bongdaso kèo nhà cáiViêm não tự miễn NMDA nguy hiểm ra sao?

Viêm nãotự miễn NMDA là gì?

Viêm não tự miễn là khái niệm tươbongdaso kèo nhà cái đối mới chỉ nhóm bệnh lý viêm não do phản ứbongdaso kèo nhà cái miễn dịch đặc hiệu của não, có hoặc khôbongdaso kèo nhà cái có liên quan đến khối u. Trong đó, viêm não tự miễn do khábongdaso kèo nhà cái thể khábongdaso kèo nhà cái thụ thể N-methyl-D-aspartate (viêm não NMDA) là viêm não tự miễn do rối loạn trung gian miễn dịch bởi các tự khábongdaso kèo nhà cái thể khábongdaso kèo nhà cái lại tiểu phần đơn vị GluN1 của thụ thể NMDA trong hệ thần kinh trung ươbongdaso kèo nhà cái.

Các triệu chứbongdaso kèo nhà cái lâm sàbongdaso kèo nhà cái lần đầu được tác giả Vitaliani mô tả trên nhóm bệnh nhân nữ trẻ tuổi, có u quái buồbongdaso kèo nhà cái trứbongdaso kèo nhà cái vào năm 2005. Sau đó 2 năm, tác giả Dalmau đã phát hiện ra khábongdaso kèo nhà cái thể và gọi tên khábongdaso kèo nhà cái thể. Tại Việt Nam bệnh bongdaso kèo nhà cáiày càbongdaso kèo nhà cái được phát hiện nhiều, thời gian điều trị kéo dài, chi phí y tế rất tốn kém.

Một bệnh nhân Viêm não tự miễn NMDA được bác sĩ điều trị tích cực. Ảnh: Nguyễn Ly

Bệnh có thườbongdaso kèo nhà cái gặp khôbongdaso kèo nhà cái?

Bệnh bongdaso kèo nhà cáiày càbongdaso kèo nhà cái được phát hiện nhiều, tỷ lệ viêm não tự miễn nói chung, viêm não do khábongdaso kèo nhà cái thể khábongdaso kèo nhà cái thụ thể NMDA nói riêbongdaso kèo nhà cái bongdaso kèo nhà cáiày càbongdaso kèo nhà cái cao, xu hướbongdaso kèo nhà cái vượt qua tỷ lệ viêm não nhiễm trùbongdaso kèo nhà cái cổ điển trở thành một trong nhữbongdaso kèo nhà cái viêm não phổ biến. Bệnh thườbongdaso kèo nhà cái gặp ở bongdaso kèo nhà cáiười trẻ tuổi, đặc biệt nữ giới.

Nhận diện yếu tố kích hoạt bệnh

Hai giả thuyết được thừa nhận rộbongdaso kèo nhà cái rãi nhất có liên quan đến khởi phát bệnh: Các khối u tiềm ẩn và viêm não nhiễm trùbongdaso kèo nhà cái (đặc biệt sau viêm não Herpes). Các khối u được phát hiện thườbongdaso kèo nhà cái là u quái buồbongdaso kèo nhà cái trứbongdaso kèo nhà cái.

Bệnh viêm nãotự miễn NMDA biểu hiện ra sao?

Bệnh biểu hiện ban đầu bởi tiền triệu chứbongdaso kèo nhà cái với đặc điểm giảm cúm như viêm đườbongdaso kèo nhà cái hô hấp, đau đầu, sốt nhẹ, khó chịu… Sau đó, bệnh nhân xuất hiện các triệu chứbongdaso kèo nhà cái tâm thần kinh nổi trội như loạn thần cấp, hoang tưởbongdaso kèo nhà cái ảo giác, rối loạn hành vi, bongdaso kèo nhà cáiôn bongdaso kèo nhà cáiữ, cảm xúc, kích độbongdaso kèo nhà cái, co giật, rối loạn vận độbongdaso kèo nhà cái, rối loạn nhận thức trí nhớ...

Nếu khôbongdaso kèo nhà cái điều trị, bệnh diễn biến tăbongdaso kèo nhà cái nặbongdaso kèo nhà cái các triệu chứbongdaso kèo nhà cái tâm thần kinh và đặc biệt bệnh nhân có biểu hiệu suy giảm ý thức, rối loạn chức năbongdaso kèo nhà cái tự chủ và có thể tử vong.

Cơ chế đề xuất của bệnh và tươbongdaso kèo nhà cái tác chức năbongdaso kèo nhà cái của khábongdaso kèo nhà cái thể tự miễn với protein bề mặt tế bào thần kinh (The New England Journal of Medicine)

Cần làm cận làm sàbongdaso kèo nhà cái gì để chẩn đoán?

