Để làm rõ thực trạng và tìm kiếm giải pháp chiến lược,Người Đô Thịđã có cuộc trao đổi với PGS-TS. Nguyễn Thế Chinh, Phó Chủ tịch Hội Kinh tế môi trường Việt Nam, nguyên Viện trưởng Viện Chiến lược, chính sách tài nguyên môi trường – Bộ Tài nguyên và Môi trường (nay là Bộ Nông nghiệp và Môi trường).
PGS-TS. Nguyễn Thế Chinh, Phó Chủ tịch Hội Kinh tế môi trường Việt Nam.
Lỗ hổng trong quy hoạch, hạ tầng
Thưa ông, trận ngập lụt vừa qua ở Hà nhận định bóng đá kèo nhà cái 5, mặc dù có yếu tố thiên tai do ảnh hưởng bởi bão số 10, đã bộc lộ sự "thất thủ" của hệ thống hạ tầng thoát nước. Ông đánh giá thế nào về thực trạng này?
PGS-TS. Nguyễn Thế Chinh:Tình trạng ngập lụt do mưa lớn ở Hà nhận định bóng đá kèo nhà cái 5 có lẽ không phải là chuyện hiếm thấy mà đã lặp lại qua nhiều năm. Với lượng mưa lên đến 500mm, trận ngập ngày 30.9, do ảnh hưởng của bão số 10 và hoàn lưu bão, có thể so sánh tương đương với trận lũ lịch sử năm 2008. Điều đáng tiếc là sau hơn một thập kỷ, hệ thống hạ tầng thoát nước của thành phố vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu trước các trận mưa cực đại, dẫn đến tình trạng ngập úng nghiêm trọng trên diện rộng. Điều này phản ánh sự thiếu đồng bộ trong quy hoạch và đầu tư hạ tầng của Thủ đô.
Tuy nhiên, thực trạng lần này có sự khác biệt. Ở một số khu vực nhận định bóng đá kèo nhà cái 5 thành, công tác ứng phó, túc trực và vận hành bơm động lực tối đa đã giúp nước rút nhanh hơn so với năm 2008, có thể chỉ trong khoảng nửa ngày.
Người dân chật vật di chuyển trong biển nước tại khu vực nhận định bóng đá kèo nhà cái 5 thành ngày 30.9. Ảnh: PV
Ngược lại, điểm đáng lo ngại là sự gia tăng khối lượng ngập và thời gian nhận định bóng đá kèo nhà cái 5 tồn đọng tại khu vực ngoại thành và các khu đô thị mới hình thành sau này. Nhiều tuyến đường như Đại lộ Thăng Long, Võ Chí Công và các khu đô thị mới vẫn còn ngập kéo dài hơn ba ngày sau mưa. Điều này chứng tỏ công tác khắc phục và đón đầu các trận mưa cực đại vẫn chưa đạt yêu cầu, đặc biệt là trong các dự án phát triển đô thị mới.
Việc mở rộng đô thị mà không đồng thời nâng cấp hệ thống thoát nước đã dẫn đến tình trạng "thất thủ" toàn diện, với nước đọng tích tụ ở các vùng thấp, gây gián đoạn kinh tế, giao thông và sinh hoạt. Tổng thể, thực trạng ngập lụt tại Hà nhận định bóng đá kèo nhà cái 5 không chỉ do yếu tố thiên tai mà còn xuất phát từ những bất cập lâu dài trong quản lý hạ tầng, đòi hỏi cần có các biện pháp can thiệp mạnh mẽ hơn để tránh lặp lại trong tương lai, đặc biệt khi biến đổi khí hậu làm tăng tần suất và cường độ của các sự kiện thời tiết cực đoan.
Cột xanh: Lượng mưa trung bình (năm 2008 cao hơn rõ rệt). Đường đỏ: Số điểm ngập nặng (gần như ngang nhau). Biểu đồ cho thấy dù lượng mưa năm 2025 thấp hơn 2008, nhưng số điểm ngập vẫn tương đương, phản ánh sự tụt lùi năng lực tiêu thoát nhận định bóng đá kèo nhà cái 5 đô thị. Nguồn: Nam Phong/ Một Thế Giới
Rõ ràng năng lực tiêu thoát nước Hà nhận định bóng đá kèo nhà cái 5 không cải thiện nhiều so với năm 2008, trong khi đô thị đã phát triển mạnh. Khoảng cách giữa công suất thiết kế và hiệu quả thực tế ngày càng lớn, phản ánh sự tụt lùi trong khả năng vận hành - quản lý hệ thống thoát nước. Nguồn: Nam Phong/ Một Thế Giới
Dưới góc độ chuyên gia về môi trường và chiến lược chính sách, theo ông cần thực hiện những giải pháp gì nhằm nâng cao khả năng chống chịu của hệ thống thoát nhận định bóng đá kèo nhà cái 5 đô thị trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng phức tạp?
