Tìm lời giải cho bài toán công nhân và thành phố công kèo nhà cái trực tiếp bóng đá

LTS:Thuộc số nước đi sau trong cuộc công kèo nhà cái trực tiếp bóng đá hóa, còn  thiếu những nghiên cứu chuyên sâu về kinh tế công kèo nhà cái trực tiếp bóng đá, đô thị công kèo nhà cái trực tiếp bóng đá... Cuộc “khủng hoảng nhân lực lao động công kèo nhà cái trực tiếp bóng đá” trong đại dịch COVID-19 hiện nay đang đòi hỏi các giải pháp cấp bách, đồng thời cũng  đặt ra những yêu cầu cho công tác nghiên cứu khoa học. Người Đô Thị trân trọng giới thiệu bài viết của tiến sĩ xã hội học Nguyễn Đức Truyến về nội dung đó.

* * *

Sự rút chạy của công nhân khỏi các vùng dịch bệnh, đời sống cực khổ của họ, các doanh kèo nhà cái trực tiếp bóng đá đang kêu gọi công nhân trở lại nhà máy, các dự án xây nhà ở công nhân bắt đầu khởi động... là bối cảnh thời sự bài viết này.

Sự suy thoái của công kèo nhà cái trực tiếp bóng đá và giải pháp toàn cầu hóa

Kết thúc giai đoạn 1945-1975, được coi là giai đoạn của Ba mươi năm Vinh quang của các nền kinh tế đã phát triển ở châu Âu và phía bắc châu Mỹ (mô hình kinh tế được thống trị bởi công kèo nhà cái trực tiếp bóng đá), hướng tới nền kinh tế mới được chi phối bởi “tài chính, thương mại và dịch vụ”. Nền kinh tế mới đã "kết án" mô hình kinh tế chủ yếu dựa vào công kèo nhà cái trực tiếp bóng đá là lỗi thời, đại diện cho một thế giới cũ, là nguồn gốc gây ra thảm họa về môi trường và sự tha hóa của xã hội, nhường chỗ cho các quốc gia mới nổi.

Việc đưa ra ý tưởng về một thế giới hậu công kèo nhà cái trực tiếp bóng đá (của A. Touraine năm 1969), khi đó chi phối các diễn đàn văn học thế giới là minh chứng cho sự vận động thực tiễn này. Tuy nhiên sự suy thoái của công kèo nhà cái trực tiếp bóng đá liệu có ảnh hưởng tới vai trò của nó trong sự phát triển của xã hội hiện nay qua mô hình của các thành phố công kèo nhà cái trực tiếp bóng đá hiện đại?

Trong các xã hội phương tây đã phát triển, vào đỉnh điểm của cuộc khủng hoảng công kèo nhà cái trực tiếp bóng đá (về cơ bản là những năm 1980) các chủ đề nghiên cứu về sự thích ứng của các nghành kinh tế và vùng lãnh thổ bị ảnh hưởng bởi sự suy thoái công kèo nhà cái trực tiếp bóng đá này đã nhanh chóng nhường chỗ cho các chủ đề liên quan đến toàn cầu hóa và sự thái quá của nó.

Người ta có xu hướng ghi nhận toàn cầu hóa như một giải pháp cho sự phát triển bền vững ở các nước tư bản phát triển, khiến cho ý tưởng về sự quan tâm đến các khu vực kinh tế trụ cột như nông kèo nhà cái trực tiếp bóng đá, công kèo nhà cái trực tiếp bóng đá và xây dựng và thương mại và dịch vụ trở nên bị lu mờ, không còn hiệu lực. Trong cách tiếp cận này, công kèo nhà cái trực tiếp bóng đá chỉ xuất hiện như một hoạt động kinh tế bị tụt hậu sau tài chính, thương mại, di chuyển, giải trí... những lo ngại ấy được dành cho các nền kinh tế mới nổi ít quan tâm hơn về ô nhiễm và những điều kiện lao động. Đồng thời người ta thấy xuất hiện khái niệm “exurbanisation” hay sự chuyển các khu công kèo nhà cái trực tiếp bóng đá cũ ra khỏi các trung tâm thành phố nhường chỗ cho các trung tâm dịch vụ và thương mại thay cho khái niệm “urbanization” hay đô thị hóa gắn với công kèo nhà cái trực tiếp bóng đá hóa ở các trung tâm đô thị trước đây.

Công kèo nhà cái trực tiếp bóng đá hóa mới và đô thị hóa mới

Tuy nhiên từ cuối những năm 1970 trở lại đây, tại các nước phát triển của phương Tây, có một xu hướng “công kèo nhà cái trực tiếp bóng đá hóa và đô thị hóa” mới làm thay đổi hình ảnh của các thành phố hiện đại và do đó, làm thay đổi cách nhìn về vai trò của công kèo nhà cái trực tiếp bóng đá trong sự phát triển kinh tế xã hội và văn hóa của các nước phát triển hiện nay.

