Hoá trị là dùng thuốc tiêu diệt các tế bào ung thư đang sinh sôi nhanh. Do thuốc đi khắp cơ thể nên các tế bào lành đang phát triển cũng bị ít nhiều ảnh hưởng, gây ra các tác keo nha cai 5 phụ. Những tế bào lành thường bị hóa trị tác động đến như: Nang lông tóc; Tế bào tạo máu; Niêm mạc miệng, đường tiêu hóa và sinh sản;..
Loại tác dụng phụ nào, mức độ nghiêm trọng ra sao tuỳ loại thuốc hóa chất và tuỳ cơ địa thể trạng keo nha cai 5 mỗi người. Có loại tác dụng phụ chỉ xảy ra thoáng qua nhưng cũng có loại gây ảnh hưởng lâu dài. Một số tác dụng phụ thường gặp: mệt mỏi; rụng tóc; dễ bầm, dễ chảy máu; nhiễm trùng; thiếu máu; nôn, cảm giác buồn nôn; chán ăn; lở miệng táo bón; tiêu chảy; tê tay, chân; cảm giác châm chích; khô sạm da, sạm móng; suy thận; vô sinh.
Mỗi người có mức độ phản ứng với tác keo nha cai 5 phụ khác nhau và cũng tuỳ loại thuốc được điều trị. Các loại thuốc thế hệ mới ra đời có thể làm giảm một phần các tác keo nha cai 5 phụ.
Một số mẹo, phương pháp làm giảm tác keo nha cai 5 phụ có thể áp keo nha cai 5:
-Nôn ói: Thường bác sĩ đã kê thuốc chống nôn trong lúc hóa trị và sau khi hóa trị. Bệnh nhân có thể thay đổi cách ăn uống, chẳng hạn chia nhiều bữa ăn nhỏ trong ngày thay vì ngày 3 bữa. Uống các loại sinh tố hoa quả trước hoặc sau ăn hơn là uống kèm lúc ăn, có thể uống các loại thức uống có ga, uống trà gừng.
Tránh ngửi mùi thức ăn, mùi thức ăn bốc lên khi còn nóng có thể khiến cảm giác buồn nôn tăng. Thay vào đó chúng ta có thể chờ thức ăn nguội hẵng ăn. Đôi khi một số món ăn chúng ta đang rất thích bỗng trở nên không thích, không nên ép mà có thể thử ăn món khác.
-Tiêu chảy: uống nhiều nước để bù lượng nước mất; ăn đủ chất.
-Chán ăn: áp dụng mẹo keo nha cai 5 chống buồn nôn. 1 số thuốc giúp thèm ăn như Megestrol acetate.
-Khô sạm da: dùng kem chống nắng SPF 30, kem dưỡng da tay chân bôi mỗi ngày mặc dù người Việt Nam chưa có thói quen bôi dưỡng da. Điều này giúp giảm thiểu sự khô ráp, sậm màu.
- Mệt mỏi: nghỉ ngơi hợp lý, tập thể dục nhẹ như đi bộ, bàn bạc với người phụ trách phân công việc trong cơ quan để có thể làm các công việc nhẹ nhàng phù hợp hơn.
Một số tác keo nha cai 5 phụ khác ít gặp hơn, nên hỏi ý kiến bác sĩ điều trị: lở miệng, mất ngủ,...
38,5 độ C, đo bằng nhiệt kế. Mỗi bệnh nhân hóa trị nên có sẵn 1 nhiệt kế), sốt lạnh run; Chảy máu, bầm da không rõ nguyên nhân; Nổi ban, ngứa ngáy cảm giác dị ứng; Tiêu chảy hoặc nôn ói kéo dài nhiều ngày không cầm được; Đi cầu, đi tiểu máu…
Tuỳ loại thuốc hóa trị, liều lượng thuốc, đường dùng cũng như tổng trạng bệnh nhân,...
một số tác keo nha cai 5 phụ xảy ra lúc bệnh nhân đang điều trị và sẽ hết ngay sau đó. Chẳng hạn tóc sẽ mọc lại sau khi ngưng hóa trị; tiêu chảy sẽ hết khi niêm mạc đường tiêu hóa tái tạo lại. Dị cảm tê thần kinh đầu tay có thể kéo dài hàng năm. Một số tác keo nha cai 5 phụ xảy ra muộn, như suy tim nếu dùng quá liều thuốc. Vô sinh do một số thuốc ảnh hưởng cơ quan sinh sản.
BS-CK2. Vương Đình Thy Hảo
(Phó khoa hóa trị, Trung tâm ung bướu Bệnh viện Chợ Rẫy, TP.HCM)