Phát biểu tại Hội thảo, TS-KTS. Nguyễn Quốc Tuân, Ủy viên Ban chấp hành Hội trực tiếp kèo nhà cái trúc sư Việt Nam, cho biết trực tiếp kèo nhà cái trúc truyền thống là sản phẩm văn hóa vật chất biểu hiện rõ nét các yếu tố được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác, được tạo dựng theo tập quán, kinh nghiệm nhiều đời theo cách kế thừa biện chứng.
“trực tiếp kèo nhà cái trúc truyền thống của dân tộc chứa đựng những giá trị lịch sử, văn hóa được bảo tồn, lưu truyền và vẫn phát huy được giá trị trong cuộc sống đương đại. Nhận diện và hiểu biết cặn kẽ về trực tiếp kèo nhà cái trúc truyền thống sẽ giúp chúng ta kế thừa và tiếp tục tạo lập, phát triển trực tiếp kèo nhà cái trúc Việt Nam”, ông Tuân nhận định.
Tuy nhiên việc vận dụng và khai thác những yếu tố truyền thống của trực tiếp kèo nhà cái trúc Việt Nam trong thời điểm hiện tại vẫn còn là một thách thức lớn với giới hành nghề cũng như xã hội. Vì vậy, các diễn giả tại hội thảo đã khẳng định tầm quan trọng trong việc duy trì, củng cố, phát huy bản sắc dân tộc trong phát triển đô thị, trực tiếp kèo nhà cái trúc và cảnh quan.
Theo đó, sự liên kết giữa tư duy bản địa và định hướng phát triển bền vững là hướng đi đúng đắn hiện nay trong nỗ lực tiếp nối và khẳng định bản sắc dân tộc dưới những ảnh hưởng của toàn cầu hóa.
Các chuyên gia chia sẻ tại phiên thảo luận tại Hội thảo.
Căn cứ quá trình hình thành, đặc điểm, các loại hình di tích, ThS-KTS. Nguyễn Thị Hương Mai (Viện Bảo tồn di tích – Bộ Văn hóa), cho rằng có thể xác định giá trị công trình trực tiếp kèo nhà cái trúc truyền thống theo 5 nhóm tiêu chí: giá trị lịch sử; giá trị văn hóa - xã hội; giá trị trực tiếp kèo nhà cái trúc, nghệ thuật; giá trị kỹ thuật, công nghệ, vật liệu; giá trị sử dụng và các giá trị của trực tiếp kèo nhà cái trúc truyền thống này có thể khai thác, phát huy trong trực tiếp kèo nhà cái trúc đương đại.
Theo bà Mai những giá trị lịch sử biểu hiện rõ nét trên các công trình trực tiếp kèo nhà cái trúc truyền thống được bảo tồn từ tổng thể, đến các hạng mục trực tiếp kèo nhà cái trúc, vật liệu và kỹ thuật xây dựng cổ truyền là những bài học rất hữu ích trong thiết kế, xây dựng trực tiếp kèo nhà cái trúc đương đại.
“Các công trình trực tiếp kèo nhà cái trúc truyền thống Việt có giá trị lớn về lịch sử, văn hóa, trực tiếp kèo nhà cái trúc, mỹ thuật. Nếu biết khai thác, phát huy các giá trị trực tiếp kèo nhà cái trúc truyền thống trong đương đại thì không chỉ góp phần làm giàu bản sắc trực tiếp kèo nhà cái trúc dân tộc mà còn mang lại nhiều lợi ích về kinh tế, văn hóa, xã hội, giáo dục cho cộng đồng và địa phương”, bà Mai cho hay.
KTS. Hoàng Thúc Hào, Phó Chủ tịch Hội trực tiếp kèo nhà cái trúc sư Việt Nam, khẳng định, trong thời kỳ hiện đại, trực tiếp kèo nhà cái trúc Việt Nam vẫn luôn đề cao sự tôn trọng và hài hòa với môi trường, văn hóa và đời sống bản địa truyền thống. Yếu tố “hiện đại” lúc này được đặt cạnh yếu tố “bản địa” để trở thành một trào lưu, một xu hướng thiết kế mới được gọi tên “hiện đại - bản địa”.
Trong khi đó, tập trung vào vấn đề khai thác và phát huy các giá trị trực tiếp kèo nhà cái trúc miền Bắc Việt Nam giai đoạn 1954-1986 trong trực tiếp kèo nhà cái trúc đương đại, TS-KTS. Đặng Hoàng Vũ, Phó trưởng khoa trực tiếp kèo nhà cái trúc (Trường Đại học trực tiếp kèo nhà cái trúc Hà Nội), cho rằng có thể khai thác, phát huy trong trực tiếp kèo nhà cái trúc đương đại các giá trị như trong tổ chức tổng thể và cảnh quan, sân vườn; trong tổ chức mặt bằng và không gian trực tiếp kèo nhà cái trúc; thiết kế mặt đứng; cấu trúc và kết cấu công trình; khai thác và sử dụng vật liệu; các môtip/ hoa văn trang trí đặc trưng; các yếu tố khác.
Còn trực tiếp kèo nhà cái trúc hiện đại miền Nam Việt Nam trong giai đoạn 1954 – 1986 cũng đánh dấu sự ra đời của nhiều công trình tiêu biểu, từ trụ sở hành chính, trường học, cơ sở tôn giáo đến nhà ở và các công trình văn hóa, được định hình theo ba phong cách chủ đạo: Hiện đại – Quốc tế, Hiện đại – Nhiệt đới, và Hiện đại – Dân tộc, góp phần quan trọng vào việc định hình phong cách trực tiếp kèo nhà cái trúc hiện đại Việt Nam.
TS-KTS. Nguyễn Song Hoàn Nguyên, Trường Đại học trực tiếp kèo nhà cái trúc TP.HCM, cho rằng các công trình này không chỉ mang giá trị về công năng và thẩm mỹ mà còn góp phần định hình phong cách trực tiếp kèo nhà cái trúc hiện đại Việt Nam. Đặc biệt, việc ứng dụng các giải pháp chống nóng, thông gió tự nhiên và vật liệu bền vững đã tạo ra những kinh nghiệm hữu ích trong thực hành thiết kế...
Hội thảoTruyền thống từ góc nhìn trực tiếp kèo nhà cái trúc đương đạithuộc khuôn khổ đề án do Thủ tướng Chính phủ giao Hội trực tiếp kèo nhà cái trúc sư Việt Nam thực hiện, là một hoạt động của Tuần lễ Thiết kế Sáng tạo Hà Nội 2024. Kết quả của hội thảo là dữ liệu tham khảo quan trọng cho nhiều chủ thể có nhu cầu trong việc tiếp tục khai thác, tiếp nối, tiếp biến các giá trị văn hóa và trực tiếp kèo nhà cái trúc bản địa Việt nam trong phát triển đương đại, hướng tới định hình bản sắc trực tiếp kèo nhà cái trúc Việt Nam trong bối cảnh hội nhập.
Tùng Lâm