Đó là các thành phố được biến đổi bởi việc lắp đặt các nhà máy và các hệ thống sản xuất liên quan; các thành phố được tạo ra hoàn toàn và nhanh chóng bởi một nhà công kèo nhà cái trực tiếp bóng đá hoặc thường là bởi một số nhà công kèo nhà cái trực tiếp bóng đá theo một cách rất tiến bộ; các “làng công nhân”, thậm chí các khu công kèo nhà cái trực tiếp bóng đá bịêt lập không còn được nhận ra giữa các vùng nông thôn; các “thị trấn công kèo nhà cái trực tiếp bóng đá”, “thị trấn nhà máy”, “thành phố công ty” hoặc “thành phố doanh kèo nhà cái trực tiếp bóng đá”...

Thung lũng Silicon (Mỹ) là nơi tập trung của nhiều tập đoàn công nghệ lớn nhất thế giới. Ảnh: Jonathan Clark/Getty Images

Tuy nhiên với các nhà nghiên cứu, tất cả những khái niệm này, tất cả những cách thể hiện này đều tập trung, mà không phải lúc nào cũng được xác định một cách chính xác để giả định rằng chúng có thể phản ánh đúng các mối liên hệ giữa thực tại đô thị, đô thị hóa và công kèo nhà cái trực tiếp bóng đá.

Các nhà nghiên cứu về địa lý kinh tế cho rằng: “Nếu, giữa cách mạng công kèo nhà cái trực tiếp bóng đá, công kèo nhà cái trực tiếp bóng đá đã không phải là trọng tâm của các mối quan tâm của các nhà địa lý theo cách tiếp cận của Vidal (Deshaies, 2005), thì ngược lại, nó đã được nghiên cứu rất nhiều trong Ba mươi năm Vinh quang (1945-1975).

Thật vậy, trong bối cảnh của phát triển kinh tế và công kèo nhà cái trực tiếp bóng đá mạnh mẽ và sự phân chia thế giới thành các khối chính trị lớn với các lợi ích đối lập nhau, nghiên cứu địa lý ngày càng trở nên nhạy cảm hơn đối với các vấn đề kinh tế và đặc biệt là công kèo nhà cái trực tiếp bóng đá, với hoạt động cuối cùng này, gắn liền với sự bùng nổ khai thác mỏ, dường như là gốc rễ của mọi sự phát triển kinh tế và năng lượng”[1]. Do đó, việc thừa nhận tầm quan trọng của công kèo nhà cái trực tiếp bóng đá trong kinh tế, trong tăng trưởng đô thị hoặc thậm chí trong hệ thống phân cấp của các quốc gia trên hành tinh, đã khiến các nhà địa lý, chịu ảnh hưởng của một môn địa lý học về cơ bản có tính khu vực và  bị sơ cứng, đi đến rời bỏ khuôn khổ này và quan tâm đến ngành công kèo nhà cái trực tiếp bóng đá và địa lý của nó.

Cho đến cuối những năm 1970, dù phần lớn địa lý kinh tế thời đó đều được ghi nhận trong xu hướng của chủ nghĩa Mác theo thuyết duy sản xuất, nhưng vào năm 1978 cũng đã nhấn mạnh về "tầm quan trọng của phát triển công kèo nhà cái trực tiếp bóng đá để xác định về mặt địa lý một không gian nhất định (Quốc gia hoặc vùng)" trong một tầm nhìn tập trung vào “Người sản xuất hơn là người cư trú”.

Kết thúc của Chiến tranh Lạnh, đánh dấu sự gần như biến mất của địa lý công kèo nhà cái trực tiếp bóng đá như đã thực hành trước đây. Những mối quan tâm mới sau đó đã phát triển trong lĩnh vực này, được đánh dấu bởi sự quan tâm đến các vấn đề xã hội của các doanh kèo nhà cái trực tiếp bóng đá và mạng lưới của nó. Những phát triển này bắt đầu vào những năm 1960, như H.A. Stafford đã quan sát vào năm 2003: “Trong những năm 1960, có một cách tiếp cận phối hợp nghiên cứu cách các công ty tổ chức không gian.Điều này tạo ra một môn địa lý học về doanh kèo nhà cái trực tiếp bóng đá.”

