Là kèo nhà cái vn88 tổ chức triển lãm thư pháp cho Sư ông tại Thái Lan năm 2019 và biên soạn cuốn sáchHương thơm quê mẹ, thầy có thể chia sẻ về việc viết thư pháp của thiền sư Thích Nhất Hạnh và những triển lãm trước đây trên thế giới?
Bắt đầu vào mùa thu năm 2010, sau chuyến hoằng pháp tại Hồng Kông, một bác sĩ ở Hồng Kông đã tổ chức cho Sư ông một triển lãm thư pháp. Đó là triển lãm thư pháp và ra mắt sách thư pháp đầu tiên của Sư ông. Sau triển lãm đầu tiên thành công đó, đã có chuỗi triển lãm diễn ra ở Canada, Pháp, Đức, Mỹ… Cuốn sách thư pháp thứ hai ra mắt ở Mỹ.
Năm 2019, triển lãm thư pháp diễn ra ở Thái Lan và có tái bản sách. Đây là lần đầu tiên triển lãm và ra mắt sách thư pháp của Sư ông tại kèo nhà cái vn88. Cuốn sách này, tuy là cuốn thứ ba, nhưng có thể nói nội dung lại giàu có nhất, với gần 70 bức thư pháp Việt, Anh. Đặc biệt, trong cuốn này có tấm thư pháp Một ngón chân nhúc nhích lần đầu xuất hiện trước công chúng.
Thầy Pháp Nguyện . Ảnh: Trung Dũng
Nghe rất đơn giản nhưng đây là tấm thư pháp kỷ niệm của Làng Mai. Trong một lần nhập viện tại bệnh viện Agen miền nam nước Pháp, bàn chân phải của Sư ông không cử động được trong một thời gian ngắn. Nhưng vào một buổi tối, đột nhiên một ngón chân của Sư ông đã nhúc nhích được. Điều này đã làm cho Sư ông và quý thầy cô rất hạnh phúc.
Sau khi xuất viện, Sư ông đã viết tấm thư pháp này tại nội viện Phương Khê để nhắc nhở chúng ta biết trân quý những điều kiện mà mình đang có, dù chỉ một ngón chân hay một ngón tay đang nhúc nhích. Đây là tấm thư pháp cuối cùng mà Sư ông đã viết, vào ngày 15.10.2014. Trong cuộc sống, đôi khi chúng ta quên đi những điều vô cùng đơn giản xung quanh mình, có thể là kèo nhà cái vn88 thương đang ở bên cạnh, nhưng ngày qua ngày, mình cảm thấy điều đó thường đi. Khi sức khỏe còn, tim đang đập, chân đang đi, đôi lúc mình không biết trân quý, đến khi có chuyện xảy ra, mình mới biết trân quý.
Tấm thư pháp mang thông điệp nhắc nhở quý thầy quý cô và mọi kèo nhà cái vn88 biết trân quý những điều xung quanh mình, đôi khi rất nhỏ nhoi. kèo nhà cái vn88 biết biết ơn, là kèo nhà cái vn88 có hạnh phúc. kèo nhà cái vn88 biết đủ là kèo nhà cái vn88 giàu có nhất, hạnh phúc nhất trên đời.
Song song đó là rất nhiều tấm thư pháp chuyển tải các vấn đề trong cuộc sống hằng ngày, giúp mình thực tập mỗi ngày để hạnh phúc và bình an hơn. Ví dụ tấmThở và cười; Uống trà đi. Uống trà là một nghệ thuật, uống trà là để có mặt, để ngồi yên. Mỗi buổi sáng, trước khi đi làm, mình ngồi yên, thưởng thức một chén trà, thì lúc đó mình đang có mặt, đang tiếp xúc với giây phút hiện tại. Chính giây phút tiếp xúc với hiện tại đó là giây phút bình an chứ không phải là vô chùa thắp cây nhang mới là bình an.
Về nghệ thuật thư pháp, ở kèo nhà cái vn88, Nhật, Trung Hoa, có rất nhiều người viết thư pháp đẹp. Thư pháp của Sư ông viết chứa đựng sự tu học của Sư ông. Sư ông viết thư pháp có niệm, định, tuệ. Khi Sư ông đặt cây bút xuống, lúc đó, Sư ông hoàn toàn có mặt trong giây phút đó. Khi Sư ông viết xong, chữ thư pháp đó đi ra bằng tình thương. Đúng như tinh thần trong câu thư pháp của sư ông,Lắng nghe để hiểu, nhìn kỹ để thương. Mỗi câu thư pháp là để mọi kèo nhà cái vn88 nhìn vào đó và thực tập đời sống thiền định.
