Mổ cận thị không chạm soi kèo nhà cái hôm nay: hiệu quả tới đâu?

Dùng tia laser thay công cụ cơ học

Phẫu thuật cận thị không chạm vào soi kèo nhà cái hôm nay (no-touch) là một loại phẫu thuật sử dụng laser excimer trong điều trị tật khúc xạ. Bản chất của phẫu thuật khúc xạ bằng laser là loại bỏ một phần tổ chức mô để thay đổi độ cong giác mạc (phần vỏ trong suốt phía trước của soi kèo nhà cái hôm nay), nhờ vậy điều chỉnh công suất khúc xạ của soi kèo nhà cái hôm nay để khử hết hoặc giảm tật cận, viễn, loạn thị. Có ba cách loại bỏ mô giác mạc:

Laser bề mặt:năng lượng của tia laser bóc bay từng lớp nhu mô sau khi loại bỏ biểu mô.

LASIK / FemtoLASIK:bóc bay nhu mô sau khi tạo vạt giác mạc bao gồm biểu mô và một phần nhu mô trước.

SMILE:loại bỏ nhu mô sâu bên trong lõi giác mạc mà không cần tạo vạt (phẫu thuật này dùng laser femtosecond, không dùng laser excimer).

PGS-TS-BS. Trần Hải Yến

Phẫu thuật không soi kèo nhà cái hôm nay thuộc nhóm laser bề mặt. Theo đó, phẫu thuật laser bề mặt gồm có ba bước: bước một là chuẩn bị nền nhu mô (loại bỏ biểu mô bề mặt gồm 5-6 lớp tế bào); bước hai là tác động làm thay đổi nhu mô (dùng laser excimer phá vỡ mối liên kết phân tử để bóc bay, bào mỏng nhu mô); bước ba tiến hành che phủ bề mặt, hỗ trợ vết thương lành sẹo (đặt kính tiếp xúc mềm để giảm cảm giác đau, kích thích sau khi hết thuốc tê).

Do cách thức thực hiện bước một khác nhau nên có các kỹ thuật laser bề mặt tên gọi khác nhau: PRK - bóc biểu mô cơ học đơn thuần, LASEK - bóc biểu mô cơ học kèm theo sự hỗ trợ của hóa chất (cồn pha loãng), EpiLASIK- bóc biểu mô bằng thiết bị cơ học tự động (epi-keratome), Trans-PRK - bóc biểu mô bằng laser excimer.

Bước hai hoặc ba của cả bốn kỹ thuật trên giống nhau. Phẫu thuật cận thị không soi kèo nhà cái hôm nay ứng dụng cơ chế bóc biểu mô bằng laser (Trans-PRK). Nhà sản xuất đặt tên “không soi kèo nhà cái hôm nay” (no-touch) để chỉ việc dùng tia laser thay cho công cụ cơ học, như vậy giúp người bệnh dễ hiểu và dễ chấp thuận hơn về mặt tâm lý trong quá trình tư vấn. Ưu điểm của kỹ thuật này là rút ngắn thời gian, laser bóc bay xong phần biểu mô bề mặt sẽ tiếp tục đến lớp nhu mô bên dưới trong cùng một liệu trình mà không cần ngắt quãng hoặc chuyển đổi.

Hiệu quả không khác biệt

So với các phẫu thuật laser bề mặt khác, về mặt chuyên môn, kỹ thuật không soi kèo nhà cái hôm nay không mang lại sự khác biệt trên lâm sàng về hiệu quả điều trị, ngoại trừ rút ngắn được một-hai phút phẫu thuật.

Về lịch sử phát triển, laser bề mặt ra đời từ những năm cuối thập niên 80 thế kỷ trước. Laser bề mặt tạo vết thương rộng, tác động lên vùng mô có mật độ đầu mút thần kinh cao nhất của cơ thể, nên khi lành vết thương bệnh nhân bị khó chịu do cảm giác đau, chảy nước soi kèo nhà cái hôm nay, cộm xốn, chói sáng trong quá trình biểu mô hóa, thường kéo dài vài ngày sau mổ. Vết thương bề mặt lớn tạo điều kiện cho nguy cơ viêm nhiễm, kích hoạt phản ứng mô - tế bào khiến nguy cơ tái cận và tạo sẹo giác mạc cao, nhất là trường hợp điều trị độ nặng trên - 6 điốp. Những điểm này đã hạn chế và thu hẹp biên độ ứng dụng của phẫu thuật này khi có LASIK và nhất là khi SMILE ra đời, với đường mổ nhỏ và ngắn loại bỏ được các nguy cơ nêu trên.

So với các phẫu thuật laser bề mặt khác, kỹ thuật không soi kèo nhà cái hôm nay không mang lại sự khác biệt trên lâm sàng về hiệu quả điều trị. Ảnh Phương Vy

Chỉ khuyên dùng với người cận nhẹ

Laser bề mặt nói chung và kỹ thuật không soi kèo nhà cái hôm nay nói riêng được áp dụng cho những trường hợp dễ gặp rủi ro liên quan đến vạt giác mạc do chấn thương như những ngành nghề có tính đối kháng cao: quân nhân, cảnh sát, an ninh, võ sĩ. Nhưng cũng chỉ khuyên dùng với người có độ cận nhẹ, và tùy theo mức độ lấy mô mà bác sĩ cần thực hiện áp thuốc chống chuyển hóa lên nhu mô sau khi chiếu laser và dùng thuốc kháng viêm corticoid trong ba tháng sau mổ để ức chế tạo sẹo.

Do chỉ dùng laser excimer, không sử dụng các thiết bị cao cấp như laser femtosecond, chi phí phẫu thuật không soi kèo nhà cái hôm nay có giá tương đương hoặc thấp hơn LASIK.

Bệnh nhân mổ laser bề mặt cần giữ gìn vệ sinh soi kèo nhà cái hôm nay hết sức cẩn thận để tránh nhiễm trùng khi vết thương chưa lành. Cần tuân thủ chế độ thuốc và lịch tái khám hậu phẫu nghiêm ngặt hơn so với bệnh nhân mổ LASIK và SMILE để giảm thiểu các phản ứng phụ đặc thù của kỹ thuật này.

PGS-TS-BS.Trần Hải Yến