ vẫn còn sân si, chưa tìm ra lối xuống.

Thành Lộc- Nguyễn Thị Minh Ngọc(Theo:Tuổi trẻ)