trực tiếp kèo nhà cáiĐể thảm kịch không tái diễn

“Không được để thảm kịch đó tái diễn”. Như vậy là cuối cùng trực tiếp kèo nhà cái đứng đầu Chính phủ đã nhìn nhận vụ 39 trực tiếp kèo nhà cái Việt chết trong container đông lạnh ở Anh đúng là một thảm kịch. Và khi trực tiếp kèo nhà cái đứng đầu Chính phủ nói thảm kịch thì có nghĩa đó là một thảm kịch quốc gia chứ không chỉ là thảm kịch riêng của gia đình những trực tiếp kèo nhà cái bị nạn.

Sự nhìn nhận thảm kịch quốc gia này, và hai câu tiếp theo: “Nguồn lực phát triển lớn nhất của đất nước ta chính là con trực tiếp kèo nhà cái, là gần 100 triệu trực tiếp kèo nhà cái dân Việt Nam. Phải làm sao để mỗi trực tiếp kèo nhà cái dân Việt Nam có cơ hội thực hiện khát vọng làm giàu hợp pháp, phát triển khả năng trên chính mảnh đất quê hương” cũng đã gián tiếp chỉ ra nguyên nhân của thảm kịch, đó là những trực tiếp kèo nhà cái ra đi và gặp nạn đã không tìm thấy “cơ hội thực hiện khát vọng làm giàu hợp pháp, phát triển khả năng trên chính mảnh đất quê hương”.

Từ trái: Thủ tướng Anh Boris Johnson, Cảnh sát trưởng hạt Essex Ben và Bộ trưởng Nội vụ Anh tưởng niệm các nạn nhân trực tiếp kèo nhà cái Việt thiệt mạng trong xe container ở thị trấn Grays ngày 28.10. Ảnh: AFP

Có nhiều điều để suy ngẫm xung quanh thảm kịch này.

Trước hết, vì sao nhiều trực tiếp kèo nhà cái đành lòng ra đi, dù trực tiếp kèo nhà cái Việt nói chung được xem là nặng tình với gia đình, quê cha đất tổ?

Mỗi năm, vào những ngày cận Tết, cứ ra bến xe, bến tàu, sân bay nhìn ngắm những dòng trực tiếp kèo nhà cái nghìn nghịt đón tàu xe về quê, về nhà thì mới cảm được hết cái tình của trực tiếp kèo nhà cái Việt với gia đình, với ông bà cha mẹ, với quê hương. Cứ nhìn trực tiếp kèo nhà cái Việt, cả ở trong nước lẫn định cư nước ngoài, dù giàu dù nghèo, mỗi dịp Tết đến lại chịu tốn kém, lục tục kéo nhau về quê để đoàn tụ với gia đình, nhìn lại quê hương đất nước, thắt chặt lại quan hệ với nơi chôn nhau cắt rốn thì có thể tin chắc một điều: trực tiếp kèo nhà cái Việt là dân tộc luôn nặng lòng với gia đình, với quê cha đất tổ, với quê hương.

Ấy vậy nhưng trực tiếp kèo nhà cái Việt hiện tại cũng là dân tộc có số lượng trực tiếp kèo nhà cái di cư, sống ở nước ngoài thuộc loại đông trên thế giới. Ước tính 1/3 số trực tiếp kèo nhà cái di cư quốc tế đến từ chỉ 10 quốc gia, với Ấn Độ là khoảng 18 triệu trực tiếp kèo nhà cái, đứng đầu. Mexico nhiều thứ hai (12 triệu), tiếp theo là Trung Quốc (11 triệu), Nga (10 triệu) và Syria (8 triệu). Việt Nam là trên 4 triệu trực tiếp kèo nhà cái. Theo số liệu của Tổ chức Di cư quốc tế (IMO): từ năm 1990 đến năm 2015 có 2.558.678 trực tiếp kèo nhà cái Việt Nam di cư ra nước ngoài. Như vậy, tính trung bình trong 26 năm, mỗi năm có gần 100.000 trực tiếp kèo nhà cái Việt di cư ra nước ngoài. Vì sao?