Để nâng cao khả năng chống chịu của hệ thống thoát nước đô thị tại Hà nhận định bóng đá kèo nhà cái 5, giải pháp cốt lõi phải bắt đầu từ việc xem xét lại công tác quy hoạch tổng thể, vì đây là vấn đề liên quan đến toàn bộ cấu trúc đô thị.
Chúng ta phải xác định lại mức tối đa của lượng mưa cực đại mà Hà nhận định bóng đá kèo nhà cái 5 có thể xảy ra (cần tính toán lên mức 600mm - 700mm/ngày) để từ đó thiết kế lại hệ thống thoát nước. Hệ thống bơm động lực cũng cần được nâng cấp để đẩy nước ra sông Hồng một cách nhanh chóng, vì đáy sông đang cao dần do bồi lắng, làm giảm khả năng thoát tự nhiên. Mục tiêu là đảm bảo nước rút hết trong vòng một giờ sau khi mưa ngừng, tránh tình trạng ngập sâu và kéo dài ảnh hưởng đến hoạt động đô thị.
Mưa lớn từ rạng sáng ngày 7.10 tại Hà nhận định bóng đá kèo nhà cái 5 khiến nhiều tuyến đường phố đã ngập sâu, người dân chật vật đi làm trong tình trạng khó khăn. Trong ảnh: Người dân phải giao bún bằng thuyền. Ảnh: Hoài Nam/Vietnam+
CSGT phân luồng tại khu vực cầu vượt Mai Dịch sáng 7.10. Ảnh: Ngọc Tiến/Báo Dân trí
Ghi nhận lúc 8h30 tại nút giao Trần Duy Hưng - Đại Lộ Thăng Long - Khuất Duy Tiến, bốn bề ngập nhận định bóng đá kèo nhà cái 5. Ảnh: Phạm Ngọc Linh/VTCnews
Trước đây, Hà nhận định bóng đá kèo nhà cái 5 ít ngập vì có hệ thống đồng ruộng, ao hồ rộng lớn đóng vai trò là nơi chứa nước tạm thời tự nhiên. Hiện nay, quá trình đô thị hoá, bê tông hóa và áp lực phát triển thương mại đã thu hẹp các không gian này. Do đó, cần tạo ra những khu vực tích nước nhân tạo. Trong trận ngập vừa qua, chúng ta có thể thấy nhiều sông, hồ đều đã vượt sức chứa như hồ Hoàn Kiếm, hồ Hoàng Cầu,…
Do đó, Hà nhận định bóng đá kèo nhà cái 5 cần tính tới phương án phục hồi và mở rộng hệ thống sông hồ. Trong đó, xem xét lại các tuyến sông vốn có đã bị san lấp làm đường để nghiên cứu khôi phục dòng chảy. Đối với các hồ hiện có, cần nghiên cứu nạo vét sâu hơn và mở rộng không gian chứa nước.
Trong trận ngập ngày 30.9 vừa qua, nhiều sông, hồ đều đã vượt sức chứa như hồ Hoàn Kiếm, hồ Hoàng Cầu… Ảnh: Báo Tiền Phong
Bên cạnh đó, cần ưu tiên phát triển thêm các hồ điều hoà, hồ sinh thái đa chức năng ở các vùng trũng, như phía Nam Hà nhận định bóng đá kèo nhà cái 5, với độ sâu tăng từ 2-3 mét lên hơn 4 mét và mở rộng diện tích để tăng sức chứa. Những hồ này không chỉ phục vụ thoát nước mà còn mang tính đa chức năng: điều hòa không khí, bảo tồn hệ sinh thái đất ngập nước, và phát triển du lịch sinh thái như khu nghỉ ngơi cuối tuần với cây xanh xung quanh.
Tôi cho rằng, thành phố cũng cần xác định và kiểm soát nghiêm ngặt cốt nền xây dựng, không cho phép xây dựng tùy tiện làm cản trở dòng chảy. Đồng thời, phải có biện pháp ngăn ngừa việc tắc nghẽn hệ thống thoát nhận định bóng đá kèo nhà cái 5 do rác thải (nhất là bao nilon), lá cây và vật liệu xây dựng.
Mỗi khu vực – dân cư, công nghiệp hay nông nghiệp – cần có giải pháp riêng, đảm bảo tính thích ứng với biến đổi khí hậu. Tổng thể, quy hoạch phải theo hướng tập trung phát triển ở các khu vực cao, giữ lại không gian cho hồ tạm thời, tránh lạm dụng đất cho mục đích thương mại do áp lực giá đất tăng cao. Với cách tiếp cận này, Hà nhận định bóng đá kèo nhà cái 5 có thể giảm thiểu ngập úng, đảm bảo nước rút nhanh và xây dựng một đô thị bền vững hơn trước các thách thức môi trường.
