Dự án lấy đất soi kèo nhà cái hôm nay, thủ phạm phá hoại môi sinh

Mất soi kèo nhà cái hôm nay từ chủ trương chuyển đổi đất soi kèo nhà cái hôm nay

Báo cáo mới đây của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NNPTNT) cho thấy, hơn năm năm qua, diện tích soi kèo nhà cái hôm nay tự nhiên bị mất do chuyển mục đích sử dụng soi kèo nhà cái hôm nay cho các dự án được duyệt chiếm tới 89% tổng diện tích soi kèo nhà cái hôm nay giảm (11% còn lại do hành vi phá soi kèo nhà cái hôm nay trái phép).

Cụ thể, báo cáo của 58 tỉnh thành trong cả nước giai đoạn 2012-2017 cho thấy, các cơ quan Nhà nước đã phê duyệt chuyển mục đích sử dụng soi kèo nhà cái hôm nay 38.276ha/1.892 dự án để trồng cao su, sắn, làm thủy điện, sân gofl, dự án du lịch...; trong đó: soi kèo nhà cái hôm nay tự nhiên chiếm 18.931ha, soi kèo nhà cái hôm nay trồng 15.821ha, đất chưa có soi kèo nhà cái hôm nay quy hoạch cho lâm nghiệp 3.524ha.

Còn tổng số dự án có chuyển mục đích sử dụng soi kèo nhà cái hôm nay đã được phê duyệt, đang thực hiện và dự án có trong kế hoạch trung hạn đến năm 2020, thống kê đến cuối tháng 9.2017, là 1.071 dự án với tổng diện tích 60.129ha. Trong đó, soi kèo nhà cái hôm nay đặc dụng, phòng hộ đều nằm trong danh sách chuyển đổi, và soi kèo nhà cái hôm nay tự nhiên bị chuyển đổi chiếm tới 16.866ha. Rà soát cũng cho thấy, trong hơn 60.000ha diện tích đất soi kèo nhà cái hôm nay chuyển đổi này, nhóm dự án quốc phòng, an ninh chiếm khoảng 7.000ha, còn lại là nhóm dự án công trình công cộng, an sinh xã hội; dự án phát triển nông lâm nghiệp; khai thác khoáng sản; đầu tư công nghiệp, du lịch, thương mại, thủy điện.

Trao đổi vớiNgười Đô Thị, TS. Nguyễn Quốc Dựng, Viện Điều tra quy hoạch soi kèo nhà cái hôm nay cho biết, thực tế khi chuyển đổi đất soi kèo nhà cái hôm nay, điều ông lo ngại nhất là chuyển đổi không đúng đối tượng quy định. Như trao địa phương thẩm quyền chuyển đổi soi kèo nhà cái hôm nay và đất soi kèo nhà cái hôm nay sang mục đích khác, phá soi kèo nhà cái hôm nay tự nhiên để trồng cao su, kể cả soi kèo nhà cái hôm nay giàu có diện tích dưới 3ha. Hay quy định khi chuyển đổi 50ha soi kèo nhà cái hôm nay đặc dụng, phòng hộ, đất xung yếu thì phải được Quốc hội thông qua. Nhưng khi thực hiện, họ không làm vậy mà cắt nhỏ dự án, dưới diện tích quy định để lách luật.

Khu vực Hố Sâu, soi kèo nhà cái hôm nay nguyên sinh còn nguyên vẹn nhất hiện nay của Sơn Trà, theo quy hoạch cũng sẽ được chuyển đổi giao đất cho dự án du lịch nghỉ dưỡng

TS. Dựng nhận định, thực tế ở các địa phương, năng lực quản lý soi kèo nhà cái hôm nay và đất soi kèo nhà cái hôm nay của UBND tỉnh cũng rất hạn chế, dù có Sở NNPTNT và kiểm lâm giúp việc. Việc thẩm định, khả năng đánh giá, nhận biết về giá trị đa dạng sinh học, giá trị soi kèo nhà cái hôm nay, chưa đầy đủ, nên khi chuyển đổi đất soi kèo nhà cái hôm nay, các yếu tố đa dạng sinh học, môi trường ít được quan tâm. Ví dụ khi chuyển đất soi kèo nhà cái hôm nay sang 100ha đất du lịch, địa phương chỉ nghĩ đơn giản đó chỉ là vấn đề độ che phủ của cây cối, chứ chưa nghĩ đến những giá trị khác chưa đo đếm được yếu tố đa dạng sinh học, môi trường, lưu trữ carbon… Trong một nhiệm kỳ, cán bộ địa phương khi muốn tạo ra đột phá, họ nhìn theo hướng đột phá về kinh tế, không ai nghĩ đến mặt bảo tồn.

