Báo chí những ngày qua nói nhiều tới hiện tượng một số nghệ sĩ, ca sĩ, MC hay những người thuộc giới showbiz Việt liên quan tới việc sử dụng không minh bạch số tiền ủng hộ (mà họ nhận được từ cộng đồng) để kịp thời cứu trợ cho những người đang trong tình cảnh khó khăn (bị bão lụt, rủi ro thiên tai hay quá nghèo khó…).
Trong những bài báo đề cập, ta thấy từ “kèo nhà cái 888 kê” xuất hiện khá nhiều. Chẳng hạn: Lùm xùm kèo nhà cái 888 kê tiền từ thiện và uy tín của người nghệ sĩ (vietnamplus.vn); kèo nhà cái 888 kê đơn giản, kèo nhà cái 888 nghệ sĩ Việt phải đôi co (zingnews.vn); Vietcombank vẫn cứng rắn giữ nguyên quyết định này với cư dân mạng sau khi “giải trình” vụ kèo nhà cái 888 kê (soha.vn); v.v. Có nhiều bạn đọc muốn biết và muốn hiểu rõ hơn từ “kèo nhà cái 888 kê” này.
Ảnh minh họa: DAD
Trong kèo nhà cái 888 tiếng Việt của Trung tâm kèo nhà cái 888 học, bản mới nhất (NXB Đà Nẵng, 2020) chưa thu thập và giải nghĩa từ “sao kê”. Nhưng hai thành tố (sao, kê) thì đã được giải nghĩa đơn lẻ trong kèo nhà cái 888 này.
“kèo nhà cái 888” được thống kê với tư cách là từ thuần Việt và từ Hán Việt, với chức năng từ loại khác nhau: danh từ, động từ, đại từ, trợ từ. Trong bài này, tôi chỉ xem xét “kèo nhà cái 888” và “kê” là hai từ Hán Việt (bởi tổ hợp “kèo nhà cái 888 kê” đang nói chính xuất phát từ tiếng Hán).
“kèo nhà cái 888 抄”, động từ, chép lại hoặc tạo ra bản khác theo đúng bản gốc [thường nói về giấy tờ hành chính] (Ví dụ: kèo nhà cái 888 nguyên văn hồ sơ, bản kèo nhà cái 888, kèo nhà cái 888 thành ba bản). Có một số từ được tạo ra trong đó có thành tố “kèo nhà cái 888”: kèo nhà cái 888 chép (tạo ra một hoặc nhiều bản giống như bản gốc), kèo nhà cái 888 lục (kèo nhà cái 888 lại, chép lại đúng như bản gốc [thường nói về giấy tờ, văn bản]).
Còn “Kê” (đúng ra phải đọc là “kế”, như trong “thống kế 統計 – mà từ này, từ trước đến nay người Việt đọc sai thành “thống kê”), danh từ hoặc động từ, vừa thuần Việt vừa Hán Việt. Trong bài này, bỏ qua các nghĩa khác của “kê” thuần Việt, ta cũng chỉ xem xét “kê” với tư cách là từ Hán Việt.
“kê 計” (đọc đúng: kế), động từ, viết ra kèo nhà cái 888ng tên, kèo nhà cái 888ng món theo thứ tự để ghi nhớ hoặc để thông báo (Ví dụ: kê đơn thuốc, kê danh sách khách mời, kê ra các thứ cần mua). Ta thấy “kê” ở đây đồng nghĩa với “liệt kê”. Có nhiều từ khác sử dụng thành tố “kê”, ví dụ: kê biên (kê danh mục tài sản có liên quan tới hành vi tội phạm để chờ xử lý theo pháp luật); kê khai (khai rõ kèo nhà cái 888ng khoản một cách đầy đủ theo yêu cầu, theo quy định nào đó), v.v.
Trở lại với từ “sao kê”. Thực ra, tuy chưa được thu thập và cập nhật trong các cuốn kèo nhà cái 888 tiếng Việt gần đây nhưng “sao kê” đã xuất hiện nhiều và thông dụng trong giao dịch ngân hàng. Ta vẫn đọc thấy, chẳng hạn: Bảng sao kê nhận lương từ tài khoản ngân hàng là một trong những thứ chứng minh độ tin cậy tài chính của bạn, để bạn có thể mở thẻ tín dụng không ký quỹ hoặc vay với lãi suất ưu đãi…; Lúc này bạn chỉ cần ra ngân hàng mở một tài khoản thứ 2 (nếu đã có tài khoản thứ 1). Cách này theo mình thấy tiện hơn việc mở thẻ phụ, khi cần in sao kê tài khoản cũng dễ quản lý và kiểm soát hơn nhiều…; Các dịch vụ phụ trợ: yêu cầu phát hành sổ séc, dừng séc, yêu cầu in sao kê tài khoản… (Kiến thức ngân hàng, internet…).
Đây là một từ thể hiện công việc của ngân hàng với khách hàng phải thực hiện trong giao dịch thương mại hoặc thanh toán tiền tệ. Đôi lần, ra làm việc với ngân hàng về một khoản thu chi tài chính nào đó (chẳng hạn, cần xem toàn bộ khoản tiền nhận về hay chuyển đi trong tài khoản cá nhân vào khoảng thời gian nhất định mà ta không nhớ được) thường ngân hàng sẽ “lôi” dữ liệu trong máy và in ra một danh sách “sao kê” đầy đủ. Bản sao kê đó rất chi tiết, thông tin số liệu kèo nhà cái 888ng khoản (ngày giờ, số tiền thu/chi, nguồn gốc, nội dung thu/chi…) để hai bên có căn cứ theo dõi, đối chiếu, làm rõ (nếu có thắc mắc).
Với sự xuất hiện với tần số khá dày, phản ánh một hoạt động trong thực tế đời sống, Trung tâm kèo nhà cái 888 học (Vietlex) dự kiến sẽ bổ sung từ “sao kê” ngay trong lần xuất bản tới đây, với nội dung như sau:
sao kê 抄計 [kê vốn do kế 計 nói trại mà thành] đg. sao lại thành bản khác theo đúng bản gốc kèo nhà cái 888ng tên, kèo nhà cái 888ng khoản theo thứ tự để ghi nhớ hoặc để thông báo (Ví dụ: Ngân hàng có dịch vụ in sao kê tài khoản. Các giao dịch được ghi chú rõ ràng trong bảng sao kê hằng tháng.)
PGS-TS. Phạm Văn Tình
(Viện kèo nhà cái 888 học và Bách khoa thư Việt Nam)