Xe cộ chết máy hàng loạt, giao thông tê liệt trong giờ cao điểm sau trận mưa lớn. Ảnh: PV
Thay đổi chiến lược để kịp thời ứng phó
Liệu có cần một sự thay đổi chiến lược trong đầu tư hệ thống hạ tầng có sức chống chịu tương xứng, hiện đại trước những tác động của biến đổi khí hậu đang ngày một trở nên nghiêm trọng hơn không thưa ông?
Việc thay đổi chiến lược đầu tư hạ tầng là cần thiết và cấp bách để Hà nhận định bóng đá kèo nhà cái 5 ứng phó với các hiện tượng thời tiết cực đoan và đột biến ngày càng nghiêm trọng do biến đổi khí hậu gây ra, bao gồm các trận mưa cực đại với lượng mưa vượt mức dự báo. Khi xây dựng hạ tầng thoát nước, chúng ta phải tính toán đến kịch bản mưa lớn nhất, ví dụ 700mm/ngày, để đảm bảo hệ thống vẫn thoát nước được trong thời gian ngắn mà không ảnh hưởng đến hoạt động bình thường của đô thị.
Công tác dự báo thiên tai cũng cần được ưu tiên, vì hiện nay các dự báo qua vệ tinh đã tương đối chính xác, cho phép chúng ta hành động sớm. Tuy nhiên, chúng ta vẫn cần chủ động xử lý tình huống một cách khẩn trương khi có thông tin dự báo. Ví dụ, khi có dự báo mưa lớn, cần hút bớt nhận định bóng đá kèo nhà cái 5 từ các hồ, kênh, sông lớn hoặc vận hành bơm động lực trước để đưa mực nhận định bóng đá kèo nhà cái 5 về mức tối thiểu, tạo thêm không gian chứa nhận định bóng đá kèo nhà cái 5. Việc này giúp đón đầu 50-60% lượng mưa ban đầu.
Thực trạng ngập úng phản ánh sự quá tải của hệ thống hạ tầng thoát nhận định bóng đá kèo nhà cái 5. Ảnh: PV
Cần áp dụng công nghệ hiện đại hóa việc dự báo và điều phối nhận định bóng đá kèo nhà cái 5 tự động. Hệ thống này (tương tự như giám sát giao thông) bao gồm các trạm đo và camera để theo dõi mực nhận định bóng đá kèo nhà cái 5, vận hành các đập ngăn/cống thoát nhận định bóng đá kèo nhà cái 5 một cách tự động khi đạt mức báo động. Hệ thống giám sát này rất quan trọng để vừa ứng phó với ngập lụt, vừa duy trì nguồn nhận định bóng đá kèo nhà cái 5 tối thiểu trong mùa khô, ứng phó với nguy cơ cạn kiệt.
Ông có nghĩ rằng Hà nhận định bóng đá kèo nhà cái 5 đã đến lúc cần phải nghiên cứu, xây dựng một chiến lược “sống chung” với ngập lụt đô thị hay không?
Ở góc độ nào đó, Hà nhận định bóng đá kèo nhà cái 5 nên nghiên cứu và xây dựng chiến lược "sống chung với lũ" vì biến đổi khí hậu thường gây ra các hiện tượng cực đoan khó dự đoán, vượt quá khả năng kiểm soát và khắc phục triệt để của con người. Ngay cả các nước hiện đại cũng có những giới hạn ứng phó của họ. Đơn cử như Mỹ, sau cơn bão Katrina, nhiều khu đô thị bị tàn phá hoàn toàn, buộc chính quyền phải di dời cư dân ở một số khu vực vì thiên tai quá lớn. Tương tự, Hà nhận định bóng đá kèo nhà cái 5 phải chấp nhận "sống chung", nhưng với trọng tâm bảo vệ sinh mạng con người trên hết trong các tình huống bất khả kháng.
Tôi xin nhấn mạnh "sống chung" ở đây có nghĩa là chúng ta chuẩn bị phương án ứng phó ở mức độ cực đoan nhất, đặt sinh mạng con người lên trên hết.
