Cư dân keo nha cai 5 Sài Gòn vận động khởi kiện vì mùi hôi bãi rác Đa Phước

01:18 | Thứ ba, 04/10/20160

Bức xúc vì mùi hôi từ bãi rác Đa Phước ảnh hưởng một cách nghiêm trọng tới cuộc sống, nhiều cư dân keo nha cai 5 Sài Gòn đã thống nhất thành lập ban đại diện, tiến tới sẽ tiến hành các thủ tục khởi kiện chủ đầu tư bãi rác này, ông David Dương và công ty Xử lý chất thải Việt keo nha cai 5 (VWS).

Hình ảnh bãi rác Đa keo nha cai 5 chụp từ trên cao. Ảnh: Tiến Tuấn - Zing

Thông tin về cuộc vận động khởi kiện này được công bố tại tọa đàm “Mùi rác – quyền được thông tin và bảo vệ sức khỏe của cư dân keo nha cai 5 Sài Gòn” do báo Người tiêu dùng tổ chức ngày 2.10. Khoảng 100 người, với nhiều thành phần như giới khoa học, Việt kiều, luật sư và số đông là cư dân đang sống tại khu vực keo nha cai 5 Sài Gòn đã có mặt và lần lượt nói lên tiếng nói của mình. Buổi tọa đàm không có đại diện nào của VWS có mặt.

Thông tin được công bố bởi ông Võ Văn Hoan, Chánh văn phòng UBND TP.HCM tại buổi họp báo thường kỳ tháng 9 TP.HCM (ngày 29.9), đã cung cấp cho người dân “thủ phạm” gây ra mùi hôi thối ở keo nha cai 5 Sài Gòn thời gian vừa qua, ảnh hưởng một cách nghiêm trọng tới đời sống của họ. Đó là mùi rác, xuất phát từ các bãi chôn lấp và hồ nước rỉ rác ở bãi rác Đa Phước của công ty Xử lý chất thải Việt keo nha cai 5 (huyện Bình Chánh, TP.HCM – do ông David Dương làm chủ làm chủ đầu tư).

Vì vậy, khác với những chia sẻ đầy bức xúc với phóng viênNgười Đô Thịvề mùi hôi thối nhưng chưa định danh được nguyên nhân, những bộc bạch tại tọa đàm lần này người dân đã mạnh dạn gọi tên đích danh bãi rác Đa keo nha cai 5, VWS, ông David Dương.

Báo cáo của sở Tài nguyên - Môi trường, hiện TP.HCM phát sinh khoảng 7.500 tấn keo nha cai 5/ngày chất thải sinh hoạt. Dự báo, mỗi năm chất thải rắn sinh hoạt thành phố phát sinh tăng 5%/năm (tương đương khoảng 350 – 450 tấn/năm).

Công nghệ xử lý keo nha cai 5 hiện nay chủ yếu là chôn lập hợp vệ sinh chiếm tỉ lệ 76%, compost – tái chế nhựa chiếm 14,7%; đốt không phát điện chiếm 9,3%.

Hiện nay, Đa keo nha cai 5 là bãi chôn lấp duy nhất thành phố, do VWS độc quyền xử lý, với 5.400 tấn rác thải sinh hoạt/ngày.

Tính từ lúc VWS hoạt động từ năm 2007 đến nay, bãi rác Đa keo nha cai 5 đã tiếp nhận 11.000.000 triệu tấn rác, được chôn lấp trên tổng diện tích các ô chôn lấp dự kiến khoảng 88 ha.

Bà Lê Hoài Anh, một người dân sống tại khu đô thị Phú Mỹ Hưng,bày tỏ: “Mùi hôi từ bãi rác Đa keo nha cai 5 đã ảnh hưởng đến cư dân và các đơn vị hoạt động về dịch vụ ở đây”.

Cũng như nhận định của nhiều cư dân mà phóng viênNgười Đô Thịtừng ghi nhận, bà Hoài Anh thừa nhận mùi hôi thối này đã có từ khoảng 2-3 năm nay. Tuy nhiên, trước đó mùi chưa nặng như hiện nay. Bị động đối phó với mùi hôi như bao gia đình láng giềng, bà cho rằng đối tượng bị ảnh hưởng nặng nhất phải kể đến là thiếu nhi và người lớn tuổi: “Con em chúng tôi học ở các trường quốc tế. Ở vị trí đẹp, vậy mà khi đi học về các em phản ánh mùi nặng. Người lớn tuổi, buổi sáng đi tập thể dục, ăn trưa đều phải ngửi mùi keo nha cai 5. Người lớn tuổi không thích nằm máy lạnh, nhưng hiện các gia đình đã phải gắn máy lạnh để ngủ và gắn các thiết bị khử mùi khác”.

