kèo nhà cái trực tuyến thư vú với bộ ba xét nghiệm - âm tính (còn được gọi tắt kèo nhà cái trực tuyến thư vú bộ ba âm tính) khác với các loại kèo nhà cái trực tuyến thư vú hay gặp. Bệnh này khó điều trị và ác tính hơn nhiều. Bởi vì ác tính và hiếm gặp, nên người bệnh kèo nhà cái trực tuyến thư vú bộ ba âm tính có ít lựa chọn điều trị. Bệnh cũng có tỷ lệ tái phát cao hơn. Theo các số liệu đã được công bố, loại kèo nhà cái trực tuyến thư này chiếm 10 - 20% trong tất cả các loại kèo nhà cái trực tuyến thư vú.
kèo nhà cái trực tuyến thư vú bộ ba âm tính là gì?
PGS-TS-BS. Nguyễn Tuyết Mai |
kèo nhà cái trực tuyến thư vú bộ ba âm tính là xét nghiệm âm tính đối với ba thụ thể: estrogen, progesterone và thụ thể yếu tố tăng trưởng biểu bì 2 (HER2). Đây cũng là dạng kèo nhà cái trực tuyến thư vú ít phổ biến nhất và khó điều trị nhất. Để hiểu hơn loại kèo nhà cái trực tuyến thư này, ta cần biết về các bệnh kèo nhà cái trực tuyến thư vú xét nghiệm dương tính với một hoặc nhiều thụ thể được đề cập ở trên, đó là: dương tính với thụ thể estrogen; dương tính với thụ thể progesterone; dương tính với thụ thể HER2.
kèo nhà cái trực tuyến thư vú dương tính với thụ thể progesterone và estrogen là phổ biến nhất. Progesterone và estrogen là hai hormone giới tính chính ở phụ nữ. Có những liệu pháp nội tiết để điều trị và ngăn ngừa tái phát cho những người phát triển một trong những loại này. Trên thực tế, nhiều bệnh kèo nhà cái trực tuyến thư vú đều dương tính với estrogen và progesterone. Nếu một liệu pháp hormone không hoạt động thì liệu pháp khác thường sẽ cho kết quả tích cực.
Còn kèo nhà cái trực tuyến thư vú dương tính với thụ thể HER2 ít phổ biến hơn. Khoảng 20% kèo nhà cái trực tuyến thư vú dương tính với HER2. HER2 là tên của gen và tên của protein mà nó tạo ra để kích thích tăng trưởng. Các tế bào kèo nhà cái trực tuyến thư vú dương tính với HER2 có rất nhiều thụ thể HER2 trên bề mặt. Giống như kèo nhà cái trực tuyến thư vú do thụ thể hormone gây ra, các lựa chọn trị liệu khác nhau nhắm vào thụ thể HER2 có thể giúp điều trị loại kèo nhà cái trực tuyến thư này.
Các yếu tố nguy cơ
Các nhà nghiên cứu đã xác định các yếu tố nguy cơ sau đây để phát triển kèo nhà cái trực tuyến thư vú bộ ba âm tính so với các loại khác.
Béo phì và không hoạt động nhiều:Các nghiên cứu cho thấy những người mắc bệnh béo phì và có chỉ số khối cơ thể (BMI) cao sẽ có nguy cơ mắc kèo nhà cái trực tuyến thư vú bộ ba âm tính hơn. Nhóm này bao gồm những người không hoạt động nhiều.
Di truyền học:Một nghiên cứu năm 2018 trên tạp chí của Viện kèo nhà cái trực tuyến thư quốc gia Hoa Kỳ đã xác định được một số gen có nguy cơ cao với kèo nhà cái trực tuyến thư vú bộ ba âm tính. Đặc biệt, khoảng 70% bệnh kèo nhà cái trực tuyến thư vú ở những người có đột biến gen BRCA là bộ ba âm tính.
Nếu bác sĩ biết một người có tiền sử gia đình mắc kèo nhà cái trực tuyến thư vú, điều này sẽ giúp họ xác định liệu người đó có tăng nguy cơ phát triển kèo nhà cái trực tuyến thư vú trong tương lai hay không. Một số nghiên cứu cũng cho thấy phụ nữ Mỹ gốc Phi và gốc Tây Ban Nha dễ bị kèo nhà cái trực tuyến thư vú bộ ba âm tính.
