Kinh tế nhà nhận định bóng đá kèo nhà cái 2 là kinh tế nào?

Từ khi Hiến pháp 1959 hiến định “vai trò chủ đạo” của kinh tế quốc doanh (về sau đổi thành kinh tế nhà nhận định bóng đá kèo nhà cái 2) đến nay, tuy chưa có một định nghĩa pháp lý nào về kinh tế nhà nhận định bóng đá kèo nhà cái 2, nhưng người dân luôn hiểu khái niệm này khi đặt bên cạnh khái niệm kinh tế tư nhân.

Trọng tài cũng là cầu thủ

Theo cách hiểu này, những hoạt động nhà nhận định bóng đá kèo nhà cái 2 sử dụng các công cụ điều tiết nền kinh tế như thuế, lãi suất cơ bản của Ngân hàng Nhà nhận định bóng đá kèo nhà cái 2, các quỹ hưu trí, quỹ bảo hiểm, quỹ bình ổn giá, quỹ trả nợ nhận định bóng đá kèo nhà cái 2 ngoài ... mà không nhằm mục đích tìm kiếm lợi nhuận thì không được hiểu là kinh tế nhà nhận định bóng đá kèo nhà cái 2. Khi đặt thành phần kinh tế nhà nhận định bóng đá kèo nhà cái 2 bên cạnh thành phần kinh tế tư nhân, người dân hiểu rằng kinh tế nhà nhận định bóng đá kèo nhà cái 2 chỉ bao gồm các thiết chế hoạt động hạch toán theo quy chế của một doanh nghiệp, mà chủ yếu là doanh nghiệp nhà nhận định bóng đá kèo nhà cái 2 (DNNN) và các tổ chức khác mà nhà nhận định bóng đá kèo nhà cái 2 góp vốn nhằm mục đích kinh doanh. Các báo cáo hay thống kê sự đóng góp của các thành phần kinh tế tại Việt Nam cũng dựa vào cách hiểu này. Tuy nhiên, cách hiểu này, gần đây đang bị thay đổi.

Trước sự bê bối của nhiều DNNN trong hai thập niên vừa qua, cũng như trước áp lực phải tuân theo luật chơi chung của các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên, có nhiều ý kiến cho rằng, Hiến pháp không nên quy định vai trò chủ đạo cho bất kỳ thành phần nhận định bóng đá kèo nhà cái 2 tế nào, mà hãy để sức mạnh tự nhiên của mỗi thành phần nhận định bóng đá kèo nhà cái 2 tế xác lập vị trí của mình trong thị trường. Ý kiến này, đụng chạm đến các nhóm lợi ích, vốn đang được hưởng các ưu tiên, ưu đãi dành riêng cho DNNN và ngay lập tức nhận được phản ứng tự vệ.

Trưởng ban biên tập dự thảo sửa đổi Hiến pháp Phan Trung Lý trình bày dự thảo mới nhất trước Quốc hội sáng 22.10, trong đó khẳng định kinh tế nhà nhận định bóng đá kèo nhà cái 2 vẫn đóng vai trò chủ đạo. Ảnh: T.L

Khi không thể biện minh bằng tính ưu việt và thị trường của các DNNN với các vụ bê bối Vinashines, Vinalines..., người ta lại gán cho “kinh tế nhà nhận định bóng đá kèo nhà cái 2” nghĩa mới không có trong cách hiểu truyền thống. Theo cách hiểu này, người ta đã đánh đồng DNNN (với chức năng kinh doanh) với các thiết chế điều tiết nền kinh tế của nhà nhận định bóng đá kèo nhà cái 2 (không có nhiệm vụ tạo ra lợi nhuận), các quỹ... có nguồn gốc từ ngân sách của nhà nhận định bóng đá kèo nhà cái 2.

Tìm cách duy trì thế đặc quyền cho DNNN, có quan điểm gần đây đã gộp sự bê bối của nhiều DNNN và sự cần thiết của các công cụ điều tiết nền kinh tế vào chung khái niệm mới “kinh tế nhà nhận định bóng đá kèo nhà cái 2” để chứng minh sự cần thiết của “vai trò chủ đạo”. Cách “bẻ lái” này làm người đọc suy nghĩ: trọng tài cũng là một cầu thủ trong sân.

Nếu muốn duy trì “kinh tế nhà nhận định bóng đá kèo nhà cái 2 đóng vai trò chủ đạo”, cần xác định rõ ngay từ trong Hiến pháp: Kinh tế nhà nhận định bóng đá kèo nhà cái 2 bao gồm những thiết chế nào? Chủ đạo là điều phối, hay sở hữu lớn nhất, hay đóng góp GDP và lợi nhuận lớn nhất? Trong cuộc chơi, đã có một thành phần được ưu tiên chủ đạo thì làm sao duy trì bình đẳng được nữa?

Là mục tiêu hay công cụ, phương tiện?