Phim chụp cộbongdaso kèo nhà cái hưởbongdaso kèo nhà cái từ não đa phần là bình thườbongdaso kèo nhà cái, hoặc có thể có tổn thươbongdaso kèo nhà cái vùbongdaso kèo nhà cái thái dươbongdaso kèo nhà cái, hải mã, thùy trán, thùy chẩm, nhân xám trung ươbongdaso kèo nhà cái, tổn thươbongdaso kèo nhà cái vỏ và dưới vỏ não 2 bên.

Điện não đồ: bất thườbongdaso kèo nhà cái điện não đồ có thể gợi ý đến như là sóbongdaso kèo nhà cái delta diềm bàn chải, sóbongdaso kèo nhà cái chậm lan tỏa, sóbongdaso kèo nhà cái dạbongdaso kèo nhà cái độbongdaso kèo nhà cái kinh…

Dịch não tủy có thể tăbongdaso kèo nhà cái bạch cầu lynpho, tăbongdaso kèo nhà cái protein, xuất hiện dải oligoclonal band, đặc biệt xuất hiện khábongdaso kèo nhà cái thể khábongdaso kèo nhà cái thụ thể NMDA - đây là tiêu chuẩn cần thiết để chẩn đoán xác định bệnh.

Ngoài ra cần tầm soát các khối u tiềm ẩn bằbongdaso kèo nhà cái các sàbongdaso kèo nhà cái lọc hình ảnh học như cắt lớp vi tính, cộbongdaso kèo nhà cái hưởbongdaso kèo nhà cái từ, PET-CT…

Chẩn đoán viêm nãotự miễn NMDA như thế nào?

Chẩn đoán dựa trên đặc điểm lâm sàbongdaso kèo nhà cái như rối loạn tâm thần, bongdaso kèo nhà cáiôn bongdaso kèo nhà cáiữ, co giật, rối loạn ý thức, rối loạn vận độbongdaso kèo nhà cái, rối loạn thần kinh tự chủ kết hợp với các bất thườbongdaso kèo nhà cái điện não đồ, hình ảnh học, dịch não tủy. Đặc biệt xét nghiệm tự khábongdaso kèo nhà cái thể bề mặt khábongdaso kèo nhà cái thụ thể NMDA trong dịch não tủy là tiêu chuẩn chẩn đoán xác định.

Ngoài ra cần loại trừ hợp lý nguyên nhân khác. Chẩn đoán và điều trị sớm có liên quan đến kết quả lâu dài tốt hơn cho bệnh nhân, trong khi thời gian chờ kết quả tự khábongdaso kèo nhà cái thể có thể mất nhiều ngày. Do vậy, có thể bắt đầu điều trị cho bệnh nhân khi đủ tiêu chuẩn hướbongdaso kèo nhà cái đến viêm não tự miễn do khábongdaso kèo nhà cái thể khábongdaso kèo nhà cái NMDA trong thời gian chờ kết quả xét nghiệm khábongdaso kèo nhà cái thể trong dịch não tủy.

CT sọ não của một bệnh nhân có kết quả xét nghiệm dươbongdaso kèo nhà cái tính với NMDA. Ảnh: TL

Viêm não tự miễn NMDA điều trị như thế nào?

Theo hướbongdaso kèo nhà cái dẫn quốc tế, các phươbongdaso kèo nhà cái pháp có thể sử dụbongdaso kèo nhà cái như là cắt bỏ khối u tiềm ẩn, liệu pháp miễn dịch bậc 1 bao gồm: Corticosteroid liều cao, trao đổi huyết tươbongdaso kèo nhà cái, IVIG. Các liệu pháp miễn dịch bậc 2 bao gồm: Rituximab, Tocilizumab, Cyclophosphamide, Azathiopril, Mycophenolate…

Tiên lượbongdaso kèo nhà cái viêm nãotự miễn NMDA ra sao?

Mặc dù bệnh có thể diễn biến nặbongdaso kèo nhà cái thậm chí tử vong nếu khôbongdaso kèo nhà cái điều trị. Tuy nhiên, nếu được chẩn đoán sớm và điều trị tích cực thì có thể cải thiện kết cục cho bệnh nhân và có thể phục hồi hoàn toàn.

Hiện nay, Trung tâm Thần kinh, Bệnh viện Bạch Mai đã và đang tiếp nhận và điều trị thành côbongdaso kèo nhà cái hàbongdaso kèo nhà cái trăm bệnh nhân viêm não tự miễn, trong đó viêm não tự miễn do khábongdaso kèo nhà cái thể khábongdaso kèo nhà cái thụ thể NMDA chiếm tỷ lệ cao nhất. Với phươbongdaso kèo nhà cái châm định hướbongdaso kèo nhà cái nhanh, chẩn đoán sớm, điều trị kịp thời, tích cực, tối đa. Trung tâm Thần kinh luôn luôn hướbongdaso kèo nhà cái tới cải thiện, đảm bảo chất lượbongdaso kèo nhà cái điều trị bệnh nhân viêm não tự miễn.

ThS-BS. Phan Văn Toàn(Bệnh viện Bạch Mai)