Thứ nhất, hầu hết trực tiếp kèo nhà cái Việt Nam di cư là đến các nước phát triển để sinh sống lâu dài. Trong đó, tập trung đông nhất ở Mỹ (hơn 1,3 triệu trực tiếp kèo nhà cái), Pháp (125,7 nghìn trực tiếp kèo nhà cái), Đức (gần 113 nghìn trực tiếp kèo nhà cái), Canada (182,8 nghìn trực tiếp kèo nhà cái), Úc (227,3 nghìn trực tiếp kèo nhà cái), Hàn Quốc (114 nghìn trực tiếp kèo nhà cái), và một số nước châu Âu khác...

Theo tính toán của Quỹ Tiền tệ Quốc tế năm 2018, GDP/đầu trực tiếp kèo nhà cái của Việt Nam vẫn chỉ là 2.551 USD, đứng thứ 131/187 quốc gia được xếp hạng, còn Mỹ là 62.606 USD đứng thứ 8, Anh là 42.558 USD đứng thứ 20, Nhật Bản là 39.306 USD đứng thứ 24, Hàn Quốc là 31.346 đứng thứ 28... Nhiều trực tiếp kèo nhà cái do vậy tìm cách di cư ra nước ngoài bằng mọi con đường, hợp pháp và khi không hợp pháp được thì bất hợp pháp, là nhằm có cơ hội làm ăn kinh tế tốt hơn.

trực tiếp kèo nhà cái giàu, quan chức gom đủ hoặc dư vốn sau thời gian giữ ghế đi theo cách của trực tiếp kèo nhà cái giàu, bằng suất đầu tư định cư hoặc con cái đi du học trước, ở lại rồi bảo lãnh trực tiếp kèo nhà cái nhà qua sau. trực tiếp kèo nhà cái nghèo thì vay mượn, cầm cố tài sản đi xuất khẩu lao động rồi trốn ở lại hoặc đi chui theo đường dây buôn trực tiếp kèo nhà cái như vụ 39 trực tiếp kèo nhà cái trẻ ra đi từ những vùng quê nghèo rồi bỏ mạng trong container.

Thứ hai, lợi ích của sự tăng trưởng kinh tế từ khi đổi mới không chia đều cho tất cả mọi thành phần trong xã hội. Theo một nghiên cứu của Wealth-X, công ty chuyên thu thập thông tin về giới siêu giàu, Việt Nam được coi là nước có giới tỷ phú đôla, giới siêu giàu, tăng nhanh nhất trên thế giới. Tuy nhiên, khoảng cách giàu nghèo tại Việt Nam cũng đồng thời ngày một tăng. Nói cách khác, rất nhiều trực tiếp kèo nhà cái bị bỏ rơi bên ngoài quá trình phát triển, đặc biệt ở những vùng nông thôn, miền núi, vùng sâu vùng xa. Báo chí đưa tin không ít vụ tự tử vì quá nghèo, không có cách thoát ra.

Sáng ngày 27.11, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Ngoại giao đã phối hợp với các cơ quan chức năng và địa phương trong nước đưa 16 trong tổng số 39 thi hài/di hài của các nạn nhân thiệt mạng tại hạt Essex, đông bắc London, Anh về tới sân bay Nội Bài. Trong ảnh: Vận chuyển thi hài lên xe chở về địa phương. (Ảnh: BNG)

Mặt khác, làm sao những trực tiếp kèo nhà cái thực sự muốn và có khả năng kinh doanh mà không có thần thế, không có quan hệ, tin được rằng mình có “cơ hội thực hiện khát vọng làm giàu hợp pháp”, khi mà chỉ cần bỏ vốn mở cơ sở kinh doanh nhưng “không biết điều” là lập tức có kẻ dùng quyền lực tìm mọi cách nhũng nhiễu đến mức phải dẹp tiệm? Vụ quán cà phê Xin Chào ở huyện Bình Chánh TP.HCM là một ví dụ điển hình về việc triệt tiêu niềm tin vào một môi trường kinh doanh minh bạch, bình đẳng, vừa làm giàu cho mình vừa góp phần xây dựng đất nước. Ở TP.HCM còn thế huống gì ở các tỉnh, ở những nơi xa? Nạn quan liêu, tham nhũng, cửa quyền, nhũng nhiễu phổ biến gây nản lòng trực tiếp kèo nhà cái dân và thúc đẩy trực tiếp kèo nhà cái ta đi tìm môi trường kinh doanh tốt hơn.

Thứ ba, trực tiếp kèo nhà cái Việt dứt áo bỏ quê hương ra đi là mong con cái mình có tương lai tươi sáng hơn.

