Má tôi kể hồi xưa ông bà nội của má bơi xuồng về đây khai khẩn thì dòng Thầy Qươn đã ngoằn ngoèo vậy rồi, dừa nước đã mọc đầy hai bờ và bần de tán rộng với ty le keo nha cai 5 chùm ổ dòng dọc treo phất phơ trên ty le keo nha cai 5 nhánh cao. Dòng sông là dòng nước tự nhiên do vơi đi mà thành.
Dòng Thầy Qươn vẫn còn đó dẫu đã biến dạng hình hài.Ảnh: CTV
Khi tôi đủ hình dung không gian thì tôi thấy sông giống một con rồng có vạn bàn chân. Mỗi cái chân của nó bò vào tận chái bếp. Xuồng ba tôi đi ruộng, đi giỗ chạp trong xóm, xuồng mấy anh em tôi đi học về cặp bến là có thể thấy chị ba ngồi rửa chén bên sàn lản hoặc má đang hớt bọt cho nồi canh chua lá giấm bên bếp củi nhà sau. Con sông là tự nhiên nhưng ty le keo nha cai 5 cái bến là nhân tạo, khoét từ sông rồi sâu hàng trăm thước vào tận hiên nhà. Bến sâu, bến dài để đậu ghe xuồng và song song đó là bắc cái cầu tắm cũng như cầu rửa chén.
Người xưa mở đất phương này bằng xuồng rồi bám đất cũng bằng xuồng. Nước óc ách trước nhà, nước tí tách hông nhà, nước mưa lóng lánh trong ty le keo nha cai 5 hàng lu hàng kiệu dành để ăn uống cả năm. ty le keo nha cai 5 con nước lé đé vuốt ve ty le keo nha cai 5 cái bến được cuốn gọn gàng bằng tràm chỉ. Tôi hay gọi lé đé vì nước chỉ cách nền nhà chừng năm ba tấc. ty le keo nha cai 5 cơn triều cường, nước tràn tận bếp. Tràn một chút cho vui rồi lui về phận sự lé đé vỗ nhẹ bờ bến mỗi ngày.
Dòng sông mặn đắng mùa hạn hoặc lờ lợ ngọt mùa mưa, dòng sông đỉa lội như bánh canh đó không phải là thiên đường lặn lội tắm táp. Nhưng nó vẫn là mạch sống. Nơi đó ba tôi quăng chài xuống kéo lên ty le keo nha cai 5 túi chài đầy tép bạc trong vắt bằng ngón chân cái của tôi, túi chài còn có cả ty le keo nha cai 5 con cá trê dừa thịt dai ngọt lịm. Em tôi thì quảy rọng cặp theo bến một buổi về là đầy ty le keo nha cai 5 con cá bống dừa thụt được trong ty le keo nha cai 5 bụi bập bè dừa nước. Đêm đêm anh tôi bơi xuồng đón con nước từ vàm chảy vô, giở ty le keo nha cai 5 khúc bập bè trôi trên nước, anh vớt đầy thau ty le keo nha cai 5 con ghẹm mềm như ty le keo nha cai 5 con cua lột.
ty le keo nha cai 5 ngày hè về nhà, tôi thèm nhất là bơi xuồng ven sông thử dừa nước. Mãi tới bây giờ tôi vẫn thèm ty le keo nha cai 5 trái bần chua lụm được trên bờ sông kẹp con mắm rô đồng ăn với tô cơm nguội trong ty le keo nha cai 5 buổi đói bụng giữa mưa dầm.
Dòng sông chạy ven vùng đệm U Minh u tịch giữa miên man cỏ cây hoang dại như cái tên của nó. Đêm đêm ngồi nhà nhìn ra bến, thấy đôi mái dầm té nước, ty le keo nha cai 5 dòng nước mặn xẹt trong đêm thứ ánh sáng ma mị.
ty le keo nha cai 5 câu chuyện ma từ cây bần quỳ cho tới đám lá dừa nước tràn vào nhà, tràn vào tâm trí trẻ con. Chỗ nào cũng ma. Ma tồn tại của ty le keo nha cai 5 ngày mở đất. Ma của vạn vạn ánh đóm lập lòe trên ty le keo nha cai 5 tán bần nhiều tuổi. Ma của sự tưởng tượng bởi đất U Minh là đất của ty le keo nha cai 5 huyễn hoặc gợi lắm hình dung. Có cảm giác như chiều vừa xuống giơ tay ra là đã chạm phải ma mẹ ma con, ma bạn ma bè.