Tuổi tác:Những người dưới 50 tuổi có nguy cơ mắc kèo nhà cái trực tuyến thư vú bộ ba âm tính cao hơn.
Mang thai:Một nghiên cứu nhỏ từ năm 2015 cho thấy phụ nữ đã từng mang thai mắc kèo nhà cái trực tuyến thư vú có nhiều khả năng bộ ba âm tính hơn so với những phụ nữ chưa từng mang thai. Các tác giả giải thích rằng điều này có thể do mô hình gen ở những phụ nữ trước đây đã có con. Tuy nhiên, cỡ mẫu của nghiên cứu này rất nhỏ.
Làm sao để biết bị kèo nhà cái trực tuyến thư?
Sinh thiết có thể giúp bác sĩ chẩn đoán kèo nhà cái trực tuyến thư vú bộ ba âm tính. Chẩn đoán kèo nhà cái trực tuyến thư vú bộ ba âm tính bắt đầu với phát hiện vết sưng nhỏ, cứng trên hoặc gần vú. Khi phát hiện sự tăng trưởng, bác sĩ sẽ lấy các mẫu mô. Thủ thuật này được gọi là sinh thiết. Trong nhiều trường hợp, bác sĩ sẽ trích xuất mô từ khối u nghi ngờ bằng cách sử dụng kim. Sau đó, họ sẽ gửi mẫu đến phòng thí nghiệm để xét nghiệm thêm.
Siêu âm vú là một trong những cách giúp phát hiện bất thường ở một khu vực nào đó trên vú được nghi ngờ có khối u. Sinh thiết khối u có thể giúp bác sĩ chẩn đoán kèo nhà cái trực tuyến thư vú bộ ba âm tính. Ảnh: N.L.A
Các nhân viên phòng thí nghiệm sẽ gửi lại một báo cáo bệnh lý cho bác sĩ về chi tiết loại tế bào trong khối u. Ở một số người là lành tính, nghĩa là không có tế bào kèo nhà cái trực tuyến thư. Tuy nhiên, ở một số người thì là kèo nhà cái trực tuyến thư. Báo cáo bệnh lý cũng sẽ làm nổi bật loại kèo nhà cái trực tuyến thư vú. Một người có xét nghiệm kèo nhà cái trực tuyến thư âm tính với thụ thể estrogen, progesterone và HER2 sẽ được chẩn đoán kèo nhà cái trực tuyến thư vú bộ ba âm tính. Sau đó, bác sĩ sẽ chẩn đoán giai đoạn cho bệnh kèo nhà cái trực tuyến thư dựa trên kết quả sinh thiết và bất kỳ lần chụp tiếp theo nào. Họ tính toán giai đoạn dựa trên kích thước khối u và sự lây lan của kèo nhà cái trực tuyến thư nếu có.
kèo nhà cái trực tuyến thư vú giai đoạn 0 thì chưa lan ra từ vị trí ban đầu trong vú. Nó vẫn bị giới hạn trong các ống dẫn hoặc tiểu thùy và được coi là không xâm lấn. Ở giai đoạn 1-3, kèo nhà cái trực tuyến thư xâm lấn và đã lan vào mô vú. Giai đoạn càng cao, khối u ban đầu càng lớn hoặc kèo nhà cái trực tuyến thư càng lan rộng. Lưu ý rằng kèo nhà cái trực tuyến thư không lan ra ngoài vú và các hạch bạch huyết ở các giai đoạn này. Ở giai đoạn 4 kèo nhà cái trực tuyến thư đã lan đến các cơ quan và mô ngoài vú, hay gặp nhất là gan, phổi, xương hoặc não.
Các cách điều trị và triển vọng
Có ít lựa chọn điều trị kèo nhà cái trực tuyến thư vú bộ ba âm tính hơn các loại kèo nhà cái trực tuyến thư vú khác. Điều trị hormone không hiệu quả cho kèo nhà cái trực tuyến thư vú bộ ba âm tính, vì thiếu các thụ thể estrogen và progesterone. Tuy nhiên, hiện vẫn có một số phương pháp điều trị khác và các nhà nghiên cứu đang tìm kiếm một số thuốc bổ sung để giúp điều trị và phòng ngừa loại kèo nhà cái trực tuyến thư ác tính này.