Với một nền giáo dục và nền y tế lạc hậu, kém hiệu quả khiến trực tiếp kèo nhà cái nghèo thậm chí phải chấp nhận chết khi không có tiền đóng viện phí, chấp nhận thất học khi không có tiền đóng học phí; với ô nhiễm môi trường đang tới mức báo động từ thành thị đến các vùng nông thôn, đe dọa sự sống con trực tiếp kèo nhà cái; môi trường văn hoá, đạo đức xã hội cũng xuống cấp trầm trọng, thì thật khó cho trực tiếp kèo nhà cái dân tin rằng con cái mình sẽ có một tương lai sáng sủa. Do đó họ tìm cách di cư, dù biết rằng di cư là phải đối mặt với rất nhiều khó khăn, di cư bất hợp pháp lại càng rủi ro.

Theo số liệu của Tổ chức Di cư quốc tế (IMO): từ năm 1990 đến năm 2015 có 2.558.678 trực tiếp kèo nhà cái Việt Nam di cư ra nước ngoài. Như vậy, tính trung bình trong 26 năm, mỗi năm có khoảng gần 100.000 trực tiếp kèo nhà cái Việt di cư ra nước ngoài.

Bao trùm lên tất cả là vấn đề niềm tin, tin vào tương lai, tin rằng dù có gian khó trước mắt nhưng mọi trực tiếp kèo nhà cái đều có “cơ hội thực hiện khát vọng làm giàu hợp pháp, phát triển khả năng trên chính mảnh đất quê hương” của mình. Khi niềm tin ấy mất, sợi dây nối kết trực tiếp kèo nhà cái ta với quê hương cũng không còn nữa, trực tiếp kèo nhà cái ta ắt phải đi tìm một chỗ nào có tương lai hơn.

Làm sao trực tiếp kèo nhà cái ta có thể giữ niềm tin vào lẽ công bằng khi ở nhiều địa phương có những quan chức phụ trách giáo dục, thi cử, quan chức chính quyền lại toa rập với nhau sửa điểm thi cho con em mình và cướp đi cơ hội của con em trực tiếp kèo nhà cái nghèo, trực tiếp kèo nhà cái bình thường? Làm sao giữ được niềm tin khi có những cô giáo được đào tạo để dạy học lại phải quỳ gối trước quan chức địa phương để xin được tiếp tục dạy học, có những thầy cô giáo tốt nghiệp phải đút lót để có chỗ dạy học?

Đừng nghĩ rằng những ví dụ nêu trên là đơn lẻ, chỉ có tính chất cục bộ, địa phương. Trong thời đại ngày nay, thời đại của internet và mạng xã hội, chuyện xảy ra ở một địa phương hoàn toàn có thể tức khắc được biết đến trong cả nước và có tác động trên cả nước. Một vụ như anh em giết nhau vì tranh chấp đất ở Đan Phượng, Hà Nội hay bà giết cháu để mong lấy tiền bảo hiểm ở Nghệ An lập tức gây chấn động trong cả nước.

Cuối cùng, con trực tiếp kèo nhà cái ta không chỉ cần miếng cơm là đủ. Khi công dân không được tự do nói lên điều mình suy nghĩ, không được lên tiếng một cách hoàn toàn thiện chí bảo vệ điều mình cho là đúng, là phải như việc bảo vệ môi trường; khi trực tiếp kèo nhà cái ta cảm nhận xã hội không có tình nhân ái, sự bao dung, nơi mà sự chính trực và lẽ phải không được bảo vệ thì trực tiếp kèo nhà cái ta cũng chẳng còn thiết tha với xã hội ấy, mảnh đất ấy, dù đó có là nơi mình sinh ra. trực tiếp kèo nhà cái ta có thể ra đi vì thế.

Bàn về những nguyên nhân khiến nhiều trực tiếp kèo nhà cái Việt bỏ nước ra đi, hợp pháp hay bất hợp pháp, cũng chính là đã gián tiếp chỉ ra con đường triệt tiêu những nguyên nhân đó, để thảm kịch như thảm kịch 39 trực tiếp kèo nhà cái, đa số là trẻ, thậm chí là thiếu niên, chết trong container không tái diễn. Ngoài việc phát hiện và trừng trị bọn buôn trực tiếp kèo nhà cái, vấn đề còn lại là chúng ta có dám nhìn thẳng vào những khiếm khuyết của xã hội, của thể chế và có sẵn sàng bắt tay sửa chữa hay không?

Đoàn Khắc Xuyên