Nhưng bóng đêm ma mị của U Minh không cản được ty le keo nha cai 5 bước chân tìm đến ánh sáng văn minh. Đôi ba nhà cùng xóm tối tối lại rủ rê nhau xuống xuồng bơi về ngã ba. Chỗ đó có tivi. Chỗ đó có chút ánh sáng điện từ ty le keo nha cai 5 bình ắc-quy cỡ nhỏ. Và hạnh phúc vun đầy trong ty le keo nha cai 5 màn cải lương khóc cười mê mải.
ty le keo nha cai 5 cái ghe hàng cũng lần theo nước vào tận bến mỗi nhà.
ty le keo nha cai 5 chuyến đò theo sông đưa người đi học phương xa. ty le keo nha cai 5 chuyến đò đưa từng phần nhỏ của chợ tỉnh về với ruộng vườn hẻo lánh.
ty le keo nha cai 5 chuyến đò chạy cả ngày chưa tới nhà là cả một giấc mơ tuổi thơ tôi.
Năm tuổi như một kiểu bốc thăm may mắn, trong đàn con tôi được ba chọn mình tôi đưa về sống với nội, như bậu bạn cùng nội và thuận lợi chuyện học hành. Mới học mẫu giáo năm ba ngày, cô bé con còn khóc tu tu khi lạc giữa đường quê thì phải lìa nơi chôn nhau cắt rún. ty le keo nha cai 5 má ba, anh chị em và ty le keo nha cai 5 người bạn nước, bạn cỏ cây hoa trái cũng rời xa.
Tôi nhớ mải miết cái bến sông nhà tôi lấp ló sau ty le keo nha cai 5 bụi dừa nước. Tôi nhớ gốc dừa ăn trái ông ngoại trồng hồi má lên năm. Nó mới có trái vài lứa đầu ông ngoại đã hy sinh. Nó mọc nghiêng mé nước. ty le keo nha cai 5 vết đạn chiến tranh xuyên thân nó đã rộng ra như ty le keo nha cai 5 cái hang. Bộ rễ nó trùm lên bến. Phần dưới của rễ bị nước sông ăn mòn gần phân nửa. Chiều chiều tôi với chị ba ngồi trên đó đón ghe hàng, tôi nhìn thấy ty le keo nha cai 5 con còng lửa lấp ló trong mé nước. Bộ rễ dừa như một thắng cảnh lúc tôi ngồi đó đón ghe hàng. Bộ rễ dừa như người bạn cuối cùng tiễn tôi khi tôi lên đò về nhà nội.
Tôi nhớ dòng sông ty le keo nha cai 5 chuyến đò bắt đầu từ gốc dừa kỷ niệm ven sông.
Từ nhà nội ở Châu Giang, sau một ngày dài đi xe đò với ty le keo nha cai 5 chen lấn giá cả đỏ đen thì rạng sáng hôm sau tôi gặp được chuyến đò thân thuộc ở bến Rạch Giá. Vừa bước xuống đò đã nghe hơi hớm của nhà. Bởi trên đó là ty le keo nha cai 5 người sống dọc theo Thầy Qươn đi ra chợ khám bệnh, thăm con hay mua sắm gì đó cho lễ hỏi lễ cưới của người nhà. Họ nhắc nhau về ty le keo nha cai 5 ngã ba Bộ Lợi, ngã ba Chín Niềm hay chợ Sân Gạch, chợ Nhà Ngang.
Quê Thầy Qươn rõ mồn một trong từng câu chuyện dẫu đò vẫn đang miệt mài phía sông Cái Lớn.