Lãnh thổ công kèo nhà cái trực tiếp bóng đá và văn hóa

Mérenne-Schoumaker (2011) giải thích rằng những lý thuyết về tổ chức không gian chỉ  là những đóng góp cơ bản ở cấp độ kinh tế, bởi vì chúng  cho thấy tầm quan trọng của việc kiểm soát chi phí, nhưng lại quá đơn giản hóa ở cấp độ không gian vì chúng không tính đến sự không đồng đều về mặt địa lý và chính trị của không gian. Vì vậy, mối quan tâm của các lý thuyết này về cơ bản là cho phép suy tư về các lãnh thổ công kèo nhà cái trực tiếp bóng đá, đặc biệt là ở khu vực sản xuất, nhưng sự phức tạp của đời sống xã hội, rốt cuộc khiến chúng không hiệu quả, nhất là ở quy mô địa phương và đặc biệt là ở thành phố.

Từ đó, dường như trong bước ngoặt của thế kỷ 20 và 21, nghiên cứu về công kèo nhà cái trực tiếp bóng đá ngày càng được hội nhập với các cách tiếp cận rộng hơn, tích hợp với các chiều cạnh của các mối quan tâm kinh tế có tính thống trị trước đây là các mối quan tâm xã hội, văn hóa, lịch sử, khu vực... Mối quan tâm kinh tế ngày càng gắn kết trở lại với sự phát triển của công kèo nhà cái trực tiếp bóng đá và những điều kiện kinh tế xã hội, chính trị và văn hóa của nó, tức sự phát triển của thành phố công kèo nhà cái trực tiếp bóng đá hiện đại, đặc biệt là các ý tưởng về sự thích ứng của công kèo nhà cái trực tiếp bóng đá và về văn hóa công kèo nhà cái trực tiếp bóng đá.

Hình ảnh TP.HCM trong những ngày giãn cách xã hội. Ảnh: Hữu Khoa

Cách tiếp cận bản sắc công kèo nhà cái trực tiếp bóng đá cho phép địa lý công kèo nhà cái trực tiếp bóng đá vượt ra khỏi giới hạn của mọi cách tiếp cận kinh tế, bởi vì "rõ ràng là cách tiếp cận văn hóa trong địa lý là một động lực mạnh mẽ để liên kết các bộ môn nghiên cứu trong khi cải thiện phạm vi và tính linh hoạt của địa lý kinh tế" (Stafford, 2003). Nhiều nghiên cứu về các khu công kèo nhà cái trực tiếp bóng đá[2] (Benko, Lipietz, 1992; Benko và cộng sự, 1996) đã làm sáng tỏ khía cạnh văn hóa của các tổ chức công kèo nhà cái trực tiếp bóng đá này, đặc biệt là xung quanh “bầu không khí” riêng biệt, vốn đặc trưng cho chúng.

Nền văn hóa công kèo nhà cái trực tiếp bóng đá được chia sẻ này là cơ sở cho sự thống nhất của cộng đồng trong lãnh thổ của nó và làm cho các lãnh thổ đô thị công kèo nhà cái trực tiếp bóng đá trở thành "một thực thể lãnh thổ xã hội" (Becattini, 1992). Nếu những cá nhân hay doanh kèo nhà cái trực tiếp bóng đá chia sẻ cùng một bản sắc văn hóa, của địa phương hoặc của ngành, họ còn được phân biệt bởi bản sắc cụ thể mà họ xây dựng (văn hóa doanh kèo nhà cái trực tiếp bóng đá).

Hiện tượng này đã được làm sáng tỏ ở cấp độ công kèo nhà cái trực tiếp bóng đá bởi hoạt động của nền kinh tế lãnh thổ xung quanh khái niệm  “vừa hợp tác vưà cạnh tranh" (coopétition) hay “các bên cùng thắng”, (Maillat, Kebir, 1999) mô tả sự hợp tác trong khu vực giữa các công ty vẫn cạnh tranh nhau về mặt kinh tế. Ở cấp độ xã hội hay cộng đồng lãnh thổ, bản sắc công kèo nhà cái trực tiếp bóng đá cho phép người ta duy trỳ các quan hệ cộng đồng trong doanh kèo nhà cái trực tiếp bóng đá và trong đời sống. Các quan hệ cộng đồng là cơ sở xã hội cho sự sống còn của doanh kèo nhà cái trực tiếp bóng đá và ngược lại.

Ở một số thị trấn công kèo nhà cái trực tiếp bóng đá ở Pháp, giới chủ là người địa phương không chỉ ưu tiên tuyển công nhân trong vùng, nhất là những người thất kèo nhà cái trực tiếp bóng đá, đào tạo nghề cho trẻ em, mà còn xây nhà ở cho người nơi khác đến thuê ở, trợ cấp xã hội cho các công nhân, cùng chia sẻ các mối quan tâm kinh tế, chính trị và xã hội trong cộng đồng và tổ chức các ngày lễ hội cộng đồng để tăng cường các quan hệ xã hội địa phương[3]