Về phần mình, bà Hoài Anh cũng đã thức trắng một đêm để xem mức độ nặng mùi từ bãi rác Đa keo nha cai 5 này tới đâu, đến nỗi “nôn thốc nôn tháo”. “Vào 2h sáng là cao điểm mùi hôi nặng nề nhất, tôi không thể nào chịu nổi. Ở Phú Mỹ Hưng, chúng tôi còn không chịu được thì các hộ dân gần bãi rác Đa keo nha cai 5 thì họ phải làm sao?”, bà Hoài Anh bức xúc.

Bà Hoài Anh quan ngại về khả năng “sẽ có một Formosa ở ngay TP. HCM”: “Nếu họ đang xin lên là 7.000, 10.000 tấn/ngày thì mùi hôi này không chỉ có Phú Mỹ Hưng bị ảnh hưởng. Còn nước ngầm thì có thể toàn thành phố sẽ bị ảnh hưởng. Nếu chúng ta không làm ngay để có kết luận. Trước tiên giảm bớt lượng keo nha cai 5 của họ là 3.000 tấn. Giảm tải đi. Sau đó, phải tiến tới di dời, đóng cửa bãi keo nha cai 5. Hoặc phải có công nghệ xử lý tiên tiến.”.

Bà Lê Hoài Anh, một cư dân tại Phú Mỹ Hưng chia sẻ những bức xúc vì mùi hôi từ bãi rác Đa keo nha cai 5. Ảnh: Trung Dũng

Ông Trần Đăng Tuấn, một cư dân keo nha cai 5 sài Gòn, giới thiệu đang hành nghề luật sư, nói: "Tôi đến tọa đàm để nói hết sự bức xúc của bản thân và cư dân Phú Mỹ Hưng vì mùi hôi thối từ bãi rác Đa Phước. Có rất nhiều vấn đề đằng sau bãi rác Đa Phước mà nhân dân cần biết nhưng mà chưa được biết”.

Ông Tuấn lập luận, bãi keo nha cai 5 sau khi hoạt động 2007 đến 2008 là bắt đầu thấy mùi hôi thối, đã kiến nghị lên thành phố nhưng không hiểu thành phố xử lý như thế nào mà đến nay tình trạng hôi thối ngày càng nhiều hơn. Đến nay, Sở Tài nguyên và Môi trường TP.HCM mới tới kiểm tra và kết luận là chôn keo nha cai 5 mà không xử lý keo nha cai 5 và không đúng với hợp đồng đã ký với chủ đầu tư. Theo ông Tuấn: “Đây là sai phạm”.

Ông Tuấn đặt vấn đề: “Ngay từ đầu, Bộ Kế hoạch và Đầu tư không đồng ý, không cho phép tuy nhiên thành phố vẫn đồng ý. Tôi không hiểu nổi lãnh đạo thành phố đang nghĩ gì?... Ông David Dương nói công nghệ xử lý đạt chuẩn của Mỹ, tuy nhiên nếu mà đạt chuẩn thì đã không có mùi hôi thối như thế này. Dư luận cho rằng có ưu ái cho bãi keo nha cai 5 này bởi đã có ý kiến từ chối, tuy nhiên cũng có bằng chứng để chứng minh rằng thành phố có ưu ái”.

Hướng câu hỏi về phía chủ đầu tư, và có vẻ nói thay được thắc mắc của số đông nên những tràng vỗ tay vang lên ngay sau phát ngôn của ông Tuấn: “Không biết ông David Dương về đầu tư bãi keo nha cai 5 với tinh thần yêu nước hay là về vì lợi nhuận?”.

Bà Nguyễn Thị Hồng Hà là người có sáng kiến ghi nhật ký mùi hôi trên nhóm mở Facebook “Sự thật về mùi hôi thối ở Phú Mỹ Hưng.Ảnh: Trung Dũng

Bà Nguyễn Thị Hồng Hà, cư dân Phú Mỹ Hưng, cũng là người có sáng kiến ghi nhật ký mùi hôi trên nhóm mở Facebook “Sự thật về mùi hôi thối ở Phú Mỹ Hưng” nói: "Cư dân có thể ghi hàng ngày, hàng giờ thậm chí cập nhật từng phút. Và mọi người cũng hiểu rằng mình đang sống trong môi trường quá ô nhiễm và độc hại”.