Báo cáo mới đây của Bộ NNPTNT cũng thừa nhận, việc chuyển đổi đất soi kèo nhà cái hôm nay thời gian qua thiếu chặt chẽ, quản lý lỏng lẻo, để xảy ra sai phạm. Đặc biệt là những sai phạm tại các dự án phát triển kinh tế, xã hội trồng cao su những năm trước vẫn tồn tại chưa được giải quyết dứt điểm.

Nguy cơ hết soi kèo nhà cái hôm nay

Kết luận tại Hội nghị trực tuyến Chính phủ mới đây về tăng cường quản lý bảo vệ soi kèo nhà cái hôm nay và giải pháp thực hiện trong thời gian tới, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã yêu cầu các địa phương tiếp tục thực hiện nghiêm đóng cửa soi kèo nhà cái hôm nay, không khai khác gỗ soi kèo nhà cái hôm nay tự nhiên. Đồng thời cần kiểm soát chặt chẽ việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất soi kèo nhà cái hôm nay. Cụ thể là dừng việc chuyển đổi mục đích soi kèo nhà cái hôm nay tự nhiên, soi kèo nhà cái hôm nay nghèo sang trồng cây công nghiệp, cây nông nghiệp, xây dựng thủy điện nhỏ, dự án du lịch. Không cải tạo soi kèo nhà cái hôm nay nghèo, soi kèo nhà cái hôm nay nghèo kiệt khi chưa khảo nghiệm khoa học. Không chuyển đổi mục đích sử dụng loại soi kèo nhà cái hôm nay ven biển, soi kèo nhà cái hôm nay đặc dụng, soi kèo nhà cái hôm nay phòng hộ, soi kèo nhà cái hôm nay sản xuất.

Nhưng, GS-TSKH. Nguyễn Ngọc Lung, Viện trưởng Viện Quản lý soi kèo nhà cái hôm nay bền vững và chứng chỉ soi kèo nhà cái hôm nay, lại cho rằng muốn đóng cửa soi kèo nhà cái hôm nay tự nhiên thì phải đưa nó vào luật, do Quốc hội thông qua. Chỉ vậy, quyết định đóng cửa soi kèo nhà cái hôm nay tự nhiên của Thủ tướng mới có cơ sở thực hiện và hợp pháp. Nếu không, đây chỉ là xử lý tạm thời, tình huống.

Theo GS. Lung, nhu cầu phát triển xã hội vẫn cần chuyển đổi mục đích sử dụng đất soi kèo nhà cái hôm nay, và có điều chỉnh chủ động theo thời gian. Việt Nam có 33 triệu ha lãnh thổ thì có trên 16,4 triệu ha quy hoạch cho lâm nghiệp. Tất nhiên, không “xẻ thịt” soi kèo nhà cái hôm nay phòng hộ, đặc dụng để làm dự án như thời gian qua và hiện nay. Tốt nhất lấy đất chưa sử dụng, đất trống đồi trọc, sau đó mới đến đất soi kèo nhà cái hôm nay trồng sản xuất kém hiệu quả để phát triển (nhà máy, sân golf, nghĩa trang...). Trong phân loại hiện nay, soi kèo nhà cái hôm nay đặc dụng, soi kèo nhà cái hôm nay phòng hộ và soi kèo nhà cái hôm nay sản xuất đều có soi kèo nhà cái hôm nay tự nhiên và soi kèo nhà cái hôm nay trồng. Theo GS. Lung, chỉ nên chuyển đổi đất soi kèo nhà cái hôm nay sản xuất là loại soi kèo nhà cái hôm nay trồng. Việc chuyển đổi soi kèo nhà cái hôm nay tự nhiên trong loại soi kèo nhà cái hôm nay sản xuất cần hết sức thận trọng, vì mất soi kèo nhà cái hôm nay tự nhiên rồi thì không có lại được. Chỉ nên chuyển đổi loại đất soi kèo nhà cái hôm nay tự nhiên này ở khu vực bằng phẳng, nhưng phải đánh giá tác động môi trường để có giải pháp giảm thiểu đến tác động môi trường, xã hội.

Theo thống kê của Bộ NNPTNT đến cuối tháng 12.2016, cả nước có khoảng 1 triệu ha đất ngoài quy hoạch ba loại soi kèo nhà cái hôm nay; và có khoảng 6,6 triệu ha soi kèo nhà cái hôm nay sản xuất, trong đó soi kèo nhà cái hôm nay tự nhiên chiếm gần 4 triệu ha. GS. Lung cho rằng, nếu thực hiện được việc đóng cửa soi kèo nhà cái hôm nay tự nhiên nghèo (không khai thác gỗ), thì 30 - 40 năm sau, nó sẽ thành soi kèo nhà cái hôm nay tự nhiên trung bình. Đồng thời, cần dừng hẳn việc chuyển đổi đất soi kèo nhà cái hôm nay tự nhiên sang đất khác. Cũng không thể dựa vào lý do là soi kèo nhà cái hôm nay tự nhiên nghèo mà chuyển đổi sang loại đất khác (như thảm họa trồng cao su 10 năm trước). Theo GS. Lung, hiện tại soi kèo nhà cái hôm nay nghèo chiếm gần 70%, nếu chuyển đổi thì Việt Nam hết soi kèo nhà cái hôm nay. soi kèo nhà cái hôm nay nghèo, một số ít là do lập địa, còn đa số là do con người quản lý không tốt, khai thác quá mức nên soi kèo nhà cái hôm nay ngày càng nghèo đi. Vì vậy, lấy lý do soi kèo nhà cái hôm nay nghèo nên chuyển đổi sang mục đích khác là bao biện.

