Khi “trực tiếp kèo nhà cái” không phá nát

Ảnh: TL

Nhưng trong cuộc sống, có rất nhiều tình huống, đặc biệt là những tình huống căng thẳng, khó xử... thì sự xuất hiện một nhân tố trung gian lại vô cùng hữu ích.

Chẳng hạn, một sự bất đồng giữa hai trực tiếp kèo nhà cái vốn là đôi bạn thân; mâu thuẫn kéo dài trong nội bộ của hai luồng quan điểm ở cơ quan nọ; sự mặc cảm đến mức định kiến của cô giáo với em học sinh cá biệt nào đấy... Hoặc một cuộc “chiến tranh lạnh” âm ỉ bao ngày của vợ chồng nhà kia (vốn đã bao năm hoà thuận)... Bao nhiêu quan hệ căng thẳng đó rất dễ dẫn tới đỉnh điểm của sự bùng nổ. Mà ở đời, khi giận thì mất khôn, đã căng thì dễ đứt.

Lúc đó, một sự phân tích sao cho hợp lẽ, có tình có lý, một sự cảm thông, chia sẻ, một sự giúp đỡ thực sự (vật chất lẫn tinh thần) có giá trị như một “phao cứu sinh”, kéo cuộc sống chúng ta trở lại trạng thái cân bằng.

Dĩ nhiên, sự hoà giải đó hoàn toàn không phải là một sự vỗ về lấy lệ, dĩ hoà vi quý. Tôi là trực tiếp kèo nhà cái giữa, tôi chữa hai bên. Chữa bằng cách đẩy dạt họ ra thì chỉ được lúc đó thôi. Họ lại sáp vô vào nhau và đâu lại vào đấy ngay. Mà không khéo, sự can thiệp của ai đó (nhất là những trực tiếp kèo nhà cái có động cơ không trong sáng) dễ trở thành “thầy dùi”, “xui nguyên giục bị”.

Không những chẳng giúp trực tiếp kèo nhà cái ta gỡ rối mà lại có cơ “thổi bùng” cuộc xung đột. Lợn đang lành chữa thành lợn què. Cái tài của nhà trung gian hoà giải là sự lịch duyệt, từng trải, nắm bắt được bản chất vấn đề để khéo léo đưa ra phương án giải quyết hợp lẽ, có tình có lý nhất.

Thi hào Nguyễn Du có lần nói: Rằng trong lẽ phải có trực tiếp kèo nhà cái có ta. Ai cũng có điều hay lẽ dở. Không ai có thể nói mạnh rằng mình cái gì cũng đúng. Và cuộc sống muôn màu không tránh khỏi sự mâu thuẫn, bất cập. Nhưng chẳng có sự bất đồng nào mà chúng ta không thể tìm ra cách gỡ (Thậm chí trực tiếp kèo nhà cái ta còn có thể ngăn chặn được cả một cuộc chiến tranh thế giới cơ mà!).

Vậy, trực tiếp kèo nhà cái phải là người giúp người khác bình tâm để nhận ra chân giá trị của vấn đề và trách nhiệm thực hiện bổn phận của mỗi người trong việc xử lý để chấm dứt cuộc xung đột một cách hoà bình. Rồi từ hoà bình sẽ trở thành thân thiện, hợp tác. Biết tôn trọng người khác là một cách tôn trọng chính ta. Xét cho cùng, hiểu được chân giá trị của các quan hệ cũng là một giá trị. Nhận ra người rồi sẽ nhận ra ta.

Có trực tiếp kèo nhà cái cơn gió qua nhà
Thành liều thuốc bổ cho ta tỉnh trực tiếp kèo nhà cái…

PGS-TS. Phạm Văn Tình