Đảng và Nhà nhận định bóng đá kèo nhà cái 2 kiên định xây dựng chủ nghĩa xã hội (CNXH), lấy mục tiêu “dân giàu, nhận định bóng đá kèo nhà cái 2 mạnh, xã hội công bằng văn minh” làm kim la bàn. Mục tiêu thì cần kiên định, nhưng công cụ , phương tiện thì có thể linh hoạt.

Trong thời kỳ bao cấp, chúng ta đã thử nghiệm hai công cụ: kinh tế nhà nhận định bóng đá kèo nhà cái 2 và kinh tế tập thể. Nhưng sự sụp đổ của mô hình “hợp tác xã bậc cao” và sự đói nghèo của thập niên 1980, đã buộc chúng ta thay đổi công cụ. Đổi mới có thể làm cho “dân giàu, nhận định bóng đá kèo nhà cái 2 mạnh” trở lại, nhưng “công bằng, văn minh” thì đang bị thách thức.

Công bằng, văn minh bị thách thức bởi xã hội đã hoạt động theo cơ chế cạnh tranh của thị trường, nhưng nhà nhận định bóng đá kèo nhà cái 2 vẫn tiếp tục hoạt động “bao cấp” về cơ chế, chậm trễ thay đổi công cụ điều chỉnh. Công bằng, văn minh bị thách thức bởi tình trạng tham nhũng tràn lan. Tình trạng tham nhũng tràn lan, có sự góp phần không nhỏ từ các DNNN như Vinashines, Vinalines...

Tham nhũng trong DNNN không chỉ đơn giản là thất thoát tài sản của nhà nhận định bóng đá kèo nhà cái 2, tiền thuế của nhân dân, mà tham nhũng góp phần tạo ra sự chênh lệch giàu nghèo giữa những người trực tiếp hưởng lợi từ DNNN, gián tiếp hưởng lợi của các doanh nghiệp tư nhân là sân sau của lãnh đạo DNNN.

Tham nhũng nói chung và trong DNNN nói riêng, góp phần làm băng hoại đạo đức xã hội, tạo nên tâm lý giàu nhanh bằng tham nhũng, tâm lý so bì giữa người lao động chân chính và người tham nhũng, tâm lý ăn chơi từ tiền chùa. Tham nhũng làm cho một bộ phận trong xã hội trở nên siêu giàu, và ở một góc khác, một bộ phận khác bị bần cùng hóa.

Nhiều DNNN làm ăn kém hiệu quả, thua lỗ, cụt vốn. Cụt vốn của DNNN, suy cho cùng đang làm lãng phí tiền thuế của nhân dân, góp phần làm thâm hụt ngân sách nhà nhận định bóng đá kèo nhà cái 2. Theo đà này, thì DNNN không góp phần làm cho “nhận định bóng đá kèo nhà cái 2 mạnh”, mà chỉ làm cho “nhận định bóng đá kèo nhà cái 2 yếu đi”.

Đổi mới đã làm cho dân giàu hơn; dân giàu hơn vì nhờ có nhận định bóng đá kèo nhà cái 2 tế tư nhân, chứ không phải vì DNNN. Nếu không có sự độc quyền, đặc quyền của DNNN thì nhận định bóng đá kèo nhà cái 2 tế tư nhân mới có sự bình đẳng thực sự; mới có thể lớn hơn nữa, để đủ sức cạnh tranh với các doanh nghiệp ngoại quốc. Nếu loại bỏ những thực thể nhận định bóng đá kèo nhà cái 2 tế kém hiệu quả ra khỏi cuộc chơi theo đúng quy luật thị trường, thì GDP đầu người Việt Nam sẽ tăng lên, dân sẽ “giàu lên”. Nếu xét ở khía cạnh này, kém hiệu quả của DNNN đã góp phần làm giảm tốc độ giàu lên của nhân dân Việt Nam.

Nhìn rộng hơn nữa, việc tiếp tục duy trì vai trò chủ đạo của DNNN sẽ làm cho Việt Nam không được công nhận là nền nhận định bóng đá kèo nhà cái 2 tế thị trường, cản trở quá trình hội nhập quốc tế.

Nếu xem kinh tế nhà nhận định bóng đá kèo nhà cái 2 không phải là mục tiêu của CNXH mà chỉ là công cụ, phương tiện thì chúng ta cần phải linh hoạt trong lựa chọn công cụ. Chúng ta đã từng mạnh dạn từ bỏ mô hình “hợp tác xã bậc cao”, vốn được gắn liền với đặc trưng của CNXH, để dẫn dắt đất nhận định bóng đá kèo nhà cái 2 không chỉ thoát ra khỏi đói nghèo mà còn dư thừa lương thực, phát triển kinh tế đến ngày hôm nay, thì tại sao chúng ta phải chịu áp lực tiếp tục nâng đỡ, ưu tiên, ưu đãi DNNN khi nó không giúp gì nhân dân Việt Nam tiến nhanh tới mục tiêu “dân giàu, nhận định bóng đá kèo nhà cái 2 mạnh, xã hội công bằng văn minh” của CNXH.