Hiện nay, các lựa chọn điều trị kèo nhà cái trực tuyến thư vú bộ ba âm tính bao gồm:
Phẫu thuật(các lựa chọn phẫu thuật bao gồm cắt một phần (lấy u) hoặc cắt bỏ hoàn toàn (cắt bỏ vú) một hoặc cả hai vú. Việc lựa chọn loại phẫu thuật nào phụ thuộc vào nhiều yếu tố, như kích thước khối u, tiền sử gia đình đột biến gen và mong muốn cá nhân).
Xạ trịlà một lựa chọn điều trị tiềm năng khác cho những người bị kèo nhà cái trực tuyến thư vú bộ ba âm tính. Tia xạ sẽ tiêu diệt các tế bào kèo nhà cái trực tuyến thư để ngăn chặn sự phát triển và lan rộng của chúng.
Hóa trị- một nghiên cứu năm 2015 cho thấy rằng hóa trị là lựa chọn điều trị hiệu quả nhất cho bệnh kèo nhà cái trực tuyến thư vú bộ ba âm tính. Trong quá trình hóa trị, người bệnh nhận được sự phối hợp của các loại thuốc tiêu diệt tế bào kèo nhà cái trực tuyến thư vú.
Bệnh nhân nên nói với bác sĩ để lên kế hoạch điều trị phù hợp nhất về các bước điều trị kèo nhà cái trực tuyến thư, các biện pháp tự chăm sóc và làm gì trong trường hợp kèo nhà cái trực tuyến thư không đáp ứng với điều trị hoặc bắt đầu lan rộng. Một phần quan trọng trong kế hoạch điều trị là hoạt động thể chất và chế độ ăn uống lành mạnh. Các tác dụng phụ của điều trị kèo nhà cái trực tuyến thư có thể khó quản lý, vì vậy duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, tập thể dục thường xuyên và nghỉ ngơi sẽ giúp cải thiện các tác dụng phụ này.
Một người có xét nghiệm kèo nhà cái trực tuyến thư âm tính với thụ thể estrogen, progesterone và HER2 sẽ được chẩn đoán kèo nhà cái trực tuyến thư vú bộ ba âm tính. Ảnh: T.A.T
Các nhà nghiên cứu mô tả kỳ vọng về tỷ lệ sống còn 5 năm của bệnh kèo nhà cái trực tuyến thư. Tiên lượng cho kèo nhà cái trực tuyến thư vú bộ ba âm tính xấu hơn so với các loại kèo nhà cái trực tuyến thư khác. Tiên lượng tổng thể phụ thuộc vào giai đoạn kèo nhà cái trực tuyến thư khi chẩn đoán. Một nghiên cứu năm 2018 ở những phụ nữ bị kèo nhà cái trực tuyến thư vú giai đoạn 1- 3 cho thấy tỷ lệ sống còn toàn bộ 5 năm của loại kèo nhà cái trực tuyến thư vú này là 62,1% và tỷ lệ sống còn không bệnh tại thời điểm 5 năm là 57,5%. Sống còn không bệnh nghĩa là kèo nhà cái trực tuyến thư không quay trở lại trong vòng 5 năm.
kèo nhà cái trực tuyến thư mà các bác sĩ chẩn đoán ở giai đoạn 3 có tiên lượng xấu hơn so với những người mà họ chẩn đoán ở giai đoạn 1-2. Tuy nhiên, sự sống còn và tiên lượng khác nhau ở mỗi người. Nhiều yếu tố có thể ảnh hưởng đến triển vọng một người sau khi điều trị, bao gồm: thời điểm họ phát hiện ra kèo nhà cái trực tuyến thư và bắt đầu điều trị; giai đoạn kèo nhà cái trực tuyến thư và liệu nó có lan sang các mô và cơ quan khác hay không; kèo nhà cái trực tuyến thư đáp ứng với điều trị như thế nào; chẩn đoán kèo nhà cái trực tuyến thư ở giai đoạn sớm và điều trị hiệu quả sẽ giúp cải thiện tiên lượng bệnh...
PGS-TS-BS.Nguyễn Tuyết Mai