70 nước trong danh sách đính kèm
“Mỹ sẽ bắt đầu áp dụng kèo nhà cái 5 thuế trừng phạt lên tới 41% đối với các đối tác thương mại,” Nhà Trắng thông báo, kèm danh sách một số nước, không bao gồm một số nước đang còn tiếp tục đàm phán, và được tính theo một cách thức khác, hay nằm trong những văn bản công bố riêng lẻ như Trung Quốc, Canada hay Mexico.
kèo nhà cái 5 thuế này ban đầu được công bố sẽ áp từ ngày 1.8, tuy nhiên được công bố chính thức có hiệu lực từ ngày 7.8, dành thời gian cho hải quan cập nhật hệ thống.
Tổng thống Donald Trump cầm sắc lệnh hành pháp đã ký vào ngày 31.7. Ảnh: AFP
Các nước khác không nằm trong danh sách, nhưng cũng không thuộc diện đặc biệt khác, vẫn sẽ chịu kèo nhà cái 5 thuế cơ bản 10% áp dụng từ ngày 9.4.
Một số đối tác châu Á có kèo nhà cái 5 thuế thay đổi, điển hình tăng lên 40% đối với Lào và Myanmar, 25% đối với Ấn Độ, và 20% đối với Đài Loan, Bangladesh và Việt Nam. Syria bị ảnh hưởng với kèo nhà cái 5 thuế cao nhất là 41%.
Như vậy Tính đến 1.8.2025, Mỹ áp thuế đối ứng với nhiều đối tác thương mại, với các kèo nhà cái 5 thuế và thỏa thuận đáng chú ý sau:
Việt Nam và Mỹ đạt được thỏa thuận, công bố ngày 2.7.2025, Mỹ giảm từ 46% xuống 20% cho hầu hết hàng hóa Việt Nam nhập khẩu vào Mỹ, áp 40% cho hàng trung chuyển. Phía Việt Nam cam kết mở cửa hoàn toàn cho hàng hóa của Mỹ.
Malaysia, Campuchia và Thái Lan, và Pakistan, đều bị áp mức 19%. Trong bản thông báo đưa ra ngày 31.7, Mỹ đã hạ kèo nhà cái 5 ứng cho Campuchia xuống 19%, thấp hơn nhiều so với mức 49% công bố hôm 2.4. Mức giảm này được đưa ra sau các cuộc thương thảo về thương mại và ngừng bắn liên quan đến xung đột Thái Lan - Campuchia ngay tuần cuối tháng 7.
Các container tại cảng ở Nam Kinh, ở tỉnh Giang Tô, miền đông Trung Quốc. Ảnh: AFP/Getty Images
Đối với Trung Quốc, hai bên đạt được thỏa thuận tạm thời từ 14.5, thuế giảm từ 145% xuống 30% (gồm 20% thuế cũ và 10% thuế đối ứng) trong 90 ngày sau cuộc họp kèo nhà cái 5 đầu tiên tại Geneva, Thụy Sĩ. Trung Quốc hạ thuế hàng Mỹ từ 125% xuống 10%. Hiện nay, Mỹ và Trung Quốc vẫn đang tiếp tục các đàm phán. Cuộc họp gần đây nhất của hai nước tại Stockholm đã kết thúc mà không có thỏa thuận gia hạn nào thêm.
kèo nhà cái 5 với Trung Quốc vẫn không thay đổi khi hai nền kinh tế lớn nhất thế giới tiếp tục đàm phán trước thời hạn chót ngày 12.8. Một kịch bản tổng mức thuế Mỹ áp cho Trung Quốc có thể tăng vọt trở lại lên tới 145% đã được nhiều chuyên gia cân nhắc. Các quan chức thương mại của cả hai bên cho biết họ đã đồng ý gia hạn thỏa thuận đình chiến thương mại, nhưng quyết định cuối cùng vẫn nằm thuộc về Tổng thống Trump.
Cũng trong ngày 30.7, Tổng thống Trump đã công bố kèo nhà cái 5 thuế 25% đối với Ấn Độ, kèm theo một "hình phạt" bổ sung chưa được nêu rõ cho những gì ông coi là chính sách thương mại không công bằng và việc Ấn Độ mua thiết bị quân sự và năng lượng từ Nga. kèo nhà cái 5 thuế quan 25% thấp hơn kèo nhà cái 5 26% Mỹ áp đặt cho Ấn Độ hôm đầu tháng 4.