Bà Hồng Hà chậm giọng: “Ông David Dương là người Việt keo nha cai 5, tuy nhiên chưa hề thấy có một sự chia sẻ nào với người dân. Đây là điều mà người dân không thể chấp nhận".

"Cái chết của mùi keo nha cai 5 là cái chết từ từ", ông Bùi Anh Phương – cư dân khu đô thị Phú mỹ Hưng nói – “Muốn người dân hết bức xúc, chỉ cần có sự minh bạch, cần phải làm rõ, chỉ rõ nguyên nhân gây mùi hôi, nếu cố tình vi phạm thì xử lý nghiêm, không bao che. Cần phải lập Đoàn thanh tra toàn diện bãi keo nha cai 5 này, trong đó cần phải có sự tham gia của các tổ chức xã hội "không ngại va chạm" để đại diện tầng lớp nhân dân nêu cao ý kiến. Tránh trường hợp bao che! Ngoài ra, cần phải giải quyết trực tiếp hôi thối bằng cách xem xét lại kỹ thuật xử lý keo nha cai 5”.

Ông Đoàn Văn Đức cho rằng: "Bãi rác Đa keo nha cai 5 vô phương cứu chữa bởi nó là hố rác chứ không phải bãi xử lý rác”…Ảnh: Trung Dũng

Tự nhận là “tội đồ” khi “mai mối” cho chủ đầu tư bãi rác Đa keo nha cai 5 hiện nay với UBND TP.HCM, và “chịu trách nhiệm về phát ngôn”, ông Đoàn Văn Đức, Giám đốc Công ty Xây dựng Đức Hạnh dành thời lượng dài để kể về lịch sử bãi rác Đa keo nha cai 5. Những thông tin đó, cùng với việc ông nhiều lần gửi đơn kiến nghị thanh tra hoạt động bãi rác này lên lãnh đạo Nhà nước, các cơ quan hữu quan… đã được nhiều cơ quan báo chí thông tin.

Ông Đức nói: “Lúc đó tôi nghĩ ông Dương là người có tiềm lực nên đã né sang một bên để ông Dương làm. Tuy nhiên, đến nay đã tám năm rồi, bãi rác Đa keo nha cai 5 vô phương cứu chữa bởi nó là hố rác chứ không phải bãi xử lý rác”…

Ngoài những chia sẻ về bức xúc bởi cuộc sống bị ảnh hưởng mùi hôi của bãi rác Đa keo nha cai 5, những cư dân có mặt đề nghị thành lập ban đại diện, bàn luận về thủ tục khởi kiện VWS, ông David Dương. Họ cho rằng, cần yêu cầu UBND TP.HCM mời các đơn vị kiểm tra độc lập về môi trường vào kiểm tra và phải có kết quả con số cụ thể được công bố rộng rãi.

Ông Trần Văn Bình, cư dân của khu keo nha cai 5 Sài Gòn, giới thiệu là người có kinh nghiệm 30 năm làm chuyên gia trong ngành năng lượng tái tạo và bảo vệ môi trường, nói: “Chúng tôi sẽ cố gắng tìm thêm số liệu để kiện người gây ra thảm họa mùi hôi này. Đã đến lúc người dân phải có thái độ, ngồi lại với nhau để giành lại quyền sống với mình”.

Ông Trần Đăng Tuấn cũng tiếp lời: “Phải có số liệu thì chúng ta mới kiện được. Chúng ta cần phải đề cử một người tâm huyết đại diện cho chúng ta để làm cuộc vận động này. Chúng ta chỉ kiện chủ đầu tư là ông David Dương. Ông (David Dương - PV) phải trả lại môi trường sống trong sạch cho chúng ta”.

Luật sư Nguyễn Kiều Hưng trình bày ý kiến tại tọa đàm. Ảnh: Trung Dũng

Có mặt tại tọa đàm, luật sư Nguyễn Kiều Hưng (Hãng luật Giải phóng, Đoàn Luật sư TP.HCM), phát biểu: "Đây là sự kiện rất nóng tuy nhiên chưa có giải pháp nào cả, được biết cư dân gửi đơn khiếu kiện rất nhiều nhưng vẫn chưa đi đến đâu. Điều này có thể khiếu kiện chưa đúng”.

Luật sư Hưng, với tư cách luật sư đã làm nhiều vụ việc liên quan đến khiếu kiện tập thể, cho rằng người dân có ba quyền: quyền tố cáo, quyền khiếu nại và quyền khởi kiện. Theo đó, Bộ Luật dân sự, Luật Bảo vệ môi trường… là những luật có thể áp dụng để người dân khởi kiện.

