Việt Nam đã tặng châu Âu một nhà kèo nhà cái 5 như thế nào

Quá trình hình thành một nhà kèo nhà cái 5 Pháp mang tên Linda Lê khởi nguồn từ cuộc lưu đày khỏi lãnh thổ Việt Nam. Không đủ lớn tuổi như Nabokov hay Kundera khi quyết định từ bỏ ngôn ngữ mẹ đẻ, Linda Lê bị đẩy đến một đất nước xa xôi, nơi khuôn mặt Á châu chỉ là thiếu số giữa đời sống châu Âu mà kèo nhà cái 5 hóa truyền thống đã bén rễ sâu, dễ dàng nuốt chửng đứa bé non nớt, tước đi ngôn ngữ nó đã quen thuộc để trả về một công dân châu Âu từ tận tâm hồn. Việt Nam đã sinh ra một bé gái, và nước Pháp nuôi dưỡng bé gái ấy thành một nhà kèo nhà cái 5.

Marguerite Duras ở tuổi thất tuần mơ lại giấc mộng miền nhiệt đới mang tên Đông Dương. Linda Lê dành trọn cuộc đời, hay nói đúng là không thể thoát ra khỏi xứ sở đó. Họ cùng mơ về kèo nhà cái 5 chốn nhưng với Duras là giấc mộng xuân thì, còn với Linda Lê là cơn ác mộng.

Linda Lê luôn viết đi viết lại về kèo nhà cái 5 kiểu nhân vật cô độc, tăm tối, xa lạ với thế giới xung quanh. Những nhân vật thụ động, đôi khi tan biến hẳn trên trang sách chỉ còn là kèo nhà cái 5 tiếng nói, kèo nhà cái 5 ý niệm lẩn khuất như những hình bóng không thể siêu thoát, cứ thế ám ảnh những người đang ở dương gian. Thậm chí kiểu nhân vật này cũng không muốn thoát ra nỗi cô đơn của họ, như thể họ muốn nuôi dưỡng nó như môi sinh tiếp thêm nhựa sống cho họ, để duy trì trạng thái lúc nào cũng cận kề cõi chết nhưng không bao giờ ngã vào sự chết được.

Linda Lê - một trong những gương mặt kèo nhà cái 5 chương được yêu thích ở cả Pháp và Việt Nam. Ảnh: TLNV

Giờ đây, khi đọc các tác phẩm của Linda Lê, khó có thể nói đó là tác phẩm của một nhà kèo nhà cái 5 Việt Nam. Chị không đi ra từ truyền thống của kèo nhà cái 5 học Việt Nam, dẫu cho trong tác phẩm của mình chị từng đề cập đếnTruyện Kiều(tiểu thuyếtVượt sóng). Nó đã là nó ngay từ lúc ra đời, một sinh thể độc nhất, lạ lẫm ngay cả khi đặt bên cạnh tác phẩm của các nhà kèo nhà cái 5 phương Tây khác.

Trong các tác phẩm của mình, rất thường xuyên Linda Lê để cho những nhân vật mang một gốc gác xa xôi với Việt Nam, một vết nối, một gắn kết nhiều lúc có vẻ rất mơ hồ. Tuy vậy, với việc cố đem Việt Nam, dù thoạt trông rất tiểu tiết, vào kèo nhà cái 5 chương của mình, Linda Lê đã chứng tỏ quê hương đánh mất trở thành nỗi ám ảnh rất lớn trong kèo nhà cái 5 chương.

Chính điều này mới đáng nói. Không một nhà kèo nhà cái 5 nào có thể viết mà không dựng cho mình một hồn ma lúc nào cũng ngự ngay trên cổ. Ám ảnh chính là món quà được tặng cho nhà kèo nhà cái 5 để y phải chạy trốn, phải cố thoát ra bằng cách viết trên trang giấy của mình. Việt Nam đang mang cho Linda Lê món quà vô giá đó, và Linda Lê đã làm phong phú cho sự đa diện của kèo nhà cái 5 học châu Âu hôm nay bằng những tác phẩm của mình.

Đa phần độc giả Việt Nam nhận định rằng, Linda Lê viết một thứ kèo nhà cái 5 chương khó đọc, đòi hỏi sự kiên nhẫn. Nhưng dường như, chính Linda Lê lại thích thú tận hưởng danh tiếng của mình ở Pháp hay ở Việt Nam như một nhà kèo nhà cái 5 tài danh mà vẫn giữ được cho mình số lượng người đọc trung thành ít ỏi. Như thể việc không được hiểu, hóa ra cũng mang lại niềm vui riêng của nó.

Huỳnh Trọng Khang