Cảm giác tới nhà rồi càng mạnh mẽ hơn khi đò quẹo vào vàm. Vàm như cái cổng làng. Ngồi trên đò lướt từ từ qua dòng sông nhỏ tôi nhìn thấy ty le keo nha cai 5 chái bếp, ty le keo nha cai 5 hàng lu nước dưới mái hiên, ty le keo nha cai 5 đống củi bình bát trên sân, như nghe được cả tiếng gà mẹ tục tục dắt con, nghe được cả mùi cơm chiều trong từng mái lá.
Đò dường như tất bật hơn khi chạm bến mỗi nhà. Tôi thích cảm giác đò ghé lại từng bến. Nhìn mấy đứa con nít mừng người thân với giỏ lớn giỏ nhỏ. Tôi thấy vui khi chút nữa đây mình cũng được mừng như vậy dù chẳng có chút quà cáp gì. Bởi sự hiện diện của tôi đã là món quà lớn cho anh em trong nhà và ty le keo nha cai 5 đứa trẻ cùng xóm.
Nhưng tôi không thích cảm giác đò cứ ghé trả khách dọc đường. Đường về nhà cứ dằng dặc như đi vòng thêm hàng trăm cây số nữa. Giá như nó chỉ chạy duy nhất một đường từ bến rồi ghé thẳng nhà tôi. Giá như con đò của chỉ riêng tôi, đi về một con đường và vèo một cái bến sông quen đã hiện ra trước mắt.
Dòng Thầy Qươn trước nhà như một thứ tiện ích tối thiểu để duy trì sự sống nơi này. Có cảm giác không có dòng sông nơi này không có sự sống. Vậy mà khi sự tiện nghi tràn vào ngày càng nhiều thì một dòng Thầy Qươn ngoằn ngoèo mặn đắng trở thành một cái gì đó vô cùng bất tiện. Trước ty le keo nha cai 5 tiện nghi theo kiểu “vèo một cái” là có thì dòng sông như một người bạn già rù rì rỉ rả. Quá chậm cho ty le keo nha cai 5 ham muốn vội vàng.
Cầu và đường trở thành thiết yếu. ty le keo nha cai 5 bến nước sâu bò tận bếp bị san lấp. Dòng sông xa dần cho tới một ngày men theo dòng sông con người tìm về ty le keo nha cai 5 cánh đồng máy móc, ty le keo nha cai 5 đô thị xa xôi. Nơi đó mặt trời cũng không có dẫu hơi nóng mặt trời hầm hập cướp từng khối mồ hôi.
Nỗi nhớ một dòng sông bất tiện không còn là của riêng tôi. ty le keo nha cai 5 đứa con của Thầy Qươn ở giữa vùng tiện nghi bắt đầu sống trong mơ ước “vèo một cái” là quê nghèo hiện ra trước mặt.
Dòng sông quê trong ký ức bỗng nhiên đẹp như một chốn thiên đường mà ty le keo nha cai 5 kiến trúc sư cảnh quan kỳ tài chưa dựng nổi. Trở về lại thiên đường đó được không? Xin thôi, đâu ai còn đủ sức với ty le keo nha cai 5 xuồng ghe, với ty le keo nha cai 5 ánh đóm lập lòe mờ mịt. Thì thôi hãy coi như đã từng được trải nghiệm một chốn ăn chơi trong lành thân thiện nhất suốt ty le keo nha cai 5 năm dài thơ ấu, giờ an phận với thực tại khói bụi.
Dòng Thầy Qươn vẫn còn đó dẫu đã biến dạng hình hài. Nếu hỏi ai đó có muốn lấp sông không. Chắc chắn không. Bởi nó không còn vai trò nuôi sống từng thể chất với ty le keo nha cai 5 cá thịt cua còng nhưng nó mang một vai trò vô cùng mới mẻ cũng rất đỗi thiêng liêng.
Ấy là lưu giữ giùm ai ty le keo nha cai 5 nhớ ty le keo nha cai 5 thương một thời xa thẳm.
Võ Diệu Thanh