Theo thông tin ban đầu từ cơ quan chức năng, có thể một người đốt rác đã sơ ý làm ngọn lửa lan vào bãi giữ kèo nhà cái 888 khiến hơn 300 chiếc kèo nhà cái 888 máy và một chiếc kèo nhà cái 888 hơi trên đường Cao Lỗ, quận 8 thành sắt vụn vào hơn 13 giờ ngày 5.4 vừa qua. Thiệt hại ban đầu ước tính khoảng hai tỉ đồng. Chuyện cháy nổ, ai chịu trách nhiệm, ai phải bồi thường… xung quanh vụ cháy bãi giữ kèo nhà cái 888 đã làm Sài Gòn nóng thêm vào những ngày đầu tháng tư này. Chưa kể qua vụ cháy, dư luận sẽ đặt vấn đề với các cơ quan chức năng trong cách quản lý, cấp phép, kiểm tra cháy nổ ở đây và các bãi kèo nhà cái 888 khác.
Trước hết, thử đảo một vòng quanh trung tâm thành phố, ghé vào bãi giữ kèo nhà cái 888 hai bánh để xem việc phòng cháy đến đâu? Không chỉ của tư nhân, các bãi kèo nhà cái 888 ở các bệnh viện, trường học, chung cư, dạ cầu… mới thấy lo ngại. Xung quanh các bệnh viện lớn như Chợ Rẫy, Hùng Vương, Từ Dũ, Nguyễn Tri Phương,... có hàng trăm điểm trông giữ kèo nhà cái 888. Vào trong bãi, thỉnh thoảng mới nhìn thấy một bình chữa cháy nhỏ nằm khuất trong góc hay bị kèo nhà cái 888 bao vây. Tại một chung cư cũ đường Cao Thắng, tuy có cả trăm hộ dân sinh sống ở đây nhưng các chân cầu thang, lối ra vào ở tầng trệt, cả trăm kèo nhà cái 888 máy để chật kín. Tất cả chỉ cần một mồi lửa, tàn thuốc có thể biến thành thảm hoạ.
Trở lại vụ cháy bãi kèo nhà cái 888 ở quận 8, theo chủ bãi (là một chủ doanh nghiệp), có sáu bình chữa cháy tại chỗ. Tuy nhiên khi lửa bén vào bãi, bình chữa cháy đã không được dùng tới bởi chúng đặt ở cuối bãi, vị trí bất lợi khi xảy ra cháy. Rõ ràng, chuyện đối phó, hình thức trong phòng - chữa cháy tại chỗ của chủ bãi kèo nhà cái 888 thể hiện ở đây. Một khía cạnh khác, từ lúc người dân phát hiện lửa bùng cháy dữ dội, và gọi điện báo, gần một tiếng đồng hồ sau, kèo nhà cái 888 lực lượng cứu hoả mới có mặt tại hiện trường để dập lửa. Tuy huy động đến 14 kèo nhà cái 888 cùng 80 nhân viên, nhưng khi đến nơi, lực lượng chữa cháy lại gặp khó khăn trong việc tìm trụ bơm nước xung quanh khu vực. Thực tế, trong khu vực gần nơi cháy nổ chỉ có một trụ bơm nước trước bệnh viện. Trụ thứ hai được đặt ở nơi khá xa. Sự chậm trễ cứu hoả trong vụ này đồng nghĩa với hậu quả khôn lường hơn so với những khu vực khác vì bãi kèo nhà cái 888 là nơi tập trung rất nhiều xăng – vật liệu cháy nổ. Việc sau gần một tiếng kể từ lúc phát hiện sự cố cháy, lực lượng chữa cháy mới có mặt, đó cũng là một điều bất an cho cư dân ở một đô thị lớn bậc nhất Việt Nam.
Tất nhiên, việc phòng, chữa cháy ở trong các công trình cơ sở như bãi giữ kèo nhà cái 888 ở đường Cao Lỗ, quận 8 vừa qua không chỉ dựa vào nhiệm ý hay ý thức tự nguyện của người chủ bãi mà phải bằng sự bắt buộc - quy định của luật pháp. Lật lại các nghị định, thông tư của nhiều bộ, ngành hướng dẫn thi hành luật Phòng cháy chữa cháy mới thấy những “lỗ hổng” không nhỏ. Trong các danh mục “cơ sở có nguy hiểm về cháy nổ” hoặc “cơ sở thuộc diện phải có giấy chứng nhận đủ điều kiện về phòng cháy và chữa cháy trước khi đưa vào hoạt động”… (được ban hành theo nghị định 35 của Chính phủ năm 2003) không hề có bãi giữ kèo nhà cái 888 hai bánh. Xin nói rõ thêm, nghị định 35 chỉ quy định về bãi đỗ kèo nhà cái 888 từ 200 ôtô trở lên. Trong các nghị định sửa đổi nghị định 35 sau này và thông tư hướng dẫn thi hành, “đương sự” bãi kèo nhà cái 888 gắn máy – thường thấy đầy rẫy trong các đô thị Việt Nam – hình như bị bỏ quên. Một nơi có nguy cơ cháy nổ rất cao - đáng ra phải được quy định, chế tài “ôm” chặt - lại quá lỏng lẻo.
Trước đây không kể, mới đầu năm nay, một thông tư nữa (liên bộ Tài chính, Công an) vừa được ban hành quy định chế độ bảo hiểm cháy, nổ bắt buộc đối với những cơ sở phải mua bảo hiểm cháy, nổ bắt buộc. Tuy nhiên, chỉ vì các văn bản quy phạm có tính pháp lý cao hơn thông tư này không đưa bãi giữ kèo nhà cái 888 gắn máy vào diện bị điều chỉnh, cho nên bãi giữ kèo nhà cái 888 gắn máy vẫn thoát khỏi danh mục “cơ sở có nguy hiểm về cháy nổ” (dù có được nhắc tới). Đồng nghĩa với việc các chủ bãi không phải bỏ tiền mua bảo hiểm cháy, nổ bắt buộc. Thoát khỏi “ràng buộc” về bảo hiểm bắt buộc, xét về mặt lợi ích và trách nhiệm, ông chủ bãi kèo nhà cái 888 sẽ luôn chiếm phần hơn so với chủ kèo nhà cái 888. Bởi, khi có những vụ cháy nổ như vừa xảy ra ở quận 8, những chủ sở hữu kèo nhà cái 888 là người bị thiệt hại trước hết nếu như chủ bãi không có khả năng chi trả hoặc không muốn bồi thường – một việc đáng ra thuộc trách nhiệm của người bán bảo hiểm.
Vĩnh Hòa