Sáng ngày 21.11, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã chủ trì Hội nghị đổi mới, nâng cao hiệu quả hoạt động của kèo nhà cái hôm nay nhà nước.
Phát biểu tại hội nghị, ông Nguyễn Đình Cung khẳng định kèo nhà cái hôm nay nhà nước đã, đang và sẽ tiếp tục là lực lượng kinh tế chưa thể thay thế được trong phát triển kinh tế đất nước trong thời gian tới.
Tuy nhiên, ông Cung cho rằng, mục tiêu của tái cơ cấu kinh tế là nâng cao hiệu quả, sử dụng nguồn lực của từng kèo nhà cái hôm nay trong khối kèo nhà cái hôm nay nhà nước của quốc gia, và thời gian qua đang thực hiện tái cơ cấu trên 3 mảng vấn đề.
Vấn đề thứ nhất là buộc các kèo nhà cái hôm nay nhà nước hoạt động theo nguyên tắc thị trường. Thứ hai, nâng cao hiệu quả quản trị kèo nhà cái hôm nay nhà nước thông qua việc áp dụng chuẩn mực quốc tế. Và thứ ba là cổ phần hóa và thoái vốn.
"Hiện nay, chúng ta chỉ chủ yếu tập trung vào cổ phần hóa và thoái vốn, nhưng tôi cho rằng hai mảng đầu tiên là hoạt động theo nguyên tắc thị trường và hiệu quả quản trị của kèo nhà cái hôm nay nhà nước quan trọng hơn. Chúng ta đang hi vọng sau khi cổ phần hóa và thoái vốn sẽ dẫn đến hoạt động theo nguyên tắc thị trường và nâng cao quản trị kèo nhà cái hôm nay, nhưng như thế là ngược, phải làm tốt hai mảng kia trước rồi mới bắt tay vào cổ phần hóa và thoái vốn", ông Cung cho biết.
Dù vậy, lãnh đạo CIEM cũng ghi nhận về nguyên tắc thị trường, trong thời gian qua Chính phủ đã có sự thay đổi, không còn những chỉ đạo, chỉ định vay vốn cho kèo nhà cái hôm nay nhà nước như trước đây, và cũng không còn cấp vốn để bù lỗ cho các kèo nhà cái hôm nay nhà nước hoạt động thua lỗ mà đã áp dụng theo nguyên tắc thị trường.
Bên cạnh việc đánh giá lại 3 năm triển khai đổi mới, cơ cấu lại kèo nhà cái hôm nay nhà nước, hội nghị cũng tập trung bàn bạc, thảo luận về các giải pháp thúc đẩy hoạt động của khối kèo nhà cái hôm nay này.
Không đề cập lại những số liệu báo cáo về hoạt động cổ phần hóa, thoái vốn của kèo nhà cái hôm nay nhà nước trong thời gian qua, ông Nguyễn Đình Cung đi sâu vào các vấn đề đang đặt ra, cần phải giải quyết trong hoạt động của kèo nhà cái hôm nay nhà nước.
Theo đó, Viện trưởng CIEM cho rằng, hiện chúng ta chưa tính đúng, tính đủ chi phí, tài sản của kèo nhà cái hôm nay nhà nước. Chỉ khi kèo nhà cái hôm nay cổ phần hóa mới tiến hành đánh giá tài sản của kèo nhà cái hôm nay theo cơ chế thị trường, như vậy là chưa đầy đủ.
"Đáng lẽ phải đánh giá toàn bộ các kèo nhà cái hôm nay nhà nước, vì nếu không định giá tài sản thì không thể biết được sức mạnh của kèo nhà cái hôm nay nhà nước như thế nào. Nhiều khi, giá trị thực của kèo nhà cái hôm nay còn lớn hơn nhiều so với giá sổ sách", ông Cung nói.
Vấn đề thứ hai lãnh đạo CIEM đưa ra là chủ sở hữu đang giao chỉ tiêu lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu cho các kèo nhà cái hôm nay nhà nước rất thấp. Với vai trò là người đứng đầu, là ông chủ, ông Cung cho rằng lẽ ra chủ sở hữu sẽ không thể chấp nhận kèo nhà cái hôm nay có lợi nhuận kinh doanh, lãi suất thấp hơn nhiều so với lãi đi vay.
Thứ ba, ông Nguyễn Đình Cung nhận định, các kèo nhà cái hôm nay nhà nước hiện nay đang không được tự chủ trong hoạt động kinh doanh.
"Tôi cho rằng đây là điểm rất gò bó kèo nhà cái hôm nay, không để kèo nhà cái hôm nay hoạt động theo nguyên tắc thị trường. Một trong những điểm thể hiện điều này là quy định là không được trả lương cho cán bộ nhân viên theo cơ chế thị trường. Cứ có ông nào được trả lương 1 tỷ đồng/năm là bị quy kết lương cao. Vấn đề ở đây là phải tính xem họ làm ra được bao nhiêu tiền chứ không phải là lương họ bao nhiêu", lãnh đạo CIEM nêu quan điểm.
