Thủy điện trên dòng Mê Kông: Cần đặt quyền lợi nhận định bóng đá kèo nhà cái 2 lên trên các dự án

“Chúng tôi sẽ gửi bản Tuyên bố này tới Bộ trưởng và Chính phủ các nhận định bóng đá kèo nhà cái 2 trong khu vực ngay sau cuộc họp này”, đại diện cộng đồng ba nhận định bóng đá kèo nhà cái 2 Campuchia, Thái Lan và Việt Nam nhấn mạnh tại Diễn đàn Nhân dân khu vực Mê Kông vào ngày 11.11.2015.

Diễn đàn cho các tổ chức Mạng lưới sông ngòi Việt Nam, PanNature, Terra và ĐH An Giang tổ chức.

Mất nguồn mưu sinh, ảnh hưởng môi trường sống

Tại diễn đàn, đại diện ba nước Campuchia, Việt Nam và Thái Lan đều mô tả và khẳng định cuộc sống mưu sinh, đời sống tâm linh và môi trường sống của họ đều đang bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi nhận định bóng đá kèo nhà cái 2 trên dòng Mê Kông.

Ông Hnot Seng, đại diện cộng đồng Campuchia cho biết, ông đã phải chứng kiến rừng nơi ông sống bị phá bởi nhóm lợi ích khi làm nhận định bóng đá kèo nhà cái 2; kể từ năm 2013, mực nước tại biển Hồ đã giảm 3m so với trước đây, chất lượng nước ô nhiễm,...

Cộng đồng nhận định bóng đá kèo nhà cái 2 dân Thái Lan sống dọc sông Mekong tại Diễn đàn - ảnh: L.Quỳnh

Còn theo ông Channarong Wongla, đại diện cộng đồng dân tại huyện Chaingkhan, tỉnh Loei, Thái Lan, thủy điện Xayaburi dù mới xây dựng được 50% nhưng đã khiến mực nước lên xuống mỗi năm không bình thường, lượng cá trở nên khan hiếm, chỉ còn rất ít, khiến nhận định bóng đá kèo nhà cái 2 dân và ngư dân hiện không đủ thu nhập để cho con đi học.

Tại Việt Nam, đại diện cho nhận định bóng đá kèo nhà cái 2 dân Cà Mau, bà Huỳnh Thị Kim Duyên cho biết, Cà Mau có 251 km bờ biển, có biển tây và đông, là nơi sinh sản của các loài cá, chịu ảnh hưởng trực tiếp của phù sa từ Mê Kông về, là vựa lúa và xuất khẩu tôm lớn nhất nước. Trước đây, phù sa mở từ 50-100m ở Cà Mau mỗi năm. Rừng tràm phát triển về cá nước ngọt, có rừng ngập mặn và các loài thủy sản ở biển. Sinh kế nhận định bóng đá kèo nhà cái 2 dân chủ yếu từ rừng và mặt nước. Tuy nhiên, những năm gần đây thủy điện khiến ô nhiễm nguồn nước, nước mặn xâm thực nhiều xã làm lúa chết rất nhiều; lũ lên xuống bất thường, điển hình như năm nay không có lũ, hiện nước lớn ròng trên sông Cà Mau trên dưới 1,2 m, cá giảm trên 80%, nhiều loài cá không còn thấy nữa,...

“Nghiên cứu nhóm chúng tôi cho thấy nguyên nhân là do công cụ đánh bắt, nhận định bóng đá kèo nhà cái 2 đánh bắt nhiều, vấn đề đê bao; tuy nhiên nguyên nhân chính là thủy điện ngăn cản dòng chảy. Không chỉ ảnh hưởng đến môi trường, mưu sinh, về mặt xã hội, hậu quả từ thủy điển còn làm dịch chuyển lao động nữ, ảnh hưởng hạnh phúc gia đình, khiến ly hôn tăng, trẻ em ko được học đến nơi chốn”, bà Duyên nói.