Luật sư Hưng cho rằng, trước mắt các cư dân keo nha cai 5 Sài Gòn cần củng cố bằng chứng, hồ sơ và giải quyết bằng một quy trình tố tụng, tiến tới có thể đâm đơn khởi kiện chủ đầu tư bãi rác ra tòa, yêu cầu tòa tạm dừng hoạt động của bãi rác…

“Khi khởi kiện thì tòa án sẽ thụ lý và sẽ áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời và đi theo quy trình thủ tục tố tụng. Đây là một trong những biện pháp cư dân chúng ta có quyền thực hiện”, luật sư Hưng cho biết.

Những người dân có mặt đã bày tỏ sự đồng tình khi thống nhất thành lập ban đại diện, với sự tham gia của đại diện cư dân, nhà báo, luật sư, nhà khoa học… Ban đại diện sẽ họp và bàn bạc các phương án cụ thể như thu thập chứng cứ, tiếp nhận phản ánh… tiến tới vận động khởi kiện chủ đầu tư bãi rác Đa keo nha cai 5.

Tiến sĩ Khoa học Nguyễn Quý (một Việt kiều hiện cư ngụ tại Phú Mỹ Hưng) cho biết đối với đô thị lớn như ở TP.HCM, việc chôn lấp rác phải cách xa khu dân cư 15 km. Khoảng cách ở bãi rác Đa Phước tới khu dân cư là chưa hợp lý (từ bãi rác đến khu keo nha cai 5 Sài Gòn khoảng 7 km). Tại nhiều bãi rác là các ổ mầm bệnh, ruồi, muỗi cho nên vấn đề sức khỏe đáng được quan tâm. Ngoài ra, không khí và nguồn nước bị ô nhiễm nên gây ảnh hưởng rất lớn tới sức khỏe người dân.

"Nồng độ cho phép tại chỗ làm hiện nay 5 ppm. Ở đây tôi lấy mùi đặc trưng mà khứu giác của con người có thể nhận ra được, đó là mùi H2S (mùi trứng thối). Nếu một nồng độ có thể ngửi được có nghĩa bầu không khí đó có khoảng 20-30 ppm trong không khí (như ở khu keo nha cai 5 Sài Gòn). So với nồng độ cho phép chứng tỏ có sự chênh lệch rất lớn. Nếu nồng độ tăng hơn nữa, lên tới 30 – 50 ppm bắt đầu gây ra hiện tượng cay mắt, khó chịu.

Khi lên tới 100 ppm gây ra ho, hen suyễn. Do không có con số tại trung tâm phát tán, mà chỉ lấy chỉ số tại nơi bị ảnh hưởng, nên nếu đưa ra một bài toán mô phỏng từ những con số áp suất không khí bình thường, nhiệt độ 25 độ C, mùi trứng thối 20 ppm, cách địa điểm phát tán mùi 7 km thì nếu tính ngược trở lại sẽ tương đương 2.000 ppm ngay tại tâm điểm (tức bãi rác Đa keo nha cai 5 - PV)", ông Qúy phân tích.

Trọng Vănlược thuật

» Mùi hôi thối ở keo nha cai 5 Sài Gòn: do rác Đa Phước

» Phú Mỹ Hưng, ghi chép từ những khu phố rùng mình vì thối

» Mùi hôi thối ở keo nha cai 5 Sài Gòn: Chờ chính quyền TP.HCM 'thống nhất' mới công bố nguyên nhân

» TP.HCM làm sai luật khi ứng trước 9 triệu USD cho Đa keo nha cai 5

» Trực 24/24 giờ để ghi nhận mùi hôi tại Phú Mỹ Hưng

» Cư dân Phú Mỹ Hưng truy vấn mùi xú uế

» Giá xử lý rác của Đa keo nha cai 5 khiến TP.HCM 'mất' 3 triệu USD mỗi năm

» Ông Đinh La Thăng thị sát nơi phát tán mùi hôi ở keo nha cai 5 Sài Gòn

» Thủ tướng yêu cầu làm rõ nguyên nhân ô nhiễm ở TP.HCM

» TP.HCM: Sở TN&MT yêu cầu bãi rác Đa keo nha cai 5 có biện pháp giảm mùi hôi

» Bộ trưởng Trần Hồng Hà: Mùi hôi xuất phát từ Đa keo nha cai 5