Trong những năm đầu thành lập Làng Mai, từ những năm 1982, Sư ông viết những bức nhưThở đi con, An lạc từng bước chân, Từng bước nở hoa senđể cho mọi kèo nhà cái vn88 đi mà nhớ để quay về. Có những lúc mình đi nhưng mình thất niệm, đầu óc nghĩ này nghĩ nọ, tự nhiên thấy những cái bảng thư pháp Sư ông viết treo trên đường đi như vậy, mình nhớ lại phải trở về với hơi thở, với bước chân. Mục đích ban đầu của những tấm thư pháp của Sư ông là như vậy.
Khi treo thư pháp ở tu viện, thiền sinh thích và xin thỉnh về, thầy ơi, thầy viết cho con bức để con về con treo ở nhà con.Thức dậy miệng mỉm cười/ Hăm bốn giờ tinh khôi/ Xin nguyện sống trọn vẹn/ Mắt thương nhìn cuộc đời. Ví dụ mấy câu này treo ở phòng ngủ, sáng thức dậy, mọi kèo nhà cái vn88 nhìn thấy và bắt đầu ngày mới với những công việc hằng ngày.
Qua thời gian, trải qua 20 - 30 năm, đã có sự chuyển hóa trong nét chữ của Sư ông, mình thấy nét chữ thong dong hơn, thảnh thơi hơn, mang nhiều ý nghĩa hơn. Cá nhân Pháp Nguyện đi theo Sư ông trong 6 năm, nhìn thấy rất rõ sự chuyển hóa của Sư ông trong từng nét chữ. Không phải là nét chữ đẹp hơn mà nét chữ thong dong hơn, tự tại hơn. Khi Sư ông dạy ở làng cho quý thầy quý sư cô viết thư pháp, Sư ông nói, cuộc đời vốn phức tạp quá rồi, các con không cần phải làm cho cuộc đời phức tạp hơn, nên viết thư pháp sao để kèo nhà cái vn88 ta nhìn vô đọc được liền, hiểu liền, không cần phải bay múa gì cả, không phải nhìn vô để đoán chữ này là chữ gì.
Nhìn vô nét chữ thư pháp của Sư ông thấy được chiều sâu của công phu thiền tập.
Thông điệp của tựa cuốn sáchHương thơm quêmẹ là gì, thưa thầy?
Mấy chục năm sống xa quê hương, dù ở nơi nào, Sư ông lúc nào cũng hướng về đất nước và con người kèo nhà cái vn88. Tình thương của Sư ông lúc nào cũng gửi gắm trọn vẹn cho quê hương. Trong cuốnHương thơm quê mẹ, 68 bức thư pháp thể hiện tinh thần, giá trị đạo đức của con người, văn hóa, dân tộc kèo nhà cái vn88. Mình có thể tìm ra những phương pháp rất cụ thể và đơn giản để thực tập nếp sống tỉnh thức trong cuộc sống hằng ngày.
Trong những năm đầu thành lập Làng Mai, từ những năm 1982, thiền sư Thích Nhất Hạnh viết những bức như Thở đi con, An lạc từng bước chân, Từng bước nở hoa sen để cho mọi kèo nhà cái vn88 đi mà nhớ để quay về.
Hương thơm quê mẹmang ba yếu tố. Trước hết đó là văn hóa, đạo đức, tinh thần, giá trị con người kèo nhà cái vn88. Đất nước kèo nhà cái vn88 có nền văn hóa giàu đẹp. Nhưng quê hương kèo nhà cái vn88 không chỉ giới hạn trong khuôn khổ lãnh thổ kèo nhà cái vn88. Quê mẹ cũng là quê hương. Quê mẹ gần nhất là kèo nhà cái vn88 nhưng quê mẹ cũng là hành tinh xanh, là quả địa cầu của mình.
Xa hơn nữa, quê mẹ còn là quê hương đích thực có trong từng hơi thở của mình. Khi nào tâm của mình hoàn toàn có mặt với thân, mình trở về với giây phút hiện tại, đó là lúc mình tìm được quê mẹ đích thực của mình. Quê hương đích thực của mình, mình không cần đi đến một nơi xa vời, một vùng đất hứa. Khi bạn hoàn toàn có mặt trong giây phút hiện tại, khi đó đất hứa chính là nơi đây.