Còn đại diện cho nhận định bóng đá kèo nhà cái 2 dân thôn Ea Tung, Đăk Lắk, những nhận định bóng đá kèo nhà cái 2 sống giáp lòng hồ thủy điện Buôn Kốp trên dòng Sêrêpôk thì cho hay: thủy điện khiến cuộc sống nhận định bóng đá kèo nhà cái 2 dân hoàn toàn bị xáo trộn, bấp bênh về sinh kế, ô nhiễm môi trường; thiên nhiên hoang sơ, hùng vĩ và cuộc sống ổn định của nhận định bóng đá kèo nhà cái 2 dân trước đây đã biến mất!

Đặt quyền lợi nhận định bóng đá kèo nhà cái 2 dân lên trên các dự án

Tại hội thảo, đại diện cả ba nước Campuchia, Việt Nam và Thái Lan đã chính thức đọc bản Tuyên bố của nhận định bóng đá kèo nhà cái 2 dân địa phương về các đập thủy điện tại khu vực Mê Kông, trong đó nói đến những tác động xấu với cả những thủy điện đã hoạt động và đang được xây dựng. “Chúng tôi không còn đặt câu hỏi có nên xây dựng thủy điện trên dòng Mê Kông nữa hay không, mà chính thức yêu cầu không xây dựng chúng nữa”, đại diện ba nước tuyên bố.

Theo đó, cộng đồng ba nước yêu cầu cần có cuộc đối thoại trực tiếp của các bộ trưởng, chính phủ với nhận định bóng đá kèo nhà cái 2 dân ngay lập tức; yêu cầu công khai minh bạch các nghiên cứu và thông tin về các dự án; và cần tham vấn nhận định bóng đá kèo nhà cái 2 dân và đặt quyền lợi của nhận định bóng đá kèo nhà cái 2 dân lên trên các dự án.

Đại diện cộng đồng ba nước cũng cho biết, từ tháng 9.2015 đến nay, đã có tổng gần 7000 chữ kí của nhận định bóng đá kèo nhà cái 2 dân cả ba nước và 77 tổ chức thu được đi cùng bản Tuyên bố.

“Chúng tôi tin rằng đang có ít nhất 8.000 nhận định bóng đá kèo nhà cái 2 dân khu vực Mê Kông không đồng ý xây dụng thủy điện trên dòng Mê Kông. Chúng tôi sẽ gửi bản Tuyên bố này tới các bộ trưởng và Chính phủ các nước ngay sau buổi hôm nay!”, đại diện cộng đồng 3 nước nhấn mạnh.

Nhiều ý kiến cũng được đại diện cộng đồng ba nhận định bóng đá kèo nhà cái 2 đưa ra tại đây trong việc chia sẻ lợi ích giữa các nhận định bóng đá kèo nhà cái 2 với nhau trong lưu vực sông Mê Kông, như tìm kiếm và sử dụng những nguồn năng lượng thay thế như năng lượng tái tạo, chia sẻ lợi ích về nông nghiệp, đường biển,... bằng nhiều hình thức khác nhau.

Kết thúc Diễn đàn, đại diện cộng đồng các nước cũng cho biết, họ mong muốn sẽ tiếp tục tổ chức và xây dựng được một mạng lưới cộng đồng khu vực Mê Kông lớn mạnh hơn trong tương lai gần, để ngồi lại cùng nhau nhiều hơn, cùng trao đổi thông tin, nâng cao năng lực, nhận thức, chia sẻ thông tin tới được đại đa số nhận định bóng đá kèo nhà cái 2 dân về vấn đề này...

Cần sự lắng nghe nhiều hơn

Khác với cộng đồng nhận định bóng đá kèo nhà cái 2 dân tại Thái Lan đã có rất nhiều cuộc biểu tình bày tỏ chính kiến và yêu cầu ngừng xây thủy điện trên sông Mê Kông do những tác động tiêu cực của nó, tại hội thảo, đại điện cộng đồng tại Việt Nam cho biết: tiếng nói của họ không được chủ đầu tư hay chính quyền địa phương quan tâm, và họ không có điều kiện để bày tỏ. “Diễn đàn hôm nay là một cơ hội cho chúng tôi được lên tiếng”, đại diện cộng đồng từ Đăk Lăk nói.

Lê Quỳnh