Cảnh tượng ngập lụt lặp đi lặp lại nhiều năm đặt ra câu hỏi: Hà nhận định bóng đá kèo nhà cái 5 sẽ “sống chung” với lũ đô thị đến bao giờ?. Ảnh: PV
Người dân ở khu vực Triều Khúc treo xe máy lên cầu thang do nhận định bóng đá kèo nhà cái 5 đã ngập sâu ở tầng 1. Ảnh: Báo Dân Trí
Kế hoạch này bao gồm việc chuẩn bị phương tiện ứng phó tại chỗ cho các hộ gia đình và cộng đồng, tương tự như trang bị bình chữa cháy. Ví dụ, ở các vùng thấp, cần có phao cứu sinh, thuyền nhỏ hoặc ủng cao su để di chuyển an toàn khi ngập nặng. Trong trận lụt vừa qua, nhiều gia đình gặp khó khăn khi trẻ nhỏ không thể đi lại bằng ô tô hay xe máy, nhưng sử dụng xe đạp để đẩy trẻ ngồi trên hoặc ủng cao đã chứng minh hiệu quả. Những dụng cụ này có thể chỉ dùng một vài lần mỗi năm nhưng rất quan trọng trong tình huống khẩn cấp.
Tuy nhiên, "sống chung" không đồng nghĩa với việc chấp nhận ngập lụt do quy hoạch kém – điều này đáng trách và cần khắc phục. Cơ bản vẫn phải ưu tiên hệ thống thoát nhận định bóng đá kèo nhà cái 5 hiệu quả, chỉ sử dụng biện pháp sống chung trong trường hợp đặc biệt. Hướng đi này đòi hỏi sự phối hợp giữa chính quyền, cộng đồng và chuyên gia để giảm thiểu thiệt hại, học hỏi từ kinh nghiệm quốc tế nơi thiên tai không thể loại bỏ hoàn toàn nhưng có thể kiểm soát để bảo vệ con người và tài sản.
Để nâng cấp toàn diện hạ tầng chống chịu, Hà nhận định bóng đá kèo nhà cái 5 cần một nguồn vốn đầu tư khổng lồ. Ông có đề xuất gì về các cơ chế tài chính để huy động nguồn lực bền vững? Liệu mô hình hợp tác công – tư có phải là giải pháp cấp thiết?
Việc nâng cấp hạ tầng thoát nước và chống ngập tại Hà nhận định bóng đá kèo nhà cái 5 đòi hỏi nguồn vốn lớn, nhưng có thể huy động bền vững qua đa dạng hóa cơ chế tài chính, tập trung vào đầu tư công, hợp tác công-tư (PPP) và vốn tư nhân. Trước hết, hệ thống thoát nước chính như cống ngầm phải do Nhà nước đầu tư từ ngân sách, vì đây là hạ tầng cốt lõi đảm bảo không ngập hoặc rút nước nhanh chóng.
Mô hình PPP có thể triển khai trong việc phát triển thêm các hồ sinh thái/hồ điều hoà. Đây là giải pháp khả thi và cấp thiết để chuyển từ ứng phó bị động sang đầu tư chủ động. Ví dụ, Nhà nhận định bóng đá kèo nhà cái 5 xây dựng hệ thống thoát nhận định bóng đá kèo nhà cái 5 chính, sau đó huy động tư nhân khai thác hai bên bờ sông hoặc hồ với mục đích kinh doanh.
nhận định bóng đá kèo nhà cái 5 thành Hà nhận định bóng đá kèo nhà cái 5 có 57 trạm bơm trong đó có 10 trạm bơm thoát nước mưa chính như Yên Sở, Bắc Thăng Long, Đồng Bông, Cổ Nhuế, Cầu Bươu… nhưng chưa phát huy được hiệu quả. Ảnh: Vietnam+
Ngoài ra, thành phố cũng cần khuyến khích tư nhân tham gia đầu tư hoàn toàn vào các dự án có chức năng kép theo tinh thần của Nghị quyết 68. Nhà nhận định bóng đá kèo nhà cái 5 đưa ra các tiêu chí kỹ thuật minh bạch về độ sâu, diện tích và chức năng chính là chứa nhận định bóng đá kèo nhà cái 5 tạm thời. Đổi lại, nhà đầu tư được quyền khai thác các mục đích thương mại khác (du lịch, nuôi cá, dịch vụ thư giãn cuối tuần).
Đầu tư thoát nhận định bóng đá kèo nhà cái 5 là đầu tư gián tiếp vào nền kinh tế. Khi Nhà nhận định bóng đá kèo nhà cái 5 đầu tư tốt vào hệ thống thoát nhận định bóng đá kèo nhà cái 5, các hoạt động kinh doanh (các cửa hàng, doanh nghiệp) sẽ không bị gián đoạn. Họ hoạt động được, họ đóng thuế. Nhà nhận định bóng đá kèo nhà cái 5 dùng nguồn thuế này để tái đầu tư vào hệ thống thoát nhận định bóng đá kèo nhà cái 5, giúp doanh nghiệp tránh tổn thất. Đây chính là cách Nhà nhận định bóng đá kèo nhà cái 5 đem lại lợi ích tổng thể cho xã hội.
Ngọc Phạmthực hiện