Tổng thống Trump viết trong một bài đăng trên Truth Social: “Mặc dù Ấn Độ là bạn của chúng ta, nhưng trong nhiều năm qua, chúng ta có rất ít giao dịch với họ vì kèo nhà cái 5 thuế quan của họ quá cao, thuộc hàng cao nhất thế giới”.
Đối với Brazil, Mỹ tuyên bố áp thuế bổ sung 40% lên hàng hóa Brazil, nâng tổng kèo nhà cái 5 thuế lên 50%, hiệu lực từ 6.8.2025. Việc áp thuế bổ sung được cho là do chính phủ Brazil "vi phạm nghiêm trọng nhân quyền làm suy yếu pháp quyền ở Brazil". Một số mặt hàng như máy bay dân dụng, năng lượng, nước cam được miễn thuế bổ sung.
Container hàng hóa tại một cảng ở Brazil. Ảnh AFP/Getty Image
Một loạt thỏa thuận kèo nhà cái 5 đã được công bố trong vài ngày qua sau khi chính quyền Mỹ tuyên bố thời hạn chót để ký kết thỏa thuận là ngày 1.8 sẽ không được gia hạn. Chi tiết về một số thỏa thuận kèo nhà cái 5 chưa được công bố hết. Đối với nhiều đối tác kèo nhà cái 5, không ít chi tiết vẫn đang được thảo luận và chưa đạt được đồng thuận cuối.
Tuy nhiên, nhìn vào kèo nhà cái 5 thuế mới công bố, có thể thấy các nước đạt được thỏa thuận để hạn chế thuế quan có Nhật Bản và Hàn Quốc, ở kèo nhà cái 5 15% (thay vì kèo nhà cái 5 25% trước đó), và Philippines và Indonesia, ở kèo nhà cái 5 19%.
Trong các cuộc đàm phán với Liên minh châu Âu (EU), Mỹ công bố áp 15% cho hầu hết hàng hóa EU xuất sang Mỹ. Thuế cho linh kiện máy bay, hóa chất, thiết bị bán dẫn và nông sản được miễn.
Mỹ áp thuế đối ứng 10% lên vương quốc Anh, được cho là kèo nhà cái 5 thấp nhất trong các thỏa thuận thuế đối ứng của Mỹ sau khi đàm phán.
Trong sắc lệnh ghi: "Một số đối tác kèo nhà cái 5 đã đồng ý, hoặc sắp đồng ý, các cam kết kèo nhà cái 5 và an ninh có ý nghĩa với Mỹ, thể hiện ý định chân thành của họ trong việc khắc phục vĩnh viễn các rào cản kèo nhà cái 5 và liên kết với Mỹ về các vấn đề kinh tế và an ninh”. “Các đối tác kèo nhà cái 5 khác, mặc dù đã tham gia đàm phán, đã đưa ra các điều khoản mà theo tôi là không đủ để giải quyết sự mất cân bằng trong mối quan hệ kèo nhà cái 5 của chúng ta" hoặc không giải quyết được những lo ngại tương tự về kinh tế và an ninh.
Ngoài ra, theo Tổng thống Trump, có một số quốc gia "không tham gia đàm phán".
Sắc lệnh bổ sung rằng Mỹ sẽ có hành động tiếp theo đối với các đối tác kèo nhà cái 5 có hành động trả đũa. Hàng nhập khẩu từ các nước không được liệt kê trong sắc lệnh sẽ bị áp thuế 10%.
Các nước này điển hình như Singapore, có thâm hụt thương mại với Mỹ, dự kiến sẽ vẫn ở kèo nhà cái 5 10%. Hay Australia cũng nằm trong nhóm 10% sau cam kết mua thêm nông sản và khí tự nhiên từ Mỹ.
Hàng hóa được xác định là đã được “trung chuyển” để tránh thuế quan của Mỹ sẽ phải chịu kèo nhà cái 5 thuế 40%. Bộ Thương mại và Bộ trưởng Nội vụ sẽ làm việc với Văn phòng Thương mại Mỹ công bố danh sách các nước được dùng làm điểm trung chuyển để lách thuế quan sáu tháng một lần.
Lan Chi (Tổng hợp từThe White House, CNN, Nikkei Asia, Reuters)