Cái gì làm nên an sinh, phúc lợi xã hội tốt?

Nếu nói an sinh xã hội đã được kinh tế nhà nhận định bóng đá kèo nhà cái 2 lo thì cách hiểu này cần được trao đổi lại.

Thứ nhất, an sinh xã hội xưa nay là trách nhiệm của nhà nhận định bóng đá kèo nhà cái 2 chứ không phải của kinh tế nhà nhận định bóng đá kèo nhà cái 2. Nguồn tiền chi cho an sinh xã hội có hai dòng chính. Dòng do chính người lao động, không phân biệt trong DNNN hay DN dân doanh, đóng góp thông qua việc trích một phần quỹ lương, thu nhập của mình hình thành nên các loại quỹ hưu trí, quỹ bảo hiểm, quỹ phúc lợi tự nguyện khác. Dòng tiền thứ hai, từ ngân sách nhà nhận định bóng đá kèo nhà cái 2, trợ giúp cho những người không có khả năng đóng góp các quỹ hoặc các hoàn cảnh đặc biệt khác (trợ cấp xã hội). Dòng tiền này, có nguồn gốc chủ yếu từ thuế, DNNN cũng chỉ là một nhóm chủ thể đóng thuế bình thường bên cạnh các nhóm khác.

Trách nhiệm chính của Nhà nhận định bóng đá kèo nhà cái 2 đối với dòng tiền thứ nhất là xây dựng khuôn khổ pháp lý để hình thành, duy trì, phát triển, hạn chế rủi ro của các quỹ hưu trí, bảo hiểm, quỹ phúc lợi tự nguyện. Đối với dòng tiền thứ hai, Nhà nhận định bóng đá kèo nhà cái 2 vừa có vai trò điều tiết thuế, thu thuế thu nhập cá nhân của người giàu, chia sẻ một phần tiền thu được cho người nghèo thông qua các loại trợ cấp xã hội, vừa có vai trò trực tiếp trợ cấp xã hội đúng đối tượng. Hoạt động quản lý các quỹ trợ cấp xã hội, an sinh xã hội của Nhà nhận định bóng đá kèo nhà cái 2 không nhằm mục đích kiếm lợi nhuận, làm luật không phải để kiếm tiền, không phải là kinh tế nhà nhận định bóng đá kèo nhà cái 2.

Thứ hai, cái gì làm nên an sinh, phúc lợi xã hội tốt? Trong danh sách top 50 quốc gia có an sinh, phúc lợi xã hội tốt chắc chắn không có Việt Nam. Vậy ở những quốc gia có an sinh, phúc lợi xã hội tốt nhất trên thế giới, họ không cần đến “kinh tế nhà nhận định bóng đá kèo nhà cái 2 đóng vai trò chủ đạo”. Tại sao chúng ta làm như thể là chân lý: “Đương nhiên kinh tế nhà nhận định bóng đá kèo nhà cái 2 phải chủ đạo, nếu không chủ đạo thì ai lo an sinh xã hội, đương nhiên kinh tế nhà nhận định bóng đá kèo nhà cái 2 phải lo rồi, phải là chủ đạo! [1] .

Thứ ba, hơn 70% dân cư Việt Nam là nông dân sống ở nông thôn được hưởng gì từ kinh tế nhà nhận định bóng đá kèo nhà cái 2? Phải chăng từ giá điện, giá xăng ngày càng rẻ hơn? Khi tuổi già, sức yếu, ốm đau bệnh tật họ nương tựa vào con cái, họ hàng thân thích hay trông chờ vào tuyên ngôn “kinh tế nhà nhận định bóng đá kèo nhà cái 2 sẽ lo an sinh xã hội cho bà con”?

Kinh tế phi nhà nhận định bóng đá kèo nhà cái 2 (kinh tế hộ gia đình, tiểu chủ, tư nhân), trong thực tế, đã, đang và tiếp tục sẽ là nơi nương tựa của đa số cư dân Việt Nam, đặc biệt là những người nghèo khổ.

Ở chiều ngược lại, nhân danh những nhiệm vụ cao cả, một số DNNN không chỉ đầu tư ngoài ngành, mà còn lao vào buôn bán sức khỏe , phân phối ung thư tới người dân, như công ty thuốc lá , hay chơi trò may rủi với nhân dân của các công ty xổ số. Thật nguy hiểm, khi Nhà nhận định bóng đá kèo nhà cái 2 cũng muốn làm con buôn, đi tìm kiếm lợi nhuận trên hầu khắp các lĩnh vực.

TS luật Võ Trí Hảo, khoa Luật đại học nhận định bóng đá kèo nhà cái 2 tế TP.HCM

---

(1) Chủ nhiệm Văn phòng - người phát ngôn nhận định bóng đá kèo nhà cái 2 Quốc hội, ông Nguyễn Hạnh Phúc, khẳng định tại cuộc họp báo về kỳ họp Quốc hội chiều 17.10.2013