GS. Lung lý giải, soi kèo nhà cái hôm nay tự nhiên nghèo không cho được bao nhiêu gỗ nhưng có tác dụng gần như là soi kèo nhà cái hôm nay tự nhiên giàu về mặt môi trường. Còn soi kèo nhà cái hôm nay trồng cũng có tính phòng hộ nhưng chỉ được 40-50% của soi kèo nhà cái hôm nay tự nhiên. Trong khi đó, thế giới sợ nhất là mưa nhiệt đới, chỉ tập trung 3-4 tháng, lượng mưa rất lớn, có nơi ở Việt Nam đến 3.000 - 4.000mm, nên nguy cơ lũ lụt, xói mòn, rửa trôi đất rất lớn. Tính toán của các nhà khoa học lâm nghiệp, soi kèo nhà cái hôm nay nhiệt đới tự nhiên, dù là soi kèo nhà cái hôm nay nghèo, giúp nước mưa không chảy trên mặt, mà 60-70% lượng mưa ngấm xuống đất làm thành dòng chảy ngầm. Nhờ vậy mà không có lũ quét, lũ ống, xói lở đất. Khi hạn hán, dòng chảy ngầm tiết nước ra làm cho sông, suối, hồ không bị khô cạn...

Cũng cho rằng cần lộ trình tiến dần đến dừng hẳn việc chuyển đổi đất soi kèo nhà cái hôm nay, đặc biệt là soi kèo nhà cái hôm nay tự nhiên sang các loại đất khác, và đóng cửa soi kèo nhà cái hôm nay, TS. Nguyễn Quốc Dựng, Viện Điều tra quy hoạch soi kèo nhà cái hôm nay nhấn mạnh: cần quy định chặt chẽ hơn nữa về các đối tượng chuyển đổi mục đích sử dụng đất soi kèo nhà cái hôm nay. Ví dụ thay vì chỉ dựa vào quy định diện tích, cần thêm các giá trị khác như loài đặc hữu quý hiếm, giá trị đa dạng sinh học, giá trị về tâm linh, cộng đồng... khi xét phải xét chuyển đổi đất soi kèo nhà cái hôm nay. Ngoài ra, cần nâng cao năng lực đội ngũ quản lý, lâm nghiệp các cấp.

Còn theo TS. Lê Hoàng Lan, Hội Bảo vệ thiên nhiên và môi trường Việt Nam, ngay cả khi phải chuyển đổi đất soi kèo nhà cái hôm nay trong những trường hợp bất khả kháng, thì khi đánh giá tác động môi trường dự án, việc quy định dự án mất đất soi kèo nhà cái hôm nay phải trồng bù soi kèo nhà cái hôm nay là chưa đủ. Vì vậy, Luật Bảo vệ và phát triển soi kèo nhà cái hôm nay sửa đổi sắp tới cần quy định rõ: phải hoàn trả soi kèo nhà cái hôm nay và bồi hoàn đa dạng sinh học, thay vì chỉ phải trồng bù soi kèo nhà cái hôm nay với những dự án làm mất đất soi kèo nhà cái hôm nay (sau khi chuyển đổi) như hiện nay.

TS. Lan giải thích, việc trồng bù soi kèo nhà cái hôm nay hiện nay chỉ quy định trồng lại diện tích ít nhất bằng diện tích soi kèo nhà cái hôm nay bị mất đi, nhưng lại không quy định về chất lượng soi kèo nhà cái hôm nay. Vì vậy mới xảy ra chuyện phá soi kèo nhà cái hôm nay tự nhiên rồi trồng lại soi kèo nhà cái hôm nay keo, soi kèo nhà cái hôm nay cao su... Tính về độ che phủ soi kèo nhà cái hôm nay, khả năng hấp thụ carbon thì có thể đảm bảo, nhưng xét về tính đa dang sinh học và các dịch vụ sinh thái khác, đặc biệt là các dịch vụ hỗ trợ như hình thành đất và dịch vụ điều tiết như điều tiết lũ lụt, hạn hán, chống xói mòn đất... thì không thể đảm bảo như soi kèo nhà cái hôm nay tự nhiên.

Bài và ảnh:Lê Quỳnh