Vẫn khó xử lý hình sự hành vi sản xuất, buôn bán ty le keo nha cai 5 giả

Ban Quản lý (BQL) An toàn ty le keo nha cai 5 (ATTP) TP.HCM vừa có báo cáo kết quả hoạt động năm tháng đầu năm 2022. Theo đó, trong khoảng thời gian này, tại TPHCM không xảy ra vụ ngộ độc ty le keo nha cai 5 nào.

Đối với công tác giám sát mối nguy ô nhiễm ty le keo nha cai 5, BQL đã tiến hành lấy 144 mẫu tại các cơ sở sản xuất, kinh doanh phụ gia ty le keo nha cai 5. Kết quả kiểm nghiệm có 60 mẫu không đạt, chiếm tỷ lệ 41,7%. Tỷ lệ này tại ba chợ đầu mối nông sản ty le keo nha cai 5 thấp hơn, với 5/80 mẫu không đạt, chiếm 6,25%.

Trong quý I.2022, tổng hợp kết quả giám sát mối nguy từ hệ thống kiểm nghiệm khi tiến hành phân tích 4.884 mẫu sản phẩm, tỷ lệ đạt 100%. Trong khi đó tại các kênh phân phối, tiến hành phân tích 7.412 mẫu ty le keo nha cai 5 tại 29 siêu thị cho kết quả 161 mẫu không đạt, tỷ lệ 2,17%.

Các mẫu vi phạm chủ yếu là dư lượng kháng sinh tồn dư trong thủy sản, dư lượng thuốc bảo vệ ty le keo nha cai 5 vật tồn dư trong mẫu rau. Phòng Thanh tra BQL đã tiến hành xử lý theo quy định đối với các mẫu giám sát không đạt.

Ban Quản lý ATTP kiểm tra thủy hải sản tại chợ đầu mối nông sản ty le keo nha cai 5 Bình Điền. Ảnh tư liệu minh hoạ. Nguồn: Trung tâm Báo chí TP.HCM

Đối với công tác thanh kiểm tra và xử lý vi phạm, trong năm tháng đầu năm 2022, BQL ATTP thành phố đã kiểm tra 3.342 cơ sở, phát hiện 3 cơ sở vi phạm ATTP, xử phạt 83 triệu đồng. BQL đã chuyển mục đích sử dụng hoặc tái chế, tiêu hủy 2 sản ty le keo nha cai 5 bánh cookie hạnh nhân lát, bánh cookie chocochip trị giá 1,8 triệu đồng, tiêu hủy 924kg thịt heo.

Đáng chú ý, BQL đã tiến hành hậu kiểm tại chỗ 6.412 hồ sơ xin cấp giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện ATTP, phát hiện đến 3.219 hồ sơ không đạt, chiếm 49,80%. Đối với các hồ sơ này, BQL có kế hoạch tập huấn, hướng dẫn các cơ sở ty le keo nha cai 5 hiện theo đúng quy định.

Theo BQL ATTP thành phố, tuy tình hình chấp hành các quy định của pháp luật về ATTP có cải thiện, nhưng vẫn còn cơ sở chưa đáp ứng điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị dụng cụ trong quá trình sản xuất, kinh doanh ty le keo nha cai 5, vi phạm điều kiện bảo đảm ATTP và nguyên tắc “5K”.

Ngoài ra, do ảnh hưởng của tình hình dịch bệnh COVID-19, các cơ sở phải chuyển đổi loại hình sản xuất, kinh doanh hoặc ngưng hoạt động khá cao.

BQL cho rằng hệ thống các văn bản pháp luật về ATTP cả hành chính và hình sự đã có nhiều thay đổi và cập nhật, bổ sung góp phần răn đe, xử lý nghiêm minh các hành vi vi phạm.

Tuy nhiên, vẫn còn một số vướng mắc, bất cập trong công tác. Cụ thể, đối với hành vi “sản xuất, buôn bán hàng giả là lương thực, ty le keo nha cai 5” đã được quy định cụ thể trong Bộ Luật hình sự 2015.

Thế nhưng khi xét đến yếu tố cấu thành tội phạm lại gặp nhiều khó khăn trong việc xác định lỗi... Do các bộ ngành liên quan chưa ban hành danh mục chất cấm sử dụng trong sản xuất, chế biến ty le keo nha cai 5 như trong Bộ Luật Hình sự.

Còn có nguyên nhân do năng lực phân tích các hóa chất, thành phần trong ty le keo nha cai 5 của các đơn vị phân tích còn hạn chế. Các đơn vị này chỉ phân tích các chất, thành phần theo chỉ định của bộ quản lý nhưng trong thực tế các cơ sở sử dụng các hoạt chất khác thì không có cơ sở pháp lý để xử lý.

Hiện tại còn thiếu các quy chuẩn quốc gia về các mặt hàng ty le keo nha cai 5, đặc biệt là các mặt hàng chế biến từ nông sản nên thiếu cơ sở pháp lý để xử lý các trường hợp sản xuất ty le keo nha cai 5 giả về chất lượng.

Các nghị định xử phạt trong lĩnh vực ATTP không quy định thẩm quyền lập biên bản vi phạm hành chính và xử phạt vi phạm hành chính của BQL ATTP TP.HCM, do đó khó khăn trong việc xử lý các cơ sở vi phạm.

Quốc Ngọc