Sư ông có chia sẻ cảm nhận của mình về triển lãm thư pháp đầu tiên của mình tại kèo nhà cái vn88 không, thưa thầy?
Từ 2008 đến 2014, Pháp Nguyện là một trong những thị giả thân cận của Sư ông, phụ giúp Sư ông nhiều trong việc thư pháp. Sư ông cũng bày tỏ mong muốn sau này có một triển lãm thư pháp tại kèo nhà cái vn88, đi theo đường hướng của văn hóa, chứ không phải tôn giáo. Toàn bộ những bức thư pháp triển lãm lần nay là những bức Sư ông viết riêng cho kèo nhà cái vn88, được chuẩn bị trước khi Sư ông bệnh.
Cuốn thư pháp này đặc biệt ở chỗ có những bức chưa từng xuất hiện ở đâu hết. Kể từ khi Sư ông bệnh và kể từ bức thư pháp cuối cùng vào năm 2014, bảy năm sau, đến nay, mọi thứ mới đủ điều kiện, đủ duyên để có mặt tại kèo nhà cái vn88. Trước khi tổ chức triển lãm, quý thầy quý cô cũng có thưa với Sư ông, xin phép tổ chức, Sư ông cũng rất vui.
Sau triển lãm ở Sài Gòn, sự kiện sẽ tiếp tục diễn ra ở Hà Nội, và sau đó, nếu tình hình dịch bệnh ổn hơn thì sẽ mang các bức thư pháp đến Thái Lan, Pháp.
Sư ông viết thư pháp bằng tiếng gì là nhiều nhất, với những bức song ngữ Anh - kèo nhà cái vn88 thì Sư ông viết tiếng nào trước?
Phần nhiều thư pháp của Sư ông là tiếng Anh. Bao nhiêu năm nay Sư ông ở nước ngoài, phần đông người đến tu học cũng là người Tây phương, người kèo nhà cái vn88 đến Làng Mai cũng không bao nhiêu so với người nước ngoài. Để giúp thiền sinh, Sư ông viết tiếng Anh, tiếng Pháp. Viết dụ như câu này,Be beautiful, be yourself, đầu tiên Sư ông viết bằng tiếng Anh, sau đó Sư ông dịch qua tiếng kèo nhà cái vn88:Ta có là ta thì ta mới đẹp. Nhưng cũng có những câu bắt đầu bằng tiếng kèo nhà cái vn88 trước, trong một buổi đi thiền hành ở Xóm Hạ, cái câu tiếng kèo nhà cái vn88:Đã về, đã tớinó xuất hiện trong đầu Sư ông trước.Đã về, đã tới, đó là về với ông bà tổ tiên, về với đất mẹ, về trong giây phút hiện tại. Sau đó, Sư ông mới phóng tác sang tiếng Anh, tiếng Pháp. Nhưng ở cuộc triển lãm này, quý thầy quý sư cô mang về những bức thư pháp tiếng kèo nhà cái vn88 nhiều hơn.
Về sự phát triển của các không gian thiền định, Làng Mai trên thế giới, Sư ông và quý thầy ở Làng Mai có nghĩ đến một tương lai gần ở kèo nhà cái vn88 không?
Sư ông dạy rất kỹ, với cá nhân thầy. Sư ông nói rằng ở Làng Mai mình không chú trọng xây dựng cơ sở hạ tầng, không xây chùa cao móng lớn, mà chỉ chú trọng con kèo nhà cái vn88 và sự tu học. Sư ông dùng hình ảnh khay đào và trái đào để nói về việc này. Khay đào dùng để đựng trái đào. Nếu khay đào đẹp, bự, làm bằng những chất liệu sang trọng, bằng ngọc, gỗ, đá quý… mà không có trái đào để chưng thì cái khay đó trở nên vô nghĩa. Nếu bạn đầu tư vô cái chùa mà không tu học thì cũng vô nghĩa. Sư ông dạy các con phải tập trung vào việc tu học mỗi ngày, chính đó là cái trái đào, là bài pháp sống, là nguồn cảm hứng để mọi kèo nhà cái vn88 tu học. Còn lại, mọi chuyện khác phải tùy duyên, phải biết kiên nhẫn chờ đợi.
Trâm Anhthực hiện