Về vấn đề quản trị kèo nhà cái hôm nay, ông Nguyễn Đình Cung nhận định, hiện các kèo nhà cái hôm nay nhà nước đã bắt đầu quan tâm đến vấn đề quản trị, nhưng quá trình công khai minh bạch thông tin thì vẫn chưa làm tốt, còn lơ là. Ông đánh giá đây là vấn đề dễ làm và không mất tiền, quy định cũng đã có, nhưng các kèo nhà cái hôm nay còn bỏ qua, không làm hoặc làm cho có, miễn cường, cho nên cần phải có áp lực buộc kèo nhà cái hôm nay phải hoạt động theo nguyên tắc thị trường, công khai, minh bạch thông tin hoạt động.
Trên cơ sở đưa ra một số tồn tại trong hoạt động của kèo nhà cái hôm nay nhà nước, ông Nguyễn Đình Cung kiến nghị với tư cách là chủ sở hữu, đề nghị Chính phủ, Thủ tướng thông qua Ủy ban quản lý vốn nhà nước giao nhiệm vụ và chỉ tiêu đủ cao để những người nỗ lực tối đa hoàn thành được nhiệm vụ, chứ không phải giao nhiệm vụ mà ai cũng có thể hoàn thành.
"Không thể chấp nhận lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu thấp hơn lãi suất cho vay, mà phải cao hơn. Hãy đầu tư có chọn lọc, gây áp lực, nên đầu tư vào các kèo nhà cái hôm nay làm ăn có hiệu quả chứ không phải đầu tư tràn lan. Có như vậy thì sau vài năm chúng ta mới có thể có được những tập đoàn kinh tế lớn", Viện trưởng CIEM kiến nghị.
Viện dẫn thêm cho đề xuất này, ông Cung đề cập đến danh sách 500 kèo nhà cái hôm nay lớn nhất thế giới thì kèo nhà cái hôm nay đứng thứ 500 đang có tài sản lớn gấp đôi so với 3 kèo nhà cái hôm nay nhà nước lớn nhất của Việt Nam.
"Có nghĩa là tài sản của 3 kèo nhà cái hôm nay nhà nước lớn nhất của chúng ta chỉ bằng một nửa của họ, nên chúng ta phải đặt ra mục tiêu, phải phấn đấu để trong thời gian tới Việt Nam có kèo nhà cái hôm nay lọt vào danh sách 500 kèo nhà cái hôm nay lớn nhất thế giới", ông Cung kì vọng.
Song song với đó, ông Cung cũng đề xuất Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ tháo gỡ rào cản để kèo nhà cái hôm nay nhà nước tự chủ kinh doanh. Có nghĩa là nhà nước có thể xác định ngành nghề kinh doanh, còn làm như thế nào thì để cho lãnh đạo kèo nhà cái hôm nay quyết định.
Thứ ba, lãnh đạo CIEM đề xuất quá trình cổ phần hóa cần tập trung làm chất lượng hơn là số lượng, phải chuyển từ tài sản chưa tốt thành tài sản tốt, tài sản tốt thì tốt hơn, chứ đừng biến tài sản tốt thành không tốt.
Nối tiếp ý kiến của ông Nguyễn Đình Cung, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đặng Hoàng An thừa nhận quá trình cổ phần hóa, chuyển giao 6 kèo nhà cái hôm nay do Bộ Công Thương quản lý về SCIC còn chậm và cho biết sẽ đẩy mạnh tiến trình chuyển giao các kèo nhà cái hôm nay này trong thời gian sớm nhất.
Về quản trị đầu tư và quản trị kèo nhà cái hôm nay, ông Đặng Hoàng An nêu quan điểm khác so với ông Cung. Ông An cho rằng, việc nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh đúng là mục tiêu, còn nâng cao quản trị kèo nhà cái hôm nay, thoái vốn nhà nước chỉ là biện pháp.
"Để nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh thì phải cắt giảm chi phí, giảm giá thành sản phẩm, và sinh lời là rất quan trọng, và với kèo nhà cái hôm nay nhà nước thì phải nhấn mạnh mục tiêu này", Thứ trưởng Bộ Công Thương nói.
Đối với mức đãi ngộ cho lãnh đạo kèo nhà cái hôm nay nhà nước, ông Đặng Hoàng An cho rằng, các chủ tịch, CEO của kèo nhà cái hôm nay nhiều khi không quá đặt nặng vấn đề về đãi ngộ, lương thưởng mà chủ yếu là họ có khát vọng hay không.
"Động lực đầu tiên của kèo nhà cái hôm nay bắt nguồn từ chính các CEO. Các CEO phải có khát vọng, phải chọn được nhân sự có dám làm, có trách nhiệm thì kèo nhà cái hôm nay hoạt động mới có hiệu quả", ông An nói.
Trong khi đó, lãnh đạo Bộ Lao động thương binh và Xã hội cũng cho rằng, đối với mức lương của lãnh đạo các tập đoàn, tổng công ty nhà nước cần phải được xem xét trong thời gian tới.
"Ông Nguyễn Đình Cung cho rằng không nên nhìn vào mức lương của lãnh đạo mà phải nhìn vào hiệu quả làm việc của họ, tuy nhiên kèo nhà cái hôm nay không phải là của một người, phải có sự chia sẻ, phải giảm chênh lệch quá mức và chính sách tiền lương của kèo nhà cái hôm nay nhà nước phải được quy định trong thời gian tới", lãnh đạo Bộ Lao động thương binh và Xã hội cho biết.\
Duyên Duyên